Prajñāpradīpamūlamadhyamakavṛtti
T30, no. 1564, 1a5-1
釋僧叡序
中論有五百偈。龍樹菩薩之所造也以中為名者。照其實也。以論為稱者。盡其言也。實非名不悟。故寄中以宣之。言非釋不盡。故假論以明之。其實既宣。其言既明。於菩薩之行道場之照。朗然懸解矣。
夫 滯惑生於倒見。三界以之而淪溺。偏悟起於厭智。耿介以之而致乖。故知大覺在乎曠照。小智纏乎隘心。照之不曠。則不足以夷有無一道俗。知之不盡。則未可以涉 中途泯二際。道俗之不夷。二際之不泯。菩薩之憂也。是以龍樹大士。析之以中道。使惑趣之徒望玄指而一變。括之以即化。令玄悟之賓喪諮詢於朝徹。蕩蕩焉。真 可謂坦夷路於沖階。敝玄門於宇內。扇慧風於陳枚。流甘露於枯悴者矣。夫百樑之搆興。則鄙茅茨之仄陋。睹斯論之宏曠。則知偏悟之鄙倍。幸哉此區之赤縣。忽得 移靈鷲以作鎮。險陂之邊情。乃蒙流光之餘惠。而今而後。談道之賢始可與論實矣。
云天竺諸國。敢預學者之流。無不翫味斯論以為喉衿。其染翰申釋者。甚亦不少。今所出者。是天竺梵志名賓伽羅。秦言青目之所釋也。其人雖信解深法。而辭不雅中。其中乖闕煩重者。法師皆裁而裨之。於經通之理盡矣。文或左右未盡善也。
百論治外以閑邪。斯文袪內以流滯。大智釋論之淵博。十二門觀之精詣。尋斯四者。真若日月入懷無不朗然鑒徹矣。
予翫之味之不能釋手。遂復忘其鄙拙。託悟懷於一序。并目品義題之於首。豈期能釋耶。蓋是欣自同之懷耳。
中論有五百偈。龍樹菩薩之所造也以中為名者。照其實也。以論為稱者。盡其言也。實非名不悟。故寄中以宣之。言非釋不盡。故假論以明之。其實既宣。其言既明。於菩薩之行道場之照。朗然懸解矣。
夫 滯惑生於倒見。三界以之而淪溺。偏悟起於厭智。耿介以之而致乖。故知大覺在乎曠照。小智纏乎隘心。照之不曠。則不足以夷有無一道俗。知之不盡。則未可以涉 中途泯二際。道俗之不夷。二際之不泯。菩薩之憂也。是以龍樹大士。析之以中道。使惑趣之徒望玄指而一變。括之以即化。令玄悟之賓喪諮詢於朝徹。蕩蕩焉。真 可謂坦夷路於沖階。敝玄門於宇內。扇慧風於陳枚。流甘露於枯悴者矣。夫百樑之搆興。則鄙茅茨之仄陋。睹斯論之宏曠。則知偏悟之鄙倍。幸哉此區之赤縣。忽得 移靈鷲以作鎮。險陂之邊情。乃蒙流光之餘惠。而今而後。談道之賢始可與論實矣。
云天竺諸國。敢預學者之流。無不翫味斯論以為喉衿。其染翰申釋者。甚亦不少。今所出者。是天竺梵志名賓伽羅。秦言青目之所釋也。其人雖信解深法。而辭不雅中。其中乖闕煩重者。法師皆裁而裨之。於經通之理盡矣。文或左右未盡善也。
百論治外以閑邪。斯文袪內以流滯。大智釋論之淵博。十二門觀之精詣。尋斯四者。真若日月入懷無不朗然鑒徹矣。
予翫之味之不能釋手。遂復忘其鄙拙。託悟懷於一序。并目品義題之於首。豈期能釋耶。蓋是欣自同之懷耳。
Examination of conditions
1
pratyayaparīkṣā nāma prathama prakaraṇam
Examination of conditions
觀因緣品第一
Examination of conditions
Erster Abschnitt. Die Bedingungen
Examination of conditions
རྐྱེན་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དང་པོ།
Examination of conditions
Erster Abschnitt. Die Bedingungen (pratyaya)
Examination of conditions
Examination of Conditions (pratyaya)
Examination of conditions
Investigation of Conditions
Examination of conditions
རྐྱེན་བརྟག་པ།
Examination of conditions
中論觀因緣品第一(十六偈)
Purpose of MMK is to correct views
T30, no. 1564, 1b14-
不生亦不滅 不常亦不斷
不一亦不異 不來亦不出 (1)
能說是因緣 善滅諸戲論
我稽首禮佛 諸說中第一 (2)
問曰。何故造此論。答曰。有人言萬物從大自在天生。有言從韋紐天生。有言從和合生。有言從時生。有言從世性生。有言從變生。有言從自然生。有言從微塵生。有 如是等謬故墮於無因邪因斷常等邪見。種種說我我所。不知正法。佛欲斷如是等諸邪見令知佛法故。先於聲聞法中說十二因緣。又為已習行有大心堪受深法者。以大 乘法說因緣相。所謂一切法不生不滅不一不異等。畢竟空無所有。如般若波羅蜜中說。佛告須菩提。菩薩坐道場時。觀十二因緣。如虛空不可盡。
佛滅度後。後五百歲像法中。人根轉鈍。深著諸法。求十二因緣五陰十二入十八界等決定相。不知佛意但著文字。聞大乘法中說畢竟空。不知何因緣故空。即生疑見。 若都畢竟空。云何分別有罪福報應等。如是則無世諦第一義諦。取是空相而起貪著。於畢竟空中生種種過。龍樹菩薩為是等故。造此中論。
不一亦不異 不來亦不出 (1)
能說是因緣 善滅諸戲論
我稽首禮佛 諸說中第一 (2)
問曰。何故造此論。答曰。有人言萬物從大自在天生。有言從韋紐天生。有言從和合生。有言從時生。有言從世性生。有言從變生。有言從自然生。有言從微塵生。有 如是等謬故墮於無因邪因斷常等邪見。種種說我我所。不知正法。佛欲斷如是等諸邪見令知佛法故。先於聲聞法中說十二因緣。又為已習行有大心堪受深法者。以大 乘法說因緣相。所謂一切法不生不滅不一不異等。畢竟空無所有。如般若波羅蜜中說。佛告須菩提。菩薩坐道場時。觀十二因緣。如虛空不可盡。
佛滅度後。後五百歲像法中。人根轉鈍。深著諸法。求十二因緣五陰十二入十八界等決定相。不知佛意但著文字。聞大乘法中說畢竟空。不知何因緣故空。即生疑見。 若都畢竟空。云何分別有罪福報應等。如是則無世諦第一義諦。取是空相而起貪著。於畢竟空中生種種過。龍樹菩薩為是等故。造此中論。
Examination of conditions
རྐྱེན་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དང་པོའོ༎ ༎
Examination of conditions
Chapter One entitled "Examination of Conditions"
Examination of conditions
pratyayaparīkṣā nāma prathamaṃ prakaraṇam
Examination of conditions
རྐྱེན་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དང་པོའི་འགྲེལ་པ།
Dependent origination constitutes the Buddha's salvific teaching
T30, no. 1567, 136a1
於諸論中。此論宗重。謂緣生義。即無滅等句。最勝緣生。顯明開示。是故論初讚歎世尊。
Purpose of MMK is to correct views
T30, no. 1567, 136a1
歸命一切智。所有世俗勝義二諦。本無所行。若無所行。攝化有情事。即當捨離。菩薩為開示故。造此中論。然此不同一切外道所說緣生。佛說緣生法。為令覺悟多慢心者。生極淨信。
1:2
1] āryamañjuśriye kumārabhūtāya namaḥ .
yo'ntadvayā vāsavidhūtavāsaḥ saṃbuddhadhīsāgaralabdhajanmā . saddharmatoyasya gabhīrabhāvaṃ yathānubuddhaṃ kṛpayā jagāda ..1..
yasya darśanatejāṃsi paravādimatendhanam .
dahantyadyāpi lokasya mānasāni tamāṃsi ca ..2..2]
yasyāsamajñānavacaḥśaraughā nighnanti niḥśeṣabhavārisenām .
tridhāturājyaśriyamādadhānā vineyalokasya sadevakasya ..3..
nāgārjunāya praṇipatya tasmai tatkārikāṇāṃ vivṛtiṃ kariṣye .
uttānasatprakriyavākyanaddhāṃ tarkānilāvyākulitāṃ prasannāṃ ..4..
_______________
R namo buddhāya
Mss 'ntardayā ; R 'ntadvayā
yo'ntadvayā vāsavidhūtavāsaḥ saṃbuddhadhīsāgaralabdhajanmā . saddharmatoyasya gabhīrabhāvaṃ yathānubuddhaṃ kṛpayā jagāda ..1..
yasya darśanatejāṃsi paravādimatendhanam .
dahantyadyāpi lokasya mānasāni tamāṃsi ca ..2..2]
yasyāsamajñānavacaḥśaraughā nighnanti niḥśeṣabhavārisenām .
tridhāturājyaśriyamādadhānā vineyalokasya sadevakasya ..3..
nāgārjunāya praṇipatya tasmai tatkārikāṇāṃ vivṛtiṃ kariṣye .
uttānasatprakriyavākyanaddhāṃ tarkānilāvyākulitāṃ prasannāṃ ..4..
_______________
R namo buddhāya
Mss 'ntardayā ; R 'ntadvayā
འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །
གང་ཞིག་མཐའ་གཉིས་གནས་ལ་གནས་བསལ་ཞིང་། །
རྫོགས་སངས་རྒྱས་བློ་རྒྱ་མཚོར་སྐྱེ་བ་བརྙེས། །
དམ་ཆོས་མཛོད་ཀྱི་ཟབ་མོ་ཉིད་ཇི་ལྟར། །
རྗེས་སུ་རྟོགས་བཞིན་ཐུགས་རྗེས་སྟོན་པར་མཛད། ༎ ༎
གང་གིས་ལྟ་བའི་མེ་དག་གིས། །
ད་དུང་ཕས་རྒོལ་གཞུང་ལུགས་ཀྱི། །
བུད་ཤིང་དང་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི། །
ཡིད་ཀྱི་མུན་རྣམས་འཇོམས་པར་མཛད། ༎ ༎
གང་གི་གཉིས་མེད་ཡེ་ཤེས་གསུང་མངའི་ཚོགས། །
ལྷ་དང་བཅས་པའི་གདུལ་བྱའི་འཇིག་རྟེན་ལ། །
ཁམས་གསུམ་དག་ཏུ་རྒྱལ་ཐབས་ལེགས་མཛད་པས། །
སྲིད་པའི་དགྲ་སྡེ་མ་ལུས་འཇོམས་མཛད་པའི། ༎ ༎
ཀླུ་སྒྲུབ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ནི་དེའི། །
ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་འགྲེལ་པ་སླ་བ་དང་། །
སྡེབ་ལེགས་ངག་གིས་སྦྱར་ཞིང་རྟོག་གེ་ཡི། །
02a | 1]་རླུང་གིས་མ་དཀྲུགས་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བྱ། ༎ ༎
གང་ཞིག་མཐའ་གཉིས་གནས་ལ་གནས་བསལ་ཞིང་། །
རྫོགས་སངས་རྒྱས་བློ་རྒྱ་མཚོར་སྐྱེ་བ་བརྙེས། །
དམ་ཆོས་མཛོད་ཀྱི་ཟབ་མོ་ཉིད་ཇི་ལྟར། །
རྗེས་སུ་རྟོགས་བཞིན་ཐུགས་རྗེས་སྟོན་པར་མཛད། ༎ ༎
གང་གིས་ལྟ་བའི་མེ་དག་གིས། །
ད་དུང་ཕས་རྒོལ་གཞུང་ལུགས་ཀྱི། །
བུད་ཤིང་དང་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི། །
ཡིད་ཀྱི་མུན་རྣམས་འཇོམས་པར་མཛད། ༎ ༎
གང་གི་གཉིས་མེད་ཡེ་ཤེས་གསུང་མངའི་ཚོགས། །
ལྷ་དང་བཅས་པའི་གདུལ་བྱའི་འཇིག་རྟེན་ལ། །
ཁམས་གསུམ་དག་ཏུ་རྒྱལ་ཐབས་ལེགས་མཛད་པས། །
སྲིད་པའི་དགྲ་སྡེ་མ་ལུས་འཇོམས་མཛད་པའི། ༎ ༎
ཀླུ་སྒྲུབ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ནི་དེའི། །
ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་འགྲེལ་པ་སླ་བ་དང་། །
སྡེབ་ལེགས་ངག་གིས་སྦྱར་ཞིང་རྟོག་གེ་ཡི། །
02a | 1]་རླུང་གིས་མ་དཀྲུགས་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བྱ། ༎ ༎
Dependent origination constitutes the Buddha's salvific teaching
anirodham anutpādam anucchedam aśāśvatam .
anekārtham anānārtham anāgamam anirgamam ..
yaḥ pratītyasamutpādaṃ prapañcopaśamaṃśivam .
deśayāmāsa saṃbuddhas taṃ vande vadatāṃ varam ..
anekārtham anānārtham anāgamam anirgamam ..
yaḥ pratītyasamutpādaṃ prapañcopaśamaṃśivam .
deśayāmāsa saṃbuddhas taṃ vande vadatāṃ varam ..
Dependent origination constitutes the Buddha's salvific teaching
不生亦不滅，不常亦不斷，
不一亦不異，不來亦不出。
能說是因緣，善滅諸戲論，
我稽首禮佛，諸說中第一。
不一亦不異，不來亦不出。
能說是因緣，善滅諸戲論，
我稽首禮佛，諸說中第一。
Dependent origination constitutes the Buddha's salvific teaching
Ohne Entstehen, auch ohne Vergehen, nicht ewig, auch nicht abgeschnitten,
Nicht eines, auch nicht verschieden, ohne Kommen, auch ohne Gehen —
Wer so das abhängige Entstehen lehren kann, das stille Erlöschen der Entfaltung,
Vor ihm, dem Erleuchteten, beuge ich das Haupt, dem Besten der Lehrenden.
Nicht eines, auch nicht verschieden, ohne Kommen, auch ohne Gehen —
Wer so das abhängige Entstehen lehren kann, das stille Erlöschen der Entfaltung,
Vor ihm, dem Erleuchteten, beuge ich das Haupt, dem Besten der Lehrenden.
Dependent origination constitutes the Buddha's salvific teaching
གང་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་། །
འགག་པ་མེད་པ་སྐྱེ་མེད་པ། །
ཆད་པ་མེད་པ་རྟག་མེད་པ། །
འོང་བ་མེད་པ་འགྲོ་མེད་པ། །
ཐ་དད་དོན་མིན་དོན་གཅིག་མིན། །
སྤྲོས་པ་ཉེར་ཞི་ཞི་བསྟན་པ། །
རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྨྲ་རྣམས་ཀྱི། །
དམ་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །
འགག་པ་མེད་པ་སྐྱེ་མེད་པ། །
ཆད་པ་མེད་པ་རྟག་མེད་པ། །
འོང་བ་མེད་པ་འགྲོ་མེད་པ། །
ཐ་དད་དོན་མིན་དོན་གཅིག་མིན། །
སྤྲོས་པ་ཉེར་ཞི་ཞི་བསྟན་པ། །
རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྨྲ་རྣམས་ཀྱི། །
དམ་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །
Dependent origination constitutes the Buddha's salvific teaching
Der den pratītya-samutpāda, ohne Vergehen, ohne Entstehen, nicht abgeschnitten, nicht ewig, ohne Kommen, ohne Gehen, ohne Einheit, ohne Vielheit, die glückselige Beruhigung der Entfaltung (prapañca), gelehrt hat, ihn, den vollendeten Buddha, den besten der Redner, verehre ich!
Dependent origination constitutes the Buddha's salvific teaching
The Perfect Buddha who has taught the dependent-origination,
The blissful, the quiescence of discursive thoughts,
Non-extinction, non-origination,
Non-cessation, non-eternity,
Non-coming, non-going,
Non-differentiated, non-identical,
I do homage to him,
The best of preachers.
The blissful, the quiescence of discursive thoughts,
Non-extinction, non-origination,
Non-cessation, non-eternity,
Non-coming, non-going,
Non-differentiated, non-identical,
I do homage to him,
The best of preachers.
Dependent origination constitutes the Buddha's salvific teaching
I bow down to the most sublime of speakers,
The completely awakened one
Who taught contingency
(No cessation, no birth,
No annihilation, no permanence,
No coming, no going,
No difference, no identity)
To ease fixations.
The completely awakened one
Who taught contingency
(No cessation, no birth,
No annihilation, no permanence,
No coming, no going,
No difference, no identity)
To ease fixations.
Dependent origination constitutes the Buddha's salvific teaching
དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །
འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །
སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །
གང་གིས་སྐྱེ་དང་འཇིག་པ་དག། །
འདི་ཡི་ཚུལ་གྱིས་རབ་ [N.29b] སྤངས་པ། །
རྟེན་ཅིང་འབྱུང་བ་(2)གསུངས་པ་ཡི། །
ཐུབ་དབང་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །
གང་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེན་བར་འབྱུང་། །
འགག་པ་མེད་པ་སྐྱེ་མེད་པ། །
ཆད་པ་མེད་པ་རྟག་མེད་པ། །
འོང་བ་(3)མེད་པ་འགྲོ་མེད་པ། ། 1
ཐ་དད་དོན་མིན་དོན་གཅིག་མིན། །
སྤྲོས་པ་ཉེར་ཞི་ཞི་བསྟན་པ། །
རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྨྲ་རྣམས་ཀྱི། །
དམ་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ། 2
ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གིས་གདུལ་བའི་སེམས་ཅན་དབང་ཕྱུག་དང་། སྐྱེ་བུ་དང་། གཉི་ག་དང་། དུས་དང་། རང་བཞིན་དང་། ངེས་པ་དང་། ངོ་བོ་ཉིད་དང་། འགྱུར་བ་དང་། རྡུལ་ཕྲན་གྱི་རྒྱུས་ལག་པར་ཞུགས་པ། རྒྱུ་མེད་པ་དང་། རྒྱུ་མི་མཐུན་པ་དང་། ཆད་པ་དང་། རྟག་པར་ལྟ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ། ཆོས་(4)ཀྱི་སྐུ་མཐོང་བ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དེ་དང་དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ། དེ་(5)དང་དེ་དག་གི་(6)རྒྱུ་མེད་(7)པ་དང་། རྒྱུ་མི་མཐུན་པ་དང་། ཆད་པ་དང་རྟག་ [P.34b] པར་ལྟ་བ་(8)རྣམ་པར་བཟློག་པའི་ཕྱིར་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་། དེ་རྣམ་པར་བཟློག་པའི་ཕྱིར་ཤས་ཆེར་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱས་པ། བློ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཟབ་མོ་བསྟན་པའི་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་སྔར་(9)སྨོས་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་འགག་པ་མེད་པ་དང་། སྐྱེ་བ་མེད་པ། [C.30a] རྟག་པ་མེད་པ། འོང་བ་མེད་པ། འགྲོ་བ་མེད་པ། དོན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ། དོན་གཅིག་མ་ཡིན་པ་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཞི་བར་གྱུར་པ་བསྟན་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་དམ་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ། ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། ། དེ་བཞིན་ཤེགས་པའི་བསྟོད་པ་བརྗོད་པ་ཕྱག་འཚལ་བའི་བྱ་བ་ཉེར་བར་གདགས་པ་དང་ལྡན་པ་འདིས་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། ། དེ་ལ་འགག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་ [D.30a] འབྱུང་བ་འདི་ལ་འགག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། ཆད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་བཞེན་ནོ། ། རྟག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བོན་དང་མྱུ་གུའི་ཡུན་གྱི་དངོས་པོ་བཞིན་ནོ། ། ལོང་བ་མེད་པ་འགྲོ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ། ། ཐ་དད་དོན་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་ས་(10)ལུའི་འབྲས་བུ་བཞིན་ནོ། ། དོན་གཅིག་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་ས་་ [N.30a] ལུའི་ས་བོན་བཞིན་ནོ། ཚིག་ལྷག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཅི་རིགས་པར་(11)ཚིག་སྦྱར་བ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །
(འདིར་སྨྲས་པ། ཅིའི་ཕྱིར་ [རྣམ་པ་] བརྒྱད་པོ་དེ་དག་འགོག་པར་བྱེད།)
འདིར་བཤད་པ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་ [P.35a] བ་འདི་ཐ་སྙད་གྱི་བདེན་པར་བསྟན་པ་ལ། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་པ་དག་འགག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱི་(12)མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་བཟློག་པའི་ཕྱིར། འགག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་བརྒྱད་པོ་དག་སྨོས་སོ།
(འདིར་སྨྲས་པ། འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་འགག་པ་མེད་པའི་སྒྲ་སྔར་སྨོས་སོ། ། )
འདིར་བཤད་པ། འདི་(13)ལྟར་རེ་ཞིག་སྐྱེ་བའི་སྒྲ་སྔར་བརྗོད་པར་ངེས་མེད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྦྱར་བའི་དབང་གིས་འགག་པ་མེད་(14)པའི་སྒྲའི་སྦྱོར་བ་སྔ་བ་ལ་འགལ་བ་མེད་དོ། ། ཡང་ན་འགག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མེད་ལ་(15)དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་སྤང་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་བ་ལས། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སེམས་འགག་(16)པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རམ། གསོལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མི་འགྱུར་རོ། བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སེམས་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ [C.30b] འགག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ནམ། གསོལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འགག་(17)པའི་ཆོས་ཅན་མ་ལགས་སོ། བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། འགག་པའི་ཆོས་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་འགག་པར་འགྱུར་རམ། གསོལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མི་འགྱུར་རོ། ། བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། མ་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འགག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ནམ། གསོལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། ། [D.30b] བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། འགག་པའའི་ཆོས་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རམ། གསོལ་བ། བཅོམ་(18)ལྡན་འདས་དེ་ནི་མི་འགྱུར་རོ(19)། ། བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་ [P.35b] འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སེམས་འགག་(20)་པའི་ཆོས་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་འགག་པར་འགྱུར་རམ། གསོལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མི་འགྱུར་རོ། ། [N.30b] བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཆོས་རང་བཞིན་གྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཅིང་འགགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འགག་པར་འགྱུར་རམ། གསོལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མི་འགྱུར་རོ། །
ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་(21)ལས་འགག་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་འགག་པར་འགྱུར་བའི་རིམ་པ་ཐ་སྙད་གདགས་པར་མརྗོད་པ་(22)མེད་པའི་སྒྲའི་སྦྱོར་བ་སྔར་སྨྲོས་སོ། ། ཡང་ན་འགག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་དོན་ནི་ཆད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་བར་དུ་གཅོད་པ་དང་འབྲེལ་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར་འགག་པ་མེད་པའི་སྒྲའི་སྦྱོར་བ་སྔར་སྨོས་ཏེ་(23)། གང་གི་ཕྱིར་ཆད་པ་མེད་པས་འགག་པ་མེད་དེ། འདི་ན་གང་ཆད་པར་འགྱུར་བ་དེ་འགག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་འགག་པ་མེད་དོ། ། གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་དོན་ནི་རྟག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་(24)བར་དུ་ཆོད་པ་དང་འབྲེལ་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར་འགག་པ་མེད་པའི་སྒྲའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་སྨོས་སོ། ། གང་གི་ཕྱིར་འགག་པ་མེད་པས་ཆད་པ་མེད་དེ། འདི་ན་གང་འགག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཆད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཆད་པ་མེད་དོ། ། གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་པས་རྟག་པ་མེད་དེ། འདི་ན་གང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་རྟག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རྟག་པ་མེད་དོ། ། ད་ནི་གཞན་དུ་བརྟགས་ཏེ། འགག་པ་མེད་པ་ནི་ [C.31a] འགགས་པ་དང་མ་འགག་(25)པ་དག་ལ་འགག་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ནི་འཕོ་བ་མེད་པར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། དེ་ལ་ [P.36a] སྔ་མའི་རྣམ་གྲནས་གཞན་ཡང་འགག་པ་མེད་པ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་གནས་སྐབས་ལ་འགག་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། བརྟག་པ་གཞན་ཡང་འགག་པ་མེད་པ་ནི་ལུས་དང་མིང་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་ཡང་ལུས་དང་མིང་མི་འཐད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ(26)། ། རྣམ་ [D.31a] གྲངས་གཞན་ཡང་འགག་པ་མེད་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པར་མི་འཐད་པའི་(27)ཕྱིར་རོ། ། རྟག་པ་(28)གཞན་ཡང་འགག་པ་མེད་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡང་ངོ་བོ་(29)སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། ། རྣམ་གྲངས་གཞན་ཡང་ཆད་པ་མེད་(30)པ་ནི་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། རྟག་པ་མེད་ [N.3la] པ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། དོན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་བའི་ཕྱིར་རོ། ། དོན་གཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། འོང་བ་མེད་པ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། འགྲོ་བ་མེད་པ་ནི་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། བརྟག་པ་(31)གཞན་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་(32)འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལྷག་མ་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དག་མེད་དོ། ། (33) བརྟག་པ་གཞན་ཡང་གང་ལ་བརྟེན་ནས་གང་འབྱུང་བ་དེ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ་གཞན་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་ཀྱང་དེ་ལ་སྐྱེ་པ་མི་འཐད་པས་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། ། དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་ཕྱིར་འོང་བ་མེད་དོ། ། འོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་མེད་དོ། ། རྣམ་གྲངས་གཞན་ཡང་གང་ལ་བརྟེན་ནས་གང་འབྱུང་དེ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རྟག་པ་མེད་དོ། ། གང་གི་ཕྱིར་གཞན་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཆད་པ་མེད་དོ། ། འདི་ནི་བརྟག་པ་གཞན་ཏེ། གང་ལ་བརྟེན་ནས་ [P.36b] གང་འབྱུང་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དོན་གཅིག་པ་(34)མ་ཡིན་ནོ། ། གང་གི་ཕྱིར་གཞན་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དོན་ཐ་དད་མ་ཡིན་ནོ། ། འདི་ནི་རྣམ་གྲངས་གཞན་ཏེ་(35)གང་ལ་བརྟེན་ནས་གང་འབྱུང་བ་དེ་ནི་ངོ་བེ་ཉིད་མེད་དེ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དོན་གཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། དོན་ཐ་དད་་མ་ཡིན་ནོ། ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་འོང་བ་མེད་(37)པ་དང་འགྲོ་བ་མེད་དོ། ། འདི་ནི་རྣམ་གྲངས་གཞན་ཏེ། གང་ལ་བརྟེན་ [C.31b] ནས་གང་འབྱུང་བ་དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་འགག་ལ་སོགས་པའི་མིང་གི་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་(38)ངོ་བོའི་(39)མངོན་པར་ཞེན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། ། འདི་ནི་རྣམ་གྲངས་གཞན་ཏེ་(40)། དེ་ལ་ཚིག་སྔ་མ་བཞི་པོ་འགག་པ་མེད་བ་ལ་སོགས་པ་རྟག་པ་མེད་པའི་མཐར་ཐུག་པ་དག་ནི་ཕལ་ཆེར་རང་གི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གྲོགས་པ་ཡིན་པས་དེ་དག་ནི་ [D.31b] རྣམ་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ། ། ཕྱི་མ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་གཞན་གྱི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་ཡིན་པས་དེ་(41)དག་རྣམ་པར་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གྲངས་ཅན་དག་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཅིག་གོ་ཞེས་ཀུན་ཏུ་བསྒྲུབ་པས་ [N.31b] དེ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་དོན་གཅིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། ། བྱེ་བྲག་པ་དག་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཐ་དད་དོ་ཞེས་ཀུན་ཏུ་བསྒྲུག་པས་དེ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་དོན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ། ། དེ་དག་གཉིས་ཀ་ཡང་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་བྱ་བ་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་དག་ཡོད་པར་མངོན་པར་ཞེན་པས་དེ་དག་འགྲོ་བ་དག་ཏུ་བསྡུས་ནས་དེ་(42)དག་བཟློག་པའི་ཕྱིར་འོང་བ་མེད་པ་དང་འགྲོ་བ་མེད་པ་བསྟན་ཏོ། །
འདིར་སྨྲས་པ། དོན་མེད་ན་འགག་པ་ལ་སོགས་པའི་མིང་གི་ཁྱད་པར་དག་མི་(43)འབྱུང་བས་དེའི་ཕྱིར་གང་དག་ཡོད་ན་འགག་ [P.37a] པ་ལ་སོགས་པའི་མིང་གི་ཁྱད་པར་དག་འབྱུང་བར་བསམ་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཡོད་དོ། །
འདིར་བཤད་པ། མིང་དང་མིང་ཅན་དག་རབ་ཏུ་གྲུབ་ན་ནི་འགག་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་མིང་གི་ཁྱད་པར་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་གྲང་ན། དེ་དག་ནི་མི་འཐད་དོ། ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདི་ལ་མིང་དང་མིང་ཅན་དག་གཅིག་པ་ཉིད་དམ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་གྲང་ན། གཉིས་ཀ་ལྟར་ཡང་མི་འཐད་དོ། ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་མིང་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མིང་ཅན་ཡིན་པར་གྱུར་ན་དེ་ལྟ་ན་མིང་ཅན་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ན་མེ་ཞེས་བརྗོད་པ་ན་ཁ་ཚིག་པར་འགྱུར་བ་རིགས་ན་ཚིག་པར་མི་འགྱུར་རོ། ། གཞན་ཡང་འདི་ན་སྒྲ་ལ་མཁས་པ་དག་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་ཀུན་ཏུ་སྒྲུབ་(44)པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་གཅིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། ། ཅི་སྟེ་མིང་ཡང་གཞན་ལ་མིང་ཅན་ཡང་གཞན་ཡིན་པར་གྱུར་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་གཉིས་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་འདོད་དོ། ། མིང་ཅན་གྱི་མིང་འཐད་པ་ཡིན་ན་མིང་ཅན་མེད་(45)ན་དེ་གང་གི་མིང་ཡིན། མིང་(46)མེད་པར་ཡང་མིང་ [C.32a] ཅན་ཞེས་བྱ་བ་མི་འཐད་དེ། གང་གིས་དེ་ལ་མིང་དུ་གྲགས་པར་གྱུར(47)།དེའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། ། དེ་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་མིང་ཅན་དེ་གཉིས་གཅིག་པ་ཉིད་དང་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འགྲུབ་པར་མི་འཐད་པ་དེའི་ཕྱིར་འགག་པ་ལ་སོགས་པའི་མིང་ [D.32a] གི་ཁྱད་པར་རྣམས་མི་འགྲུབ་པོ། ། ཡང་(48)གཞན་ཡང་ལུང་གི་ཚད་མ་ལས་ཀྱང་མདོ་སྡེ་ལས།
མིང་ནི་སྨིག་རྒྱུ་འདྲ་བ་སྟེ།གལ་ཏེ་སྨིག་རྒྱུ་འདྲ་བ་ཡིན་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ལ། གང་གི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ནོ། ། གང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་མིང་དུ་རྣམ་ [P. 37b] པར་རྟོགས་(49)པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་དེ་ནི་(50)ཡང་དག་པ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རིགས་སོ
ཞེས་གསུངས་པས(51)། དེའི་ཕྱིར་ལུང་གི་ཚད་མས་ཀྱང་མིང་དང་མིང་ཅན་དེ་གཉིས་སུ་མི་འགྲུབ་སྟེ། དེ་གཉིས་མ་གྲུབ་ན། འ་གག་པ་ལ་སོགས་(52)པའི་མིང་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དག་མི་འགྲུབ་པོ། ། འདིའི་ཕྱིར་ཡང་འགག་པ་མི་འཐད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་དངོས་པོ་རྣམས་འགག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མཐོང་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། བསྐལ་པ་དང་པོ་པའི་འབྲས་ས་(53)ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བ་གང་དག་འགགས་པ་དེ་དག་གལ་ཏེ་འགགས་པར་གྱུར་ན་ད་ལྟར་གྱི་དུས་ན་འབྲས་ས་ལུ་ལ་སོགས་པ་དག་མི་སྣང་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། སྣང་བས་དེའི་ཕྱིར་འགག་པ་མེད་དོ། །
འདིར་སྨྲས་པ། འོ་ན་སྐྱེ་བ་ཡོད་དོ། ། འདིར་བཤད་པ། སྐྱེ་བ་མེད་དོ། ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་ན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་སྟེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མཐོང་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་བསྐལ་པ་དང་པོའི་འབྲས་ས་ལུ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་མེད་པར་ད་ལྟར་གྱི་དུས་ཀྱི་འབྲས་ས་ལུ་ལ་སོགས་པ་དག་སྣང་བར་གྱུར་ན་ནི། སྐྱེ་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲས་བར་རིགས་པ་ཞིག་ན། མི་སྣང་བས་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །
འདིར་སྨྲས་པ། ཆད་པ་ཡོད་དོ། །
འདིར་བཤད་པ། ཆད་པ་མེད་དོ། ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་ན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་དངོས་པོ་རྣམས་ཆད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མཐོང་སྟེ། འབྲས་ས་ལུའི་ས་བོན་ལས་འབྲས་ས་ལུའི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་(54) [C32b] པ་འབྱུང་བ་མཐོང་ངོ། ། གལ་ཏེ་ཆད་པ་ཡིན་ན་འབྱུང་བ་ཉིད་མི་དམིགས་པར་ [P.38a] འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འབྱུང་བ་དམིགས་པས་དེའི་ཕྱིར་ཆད་པ་མེད་དོ། །
འདིར་སྨྲས་པ། རྟག་པ་ཡོད་དོ། ། འདིར་བཤད་པ། རྟག་པ་མེད་(55)དོ། ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་ན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་ [D.32b] འཇིག་རྟེན་ན་དངོས་པོ་རྣམས་རྟག་པར་མེ་འཐད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མཐོང་སྟེ། འབྲས་ས་ལུའི་ས་བོན་མྱུ་གུའི་དུས་ན་མི་དམིགས་ཏེ། དེ་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་མྱུ་གུའི་དུས་ན་ས་བོན་ལྡོག་པ་དེའི་ཕྱིར་རྟག་པ་མ་ [N.32b] ཡིན་ནོ། ། འབྲས་ས་ལུའི་ས་བོན་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བསམ་པར་བྱའོ། །
འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་དོན་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ(56)། །
འདིར་བཤད་པ། དོན་གཅིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་ན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ལྡེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་དངོས་པོ་རྣམས་དོན་གཅིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མཐོང་སྟེ། འདི་ན་འབྲས་ས་ལུའི་ས་བོན་མྱུ་གུ་མ་ཡིན་ནོ། ། གལ་ཏེ་དོན་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ན། ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་ཞེས་ཐ་དད་པར་བརྗོད་པ་དེ་དག་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་དག་ཐ་དད་པར་བརྗོད་པར་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་དོན་གཅིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། ། འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དོན་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་མི་འདོད་ན། དེས་ན་དངོས་པོ་རྣམས་ཐ་དད་པར་འགྱུར་རོ། །
འདིར་བཤད་པ། དོན་ཐ་དད་མ་ཡིན་ནོ། ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་ན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་དངོས་པོ་རྣམས་དོན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་མཐོང་ཏེ། འདི་ན་འབྲས་ས་ལུའི་ས་བོན་དང་འབྲས་ས་ལུའི་མྱུ་གུ་དང་། འབྲས་ས་ལུའི་སྡབ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་མཐོང་ངོ། ། དེ་ལ་གལ་ཏེ་དོན་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་ན། [P.38b] འབྲས་ས་ལུའི་ས་བོན་དང་། འབྲས་ས་ལུའི་མྱུ་གུ་དང་། འབྲས་ས་ལུའི་འདབ་མ་ཞེས་ངེས་པ་ཁོ་ནར་འདི་ཇི་ལྟར་སྨྲ་བར་འགྱུར། ཀོ་དྲ་བའི་ས་བོན་དང་། ཀོ་དྲ་བའི་མྱུ་གུ་དང་། ཀོ་དྲ་བའི་འདབ་མ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར(57)། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་མི་འགྱུར་(58)དེའི་ཕྱིར་དོན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །
འདིར་སྨྲས་པ། འོང་བ་ཡོད་དོ། །
འདིར་བཤད་པ། འོང་བ་མེད་དོ(59)། ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་ན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་དངོས་པོ་རྣམས་གང་ནས་ཀྱང་འོང་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མཐོང་སྟེ། འདི་ནི་འབྲས་ས་ལུའི་ [C.33a] མྱུ་གུ་ག་ཤེད་ནས་འོངས་ནས(60)། འབྲས་ས་ལུའི་ས་བོན་ལ་ངེས་པར་གནས་པར་མི་བྱེད་དོ། ། གལ་ཏེ་མྱུ་གུ་(61)ཡུལ་གཞན་ག་ཤེད་ནས་འོངས་ཏེ། ས་བོན་ལ་ངེས་པར་གནས་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ན། ཤིང་ [D.33a] ལྗོན་པ་ལ་བྱ་གནས་པ་བཞིན་དུ་སྣང་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན(62)། དེ་ལྟར་མི་སྣང་བས། དེའི་ཕྱིར་འོང་བ་མེད་དོ། །
འདིར་སྨྲས་པ། [N.33a] འགྲོ་བ་ཡོད་དོ། ། འདིར་བཤད་པ། འགྲོ་བ་མེད་དོ། ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་ན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་དངོས་པོ་རྣམས་འགྲོ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མཐོང་སྟེ། འདི་ནི་འབྲས་ས་ལུའི་མྱུ་གུ་ས་བོན་ལས་འགྲོ་བ་མེད་པར་མཐོང་ངོ། ། གལ་ཏེ་འགྲོ་བ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི། རི་ལས་ཀླུ་ལ་(63)བཞིན་དུ་སྣང་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། མི་སྣང་བས་དེའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་མེད་དོ། ། དེ་ལྟར་འཇུག་པ་འདིས་ཀྱང་འགག་པ་ལ་སོགས་པ་དག་མིའཐད་དེ་བརྟག་པ་དང་པའོ(64)། །
(1) D and C omit this first line
(2) D: རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང
(3) C: འགྲོ་བ་
(4) N: ཆས་
(5) N: ད་
(6) C and D omit གི་
(7) N: མད་
(8) C: ལྟ་བ་དང་རྣམ་
(9) C: སྔ་ན་
(10) D and C: སཱ་throughout
(11) P and N are unclear
(12) D: ཀྱིས་
(13) N: འད་
(14) N: མད་
(15) མིང་ལ་(?)
(16) C: འགགས་
(17) C: འགལ་
(18) N: འཅམ
(19) N: omit རོ
(20) N: འགགས
(21) N: ཕྱིན་པ་ཉིད
(22) C and D: མཛད་པ
(23) N, D and P: སྨོས་སོ་ཏེ།
(24) N: སྒྲ
(25) C: འགགས
(26) C and D: omit རོ
(27) D: མི་འཐད་པ་ཉིད་ཀྱི
(28) D: བརྟག་པ
(29) C: ངོ་བོ་ཉིད
(30) N: མད
(31) P, N, D and C: རྟག་པ
(32) C: སྐྱེ་བ་ནི་འགག་(?)
(33) N: མད་དེ།
(34) N: པོ
(35) N: ཏ
(36) N: ཐ་དད་པ
(37) N: མད
(38) D: ཀྱིས
(39) D: omit ངོ་བོའི
(40) N: དེ
(41) N: ད
(42) N: ད
(43) D: དག་པ་མིད(?)
(44) D: བསྒྲུབས
(45) D: མིང་ཅན་མིང་མེད
(46) N: མང
(47) D: གྱུར་བ
(48) D: omit ཡང
(49) C: རྟོག
(50) C: ཕྱེ་བ་དེས་ཡང
(51) N: པར
(52) D: སྩོགས
(53) see note 10
(54) C: སོགསས
(55) C: མོད
(56) N: འགྱུརོ
(57) C and D: མི་འགྱུར་བ།
(58) C and D: མི་འགྱུར་བ
(59) N: མེདོ
(60) C and D: ན
(61) C and D: གུའི
(62) C and D: བཞིན་ན
(63) དེ་ལ་སྦྲུལ(?)
(64) N and D: དང་པོའོ
འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །
སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །
གང་གིས་སྐྱེ་དང་འཇིག་པ་དག། །
འདི་ཡི་ཚུལ་གྱིས་རབ་ [N.29b] སྤངས་པ། །
རྟེན་ཅིང་འབྱུང་བ་(2)གསུངས་པ་ཡི། །
ཐུབ་དབང་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །
གང་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེན་བར་འབྱུང་། །
འགག་པ་མེད་པ་སྐྱེ་མེད་པ། །
ཆད་པ་མེད་པ་རྟག་མེད་པ། །
འོང་བ་(3)མེད་པ་འགྲོ་མེད་པ། ། 1
ཐ་དད་དོན་མིན་དོན་གཅིག་མིན། །
སྤྲོས་པ་ཉེར་ཞི་ཞི་བསྟན་པ། །
རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྨྲ་རྣམས་ཀྱི། །
དམ་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ། 2
ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གིས་གདུལ་བའི་སེམས་ཅན་དབང་ཕྱུག་དང་། སྐྱེ་བུ་དང་། གཉི་ག་དང་། དུས་དང་། རང་བཞིན་དང་། ངེས་པ་དང་། ངོ་བོ་ཉིད་དང་། འགྱུར་བ་དང་། རྡུལ་ཕྲན་གྱི་རྒྱུས་ལག་པར་ཞུགས་པ། རྒྱུ་མེད་པ་དང་། རྒྱུ་མི་མཐུན་པ་དང་། ཆད་པ་དང་། རྟག་པར་ལྟ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ། ཆོས་(4)ཀྱི་སྐུ་མཐོང་བ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དེ་དང་དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ། དེ་(5)དང་དེ་དག་གི་(6)རྒྱུ་མེད་(7)པ་དང་། རྒྱུ་མི་མཐུན་པ་དང་། ཆད་པ་དང་རྟག་ [P.34b] པར་ལྟ་བ་(8)རྣམ་པར་བཟློག་པའི་ཕྱིར་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་། དེ་རྣམ་པར་བཟློག་པའི་ཕྱིར་ཤས་ཆེར་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱས་པ། བློ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཟབ་མོ་བསྟན་པའི་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་སྔར་(9)སྨོས་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་འགག་པ་མེད་པ་དང་། སྐྱེ་བ་མེད་པ། [C.30a] རྟག་པ་མེད་པ། འོང་བ་མེད་པ། འགྲོ་བ་མེད་པ། དོན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ། དོན་གཅིག་མ་ཡིན་པ་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཞི་བར་གྱུར་པ་བསྟན་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་དམ་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ། ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། ། དེ་བཞིན་ཤེགས་པའི་བསྟོད་པ་བརྗོད་པ་ཕྱག་འཚལ་བའི་བྱ་བ་ཉེར་བར་གདགས་པ་དང་ལྡན་པ་འདིས་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། ། དེ་ལ་འགག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་ [D.30a] འབྱུང་བ་འདི་ལ་འགག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། ཆད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་བཞེན་ནོ། ། རྟག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བོན་དང་མྱུ་གུའི་ཡུན་གྱི་དངོས་པོ་བཞིན་ནོ། ། ལོང་བ་མེད་པ་འགྲོ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ། ། ཐ་དད་དོན་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་ས་(10)ལུའི་འབྲས་བུ་བཞིན་ནོ། ། དོན་གཅིག་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་ས་་ [N.30a] ལུའི་ས་བོན་བཞིན་ནོ། ཚིག་ལྷག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཅི་རིགས་པར་(11)ཚིག་སྦྱར་བ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །
(འདིར་སྨྲས་པ། ཅིའི་ཕྱིར་ [རྣམ་པ་] བརྒྱད་པོ་དེ་དག་འགོག་པར་བྱེད།)
འདིར་བཤད་པ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་ [P.35a] བ་འདི་ཐ་སྙད་གྱི་བདེན་པར་བསྟན་པ་ལ། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་པ་དག་འགག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱི་(12)མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་བཟློག་པའི་ཕྱིར། འགག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་བརྒྱད་པོ་དག་སྨོས་སོ།
(འདིར་སྨྲས་པ། འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་འགག་པ་མེད་པའི་སྒྲ་སྔར་སྨོས་སོ། ། )
འདིར་བཤད་པ། འདི་(13)ལྟར་རེ་ཞིག་སྐྱེ་བའི་སྒྲ་སྔར་བརྗོད་པར་ངེས་མེད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྦྱར་བའི་དབང་གིས་འགག་པ་མེད་(14)པའི་སྒྲའི་སྦྱོར་བ་སྔ་བ་ལ་འགལ་བ་མེད་དོ། ། ཡང་ན་འགག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མེད་ལ་(15)དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་སྤང་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་བ་ལས། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སེམས་འགག་(16)པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རམ། གསོལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མི་འགྱུར་རོ། བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སེམས་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ [C.30b] འགག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ནམ། གསོལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འགག་(17)པའི་ཆོས་ཅན་མ་ལགས་སོ། བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། འགག་པའི་ཆོས་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་འགག་པར་འགྱུར་རམ། གསོལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མི་འགྱུར་རོ། ། བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། མ་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འགག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ནམ། གསོལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ། ། [D.30b] བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། འགག་པའའི་ཆོས་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རམ། གསོལ་བ། བཅོམ་(18)ལྡན་འདས་དེ་ནི་མི་འགྱུར་རོ(19)། ། བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་ [P.35b] འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སེམས་འགག་(20)་པའི་ཆོས་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་འགག་པར་འགྱུར་རམ། གསོལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མི་འགྱུར་རོ། ། [N.30b] བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཆོས་རང་བཞིན་གྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཅིང་འགགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འགག་པར་འགྱུར་རམ། གསོལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མི་འགྱུར་རོ། །
ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་(21)ལས་འགག་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་འགག་པར་འགྱུར་བའི་རིམ་པ་ཐ་སྙད་གདགས་པར་མརྗོད་པ་(22)མེད་པའི་སྒྲའི་སྦྱོར་བ་སྔར་སྨྲོས་སོ། ། ཡང་ན་འགག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་དོན་ནི་ཆད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་བར་དུ་གཅོད་པ་དང་འབྲེལ་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར་འགག་པ་མེད་པའི་སྒྲའི་སྦྱོར་བ་སྔར་སྨོས་ཏེ་(23)། གང་གི་ཕྱིར་ཆད་པ་མེད་པས་འགག་པ་མེད་དེ། འདི་ན་གང་ཆད་པར་འགྱུར་བ་དེ་འགག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་འགག་པ་མེད་དོ། ། གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་དོན་ནི་རྟག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་(24)བར་དུ་ཆོད་པ་དང་འབྲེལ་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར་འགག་པ་མེད་པའི་སྒྲའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་སྨོས་སོ། ། གང་གི་ཕྱིར་འགག་པ་མེད་པས་ཆད་པ་མེད་དེ། འདི་ན་གང་འགག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཆད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཆད་པ་མེད་དོ། ། གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་པས་རྟག་པ་མེད་དེ། འདི་ན་གང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་རྟག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རྟག་པ་མེད་དོ། ། ད་ནི་གཞན་དུ་བརྟགས་ཏེ། འགག་པ་མེད་པ་ནི་ [C.31a] འགགས་པ་དང་མ་འགག་(25)པ་དག་ལ་འགག་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ནི་འཕོ་བ་མེད་པར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། དེ་ལ་ [P.36a] སྔ་མའི་རྣམ་གྲནས་གཞན་ཡང་འགག་པ་མེད་པ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་གནས་སྐབས་ལ་འགག་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། བརྟག་པ་གཞན་ཡང་འགག་པ་མེད་པ་ནི་ལུས་དང་མིང་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་ཡང་ལུས་དང་མིང་མི་འཐད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ(26)། ། རྣམ་ [D.31a] གྲངས་གཞན་ཡང་འགག་པ་མེད་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པར་མི་འཐད་པའི་(27)ཕྱིར་རོ། ། རྟག་པ་(28)གཞན་ཡང་འགག་པ་མེད་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡང་ངོ་བོ་(29)སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། ། རྣམ་གྲངས་གཞན་ཡང་ཆད་པ་མེད་(30)པ་ནི་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། རྟག་པ་མེད་ [N.3la] པ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། དོན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་བའི་ཕྱིར་རོ། ། དོན་གཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། འོང་བ་མེད་པ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། འགྲོ་བ་མེད་པ་ནི་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། བརྟག་པ་(31)གཞན་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་(32)འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལྷག་མ་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དག་མེད་དོ། ། (33) བརྟག་པ་གཞན་ཡང་གང་ལ་བརྟེན་ནས་གང་འབྱུང་བ་དེ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ་གཞན་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་ཀྱང་དེ་ལ་སྐྱེ་པ་མི་འཐད་པས་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། ། དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་ཕྱིར་འོང་བ་མེད་དོ། ། འོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་མེད་དོ། ། རྣམ་གྲངས་གཞན་ཡང་གང་ལ་བརྟེན་ནས་གང་འབྱུང་དེ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རྟག་པ་མེད་དོ། ། གང་གི་ཕྱིར་གཞན་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཆད་པ་མེད་དོ། ། འདི་ནི་བརྟག་པ་གཞན་ཏེ། གང་ལ་བརྟེན་ནས་ [P.36b] གང་འབྱུང་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དོན་གཅིག་པ་(34)མ་ཡིན་ནོ། ། གང་གི་ཕྱིར་གཞན་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དོན་ཐ་དད་མ་ཡིན་ནོ། ། འདི་ནི་རྣམ་གྲངས་གཞན་ཏེ་(35)གང་ལ་བརྟེན་ནས་གང་འབྱུང་བ་དེ་ནི་ངོ་བེ་ཉིད་མེད་དེ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དོན་གཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། དོན་ཐ་དད་་མ་ཡིན་ནོ། ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་འོང་བ་མེད་(37)པ་དང་འགྲོ་བ་མེད་དོ། ། འདི་ནི་རྣམ་གྲངས་གཞན་ཏེ། གང་ལ་བརྟེན་ [C.31b] ནས་གང་འབྱུང་བ་དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་འགག་ལ་སོགས་པའི་མིང་གི་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་(38)ངོ་བོའི་(39)མངོན་པར་ཞེན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། ། འདི་ནི་རྣམ་གྲངས་གཞན་ཏེ་(40)། དེ་ལ་ཚིག་སྔ་མ་བཞི་པོ་འགག་པ་མེད་བ་ལ་སོགས་པ་རྟག་པ་མེད་པའི་མཐར་ཐུག་པ་དག་ནི་ཕལ་ཆེར་རང་གི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གྲོགས་པ་ཡིན་པས་དེ་དག་ནི་ [D.31b] རྣམ་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ། ། ཕྱི་མ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་གཞན་གྱི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་ཡིན་པས་དེ་(41)དག་རྣམ་པར་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གྲངས་ཅན་དག་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཅིག་གོ་ཞེས་ཀུན་ཏུ་བསྒྲུབ་པས་ [N.31b] དེ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་དོན་གཅིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། ། བྱེ་བྲག་པ་དག་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཐ་དད་དོ་ཞེས་ཀུན་ཏུ་བསྒྲུག་པས་དེ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་དོན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ། ། དེ་དག་གཉིས་ཀ་ཡང་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་བྱ་བ་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་དག་ཡོད་པར་མངོན་པར་ཞེན་པས་དེ་དག་འགྲོ་བ་དག་ཏུ་བསྡུས་ནས་དེ་(42)དག་བཟློག་པའི་ཕྱིར་འོང་བ་མེད་པ་དང་འགྲོ་བ་མེད་པ་བསྟན་ཏོ། །
འདིར་སྨྲས་པ། དོན་མེད་ན་འགག་པ་ལ་སོགས་པའི་མིང་གི་ཁྱད་པར་དག་མི་(43)འབྱུང་བས་དེའི་ཕྱིར་གང་དག་ཡོད་ན་འགག་ [P.37a] པ་ལ་སོགས་པའི་མིང་གི་ཁྱད་པར་དག་འབྱུང་བར་བསམ་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཡོད་དོ། །
འདིར་བཤད་པ། མིང་དང་མིང་ཅན་དག་རབ་ཏུ་གྲུབ་ན་ནི་འགག་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་མིང་གི་ཁྱད་པར་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་གྲང་ན། དེ་དག་ནི་མི་འཐད་དོ། ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདི་ལ་མིང་དང་མིང་ཅན་དག་གཅིག་པ་ཉིད་དམ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་གྲང་ན། གཉིས་ཀ་ལྟར་ཡང་མི་འཐད་དོ། ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་མིང་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མིང་ཅན་ཡིན་པར་གྱུར་ན་དེ་ལྟ་ན་མིང་ཅན་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ན་མེ་ཞེས་བརྗོད་པ་ན་ཁ་ཚིག་པར་འགྱུར་བ་རིགས་ན་ཚིག་པར་མི་འགྱུར་རོ། ། གཞན་ཡང་འདི་ན་སྒྲ་ལ་མཁས་པ་དག་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་ཀུན་ཏུ་སྒྲུབ་(44)པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་གཅིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། ། ཅི་སྟེ་མིང་ཡང་གཞན་ལ་མིང་ཅན་ཡང་གཞན་ཡིན་པར་གྱུར་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་གཉིས་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་འདོད་དོ། ། མིང་ཅན་གྱི་མིང་འཐད་པ་ཡིན་ན་མིང་ཅན་མེད་(45)ན་དེ་གང་གི་མིང་ཡིན། མིང་(46)མེད་པར་ཡང་མིང་ [C.32a] ཅན་ཞེས་བྱ་བ་མི་འཐད་དེ། གང་གིས་དེ་ལ་མིང་དུ་གྲགས་པར་གྱུར(47)།དེའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། ། དེ་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་མིང་ཅན་དེ་གཉིས་གཅིག་པ་ཉིད་དང་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འགྲུབ་པར་མི་འཐད་པ་དེའི་ཕྱིར་འགག་པ་ལ་སོགས་པའི་མིང་ [D.32a] གི་ཁྱད་པར་རྣམས་མི་འགྲུབ་པོ། ། ཡང་(48)གཞན་ཡང་ལུང་གི་ཚད་མ་ལས་ཀྱང་མདོ་སྡེ་ལས།
མིང་ནི་སྨིག་རྒྱུ་འདྲ་བ་སྟེ།གལ་ཏེ་སྨིག་རྒྱུ་འདྲ་བ་ཡིན་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ལ། གང་གི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ནོ། ། གང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་མིང་དུ་རྣམ་ [P. 37b] པར་རྟོགས་(49)པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་དེ་ནི་(50)ཡང་དག་པ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རིགས་སོ
ཞེས་གསུངས་པས(51)། དེའི་ཕྱིར་ལུང་གི་ཚད་མས་ཀྱང་མིང་དང་མིང་ཅན་དེ་གཉིས་སུ་མི་འགྲུབ་སྟེ། དེ་གཉིས་མ་གྲུབ་ན། འ་གག་པ་ལ་སོགས་(52)པའི་མིང་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དག་མི་འགྲུབ་པོ། ། འདིའི་ཕྱིར་ཡང་འགག་པ་མི་འཐད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་དངོས་པོ་རྣམས་འགག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མཐོང་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། བསྐལ་པ་དང་པོ་པའི་འབྲས་ས་(53)ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བ་གང་དག་འགགས་པ་དེ་དག་གལ་ཏེ་འགགས་པར་གྱུར་ན་ད་ལྟར་གྱི་དུས་ན་འབྲས་ས་ལུ་ལ་སོགས་པ་དག་མི་སྣང་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། སྣང་བས་དེའི་ཕྱིར་འགག་པ་མེད་དོ། །
འདིར་སྨྲས་པ། འོ་ན་སྐྱེ་བ་ཡོད་དོ། ། འདིར་བཤད་པ། སྐྱེ་བ་མེད་དོ། ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་ན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་སྟེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མཐོང་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་བསྐལ་པ་དང་པོའི་འབྲས་ས་ལུ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་མེད་པར་ད་ལྟར་གྱི་དུས་ཀྱི་འབྲས་ས་ལུ་ལ་སོགས་པ་དག་སྣང་བར་གྱུར་ན་ནི། སྐྱེ་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲས་བར་རིགས་པ་ཞིག་ན། མི་སྣང་བས་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །
འདིར་སྨྲས་པ། ཆད་པ་ཡོད་དོ། །
འདིར་བཤད་པ། ཆད་པ་མེད་དོ། ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་ན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་དངོས་པོ་རྣམས་ཆད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མཐོང་སྟེ། འབྲས་ས་ལུའི་ས་བོན་ལས་འབྲས་ས་ལུའི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་(54) [C32b] པ་འབྱུང་བ་མཐོང་ངོ། ། གལ་ཏེ་ཆད་པ་ཡིན་ན་འབྱུང་བ་ཉིད་མི་དམིགས་པར་ [P.38a] འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འབྱུང་བ་དམིགས་པས་དེའི་ཕྱིར་ཆད་པ་མེད་དོ། །
འདིར་སྨྲས་པ། རྟག་པ་ཡོད་དོ། ། འདིར་བཤད་པ། རྟག་པ་མེད་(55)དོ། ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་ན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་ [D.32b] འཇིག་རྟེན་ན་དངོས་པོ་རྣམས་རྟག་པར་མེ་འཐད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མཐོང་སྟེ། འབྲས་ས་ལུའི་ས་བོན་མྱུ་གུའི་དུས་ན་མི་དམིགས་ཏེ། དེ་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་མྱུ་གུའི་དུས་ན་ས་བོན་ལྡོག་པ་དེའི་ཕྱིར་རྟག་པ་མ་ [N.32b] ཡིན་ནོ། ། འབྲས་ས་ལུའི་ས་བོན་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བསམ་པར་བྱའོ། །
འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་དོན་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ(56)། །
འདིར་བཤད་པ། དོན་གཅིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་ན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ལྡེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་དངོས་པོ་རྣམས་དོན་གཅིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མཐོང་སྟེ། འདི་ན་འབྲས་ས་ལུའི་ས་བོན་མྱུ་གུ་མ་ཡིན་ནོ། ། གལ་ཏེ་དོན་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ན། ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་ཞེས་ཐ་དད་པར་བརྗོད་པ་དེ་དག་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་དག་ཐ་དད་པར་བརྗོད་པར་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་དོན་གཅིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། ། འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དོན་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་མི་འདོད་ན། དེས་ན་དངོས་པོ་རྣམས་ཐ་དད་པར་འགྱུར་རོ། །
འདིར་བཤད་པ། དོན་ཐ་དད་མ་ཡིན་ནོ། ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་ན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་དངོས་པོ་རྣམས་དོན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་མཐོང་ཏེ། འདི་ན་འབྲས་ས་ལུའི་ས་བོན་དང་འབྲས་ས་ལུའི་མྱུ་གུ་དང་། འབྲས་ས་ལུའི་སྡབ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་མཐོང་ངོ། ། དེ་ལ་གལ་ཏེ་དོན་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་ན། [P.38b] འབྲས་ས་ལུའི་ས་བོན་དང་། འབྲས་ས་ལུའི་མྱུ་གུ་དང་། འབྲས་ས་ལུའི་འདབ་མ་ཞེས་ངེས་པ་ཁོ་ནར་འདི་ཇི་ལྟར་སྨྲ་བར་འགྱུར། ཀོ་དྲ་བའི་ས་བོན་དང་། ཀོ་དྲ་བའི་མྱུ་གུ་དང་། ཀོ་དྲ་བའི་འདབ་མ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར(57)། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་མི་འགྱུར་(58)དེའི་ཕྱིར་དོན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །
འདིར་སྨྲས་པ། འོང་བ་ཡོད་དོ། །
འདིར་བཤད་པ། འོང་བ་མེད་དོ(59)། ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་ན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་དངོས་པོ་རྣམས་གང་ནས་ཀྱང་འོང་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མཐོང་སྟེ། འདི་ནི་འབྲས་ས་ལུའི་ [C.33a] མྱུ་གུ་ག་ཤེད་ནས་འོངས་ནས(60)། འབྲས་ས་ལུའི་ས་བོན་ལ་ངེས་པར་གནས་པར་མི་བྱེད་དོ། ། གལ་ཏེ་མྱུ་གུ་(61)ཡུལ་གཞན་ག་ཤེད་ནས་འོངས་ཏེ། ས་བོན་ལ་ངེས་པར་གནས་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ན། ཤིང་ [D.33a] ལྗོན་པ་ལ་བྱ་གནས་པ་བཞིན་དུ་སྣང་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན(62)། དེ་ལྟར་མི་སྣང་བས། དེའི་ཕྱིར་འོང་བ་མེད་དོ། །
འདིར་སྨྲས་པ། [N.33a] འགྲོ་བ་ཡོད་དོ། ། འདིར་བཤད་པ། འགྲོ་བ་མེད་དོ། ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་ན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་དངོས་པོ་རྣམས་འགྲོ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མཐོང་སྟེ། འདི་ནི་འབྲས་ས་ལུའི་མྱུ་གུ་ས་བོན་ལས་འགྲོ་བ་མེད་པར་མཐོང་ངོ། ། གལ་ཏེ་འགྲོ་བ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི། རི་ལས་ཀླུ་ལ་(63)བཞིན་དུ་སྣང་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། མི་སྣང་བས་དེའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་མེད་དོ། ། དེ་ལྟར་འཇུག་པ་འདིས་ཀྱང་འགག་པ་ལ་སོགས་པ་དག་མིའཐད་དེ་བརྟག་པ་དང་པའོ(64)། །
(1) D and C omit this first line
(2) D: རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང
(3) C: འགྲོ་བ་
(4) N: ཆས་
(5) N: ད་
(6) C and D omit གི་
(7) N: མད་
(8) C: ལྟ་བ་དང་རྣམ་
(9) C: སྔ་ན་
(10) D and C: སཱ་throughout
(11) P and N are unclear
(12) D: ཀྱིས་
(13) N: འད་
(14) N: མད་
(15) མིང་ལ་(?)
(16) C: འགགས་
(17) C: འགལ་
(18) N: འཅམ
(19) N: omit རོ
(20) N: འགགས
(21) N: ཕྱིན་པ་ཉིད
(22) C and D: མཛད་པ
(23) N, D and P: སྨོས་སོ་ཏེ།
(24) N: སྒྲ
(25) C: འགགས
(26) C and D: omit རོ
(27) D: མི་འཐད་པ་ཉིད་ཀྱི
(28) D: བརྟག་པ
(29) C: ངོ་བོ་ཉིད
(30) N: མད
(31) P, N, D and C: རྟག་པ
(32) C: སྐྱེ་བ་ནི་འགག་(?)
(33) N: མད་དེ།
(34) N: པོ
(35) N: ཏ
(36) N: ཐ་དད་པ
(37) N: མད
(38) D: ཀྱིས
(39) D: omit ངོ་བོའི
(40) N: དེ
(41) N: ད
(42) N: ད
(43) D: དག་པ་མིད(?)
(44) D: བསྒྲུབས
(45) D: མིང་ཅན་མིང་མེད
(46) N: མང
(47) D: གྱུར་བ
(48) D: omit ཡང
(49) C: རྟོག
(50) C: ཕྱེ་བ་དེས་ཡང
(51) N: པར
(52) D: སྩོགས
(53) see note 10
(54) C: སོགསས
(55) C: མོད
(56) N: འགྱུརོ
(57) C and D: མི་འགྱུར་བ།
(58) C and D: མི་འགྱུར་བ
(59) N: མེདོ
(60) C and D: ན
(61) C and D: གུའི
(62) C and D: བཞིན་ན
(63) དེ་ལ་སྦྲུལ(?)
(64) N and D: དང་པོའོ
T30, no. 1564, 1c8-1
不生亦不滅 不常亦不斷
不一亦不異 不來亦不出 (1)
能說是因緣 善滅諸戲論
我稽首禮佛 諸說中第一 (2)
不一亦不異 不來亦不出 (1)
能說是因緣 善滅諸戲論
我稽首禮佛 諸說中第一 (2)
The eight negations
T30, no. 1564, 1c12-
以此二偈讚佛。則已略說第一義。問曰。諸法無量。何故但以此八事破。答曰法雖無量。略說八事則為總破一切法。
不生者。諸論師種種說生相。或謂因果一。或謂因果異。或謂因中先有果。或謂因中先無果。或謂自體生。或謂從他生。或謂共生。或謂有生。或謂無生。如是等說生相皆不然。此事後當廣說。生相決定不可得故不生。不滅者。若無生何得有滅。以無生無滅故。餘六事亦無問曰。
不生不滅已總破一切法。何故復說六事。答曰。為成不生不滅義故。有人不受不生不滅。而信不常不斷。若深求不常不斷。即是不生不滅。何以故。法若實有則不應無。先有今無是即為斷。若先有性是則為常。是故說不常不斷。即入不生不滅義。
有人雖聞四種破諸法。猶以四門成諸法。是亦不然。若一則無緣。若異則無相續。後當種種破。是故復說不一不異。
有人雖聞六種破諸法。猶以來出成諸法。來者。言諸法從自在天世性微塵等來。出者。還去至本處。
復次萬物無生。何以故。世間現見故。世間眼見劫初穀不生。何以故。離劫初穀。今穀不可得。若離劫初穀有今穀者。則應有生。而實不爾。是故不生。問曰若不生則應滅。答曰不滅。何以故。世間現見故。世間眼見劫初穀不滅。若滅今不應有穀而實有穀。是故不滅。
問曰。若不滅則應常。答曰不常。何以故。世間現見故。世間眼見萬物不常。如穀芽時種則變壞。是故不常。問曰若不常則應斷。答曰不斷。何以故。世間現見故。世間眼見萬物不斷。如從穀有芽。是故不斷。若斷不應相續。
問 曰。若爾者萬物是一。答曰不一。何以故。世間現見故。世間眼見萬物不一。如穀不作芽芽不作穀。若穀作芽芽作穀者。應是一。而實不爾。是故不一。問曰若不一 則應異。答曰不異。何以故。世間現見故。世間眼見萬物不異。若異者。何故分別穀芽穀莖穀葉。不說樹芽樹莖樹葉。是故不異。
問 曰。若不異應有來。答曰無來何以故。世間現見故。世間眼見萬物不來。如穀子中芽無所從來。若來者。芽應從餘處來。如鳥來栖樹。而實不爾。是故不來。問曰。 若不來應有出。答曰不出。何以故。世間現見故。世間眼見萬物不出。若有出。應見芽從穀出。如蛇從穴出。而實不爾。是故不出。
Dependent origination constitutes the Buddha's salvific teaching
དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །
འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །
སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །
སློབ་དཔོན་བཙུན་པ་བུད་དྷ་པཱ་ལི་ཏ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ།
།འདི་ལྟར་སློབ་དཔོན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྗེས་སུ་སྟོན་པར་བཞེད་པས། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཟབ་མོ་ཉིད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གཟིགས་པས་ངོ་མཚར་དུ་གྱུར་པའི་ཐུགས་དང་ལྡན་པ། དད་པ་ལས་བྱུང་བའི་མཆི་མ་དཀྲུག་ཅེས་མཛད་པའི་སྤྱན་མངའ་བ། སྐུའི་སྤུ་ཟིང་ཞེས་མཛད་པ་དང་ལྡན་པས་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་དབུར་བཞག་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ་ཞེས་དོན་དམ་པ་སྟོན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་བརྗོད་པས་མདུན་དུ་འདུག་པ་དང་འདྲ་བར་བཞག་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བླ་མ་དམ་པ་ལ།
གང་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་། །
འགག་པ་མེད་པ་སྐྱེ་མེད་པ། །
ཆད་པ་མེད་པ་རྟག་མེད་པ། །
འོང་བ་མེད་པ་འགྲོ་མེད་པ། །
ཐ་དད་དོན་མིན་དོན་གཅིག་མིན། །
སྤྲོས་པ་ཉེར་ཞི་ཞི་བསྟན་པ། །
རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྨྲ་རྣམས་ཀྱི། །
དམ་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །
ཞེས་རྒྱུ་སྔ་ན་ཡོད་པའི་ཕྱག་བཞེས་པ་མཛད་དེ། གང་གིས་དབང་ཕྱུག་དང་དུས་དང་རྡུལ་ཕྲན་དང་རང་བཞིན་དང་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་སོགས་པར་སྨྲ་བ་སྤྲོས་པ་ཐིབས་པོར་འཁྱམས་པའི་འཇིག་རྟེན་ལ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ། འགག་པ་མེད་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པ། ཆད་པ་མེད་པ་རྟག་པ་མེད་པ། འོང་བ་མེད་པ་འགྲོ་བ་མེད་པ་དོན་ཐ་དད་མ་ཡིན་པ། དོན་གཅིག་མ་ཡིན་པ། སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འགྲོ་བ། ཞི་བ་ལམ་དྲང་པོ་འདི་བསྟན་པ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་དམ་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཕྱི་རོལ་པ་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་བྱིས་པ་བསླུ་བ་འདྲ་བར་ཐུགས་སུ་ཆུད་ནས་འགྲོ་བ་ལོང་བ་ལག་ནོམ་བྱེད་པ་ལྟ་བུ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བསྟན་པར་སློབ་དཔོན་གྱིས་ཡང་དག་པར་གཟིགས་པས་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་དམ་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འགག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་འགག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའོ། །ཚིག་ལྷག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །
ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་ནི་མདོ་ལྟ་བུ་སྟེ། བསྟན་བཅོས་ལྷག་མས་དེ་རྣམ་པར་བཤད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་བརྗོད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་དབང་གིས་10སྒོ་དེ་དང་དེས་བྱེད་པར་འགྱུར་གྱི་གོ་རིམས་11ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ནི་མི་བྱེད་དོ། །
_______________
PN ཁྲུག་
PN ཆེས་
PN ན་
PN དད་པ་
PN གཅིག་པ་
PN omited.
DC བླ་
C ཡོང་
PN ཚིག་གི་
10 PN གི་
11 PN རིམ་
འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །
སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །
སློབ་དཔོན་བཙུན་པ་བུད་དྷ་པཱ་ལི་ཏ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ།
།འདི་ལྟར་སློབ་དཔོན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྗེས་སུ་སྟོན་པར་བཞེད་པས། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཟབ་མོ་ཉིད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གཟིགས་པས་ངོ་མཚར་དུ་གྱུར་པའི་ཐུགས་དང་ལྡན་པ། དད་པ་ལས་བྱུང་བའི་མཆི་མ་དཀྲུག་ཅེས་མཛད་པའི་སྤྱན་མངའ་བ། སྐུའི་སྤུ་ཟིང་ཞེས་མཛད་པ་དང་ལྡན་པས་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་དབུར་བཞག་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ་ཞེས་དོན་དམ་པ་སྟོན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་བརྗོད་པས་མདུན་དུ་འདུག་པ་དང་འདྲ་བར་བཞག་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བླ་མ་དམ་པ་ལ།
གང་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་། །
འགག་པ་མེད་པ་སྐྱེ་མེད་པ། །
ཆད་པ་མེད་པ་རྟག་མེད་པ། །
འོང་བ་མེད་པ་འགྲོ་མེད་པ། །
ཐ་དད་དོན་མིན་དོན་གཅིག་མིན། །
སྤྲོས་པ་ཉེར་ཞི་ཞི་བསྟན་པ། །
རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྨྲ་རྣམས་ཀྱི། །
དམ་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །
ཞེས་རྒྱུ་སྔ་ན་ཡོད་པའི་ཕྱག་བཞེས་པ་མཛད་དེ། གང་གིས་དབང་ཕྱུག་དང་དུས་དང་རྡུལ་ཕྲན་དང་རང་བཞིན་དང་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་སོགས་པར་སྨྲ་བ་སྤྲོས་པ་ཐིབས་པོར་འཁྱམས་པའི་འཇིག་རྟེན་ལ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ། འགག་པ་མེད་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པ། ཆད་པ་མེད་པ་རྟག་པ་མེད་པ། འོང་བ་མེད་པ་འགྲོ་བ་མེད་པ་དོན་ཐ་དད་མ་ཡིན་པ། དོན་གཅིག་མ་ཡིན་པ། སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འགྲོ་བ། ཞི་བ་ལམ་དྲང་པོ་འདི་བསྟན་པ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་དམ་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཕྱི་རོལ་པ་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་བྱིས་པ་བསླུ་བ་འདྲ་བར་ཐུགས་སུ་ཆུད་ནས་འགྲོ་བ་ལོང་བ་ལག་ནོམ་བྱེད་པ་ལྟ་བུ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བསྟན་པར་སློབ་དཔོན་གྱིས་ཡང་དག་པར་གཟིགས་པས་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་དམ་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འགག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་འགག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའོ། །ཚིག་ལྷག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །
ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་ནི་མདོ་ལྟ་བུ་སྟེ། བསྟན་བཅོས་ལྷག་མས་དེ་རྣམ་པར་བཤད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་བརྗོད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་དབང་གིས་10སྒོ་དེ་དང་དེས་བྱེད་པར་འགྱུར་གྱི་གོ་རིམས་11ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ནི་མི་བྱེད་དོ། །
_______________
PN ཁྲུག་
PN ཆེས་
PN ན་
PN དད་པ་
PN གཅིག་པ་
PN omited.
DC བླ་
C ཡོང་
PN ཚིག་གི་
10 PN གི་
11 PN རིམ་
The Purpose of the MMK
ཅི་སྟེ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། བཤད་པ། སློབ་དཔོན་ཐུགས་རྗེའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཉེན་པར་གཟིགས་ནས་དེ་དག་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་བཞེད་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་བརྩམས་ཏེ།
ཡང་དག་མ་ཡིན་མཐོང་བ་འཆིང་། །
ཡང་དག་མཐོང་བ་རྣམ་པར་གྲོལ། །
ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན། བཤད་པ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དེ། མི་མཁས་པ་གཏི་མུག་གི་མུན་པས་བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་བསྒྲིབས་པ་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་ན་དེ་དག་ལ་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དག་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །གང་གི་ཚེ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཤེས་པའི་སྣང་བས་གཏི་མུག་གི་མུན་པ་བསལ་ཅིང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་གིས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་ན་གནས་མེད་པ་ལ་དེའི་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དག་མི་སྐྱེའོ།
།འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ལ་ལ་ཞིག་གཟུགས་བརྙན་གྱི་བུད་མེད་ལ་བུད་མེད་དོ་སྙམ་པའི་བློ་གྲོས་སྐྱེས་ནས་ཀུན་ཏུ་འདོད་ཆགས་སྐྱེད་དེ་དེ་ངག་འབྲེལ་པའི་ཡིད་ཀྱིས་དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །གང་གི་ཚེ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་དེའི་ཚེ་ན་བུད་མེད་ཀྱི་བློ་གྲོས་མེད་པར་གྱུར་ཅིང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ནས་ཤིན་ཏུ་ངོ་ཚ་བ་སྐྱེས་ཏེ། རང་བཞིན་གྱི་སེམས་གནས་མེད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་བ་ལ་འཕྱ་བ་དེ་དང་འདྲ་སྟེ་དེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་དགེ་སློང་དག་བུད་མེད་ལ་ནང་གི་བུད་མེད་ཀྱི་དབང་པོ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ། དགེ་སློང་དག་གལ་ཏེ་བུད་མེད་ཡིན་ན་ནང་གི་བུད་མེད་ཀྱི་དབང་པོ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷས་ཀྱང་།
སྲིད་པའི་ས་བོན་རྣམ་ཤེས་ཏེ། །
ཡུལ་རྣམས་དེ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །
ཡུལ་ལ་བདག་མེད་མཐོང་ན་ནི། །
སྲིད་པའི་ས་བོན་འགག་པར་འགྱུར། །
ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སློབ་དཔོན་གྱིས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་བརྩམ་མོ། །
འདིར་སྨྲས་པ། གང་གི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་མངའ་བ་ཉིད་ཀྱིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དེ་དང་དེར་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བཤད་ཅིང་རབ་ཏུ་བསྟན་ཟིན་ན། ཡང་དེ་རྗེས་སུ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཡོད།
བཤད་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བཤད་ཅིང་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་བདེན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་དབང་གིས་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བརྗོད་པ་དག་གིས་བཤད་ཅིང་རབ་ཏུ་བསྟན་པས། དེ་ལ་ད་ལྟར་ཉིད་ཀྱང་བརྗོད་པ་ཙམ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་བློ་ཅན་ཁ་ཅིག་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ་མ་རྟོགས་པ་ན། དངོས་པོ་རྣམས་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་དང་འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་དག་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་ཡོད་པ་ལས་རྟག་པ་དང་ཆད་པ་དང་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་སེམས་པ་དག་བྱེད་ཀྱི། རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་དག་ལ་དེ་དག་མི་འབྱུང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་དག་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱིས་རིགས་པ་དང་ལུང་སྔོན་དུ་བཏང་བ་འདི་བརྩམས་སོ། །
གཞན་ཡང་གང་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བཤད་ཅིང་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་དེ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱིས་རྗེས་སུ་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་འཐད་ཀྱི། མ་བཤད་ཅིང་རབ་ཏུ་མ་བསྟན་པར་རྗེས་སུ་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་འོས་པ་དེ་གང་ཞིག་ཡིན། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པའི་བསྟན་བཅོས་དག་ཀྱང་སྔོན་གྱི་སློབ་དཔོན་རྣམས་ཀྱིས་བཤད་ཅིང་རབ་ཏུ་བསྟན་པས་ད་ལྟར་ཉིད་ཀྱང་དེ་རྣམས་ཀྱི་སློབ་མ་དག་རྗེས་སུ་སྨྲ་བར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱིས་རྗེས་སུ་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་རིགས་སོ། །
ཡང་དག་མ་ཡིན་མཐོང་བ་འཆིང་། །
ཡང་དག་མཐོང་བ་རྣམ་པར་གྲོལ། །
ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན། བཤད་པ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དེ། མི་མཁས་པ་གཏི་མུག་གི་མུན་པས་བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་བསྒྲིབས་པ་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་ན་དེ་དག་ལ་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དག་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །གང་གི་ཚེ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཤེས་པའི་སྣང་བས་གཏི་མུག་གི་མུན་པ་བསལ་ཅིང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་གིས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་ན་གནས་མེད་པ་ལ་དེའི་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དག་མི་སྐྱེའོ།
།འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ལ་ལ་ཞིག་གཟུགས་བརྙན་གྱི་བུད་མེད་ལ་བུད་མེད་དོ་སྙམ་པའི་བློ་གྲོས་སྐྱེས་ནས་ཀུན་ཏུ་འདོད་ཆགས་སྐྱེད་དེ་དེ་ངག་འབྲེལ་པའི་ཡིད་ཀྱིས་དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །གང་གི་ཚེ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་དེའི་ཚེ་ན་བུད་མེད་ཀྱི་བློ་གྲོས་མེད་པར་གྱུར་ཅིང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ནས་ཤིན་ཏུ་ངོ་ཚ་བ་སྐྱེས་ཏེ། རང་བཞིན་གྱི་སེམས་གནས་མེད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་བ་ལ་འཕྱ་བ་དེ་དང་འདྲ་སྟེ་དེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་དགེ་སློང་དག་བུད་མེད་ལ་ནང་གི་བུད་མེད་ཀྱི་དབང་པོ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ། དགེ་སློང་དག་གལ་ཏེ་བུད་མེད་ཡིན་ན་ནང་གི་བུད་མེད་ཀྱི་དབང་པོ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷས་ཀྱང་།
སྲིད་པའི་ས་བོན་རྣམ་ཤེས་ཏེ། །
ཡུལ་རྣམས་དེ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །
ཡུལ་ལ་བདག་མེད་མཐོང་ན་ནི། །
སྲིད་པའི་ས་བོན་འགག་པར་འགྱུར། །
ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སློབ་དཔོན་གྱིས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་བརྩམ་མོ། །
འདིར་སྨྲས་པ། གང་གི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་མངའ་བ་ཉིད་ཀྱིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དེ་དང་དེར་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བཤད་ཅིང་རབ་ཏུ་བསྟན་ཟིན་ན། ཡང་དེ་རྗེས་སུ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཡོད།
བཤད་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བཤད་ཅིང་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་བདེན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་དབང་གིས་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བརྗོད་པ་དག་གིས་བཤད་ཅིང་རབ་ཏུ་བསྟན་པས། དེ་ལ་ད་ལྟར་ཉིད་ཀྱང་བརྗོད་པ་ཙམ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་བློ་ཅན་ཁ་ཅིག་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ་མ་རྟོགས་པ་ན། དངོས་པོ་རྣམས་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་དང་འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་དག་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་ཡོད་པ་ལས་རྟག་པ་དང་ཆད་པ་དང་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་སེམས་པ་དག་བྱེད་ཀྱི། རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་དག་ལ་དེ་དག་མི་འབྱུང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་དག་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱིས་རིགས་པ་དང་ལུང་སྔོན་དུ་བཏང་བ་འདི་བརྩམས་སོ། །
གཞན་ཡང་གང་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བཤད་ཅིང་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་དེ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱིས་རྗེས་སུ་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་འཐད་ཀྱི། མ་བཤད་ཅིང་རབ་ཏུ་མ་བསྟན་པར་རྗེས་སུ་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་འོས་པ་དེ་གང་ཞིག་ཡིན། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པའི་བསྟན་བཅོས་དག་ཀྱང་སྔོན་གྱི་སློབ་དཔོན་རྣམས་ཀྱིས་བཤད་ཅིང་རབ་ཏུ་བསྟན་པས་ད་ལྟར་ཉིད་ཀྱང་དེ་རྣམས་ཀྱི་སློབ་མ་དག་རྗེས་སུ་སྨྲ་བར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱིས་རྗེས་སུ་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་རིགས་སོ། །
The Eight Negations
འདིར་སྨྲས་པ། ཅིའི་ཕྱིར་འགག་པ་ལ་སོགས་པ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་འགོག་པར་བྱེད།
འགག་པ་མེད་པ་སྐྱེ་མེད་པ། །ཆད་པ་མེད་པ་རྟག་མེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཙམ་ཞིག་བྱས་པས་མི་ཆོག་གམ།
བཤད་པ། དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྨྲ་བ་དག་ཕལ་ཆེར་ཐ་སྙད་ཀྱི་དབང་གིས་བསྟན་པ་འགག་པ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་གིས་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་འགག་པ་ལ་སོགས་པ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ཉིད་དགག་པ་མཛད་དོ། །
དེ་བཞིན་དུ་དེ་ཁོ་ན་སེམས་པར་བྱེད་པའམ། འགྱེད་པ་རྩོམ་པར་བྱེད་པ་གང་དག་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་དག་ཀྱང་འགག་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་པ་དང་རྩོམ་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རེ་ཞིག་ཁ་ཅིག་ན་རེ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པའི་ཆོས་ཅན་སྐད་ཅིག་མ་སྟེ་རྒྱུན་གྱིས་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་ངོ་། །ཞེས་ཟེར་རོ། །
གཞན་དག་ན་རེ་ས་ལ་སོགས་པ་རྫས་དགུ་པོ་དག་རྟག་ཅེས་ཟེར་རོ། །ཡང་གཞན་དག་ནི་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་། །གང་ཟག་ནམ་མཁའ་དང་། དུས་དང་གང་ཟག་དང་སྲོག་ཅེས་བྱ་བ་རྫས་དྲུག་པོ་དག་རྟག་ཅེས་བརྗོད་དོ། །
འགག་པ་མེད་པ་སྐྱེ་མེད་པ། །ཆད་པ་མེད་པ་རྟག་མེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཙམ་ཞིག་བྱས་པས་མི་ཆོག་གམ།
བཤད་པ། དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྨྲ་བ་དག་ཕལ་ཆེར་ཐ་སྙད་ཀྱི་དབང་གིས་བསྟན་པ་འགག་པ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་གིས་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་འགག་པ་ལ་སོགས་པ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ཉིད་དགག་པ་མཛད་དོ། །
དེ་བཞིན་དུ་དེ་ཁོ་ན་སེམས་པར་བྱེད་པའམ། འགྱེད་པ་རྩོམ་པར་བྱེད་པ་གང་དག་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་དག་ཀྱང་འགག་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་པ་དང་རྩོམ་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རེ་ཞིག་ཁ་ཅིག་ན་རེ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པའི་ཆོས་ཅན་སྐད་ཅིག་མ་སྟེ་རྒྱུན་གྱིས་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་ངོ་། །ཞེས་ཟེར་རོ། །
གཞན་དག་ན་རེ་ས་ལ་སོགས་པ་རྫས་དགུ་པོ་དག་རྟག་ཅེས་ཟེར་རོ། །ཡང་གཞན་དག་ནི་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་། །གང་ཟག་ནམ་མཁའ་དང་། དུས་དང་གང་ཟག་དང་སྲོག་ཅེས་བྱ་བ་རྫས་དྲུག་པོ་དག་རྟག་ཅེས་བརྗོད་དོ། །
Denial of ″Non-extinction″ before that of ″Non-origination″
འདིར་སྨྲས་པ། འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་འགག་པ་སྔར་བཀག་པ། སྐྱེ་བ་ཕྱིས་བཀག
སྐྱེ་བ་མེད་པ་སྔར་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་རིགས་སྙམ་ན། བཤད་པ། དེ་ནི་ཀླན་ཀར་མི་རུང་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡི་གེ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ནི་བསྡུ་བ་ལ་སྦྱོར་བ་ལྟག་འོག་ངེས་པ་ཡོད་ཀྱི། གཞན་ལ་ནི་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
འདིར་སྨྲས་པ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྐྱེ་བ་ཡོད་ན་འགག་པར་འགྱུར་གྱི་མེད་ན་མི་འགྱུར་བ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྔར་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །
བཤད་པ། གྲོགས་པོ་འདི་ལྟར་སྐྱེ་བ་སྔ་ལ་འགག་པ་འཕྱིའོ། །ཞེས་བྱ་བར་གང་གིས་ཁོ་བོ་ཅག་ཡིད་ཆེས་པར་འགྱུར་བའི་དཔེ་འགའ་ཞིག་ཇེ་གྱིས་ཤིག་སྨྲས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དཔེ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་སྐྱེ་འདི་དོན་མེད་གང་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ཡོད་ན་རྒ་ཤི་དང་། །ནད་དང་སྡུག་བསྔལ་བསད་དང་གཅིངས་ལ་སོགས་པའི་དགྲ་དག་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །
བཤད་པ། གང་ལ་འཆི་བ་ཡོད་པའི་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡང་འཆི་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་པ་སྙམ། གལ་ཏེ་དེ་འཆི་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ན་ནི་འཁོར་བ་ལ་ཐོག་མ་ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས། དེ་ཡང་མི་འདོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ལ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་སྔ་ལ་འཆི་བ་འཕྱི་བའམ་འཆི་བ་སྔ་ལ་སྐྱེ་བ་འཕྱིའོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ། །འོག་ནས་ཀྱང་།
གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་སྔ་གྱུར་ལ། །
རྒ་ཤི་འཕྱི་བ་ཡིན་ན་ནི། །
རྒ་ཤི་མེད་པར་སྐྱེ་བ་དང་། །
མ་ཤི་བར་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར། ༎ ༩་༣ ༎
ཞེས་འབྱུང་ངོ་། །
སྨྲས་པ་འོ་ན།
གལ་ཏེ་འཇིག་མང་སྐྱེ་བ་མེད་ན་དོན་མེད་དེ་མི་འབྱུང་། །ཤིང་སྐྱེས་མེད་ན་ནགས་མེད་རླུང་གིས་སྒྱེལ་བར་མི་འགྱུར་བཞིན། །
ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་དཔེ་གཞན་ཡིན་ནོ། །
བཤད་པ། འདི་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད།
སྨྲས་པ། ཁྱད་པར་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འདི་ལ་འགག་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །འདི་ལྟར་ཤིང་ལྗོན་པ་གཞན་དུ་འགགས་ལ་འདིར་སྐྱེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
བཤད་པ། འདི་ལ་ཡང་ས་བོན་འགག་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ལས་སྐྱེ་བས་དེ་ཡང་འགག་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །
འདིར་སྨྲས་པ། དེ་ནི་མི་འདྲ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཞན་ཁོ་ན་འགགས་ལ་གཞན་ཁོ་ན་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་ལ་ས་བོན་འགགས་ལ་མྱུ་གུ་སྐྱེའི་མྱུ་གུ་ཉིད་འགགས་ལ་མྱུ་གུ་ཉིད་མི་སྐྱེ་བས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་མི་འདྲའོ། །
བཤད་པ། དེ་ནི་འདྲ་བ་ཁོ་ན་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་སྐྱེ་བ་དང་འཆི་བ་གཉིས་ཀྱང་གང་ཁོ་ན་ཤི་བ་དེ་ཉིད་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གལ་ཏེ་གང་ཁོ་ན་འཆི་བ་དེ་ཉིད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་རྟག་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ལྷ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ལྷ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ལ། དུད་འགྲོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དུད་འགྲོ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པས་བྱས་པའི་སྐྱེ་བ་དང་འགྲོ་བ་འཁྲུལ་པ་མེད་པར་འགྱུར་བས་དེ་ཡང་མི་འདོད་དེ། དེ་ནས་གང་ཁོ་ན་འཆི་བ་དེ་ཉིད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་བརྗོད་པར་མི་ནུས་པས་དེའི་ཕྱིར་དེའི་འདྲ་བ་ཁོ་ནའོ། །འདི་ལ་གཞན་ཁོ་ན་འགག །གཞན་ཁོ་ན་སྐྱེའོ་ཞེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། གལ་ཏེ་ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་གཉིས་གཞན་ཉིད་ཡིན་པར་གྱུར་ན་དེ་གཉིས་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཐ་སྙད་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་ཐ་སྙད་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་གཞན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །
གཞན་ཡང་འདི་ན་སྨྲ་བ་པོ་དག་ས་བོན་བཏབ་ནས་བདག་གིས་ཤིང་ལྗོན་པ་འདི་བཙུགས། བདག་གིས་བུ་འདི་བསྐྱེད་དེ། ཤིང་ལྗོན་པ་འདི་ནི་བདག་གིའོ། །བུ་འདི་ནི་བདག་གིའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་ས་བོན་དང་ཤིང་ལྗོན་པ་དང་བུ་དག་གཞན་ཉིད་ཡིན་པར་གྱུར་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དེ་དག་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་སྲིད་པས་དེའི་ཕྱིར་ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་གཉིས་གཞན་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། འོག་ནས་ཀྱང་།
གཞན་ནི་གཞན་ལས་བརྟེན་ཏེ་གཞན། །
གཞན་མེད་གཞན་ལས་གཞན་མི་འགྱུར། །
གང་ལས་བརྟེན་ཏེ་གང་ཡིན་པ། །
དེ་ནི་དེ་ལས་གཞན་མི་འཐད། ༎ ༡༤་༥ ༎
ཅེས་འབྱུང་ངོ་། །
འདིར་སྨྲས་པ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ས་བོན་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་འགག་པར་འགྱུར་གྱིས་མེད་ན་མི་འགྱུར་བས་འདི་ཡང་སྐྱེ་བ་སྔ་ལ་འགག་པ་འཕྱི་བར་འགྱུར་རོ། །
བཤད་པ། འདི་ལྟར་ས་བོན་དེ་ལ་ཡང་ས་བོན་འགག་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡོད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་མྱུ་གུ་ལས་ཀྱང་ཤིང་ལྗོན་པ་གཞན་མ་ཡིན་ལ་ཤིང་ལྗོན་པ་ལས་ཀྱང་ས་བོན་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ས་བོན་འགག་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ལས་མྱུ་གུ་སྐྱེ་ལ། ས་བོན་ཡང་ས་བོན་འགག་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ལས་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ལྟར་སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷས་ཀྱང་།
ས་བོན་དཔེ་ནི་ཇི་ལྟ་བར། །
དེ་ལ་ཐོག་མ་ཡོད་མ་ཡིན། །
དེ་ལྟར་རྒྱུ་དང་མི་ལྡན་ལས། །
སྐྱེ་བའང་སྲིད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །
ཞེས་གསུངས་སོ། །
དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་གཉིས་ལ་སྔ་ཕྱིའི་རྣམ་པར་བཞག་པ་མེད་པས་ཅིའི་ཕྱིར་འགག་པ་སྔར་བཀག་ལ་སྐྱེ་བ་ཕྱིས་བཀག་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ཀླན་ཀར་མི་རུང་ངོ་། །དེ་གཉིས་ལ་སྔ་ཕྱིའི་རྣམ་པར་བཞག་པ་མེད་པ་དེ་ཉིད་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱིས་འདིར་འགག་པ་སྔར་གཟུང་བ་མཛད་ལ་སྐྱེ་བ་ཕྱིས་བརྟགས་སོ། །
སྐྱེ་བ་མེད་པ་སྔར་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་རིགས་སྙམ་ན། བཤད་པ། དེ་ནི་ཀླན་ཀར་མི་རུང་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡི་གེ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ནི་བསྡུ་བ་ལ་སྦྱོར་བ་ལྟག་འོག་ངེས་པ་ཡོད་ཀྱི། གཞན་ལ་ནི་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
འདིར་སྨྲས་པ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྐྱེ་བ་ཡོད་ན་འགག་པར་འགྱུར་གྱི་མེད་ན་མི་འགྱུར་བ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྔར་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །
བཤད་པ། གྲོགས་པོ་འདི་ལྟར་སྐྱེ་བ་སྔ་ལ་འགག་པ་འཕྱིའོ། །ཞེས་བྱ་བར་གང་གིས་ཁོ་བོ་ཅག་ཡིད་ཆེས་པར་འགྱུར་བའི་དཔེ་འགའ་ཞིག་ཇེ་གྱིས་ཤིག་སྨྲས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དཔེ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་སྐྱེ་འདི་དོན་མེད་གང་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ཡོད་ན་རྒ་ཤི་དང་། །ནད་དང་སྡུག་བསྔལ་བསད་དང་གཅིངས་ལ་སོགས་པའི་དགྲ་དག་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །
བཤད་པ། གང་ལ་འཆི་བ་ཡོད་པའི་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡང་འཆི་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་པ་སྙམ། གལ་ཏེ་དེ་འཆི་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ན་ནི་འཁོར་བ་ལ་ཐོག་མ་ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས། དེ་ཡང་མི་འདོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ལ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་སྔ་ལ་འཆི་བ་འཕྱི་བའམ་འཆི་བ་སྔ་ལ་སྐྱེ་བ་འཕྱིའོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ། །འོག་ནས་ཀྱང་།
གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་སྔ་གྱུར་ལ། །
རྒ་ཤི་འཕྱི་བ་ཡིན་ན་ནི། །
རྒ་ཤི་མེད་པར་སྐྱེ་བ་དང་། །
མ་ཤི་བར་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར། ༎ ༩་༣ ༎
ཞེས་འབྱུང་ངོ་། །
སྨྲས་པ་འོ་ན།
གལ་ཏེ་འཇིག་མང་སྐྱེ་བ་མེད་ན་དོན་མེད་དེ་མི་འབྱུང་། །ཤིང་སྐྱེས་མེད་ན་ནགས་མེད་རླུང་གིས་སྒྱེལ་བར་མི་འགྱུར་བཞིན། །
ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་དཔེ་གཞན་ཡིན་ནོ། །
བཤད་པ། འདི་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད།
སྨྲས་པ། ཁྱད་པར་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འདི་ལ་འགག་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །འདི་ལྟར་ཤིང་ལྗོན་པ་གཞན་དུ་འགགས་ལ་འདིར་སྐྱེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
བཤད་པ། འདི་ལ་ཡང་ས་བོན་འགག་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ལས་སྐྱེ་བས་དེ་ཡང་འགག་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །
འདིར་སྨྲས་པ། དེ་ནི་མི་འདྲ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཞན་ཁོ་ན་འགགས་ལ་གཞན་ཁོ་ན་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་ལ་ས་བོན་འགགས་ལ་མྱུ་གུ་སྐྱེའི་མྱུ་གུ་ཉིད་འགགས་ལ་མྱུ་གུ་ཉིད་མི་སྐྱེ་བས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་མི་འདྲའོ། །
བཤད་པ། དེ་ནི་འདྲ་བ་ཁོ་ན་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་སྐྱེ་བ་དང་འཆི་བ་གཉིས་ཀྱང་གང་ཁོ་ན་ཤི་བ་དེ་ཉིད་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གལ་ཏེ་གང་ཁོ་ན་འཆི་བ་དེ་ཉིད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་རྟག་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ལྷ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ལྷ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ལ། དུད་འགྲོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དུད་འགྲོ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པས་བྱས་པའི་སྐྱེ་བ་དང་འགྲོ་བ་འཁྲུལ་པ་མེད་པར་འགྱུར་བས་དེ་ཡང་མི་འདོད་དེ། དེ་ནས་གང་ཁོ་ན་འཆི་བ་དེ་ཉིད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་བརྗོད་པར་མི་ནུས་པས་དེའི་ཕྱིར་དེའི་འདྲ་བ་ཁོ་ནའོ། །འདི་ལ་གཞན་ཁོ་ན་འགག །གཞན་ཁོ་ན་སྐྱེའོ་ཞེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། གལ་ཏེ་ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་གཉིས་གཞན་ཉིད་ཡིན་པར་གྱུར་ན་དེ་གཉིས་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཐ་སྙད་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་ཐ་སྙད་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་གཞན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །
གཞན་ཡང་འདི་ན་སྨྲ་བ་པོ་དག་ས་བོན་བཏབ་ནས་བདག་གིས་ཤིང་ལྗོན་པ་འདི་བཙུགས། བདག་གིས་བུ་འདི་བསྐྱེད་དེ། ཤིང་ལྗོན་པ་འདི་ནི་བདག་གིའོ། །བུ་འདི་ནི་བདག་གིའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་ས་བོན་དང་ཤིང་ལྗོན་པ་དང་བུ་དག་གཞན་ཉིད་ཡིན་པར་གྱུར་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དེ་དག་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་སྲིད་པས་དེའི་ཕྱིར་ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་གཉིས་གཞན་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། འོག་ནས་ཀྱང་།
གཞན་ནི་གཞན་ལས་བརྟེན་ཏེ་གཞན། །
གཞན་མེད་གཞན་ལས་གཞན་མི་འགྱུར། །
གང་ལས་བརྟེན་ཏེ་གང་ཡིན་པ། །
དེ་ནི་དེ་ལས་གཞན་མི་འཐད། ༎ ༡༤་༥ ༎
ཅེས་འབྱུང་ངོ་། །
འདིར་སྨྲས་པ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ས་བོན་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་འགག་པར་འགྱུར་གྱིས་མེད་ན་མི་འགྱུར་བས་འདི་ཡང་སྐྱེ་བ་སྔ་ལ་འགག་པ་འཕྱི་བར་འགྱུར་རོ། །
བཤད་པ། འདི་ལྟར་ས་བོན་དེ་ལ་ཡང་ས་བོན་འགག་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡོད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་མྱུ་གུ་ལས་ཀྱང་ཤིང་ལྗོན་པ་གཞན་མ་ཡིན་ལ་ཤིང་ལྗོན་པ་ལས་ཀྱང་ས་བོན་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ས་བོན་འགག་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ལས་མྱུ་གུ་སྐྱེ་ལ། ས་བོན་ཡང་ས་བོན་འགག་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ལས་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ལྟར་སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷས་ཀྱང་།
ས་བོན་དཔེ་ནི་ཇི་ལྟ་བར། །
དེ་ལ་ཐོག་མ་ཡོད་མ་ཡིན། །
དེ་ལྟར་རྒྱུ་དང་མི་ལྡན་ལས། །
སྐྱེ་བའང་སྲིད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །
ཞེས་གསུངས་སོ། །
དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་གཉིས་ལ་སྔ་ཕྱིའི་རྣམ་པར་བཞག་པ་མེད་པས་ཅིའི་ཕྱིར་འགག་པ་སྔར་བཀག་ལ་སྐྱེ་བ་ཕྱིས་བཀག་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ཀླན་ཀར་མི་རུང་ངོ་། །དེ་གཉིས་ལ་སྔ་ཕྱིའི་རྣམ་པར་བཞག་པ་མེད་པ་དེ་ཉིད་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱིས་འདིར་འགག་པ་སྔར་གཟུང་བ་མཛད་ལ་སྐྱེ་བ་ཕྱིས་བརྟགས་སོ། །
Dependent origination constitutes the Buddha's salvific teaching
I do homage to the three jewels.
I do homage to Mañjuśrīkumarabhūta.
I do homage to the master, honourable Nāgārjuna.
I do homage to the respectable Buddhapālita.
Here, the master, wishing to teach the dependent-origination
pratītyasamutpada), with his mind astonished to see the profundity of the
dependent-origination as it really is, with his eyes heavily shedding tears
produced from faith, and with his hair bristling on his body, placed the
joined palms of his hands upon his head, and uttering this verse which
shows the ultimate reality (paramartha) that the Tathāgatas are the
Dharma-body and placing himself as if in his presence, did homage preceded
by reason to the Tathagata, the highest preceptor:
The Perfect Buddha who has taught the dependent-origination,
The blissful, the quiescence of discursive thoughts,
Non-extinction, non-origination,
Non-cessation, non-eternity,
Non-coming, non-going,
Non-differentiated, non-identical,
I do homage to him,
The best of preachers.
That is to say, I do homage to the Perfect Buddha, the best of preachers,
who, to the world which is wandering in the forest of discursive thoughts
acknowledging God (Isvara), Time (kāla), Atom (aṇu), Original-matter
prakṛti), Own-nature (svabhāva) etc., has taught this ultimate truth
paramārthasatya) called "the dependent-origination" which is supremely
profound, characterized by] non-extinction, non-origination, non-cessation.
non-eternity, non-coming, non-going, non-differentiated, non-identical,
the quiescence of all discursive thoughts, and is the blissful straight
path to the city of Nirvana. Seeing that the Glorious One (Bhagavat),
after having realized that all non-Buddhists, i.e. false teachers
(parapravādin), are deceivers of the ignorant, has taught the dependent-
origination to people who are like the groping blind, the master called him]
the best of preachers. Non-extinction means that here is no extinction.
It should be similarly constructed with regard to the other expressions,
also.
This verse is like an original text (sūtra) and the rest of the
treatise (śāstra) will give the explanation of it. That explanation],
however, will be made in different ways, having regard to the opponent's]
adherence to the speech, but not in due succession.
I do homage to Mañjuśrīkumarabhūta.
I do homage to the master, honourable Nāgārjuna.
I do homage to the respectable Buddhapālita.
Here, the master, wishing to teach the dependent-origination
pratītyasamutpada), with his mind astonished to see the profundity of the
dependent-origination as it really is, with his eyes heavily shedding tears
produced from faith, and with his hair bristling on his body, placed the
joined palms of his hands upon his head, and uttering this verse which
shows the ultimate reality (paramartha) that the Tathāgatas are the
Dharma-body and placing himself as if in his presence, did homage preceded
by reason to the Tathagata, the highest preceptor:
The Perfect Buddha who has taught the dependent-origination,
The blissful, the quiescence of discursive thoughts,
Non-extinction, non-origination,
Non-cessation, non-eternity,
Non-coming, non-going,
Non-differentiated, non-identical,
I do homage to him,
The best of preachers.
That is to say, I do homage to the Perfect Buddha, the best of preachers,
who, to the world which is wandering in the forest of discursive thoughts
acknowledging God (Isvara), Time (kāla), Atom (aṇu), Original-matter
prakṛti), Own-nature (svabhāva) etc., has taught this ultimate truth
paramārthasatya) called "the dependent-origination" which is supremely
profound, characterized by] non-extinction, non-origination, non-cessation.
non-eternity, non-coming, non-going, non-differentiated, non-identical,
the quiescence of all discursive thoughts, and is the blissful straight
path to the city of Nirvana. Seeing that the Glorious One (Bhagavat),
after having realized that all non-Buddhists, i.e. false teachers
(parapravādin), are deceivers of the ignorant, has taught the dependent-
origination to people who are like the groping blind, the master called him]
the best of preachers. Non-extinction means that here is no extinction.
It should be similarly constructed with regard to the other expressions,
also.
This verse is like an original text (sūtra) and the rest of the
treatise (śāstra) will give the explanation of it. That explanation],
however, will be made in different ways, having regard to the opponent's]
adherence to the speech, but not in due succession.
Denial of ″Non-extinction″ before that of ″Non-origination″
Here is an objection: But now, why "extinction" is denied first and
"origination" later?
If you think that it is proper for "non-origination" to be mentioned
first, the answer is: That is not a censure. For what reason? Because
there is, for experts in writing, a definite connection of the preceding
and the following in composition; however, there is no definite connection]
for other people.
To this the opponent] objects: Even thus, if origination exists
there will be extinction; but if not there will be no extinction].
Therefore "non-origination" must be mentioned first in due order.
Answer: Well, my friend, convince us by means of some example which
states that "In this way, 'origination' is first and 'extinction'
subsequent."
Objection: Everything is an example. In what manner? First of all
it is just as they say:
This birth (jāti) is worthless, because if there is a birth,
there exist such enemies
As aging-and-death, disease, pain, killing, bondage and so on.
Answer: It is considered that death certainly precedes birth in which
death is inherent]. If it = birth] were not preceded by death, it would
follow that the transmigration (saṃsāra) has a beginning; this is not
acceptable. Therefore, as the transmigration has neither beginning nor
end, it is not possible to say "Birth is first and death subsequent, or
death is first and birth subsequent." Later on it will also be stated:
If birth is anterior
And aging-and-death posterior
There will be birth without aging-and-death
And one will also be born without having died. IX.3]
Objection: But now there is another episode:
If there is no birth full of danger,
then such a misfortune (anartha) does not arise.
For instance, a wind does not bring about a forest fire
if no trees grew there].
Answer: What is, in this case, the difference of the latter example from the former one]?
Objection: This is the difference: Because there is, in this case,
no origination preceded by extinction. In fact there is no tree that was
extinguished in another place and originated in this place.
Answer: In this case too, it also originates only after a preceding
extinction of the seed. Therefore it originates after the preceding
extinction.
To this the opponent] objects: That is not the same. Why? Because
one thing is really extinguished and another originates; in fact, when,
in this case, the seed is extinguished, the sprout originates. However,
when the sprout is extinguished the very sprout does not originate.
Consequently, that is not the same.
Answer: That is just the same. For what reason? Because even in the
case of the two, birth and death, the very one who indeed dies is not born.
If the very one who indeed died were born, then the fault of eternity would
result; for instance], a celestial being (deva) would only become a
celestial being, and an animal (tirvañc) would only become an animal.
If that is the case, birth (jāti) and the course of life (gati) caused by
action (karman) and defilement (kleśa) would be permanent (avyabhicārin).
This is not acceptable. Hence it is not possible to say "The very one
who indeed dies is born." Therefore, it is just the same.
Here in the latter example] it is untenable to say "One thing is
extinguished and another originates. If the two, seed and sprout, were
really different, with regard to the two there would be no such expressions
as "cause" and "effect"; however, the expressions exist. Therefore, the
two are not different. Moreover, here in this world], after having sown
the seed, speakers say "I have planted this tree. I have begotten this
son. This tree is mine. This son is mine." There if the seed and tree,
the seed, i.e. semen,] and son were really different, those conventional
expressions would be impossible; however, they are in fact] possible.
Consequently, the two, seed and sprout, cannot be said to be different.
Later on it will also be stated:
Depending upon the other, the one is different.
Without the other, the one is not different from the other.
If this is dependent upon that,
This cannot be different from that. = XIV.5 ]
To this the opponent] objects: Even thus, only if the seed is present
it will become extinguished, but if not it will not become extinguished].
So in this case too, the origination is first and the extinction subsequent.
Answer: In fact, with regard to the seed as well, there certainly
exists a preceding extinction of the seed. For what reason? Because, as
the tree is not different from the sprout and the seed is not different
from the tree either, the sprout originates after the preceding extinction
of the seed and the seed also originates after the preceding extinction of
the seed. Thus, the master Āryadeva has also stated:
For instance, though the end of seed is perceived,
There is no beginning of it.
Likewise, birth does not come to exist
Without its cause
In consequence, because with regard to the two, origination and
extinction, there is no fixed order of precedence and subsequence, to say
"Why 'extinction' is denied first and 'origination' later?" is not a
censure. Just in order to show that there is no fixed order of precedence
and subsequence for the two, the master Nāgārjuna] here first took up
"extinction" and subsequently examined "origination".
"origination" later?
If you think that it is proper for "non-origination" to be mentioned
first, the answer is: That is not a censure. For what reason? Because
there is, for experts in writing, a definite connection of the preceding
and the following in composition; however, there is no definite connection]
for other people.
To this the opponent] objects: Even thus, if origination exists
there will be extinction; but if not there will be no extinction].
Therefore "non-origination" must be mentioned first in due order.
Answer: Well, my friend, convince us by means of some example which
states that "In this way, 'origination' is first and 'extinction'
subsequent."
Objection: Everything is an example. In what manner? First of all
it is just as they say:
This birth (jāti) is worthless, because if there is a birth,
there exist such enemies
As aging-and-death, disease, pain, killing, bondage and so on.
Answer: It is considered that death certainly precedes birth in which
death is inherent]. If it = birth] were not preceded by death, it would
follow that the transmigration (saṃsāra) has a beginning; this is not
acceptable. Therefore, as the transmigration has neither beginning nor
end, it is not possible to say "Birth is first and death subsequent, or
death is first and birth subsequent." Later on it will also be stated:
If birth is anterior
And aging-and-death posterior
There will be birth without aging-and-death
And one will also be born without having died. IX.3]
Objection: But now there is another episode:
If there is no birth full of danger,
then such a misfortune (anartha) does not arise.
For instance, a wind does not bring about a forest fire
if no trees grew there].
Answer: What is, in this case, the difference of the latter example from the former one]?
Objection: This is the difference: Because there is, in this case,
no origination preceded by extinction. In fact there is no tree that was
extinguished in another place and originated in this place.
Answer: In this case too, it also originates only after a preceding
extinction of the seed. Therefore it originates after the preceding
extinction.
To this the opponent] objects: That is not the same. Why? Because
one thing is really extinguished and another originates; in fact, when,
in this case, the seed is extinguished, the sprout originates. However,
when the sprout is extinguished the very sprout does not originate.
Consequently, that is not the same.
Answer: That is just the same. For what reason? Because even in the
case of the two, birth and death, the very one who indeed dies is not born.
If the very one who indeed died were born, then the fault of eternity would
result; for instance], a celestial being (deva) would only become a
celestial being, and an animal (tirvañc) would only become an animal.
If that is the case, birth (jāti) and the course of life (gati) caused by
action (karman) and defilement (kleśa) would be permanent (avyabhicārin).
This is not acceptable. Hence it is not possible to say "The very one
who indeed dies is born." Therefore, it is just the same.
Here in the latter example] it is untenable to say "One thing is
extinguished and another originates. If the two, seed and sprout, were
really different, with regard to the two there would be no such expressions
as "cause" and "effect"; however, the expressions exist. Therefore, the
two are not different. Moreover, here in this world], after having sown
the seed, speakers say "I have planted this tree. I have begotten this
son. This tree is mine. This son is mine." There if the seed and tree,
the seed, i.e. semen,] and son were really different, those conventional
expressions would be impossible; however, they are in fact] possible.
Consequently, the two, seed and sprout, cannot be said to be different.
Later on it will also be stated:
Depending upon the other, the one is different.
Without the other, the one is not different from the other.
If this is dependent upon that,
This cannot be different from that. = XIV.5 ]
To this the opponent] objects: Even thus, only if the seed is present
it will become extinguished, but if not it will not become extinguished].
So in this case too, the origination is first and the extinction subsequent.
Answer: In fact, with regard to the seed as well, there certainly
exists a preceding extinction of the seed. For what reason? Because, as
the tree is not different from the sprout and the seed is not different
from the tree either, the sprout originates after the preceding extinction
of the seed and the seed also originates after the preceding extinction of
the seed. Thus, the master Āryadeva has also stated:
For instance, though the end of seed is perceived,
There is no beginning of it.
Likewise, birth does not come to exist
Without its cause
In consequence, because with regard to the two, origination and
extinction, there is no fixed order of precedence and subsequence, to say
"Why 'extinction' is denied first and 'origination' later?" is not a
censure. Just in order to show that there is no fixed order of precedence
and subsequence for the two, the master Nāgārjuna] here first took up
"extinction" and subsequently examined "origination".
The Purpose of the MMK
If you ask what is the purpose of teaching the dependent-origination,
the answer is: The master who had a compassionate nature, seeing that
sentient beings (sattva) were distressed by various pains and wishing
to show them] the exact state of things so that they may be released,
undertook the teaching of the dependent-origination. Because it has been
stated:
Those who see unreality are bound,
Those who see reality are released.
What is the exact state of things? Answer: Absence of own-nature (niḥsvabhāvatva). The unwise one with his mental eye obscured by the darkness of ignorance, when he imagines own-nature for things, produces lust and hatred for them. When he eliminates the darkness of ignorance by the light of knowledge (jñānāloka), i.e. the dependent-origination, and sees the absence of own-nature of things with the eye of wisdom, neither lust nor hatred then arises in him for those] insubstantial things].
To cite an example: The idea having arisen that a reflected image of
a woman is a real] woman, someone produces attachment and fancies it with
the thought of union with her. Once he understands the reality as it is,
then the idea of a woman disappears, and getting rid of lust he feels great
shame and blames his mind in which lust arose for that which is insubstantial.
The Glorious One has also extensively spoken as follows. "Monks, don't
look at the internal female organ in a woman. Monks, if a woman is present,
don't look at the internal female organ." Therefore the master Āryadeva
has stated, also:
Consciousness (vijñāna) is the seed of existence (bhava
Sense-objects are its range.
When one sees that sense-objects are devoid of self,
The seed of existence becomes extinct.
Consequently, the master Nāgārjuna] undertook this = teaching of the
dependent-origination] in order to show the very absence of own-nature
of things.
Here is an objection: When the Tathāgata himself, omniscient,
all-seeing, the exceedingly compassionate one, has already expounded and
taught the dependent-origination here or there, in this way or that way,
what is the purpose of explaining it over again?
Answer: Indeed, the Tathāgata himself has expounded and taught the
dependent-origination. But as he expounded and taught it] by the words
"origination" etc. in accordance with conventional usage (lokavyavahāra),
even now, some whose minds adhere to nothing but words, not understanding
the deepest dependent-origination, think as follows. "Things certainly
exist, because characteristics such as] origination, extinction, going,
and coming are ascribed to them. To whatever exists we apply the ideas
of eternity, cessation, identity, and difference; however, they = the
ideas] do not arise with regard to non-existent entities] like a hare's
horn etc." For the purpose of showing them the nature of the dependent-
origination, the master undertook this = teaching of the dependent-
origination] preceded by reasoning (yukti) and tradition (āgama).
Furthermore, exactly because the Tathāgata expounded and taught the
dependent-origination, therefore it is proper that the master should
explain it]. Who is it that ought to explain what has been neither
expounded nor taught by the Tathāgata]? In fact even worldly treatises
sāstra), expounded and taught by former masters, are now again, explained
by their pupils. Consequently, it is right of the master to explain
the dependent-origination].
the answer is: The master who had a compassionate nature, seeing that
sentient beings (sattva) were distressed by various pains and wishing
to show them] the exact state of things so that they may be released,
undertook the teaching of the dependent-origination. Because it has been
stated:
Those who see unreality are bound,
Those who see reality are released.
What is the exact state of things? Answer: Absence of own-nature (niḥsvabhāvatva). The unwise one with his mental eye obscured by the darkness of ignorance, when he imagines own-nature for things, produces lust and hatred for them. When he eliminates the darkness of ignorance by the light of knowledge (jñānāloka), i.e. the dependent-origination, and sees the absence of own-nature of things with the eye of wisdom, neither lust nor hatred then arises in him for those] insubstantial things].
To cite an example: The idea having arisen that a reflected image of
a woman is a real] woman, someone produces attachment and fancies it with
the thought of union with her. Once he understands the reality as it is,
then the idea of a woman disappears, and getting rid of lust he feels great
shame and blames his mind in which lust arose for that which is insubstantial.
The Glorious One has also extensively spoken as follows. "Monks, don't
look at the internal female organ in a woman. Monks, if a woman is present,
don't look at the internal female organ." Therefore the master Āryadeva
has stated, also:
Consciousness (vijñāna) is the seed of existence (bhava
Sense-objects are its range.
When one sees that sense-objects are devoid of self,
The seed of existence becomes extinct.
Consequently, the master Nāgārjuna] undertook this = teaching of the
dependent-origination] in order to show the very absence of own-nature
of things.
Here is an objection: When the Tathāgata himself, omniscient,
all-seeing, the exceedingly compassionate one, has already expounded and
taught the dependent-origination here or there, in this way or that way,
what is the purpose of explaining it over again?
Answer: Indeed, the Tathāgata himself has expounded and taught the
dependent-origination. But as he expounded and taught it] by the words
"origination" etc. in accordance with conventional usage (lokavyavahāra),
even now, some whose minds adhere to nothing but words, not understanding
the deepest dependent-origination, think as follows. "Things certainly
exist, because characteristics such as] origination, extinction, going,
and coming are ascribed to them. To whatever exists we apply the ideas
of eternity, cessation, identity, and difference; however, they = the
ideas] do not arise with regard to non-existent entities] like a hare's
horn etc." For the purpose of showing them the nature of the dependent-
origination, the master undertook this = teaching of the dependent-
origination] preceded by reasoning (yukti) and tradition (āgama).
Furthermore, exactly because the Tathāgata expounded and taught the
dependent-origination, therefore it is proper that the master should
explain it]. Who is it that ought to explain what has been neither
expounded nor taught by the Tathāgata]? In fact even worldly treatises
sāstra), expounded and taught by former masters, are now again, explained
by their pupils. Consequently, it is right of the master to explain
the dependent-origination].
The Eight Negations
To this the question is: Why do you deny these eight, "extinction" etc.?
Is it not sufficient only to say "non-extinction, non-origination,
cessation, non-eternity"?
Answer: Those who preach the own-nature of things teach the existence
of things, generally by those eight words, "extinction" etc, that are given
in accordance with conventional usage. Hence we make a denial of those
very eight, "extinction" etc.
Similarly, whoever thinks of reality (tattva) or starts an argument
does so by having recourse to the notions like "extinction" etc. in the
following way. First of all, someone Vaibhasika] says "All things having
the properties of origination and extinction are momentary and arise
continually."
"Both Original-matter (prakṛti) and Spirit (puruṣa)," others Sāṃkhya]
say, "are eternal." Others Vaiśeṣika] say that the nine substances,
Earth (pṛthvī) etc., are eternal. Others Jainism] also declare that the
six substances such as Condition of movement (dharma), Condition of rest
adharma), Space (ākāśa), Time (kāla), Matter (pudgala), and Soul (jīva
are eternal.
Likewise they generally argue, saying that the two, soul and body,
the two, fire and fire-wood, the two, cause and effect, the two, quality
and the possessor of quality, and the two, part and whole, are identical,
and different.
Someone Sāṃkhya] says in the same way, "Those which have the three]
qualities (guṇa) and action, and the subtle body (liṅga) transmigrate."
Others Vaiśeṣika?] say "The two, Atom and Psychic Organ (manas) do not
move." "Both Soul and Matter," others Jainism] declare, "have movement."
It = Soul] is also considered to go upwards (ūrdhvaṃ √gam), after being
established.
Consequently, we deny the eight, "extinction" etc., in accordance with
their] thinking of reality and starting an argument.
Is it not sufficient only to say "non-extinction, non-origination,
cessation, non-eternity"?
Answer: Those who preach the own-nature of things teach the existence
of things, generally by those eight words, "extinction" etc, that are given
in accordance with conventional usage. Hence we make a denial of those
very eight, "extinction" etc.
Similarly, whoever thinks of reality (tattva) or starts an argument
does so by having recourse to the notions like "extinction" etc. in the
following way. First of all, someone Vaibhasika] says "All things having
the properties of origination and extinction are momentary and arise
continually."
"Both Original-matter (prakṛti) and Spirit (puruṣa)," others Sāṃkhya]
say, "are eternal." Others Vaiśeṣika] say that the nine substances,
Earth (pṛthvī) etc., are eternal. Others Jainism] also declare that the
six substances such as Condition of movement (dharma), Condition of rest
adharma), Space (ākāśa), Time (kāla), Matter (pudgala), and Soul (jīva
are eternal.
Likewise they generally argue, saying that the two, soul and body,
the two, fire and fire-wood, the two, cause and effect, the two, quality
and the possessor of quality, and the two, part and whole, are identical,
and different.
Someone Sāṃkhya] says in the same way, "Those which have the three]
qualities (guṇa) and action, and the subtle body (liṅga) transmigrate."
Others Vaiśeṣika?] say "The two, Atom and Psychic Organ (manas) do not
move." "Both Soul and Matter," others Jainism] declare, "have movement."
It = Soul] is also considered to go upwards (ūrdhvaṃ √gam), after being
established.
Consequently, we deny the eight, "extinction" etc., in accordance with
their] thinking of reality and starting an argument.
About what is ultimate and what is conventional
T30, no. 1567, 136b1
何等是世俗。何等是勝義。
若勝上所說相續義性。以世俗諦伺察時。此不和合。以彼現證非涅槃所得。此所作性不異勝義諦故。亦不止遣。若智所成。即彼世俗諦。不異勝義諦。如瓶等色等。而此一類色受等法。決定境界智不許可。彼智無性故。
譬如瓶等墮世俗有性。雖無所取非世俗無。此中所說。世俗所取之義。是自非他。如理應知。世俗者即是世俗所取故。如樹林等非極微許。而有所取道理可得。
若方分分別差別分別等性而彼決定世俗有性。此非道理。以物體遍計有樹林等對礙。而識中有彼樹林等為所表故。然識中物性非無道理。由是樹於彼識而為所緣。如是能表識中得有所表。是故非物體樹於識中有。此如是說故。餘說亦然於能表所表中。遍計無體亦無所成。
何法可成邪。謂如諸佛境界。色等決定。此何不成。如彼諸佛境界。此亦然有。非如識中遍計生等。此中止遣。識中物體若有性者。此非道理。若彼勝上如來之智。如所說義。故名勝義。餘皆世俗。不實性故此說最上。謂佛所說善文善義
若勝上所說相續義性。以世俗諦伺察時。此不和合。以彼現證非涅槃所得。此所作性不異勝義諦故。亦不止遣。若智所成。即彼世俗諦。不異勝義諦。如瓶等色等。而此一類色受等法。決定境界智不許可。彼智無性故。
譬如瓶等墮世俗有性。雖無所取非世俗無。此中所說。世俗所取之義。是自非他。如理應知。世俗者即是世俗所取故。如樹林等非極微許。而有所取道理可得。
若方分分別差別分別等性而彼決定世俗有性。此非道理。以物體遍計有樹林等對礙。而識中有彼樹林等為所表故。然識中物性非無道理。由是樹於彼識而為所緣。如是能表識中得有所表。是故非物體樹於識中有。此如是說故。餘說亦然於能表所表中。遍計無體亦無所成。
何法可成邪。謂如諸佛境界。色等決定。此何不成。如彼諸佛境界。此亦然有。非如識中遍計生等。此中止遣。識中物體若有性者。此非道理。若彼勝上如來之智。如所說義。故名勝義。餘皆世俗。不實性故此說最上。謂佛所說善文善義
Dependent origination constitutes the Buddha's salvific teaching
T30, no. 1567, 136c2
是故頌言。
我稽首禮佛 諸說中第一 (2cd)
釋曰。
若文義二。無著智性。唯佛大師而善宣說。何所說邪。謂說無生性。今為證成無生性故。彼無滅等諸差別義。亦如是證成。如是建立無生法故。
我稽首禮佛 諸說中第一 (2cd)
釋曰。
若文義二。無著智性。唯佛大師而善宣說。何所說邪。謂說無生性。今為證成無生性故。彼無滅等諸差別義。亦如是證成。如是建立無生法故。
The teachings on dependent origination extinguish all conceptual proliferations
T30, no. 1567, 136a2
若取著言詮即為戲論。如其言詮。於如是性。執有性者。彼皆息滅此即名為滅諸戲論離諸嬈惱性分。別自性空已乃名寂靜。今此如是無滅等十種句義。如前所說十種對治。此中皆止周盡是論皆說此義此如是義成。餘一切論中皆同此緣法。
今此義中。若此因若彼緣。如薪生火。而彼所取如是應知。常不斷義。如前句所說發起之義。此所說成。
若因中有故設因壞時後還不離果起無前後時性故。如澡沐已受食。此非緣生。若言無生。自語相違。不和合對治。此即世俗緣生。不和合故。若勝義諦所生。此中止遣。世俗諦識中體性不和合勝義諦體性。此中止遣。
今此義中。若此因若彼緣。如薪生火。而彼所取如是應知。常不斷義。如前句所說發起之義。此所說成。
若因中有故設因壞時後還不離果起無前後時性故。如澡沐已受食。此非緣生。若言無生。自語相違。不和合對治。此即世俗緣生。不和合故。若勝義諦所生。此中止遣。世俗諦識中體性不和合勝義諦體性。此中止遣。
The eight negations
T30, no. 1567, 136a1
如本頌言。
不滅亦不生 不斷亦不常等 (1ab)
釋曰。
滅者。無常性故名滅。發起名生。
斷生死故名斷。擇滅涅槃常時性故名常。如有人言。若佛出世。若不出世。法性常住。此緣生者。亦即是常。
一者無差別義。如所說離此即是為緣生之法何所生邪。謂種種義。如其所說。從因所生。生已有果。
來者向此名來。若無來義轉時此即無去。無去義轉時即無過去世所行。非今有滅。此即無滅。此法如是說。餘生等亦然。
不滅亦不生 不斷亦不常等 (1ab)
釋曰。
滅者。無常性故名滅。發起名生。
斷生死故名斷。擇滅涅槃常時性故名常。如有人言。若佛出世。若不出世。法性常住。此緣生者。亦即是常。
一者無差別義。如所說離此即是為緣生之法何所生邪。謂種種義。如其所說。從因所生。生已有果。
來者向此名來。若無來義轉時此即無去。無去義轉時即無過去世所行。非今有滅。此即無滅。此法如是說。餘生等亦然。
The real meaning of dependent origination
5:6
apare tu bruvate, itir gamanaṃ vināśaḥ , itau sādhava ityāḥ , prati 2 vīpsārthaḥ , ityevaṃ taddhitāntamityaśabdaṃ vyutpādya, prati prati ityānāṃ vināśināṃ samutpāda iti varṇayanti . 6] teṣāṃ pratītyasamutpādaṃ vo bhikṣavo 3 deśayiṣyāmi , yaḥ pratītyasamutpādaṃ paśyati sa dharma paśyati, ityevamādau viṣaye vīpsārthasya saṃbhavāt samāsasadbhāvācca syājjyāyasī vyutpattiḥ . iha tu, cakṣuḥ pratītya rūpāṇi cotpadyate cakṣurvijñānam, ityevamādau viṣaye sākṣādaṅgīkṛtārtha viśeṣe cakṣuḥ pratītyeti pratītyaśabda ekacakṣurindriyahetukāyāmapyekavijñānotpattāvabhīṣṭāyāṃ kuto vīpsārthatā .. prāptyarthastvanaṅgīkṛtārthaviśeṣe'pi pratī7] tyaśabde saṃbhavati, prāpya saṃbhavaḥ, pratītya samutpāda iti . aṅgīkṛtārthaviśeṣe'pi saṃbhavati, cakṣuḥ pratītya, cakṣuḥ prāpya, cakṣuḥ preekṣyeti vyākhyānāt., taddhitānte cetyaśabde cakṣuḥ pratītya rūpāṇi ca utpadyate cakṣurvijñānam ityatra pratītyaśabdasyāvyayatvābhāvāt samāsāsadbhāvācca vibhaktiśrutau satyāṃ, cakṣuḥ pratītyaṃ vijñānaṃ rūpāṇi ca, iti nipātaḥ syāt . na caitadevam . ityavyayasyaiva lyabantasya vyutpattirabhyupeyā ..
yastu , vīpsārthatvātpratyupasargasya, eteḥ prāptyarthatvāt, samutpādaśabdasya ca saṃbhavārthatvāt, tāṃstān pratyayān pratītya samutpādaḥ prāpya saṃbhava ityeke . prati prati vi8] nāśināmutpādaḥ pratītyasamutpāda ityanye . iti paravyākhyānamanūdya dūṣaṇamabhidhatte . tasya parapakṣānuvādākauśalatvameva tāvatsaṃbhāvyate .. kiṃ kāraṇam . yo hi prāptyarthaṃ pratītyaśabdaṃ vyācaṣṭe nāsau pratiṃ vīpsārthaṃ vyācaṣṭe, nāpyetiṃ prāptyartham . kiṃ tarhi pratiṃ prāptyarthaṃ etiṃ ca gatyarthaṃ, samuditaṃ ca pratītyaśabdaṃ prāptāveva varṇayati ..
tenedānīṃ prāpya saṃbhavaḥ pratītyasamutpāda ityevaṃ vyutpāditena pratītyasamutpādaśabdena yadi niravaśeṣasaṃbhavipadārthaparāmarśo vivakṣitaḥ, tadā tāṃ tāṃ hetupratyayasāmagrīṃ prāpya saṃbhava pratītya samutpāda iti vīpsāsaṃbandhaḥ kriyate . atha viśeṣaparāmarśaḥ, tadā cakṣuḥ prāpya rūpāṇi ceti na vīpsāyāḥ saṃbandha iti .. evaṃ tāvadanuvādākauśalamācāryasya ..
etadvā ayuktam , kiṃ ca10 , ayuktametat cakṣuḥ pratītya rūpāṇi cotpadyate cakṣurvijñānam iti, atrārthadvayāsaṃbhavāt 11, iti yaduktaṃ dūṣaṇam, tadapi nopapadyate . kiṃ kāraṇam . 9] katham anenai]va tatprāpteḥ]12 saṃbhava iti yuktyanupādānena pratijñāmātratvāt .. athāyamabhiprāyaḥ syāt arūpitvādvijñānasya cakṣuṣā prāptirnāsti, rūpiṇāmeva tatprāptidarśanāditi. etadapi na yuktam, prāptaphalo'yaṃ bhikṣuḥ ' ityatrāpi prāptyabhyupagamāt . prāpyaśabdasya cāpekṣyaśabdaparyāyatvāt ,
prāptyarthasyaiva13 ācāryāryanāgārjunena pratītyaśabdasya
tattatprāpya yadutpannaṃ notpannaṃ]14 tatsvabhāvataḥ ,
ityabhyupagamāt . tato] dūṣaṇamapi nopapadyate ityapare ..
yaccāpi svamataṃ vyavasthāpitam,kiṃ tarhi, asmin sati idaṃ bhavati, asyotpādādidamutpadyate, iti idaṃpratyayatārthaḥ pratītyasamutpādārtha iti . tadapi nopapadyate, pratī10] tyasamutpāda śabdayoḥ pratyekamarthaviśeṣānabhidhānāt, tadvyutpādasya ca vivakṣitatvāt15 .
athāpi rūḍhiśabdaṃ pratītyasamutpādaśabdamabhyupetya araṇyetilakādivadevamucyate , tadapi nopapannaṃ, avayavārthānugatasyaiva pratītyasamutpādasya ācāryeṇa
tattatprāpya yadutpannaṃ notpannaṃ tatsvabhāvataḥ .
ityabhyupagamāt . atha
asminsatīdaṃ bhavati hrasve dīrgha yathā sati .
iti vyākhyāyamānena nanu tadevābhyupagataṃ bhavati, hrasvaṃ pratītya hrasvaṃ prāpya hrasvamapekṣya dīrghaṃ bhavatīti , tataśca yadeva dūṣyate tadevābhyupagamyate iti na yujyate .. ityalaṃ prasaṅgena ..
tadevaṃ hetupratyayāpekṣaṃ bhāvānāmutpādaṃ paridīpayatā bhagavatā ahetvekahetuviṣamahetusaṃbhūtatvaṃ svaparobhayakṛtatvaṃ ca bhāvānāṃ niṣiddhaṃ bhavati, tanniṣedhācca sāṃvṛtānāṃ padārthānāṃ yathāvasthitaṃ sāṃvṛtaṃ svarūpamudbhāvitaṃ bhavati . sa evedānīṃ sāṃvṛtaḥ pratītyasamu11] tpādaḥ svabhāvenānutpannatvād āryajñānāpekṣayā nāsminnirodho vidyate yāvannāsminnirgamo vidyate, ityanirodhādibhiraṣṭābhirviśe ṣaṇairviśiṣyate . yathā ca nirodhādayo na santi pratītyasamutpādasya tathā sakalaśāstreṇa16 pratipādayiṣyati .
anantaviśeṣaṇasaṃbhave'pi pratītyasamutpādasya , aṣṭānāmevopādānameṣāṃ prādhānyena vivādāṅgabhūtatvāt .. yathāvasthitapratītyasamutpādadarśane sati17 āryāṇāmabhidheyādil18 akṣaṇasya prapañcasya sarvathoparamāt, prapañcānāmupaśamo'sminniti, sa eva pratītyasamutpādaḥ prapañcopaśama ityucyate . cittacaittānāṃ ca tasminnapravṛttau jñānajñeyavyavahāranivṛttau19 jātijarāmaraṇādiniravaśeṣopadravarahitatvāt śivaḥ .. yathābhihitaviśeṣaṇasya pratītyasamutpādasya deśanākriyayā īpsitatamatvāt karmaṇā nirdeśaḥ ,
anirodhamanutpādamanucchedamaśāśvatam .
anekārthamanānārthamanāgamamanirgamam ..
yaḥ pratītyasamutpādaṃ prapañcopaśamaṃ śivam .
deśayāmāsa saṃbuddhastaṃ vande vadatāṃ varam ..
12] yathopavarṇitapratītyasamutpādāvagamācca tathāgatasyaivaikasyāviparītārthavāditvaṃ paśyan sarvapara pravādāṃśca bālapralāpānivāvetya, atīva prasādānugata ācāryo bhūyo bhagavantaṃ viśeṣayati,vadatāṃ varamiti ..
atra ca nirodhasya pūrvaṃ pratiṣedhaḥ, utpādanirodhayoḥ paurvāparyāvasthāyāḥ siddhayabhāvaṃ dyotayitum . vakṣyati hi ,
pūrvaṃ jātiryadi bhavej jarāmaraṇamuttaram .
nirjarāmaraṇā jātirbhavej jāyeta cāmṛtaḥ ..iti .
tasmānnāyaṃ niyamo yat pūrvamutpādena bhavitavyaṃ paścānnirodheneti20 ..
_______________
R: itir gatir gamanaṃ[en]; Tib confirms R:ཨི་ཏི་ནིའགྲོ་བ་སྟེ་ཆས་པ
R:pratir
vo Tib. ཁྱེད་ལ; Mss: bodhi bhikṣavo
R: cakṣur apekṣyeti; Tib:་བལྟོས་ནས་ཞེས. DeJong: Read as R.
R: pāteḥTib:འདོན་པ. DeJong: Read as R, cf. Stcherbatsky p.244.
Tib. Lit: pratītyasamutpādaśabdam
R: pratiṃ prāptyartham etiṃ ca gatyarthaṃ; Tib confirms R:རྟེན་ཅིང་ནི་འཕྲད་པའི་དོན་ཡིན་ཞིན་འབྲེལ་པར་འགྲོ་བའི་དོན་ཡིན་ལ
Tib:འབྱུང་བ= saṃbhava = samutpāda
Tib.་བརྟེན་ནས = pratītya
10etadvā ayuktam , kiṃ caomitted in Tib
11Paris, Calc.: atrāha yāthābhisaṃbhavād; R: atra bhayārthābhisaṃbandhāsaṃbhavād[en]; Tib:་འདི་ལ་དོན་གཉི་ག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ. DeJong: Read: artha dvayārthābhisaṃbhandhāsaṃbhavāt
Mss: katham ananvatetprāptesambhava; R katham anamevatenprāptesambhava; Tib.ཇི་ལྟར་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་རིགས་པ་མ་བཇོད་པས = katham abhāva (= asaṃbhava .) iti yuktyanupādānāt Stcherbatsky reads anavagate ‘prāpte.
Tibཕྲད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་དོན་ཉིད་དུ = prāpyetyarthasya eva
14R: notpanna
15Mss and R: tadvyutpādasya ca vivarjitatvāt ; tib:་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར = vivikṣitatvāt. DeJong: Read as Mss and R.
16R: sakalena śāstreṇa. DeJong: Read as R.
17 ca sati. DeJong: Read as R.
18 abhidhānābhidheyādi. Tib confirms R but adds lakṣaṇa lakṣya བརྗོད་བྱེད་དང་རྗོད་བྱེད
19 nirvṛttyā; Tib confirms R:ལོག་པའི་སྒོ་ནས
20Tib = yaj janma pūrvaṃ bhavati, jarāmaraṇaṃ paścāt
yastu , vīpsārthatvātpratyupasargasya, eteḥ prāptyarthatvāt, samutpādaśabdasya ca saṃbhavārthatvāt, tāṃstān pratyayān pratītya samutpādaḥ prāpya saṃbhava ityeke . prati prati vi8] nāśināmutpādaḥ pratītyasamutpāda ityanye . iti paravyākhyānamanūdya dūṣaṇamabhidhatte . tasya parapakṣānuvādākauśalatvameva tāvatsaṃbhāvyate .. kiṃ kāraṇam . yo hi prāptyarthaṃ pratītyaśabdaṃ vyācaṣṭe nāsau pratiṃ vīpsārthaṃ vyācaṣṭe, nāpyetiṃ prāptyartham . kiṃ tarhi pratiṃ prāptyarthaṃ etiṃ ca gatyarthaṃ, samuditaṃ ca pratītyaśabdaṃ prāptāveva varṇayati ..
tenedānīṃ prāpya saṃbhavaḥ pratītyasamutpāda ityevaṃ vyutpāditena pratītyasamutpādaśabdena yadi niravaśeṣasaṃbhavipadārthaparāmarśo vivakṣitaḥ, tadā tāṃ tāṃ hetupratyayasāmagrīṃ prāpya saṃbhava pratītya samutpāda iti vīpsāsaṃbandhaḥ kriyate . atha viśeṣaparāmarśaḥ, tadā cakṣuḥ prāpya rūpāṇi ceti na vīpsāyāḥ saṃbandha iti .. evaṃ tāvadanuvādākauśalamācāryasya ..
etadvā ayuktam , kiṃ ca10 , ayuktametat cakṣuḥ pratītya rūpāṇi cotpadyate cakṣurvijñānam iti, atrārthadvayāsaṃbhavāt 11, iti yaduktaṃ dūṣaṇam, tadapi nopapadyate . kiṃ kāraṇam . 9] katham anenai]va tatprāpteḥ]12 saṃbhava iti yuktyanupādānena pratijñāmātratvāt .. athāyamabhiprāyaḥ syāt arūpitvādvijñānasya cakṣuṣā prāptirnāsti, rūpiṇāmeva tatprāptidarśanāditi. etadapi na yuktam, prāptaphalo'yaṃ bhikṣuḥ ' ityatrāpi prāptyabhyupagamāt . prāpyaśabdasya cāpekṣyaśabdaparyāyatvāt ,
prāptyarthasyaiva13 ācāryāryanāgārjunena pratītyaśabdasya
tattatprāpya yadutpannaṃ notpannaṃ]14 tatsvabhāvataḥ ,
ityabhyupagamāt . tato] dūṣaṇamapi nopapadyate ityapare ..
yaccāpi svamataṃ vyavasthāpitam,kiṃ tarhi, asmin sati idaṃ bhavati, asyotpādādidamutpadyate, iti idaṃpratyayatārthaḥ pratītyasamutpādārtha iti . tadapi nopapadyate, pratī10] tyasamutpāda śabdayoḥ pratyekamarthaviśeṣānabhidhānāt, tadvyutpādasya ca vivakṣitatvāt15 .
athāpi rūḍhiśabdaṃ pratītyasamutpādaśabdamabhyupetya araṇyetilakādivadevamucyate , tadapi nopapannaṃ, avayavārthānugatasyaiva pratītyasamutpādasya ācāryeṇa
tattatprāpya yadutpannaṃ notpannaṃ tatsvabhāvataḥ .
ityabhyupagamāt . atha
asminsatīdaṃ bhavati hrasve dīrgha yathā sati .
iti vyākhyāyamānena nanu tadevābhyupagataṃ bhavati, hrasvaṃ pratītya hrasvaṃ prāpya hrasvamapekṣya dīrghaṃ bhavatīti , tataśca yadeva dūṣyate tadevābhyupagamyate iti na yujyate .. ityalaṃ prasaṅgena ..
tadevaṃ hetupratyayāpekṣaṃ bhāvānāmutpādaṃ paridīpayatā bhagavatā ahetvekahetuviṣamahetusaṃbhūtatvaṃ svaparobhayakṛtatvaṃ ca bhāvānāṃ niṣiddhaṃ bhavati, tanniṣedhācca sāṃvṛtānāṃ padārthānāṃ yathāvasthitaṃ sāṃvṛtaṃ svarūpamudbhāvitaṃ bhavati . sa evedānīṃ sāṃvṛtaḥ pratītyasamu11] tpādaḥ svabhāvenānutpannatvād āryajñānāpekṣayā nāsminnirodho vidyate yāvannāsminnirgamo vidyate, ityanirodhādibhiraṣṭābhirviśe ṣaṇairviśiṣyate . yathā ca nirodhādayo na santi pratītyasamutpādasya tathā sakalaśāstreṇa16 pratipādayiṣyati .
anantaviśeṣaṇasaṃbhave'pi pratītyasamutpādasya , aṣṭānāmevopādānameṣāṃ prādhānyena vivādāṅgabhūtatvāt .. yathāvasthitapratītyasamutpādadarśane sati17 āryāṇāmabhidheyādil18 akṣaṇasya prapañcasya sarvathoparamāt, prapañcānāmupaśamo'sminniti, sa eva pratītyasamutpādaḥ prapañcopaśama ityucyate . cittacaittānāṃ ca tasminnapravṛttau jñānajñeyavyavahāranivṛttau19 jātijarāmaraṇādiniravaśeṣopadravarahitatvāt śivaḥ .. yathābhihitaviśeṣaṇasya pratītyasamutpādasya deśanākriyayā īpsitatamatvāt karmaṇā nirdeśaḥ ,
anirodhamanutpādamanucchedamaśāśvatam .
anekārthamanānārthamanāgamamanirgamam ..
yaḥ pratītyasamutpādaṃ prapañcopaśamaṃ śivam .
deśayāmāsa saṃbuddhastaṃ vande vadatāṃ varam ..
12] yathopavarṇitapratītyasamutpādāvagamācca tathāgatasyaivaikasyāviparītārthavāditvaṃ paśyan sarvapara pravādāṃśca bālapralāpānivāvetya, atīva prasādānugata ācāryo bhūyo bhagavantaṃ viśeṣayati,vadatāṃ varamiti ..
atra ca nirodhasya pūrvaṃ pratiṣedhaḥ, utpādanirodhayoḥ paurvāparyāvasthāyāḥ siddhayabhāvaṃ dyotayitum . vakṣyati hi ,
pūrvaṃ jātiryadi bhavej jarāmaraṇamuttaram .
nirjarāmaraṇā jātirbhavej jāyeta cāmṛtaḥ ..iti .
tasmānnāyaṃ niyamo yat pūrvamutpādena bhavitavyaṃ paścānnirodheneti20 ..
_______________
R: itir gatir gamanaṃ[en]; Tib confirms R:ཨི་ཏི་ནིའགྲོ་བ་སྟེ་ཆས་པ
R:pratir
vo Tib. ཁྱེད་ལ; Mss: bodhi bhikṣavo
R: cakṣur apekṣyeti; Tib:་བལྟོས་ནས་ཞེས. DeJong: Read as R.
R: pāteḥTib:འདོན་པ. DeJong: Read as R, cf. Stcherbatsky p.244.
Tib. Lit: pratītyasamutpādaśabdam
R: pratiṃ prāptyartham etiṃ ca gatyarthaṃ; Tib confirms R:རྟེན་ཅིང་ནི་འཕྲད་པའི་དོན་ཡིན་ཞིན་འབྲེལ་པར་འགྲོ་བའི་དོན་ཡིན་ལ
Tib:འབྱུང་བ= saṃbhava = samutpāda
Tib.་བརྟེན་ནས = pratītya
10etadvā ayuktam , kiṃ caomitted in Tib
11Paris, Calc.: atrāha yāthābhisaṃbhavād; R: atra bhayārthābhisaṃbandhāsaṃbhavād[en]; Tib:་འདི་ལ་དོན་གཉི་ག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ. DeJong: Read: artha dvayārthābhisaṃbhandhāsaṃbhavāt
Mss: katham ananvatetprāptesambhava; R katham anamevatenprāptesambhava; Tib.ཇི་ལྟར་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་རིགས་པ་མ་བཇོད་པས = katham abhāva (= asaṃbhava .) iti yuktyanupādānāt Stcherbatsky reads anavagate ‘prāpte.
Tibཕྲད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་དོན་ཉིད་དུ = prāpyetyarthasya eva
14R: notpanna
15Mss and R: tadvyutpādasya ca vivarjitatvāt ; tib:་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར = vivikṣitatvāt. DeJong: Read as Mss and R.
16R: sakalena śāstreṇa. DeJong: Read as R.
17 ca sati. DeJong: Read as R.
18 abhidhānābhidheyādi. Tib confirms R but adds lakṣaṇa lakṣya བརྗོད་བྱེད་དང་རྗོད་བྱེད
19 nirvṛttyā; Tib confirms R:ལོག་པའི་སྒོ་ནས
20Tib = yaj janma pūrvaṃ bhavati, jarāmaraṇaṃ paścāt
Dependent origination constitutes the subject matter of MMK
2:5
tatra 'na svato nāpi parato na dvābhyām' ityādi vakṣyamāṇaṃ śāstram . tasya kāni saṃbandhābhidhānaprayojanāni , iti praśne, madhyamakāvatāravihitavidhinā advayajñānālaṃkṛtaṃ mahākaruṇopāyapuraḥsaraṃ prathamacittotpādaṃ tathāgatajñānotpattihetumādiṃ kṛtvā yā3]vadācāryanāgārjunasya viditāviparītaprajñāpāramitānīteḥ karuṇayā parāvabodhārthaṃ śāstrapraṇayanam, ityeṣa tāvacchāstrasya saṃbandhaḥ,
yacchāsti vaḥ] kleśaripūnaśeṣānsaṃtrāyate durgatito bhavācca .
tacchāsanāttrāṇaguṇācca śāstrametadvayaṃ cānyamateṣu nāsti ..iti..
svayameva cācāryo vakṣyamāṇasakalaśāstrābhidheyārtha saprayojanamupadarśayan tadaviparīta saṃprakāśatvena māhātmyamudbhāvya tatsvabhāvāvyatirekavartine paramagurave tathāgatāya śāstrapraṇayana nimittakaṃ praṇāmaṃ kartukāma āha,
anirodhamanutpādamanucchedamaśāśvatam .
anekārthamanānārthamanāgamamanirgamam ..
yaḥ pratītyasamutpādam,
ityādi .. tadatrānirodhādyaṣṭaviśeṣaṇaviśiṣṭaḥ pratītyasamutpādaḥ śāstrābhidheyārthaḥ . 4]
sarvaprapañcopaśamaśivalakṣaṇaṃ nirvāṇaṃ śāstrasya prayojanaṃ nirdiṣṭam .
taṃ vande vadatāṃ varam . ityanena praṇāmaḥ .
ityeṣa tāvacchokadvayasya samudāyārthaḥ ..
avayavārthastu vibhajyate .
tatra niruddhirnirodhaḥ, kṣaṇabhaṅgo nirodha ityucyate . utpādanamutpādaḥ, ātmabhāvonmajjanamity arthah] ucchittirucchedaḥ . prabandhavicchittirityarthaḥ .
śāśvato nityaḥ . sarvakāle sthāṇurityarthaḥ 8 . ekaścāsāvarthaścetyekārtho'bhinnārthaḥ . na pṛthagityarthaḥ . nānārtho bhinnārthaḥ . pṛthagityarthaḥ .
āgatirāgamaḥ, viprakṛṣṭadeśāvasthitānāṃ saṃnikṛṣṭadeśāgamanam . nirgatirnirgamaḥ, saṃnikṛṣṭadeśāvasthitānāṃ viprakṛṣṭadeśagamanam . 5]
etirgatyarthaḥ, pratiḥ prāptyarthaḥ . upasargavaśena dhātvarthavipariṇāmāt,
upasargeṇa dhātvartho balādanyatra nīyate .
gaṅgāsalilamādhuryaṃ sāgareṇa yathāmbhasā ..
pratītyaśabdo'tra lyabantaḥ prāptāvapekṣāyāṃ vartate . samutpūrvaḥ padiḥ prādurbhāvārtha iti samutpādaśabdaḥ prādurbhāve vartate . tataśca hetupratyayāpekṣo bhāvānāmutpādaḥ pratītyasamutpādārthaḥ ..
_______________
1saṃbhandhāvidheyaprayojanatatprayojanāni བྲེལ་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་.་དགོས་པའི་དག (saṃbhandhābhidheyaprayojanaprayojanāni).
2upāya Omitted in Tib.
3འབྱུང་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཐོག་མར་མཛད་ནས = utpatter hetubhūtam ādiṃ kṛtvā
DeJong: Read ca
5Stanza omitted in Tib. the reading –vaḥ is uncertain vai . ca.
6R: upadarśayaṃs. DeJong: Read as R.
7R: ātmabhāvonmajjanam; Tib:་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོར་རེད་པའོ. DeJong: Read as R.
8Mss: sthāsnu .
9Mss ityavantaḥ
yacchāsti vaḥ] kleśaripūnaśeṣānsaṃtrāyate durgatito bhavācca .
tacchāsanāttrāṇaguṇācca śāstrametadvayaṃ cānyamateṣu nāsti ..iti..
svayameva cācāryo vakṣyamāṇasakalaśāstrābhidheyārtha saprayojanamupadarśayan tadaviparīta saṃprakāśatvena māhātmyamudbhāvya tatsvabhāvāvyatirekavartine paramagurave tathāgatāya śāstrapraṇayana nimittakaṃ praṇāmaṃ kartukāma āha,
anirodhamanutpādamanucchedamaśāśvatam .
anekārthamanānārthamanāgamamanirgamam ..
yaḥ pratītyasamutpādam,
ityādi .. tadatrānirodhādyaṣṭaviśeṣaṇaviśiṣṭaḥ pratītyasamutpādaḥ śāstrābhidheyārthaḥ . 4]
sarvaprapañcopaśamaśivalakṣaṇaṃ nirvāṇaṃ śāstrasya prayojanaṃ nirdiṣṭam .
taṃ vande vadatāṃ varam . ityanena praṇāmaḥ .
ityeṣa tāvacchokadvayasya samudāyārthaḥ ..
avayavārthastu vibhajyate .
tatra niruddhirnirodhaḥ, kṣaṇabhaṅgo nirodha ityucyate . utpādanamutpādaḥ, ātmabhāvonmajjanamity arthah] ucchittirucchedaḥ . prabandhavicchittirityarthaḥ .
śāśvato nityaḥ . sarvakāle sthāṇurityarthaḥ 8 . ekaścāsāvarthaścetyekārtho'bhinnārthaḥ . na pṛthagityarthaḥ . nānārtho bhinnārthaḥ . pṛthagityarthaḥ .
āgatirāgamaḥ, viprakṛṣṭadeśāvasthitānāṃ saṃnikṛṣṭadeśāgamanam . nirgatirnirgamaḥ, saṃnikṛṣṭadeśāvasthitānāṃ viprakṛṣṭadeśagamanam . 5]
etirgatyarthaḥ, pratiḥ prāptyarthaḥ . upasargavaśena dhātvarthavipariṇāmāt,
upasargeṇa dhātvartho balādanyatra nīyate .
gaṅgāsalilamādhuryaṃ sāgareṇa yathāmbhasā ..
pratītyaśabdo'tra lyabantaḥ prāptāvapekṣāyāṃ vartate . samutpūrvaḥ padiḥ prādurbhāvārtha iti samutpādaśabdaḥ prādurbhāve vartate . tataśca hetupratyayāpekṣo bhāvānāmutpādaḥ pratītyasamutpādārthaḥ ..
_______________
1saṃbhandhāvidheyaprayojanatatprayojanāni བྲེལ་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་.་དགོས་པའི་དག (saṃbhandhābhidheyaprayojanaprayojanāni).
2upāya Omitted in Tib.
3འབྱུང་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཐོག་མར་མཛད་ནས = utpatter hetubhūtam ādiṃ kṛtvā
DeJong: Read ca
5Stanza omitted in Tib. the reading –vaḥ is uncertain vai . ca.
6R: upadarśayaṃs. DeJong: Read as R.
7R: ātmabhāvonmajjanam; Tib:་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོར་རེད་པའོ. DeJong: Read as R.
8Mss: sthāsnu .
9Mss ityavantaḥ
The real meaning of dependent origination
གཞན་དག་པྲ་ཏི་ནི་ཟློས་པའི་དོན་ཏོ། །ཨི་ཏི་ནི་འགྲོ་བ་སྟེ་ཆས་པ་དང་འཇིག་པའོ། །ཨི་ཏྱ་ནི་འགྲོ་བར་རུང་བ་དག་གོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཨི་ཏྱའི་སྒྲ་དེ་ལ་ཕན་པའི་མཐའ་ཅན་དུ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་ནས། སོ་སོ་སོ་སོར་འགྲོ་ཞིང་འཇིག་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་བ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའོ་ཞེས་རྗོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་དག་གི་ལྟར་ན་དགེ་སློང་དག་ཁྱེད་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བསྟན་པར་བྱ་ཡིས། སུས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མཐོང་བ་དེས་ཆོས་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལ་ནི་ཟློས་པའི་དོན་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཚིག་བསྡུ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལེགས་པར་འགྱུར་ན། 03a | 1] མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་འདིར་ནི་མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་དངོས་སུ་ཞལ་གྱིས་བཞེས་ཤིང་། མིག་གི་དབང་པོ་གཅིག་གི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་ཀྱང་སྐྱེ་བར་བཞེད་པ་ན་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ལ་ཟློས་པའི་དོན་ཉིད་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། ཕྲད་པའི་དོན་ནི་ཕྲད་ནས་འབྱུང་བ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའོ་ཞེས་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་ཞལ་གྱིས་མ་བཞེས་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་སྒྲ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། དོན་གྱི་ཁྱད་པར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་དང་གཟུགས་ཕྲད་ཅིང་མིག་དང་གཟུགས་ལ་ལྟོས་ནས་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཨི་ཏྱའི་སྒྲ་དེ་ལ་ཕན་པའི་མཐའ་ཅན་ཡིན་ན་ནི་མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་པྲ་ཏི་ཏྱའི་སྒྲ་མི་ཟད་པར་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཚིག་བསྡུ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཐོས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་དང་། མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བར་འདོན་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འདི་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་མ་ཡིན་པས། ལྱབ་ཀྱི་མཐའ་ཅན་མི་ཟད་པ་ཁོ་ནར་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །གང་ཞིག་ཁ་ཅིག་ན་རེ་རྟེན་ཅིང་ཞེས་བྱ་བའི་ཉེ་བར་བསྒྱུར་བ་ནི་ཟློས་པའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཕྲད་པའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་སྐྱེ་བའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྐྱེན་དེ་དང་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་སྟེ་ཕྲད་ནས་འབྱུང་བའོ་ཞེའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་སོ་སོ་སོ་སོར་འཇིག་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་བ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའོ་ཞེའོ་ཞེས་གཞན་གྱི་བཤད་པ་རྗེས་སུ་བརྗོད་ནས་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི། རེ་ཞིག་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་རྗེས་སུ་བརྗོད་པ་ལ་མི་མཁས་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་མོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་ཞིག་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་སྒྲ་ཕྲད་པའི་དོན་ཅན་དུ་འཆད་པ་དེས་ནི་རྟེན་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ཟློས་པའི་དོན་དུ་མ་ཡིན་ཞིང་འབྲེལ་པར་ཞེས་བྱ་བ་ཕྲད་པའི་དོན་དུ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། 03b | 1] །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན་རྟེན་ཅིང་ནི་ཕྲད་པའི་དོན་ཡིན་ཞིང་། འབྲེལ་པར་འགྲོ་བའི་དོན་ཡིན་ལ། ཚོགས་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བའི་སྒྲ་ནི་ཕྲད་པ་ཉིད་ཡིན་པར་འཆད་པར་བྱེད་དོ། །དེས་ན་ད་ནི་ཕྲད་ནས་འབྱུང་བ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་བཤད་པར་གྱུར་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་སྒྲས་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་སྲིད་ཚད་མ་ལུས་པ་འཛིན་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་ནི། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པ་དེ་དང་དེ་ཕྲད་ནས་འབྱུང་བ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའོ་ཞེས་ཟློས་པ་དང་འབྲེལ་པར་བྱེད་ལ། འོན་ཏེ་བྱེ་བྲག་འཛིན་པ་དེའི་ཚེ་ནི་མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་ཟློས་པ་དང་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་སློབ་དཔོན་ནི་རྗེས་སུ་བརྗོད་པ་ལ་མི་མཁས་སོ། །དེ་ཡང་མི་རུང་སྟེ་མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་ཞེས་གསུངས་པ་འདི་ལ་དོན་གཉི་ག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སུན་འབྱིན་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མི་འཐད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་རིགས་པ་མ་བཀོད་པས། དམ་བཅའ་བ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མིག་དང་ཕྲད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ།
གཟུགས་ཅན་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་དེ་དང་ཕྲད་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་པའི་བསམ་པ་འདི་ཡིན་ན་ནི། དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། དགེ་སློང་འདི་ནི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཕྲད་པ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཕྲད་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཡང་ལྟོས་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི། དེ་དང་དེ་རྟེན་གང་འབྱུང་བ། །རང་གི་དངོས་པོར་དེ་མ་སྐྱེས། །ཞེས་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་ཀྱང་ཕྲད་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཉིད་དུ་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྐྱོན་ཡང་མི་འཐད་དོ་ཞེས་གཞན་དག་ཟེར་རོ། །གང་ཡང་འོ་ན་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ཡོད་པས་འདི་འབྱུང་ལ། འདི་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐྱེ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་རྐྱེན་འདི་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་ཏོ་ཞེས་རང་གི་ལུགས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་ཡང་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། 04a | 1] རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་གཉིས་རེ་རེ་ལ་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་མ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ལ་དེ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཡང་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་དགོན་པའི་ཐིག་ལེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་སྒྲ་ནི་གཏིང་ཚུགས་པའི་སྒྲར་ཁས་བླངས་ནས་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མི་འཐད་དེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་སྒྲ་ནི་སློབ་དཔོན་གྱིས། དེ་དང་དེ་བརྟེན་གང་འབྱུང་བ། །རང་གི་དངོས་པོར་དེ་མ་སྐྱེས། །ཞེས་ཡན་ལག་གི་དོན་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཉིད་དུ་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ། འདི་ཡོད་ན་ནི་འདི་འབྱུང་སྟེ། །ཐུང་ངུ་ཡོད་ན་རིང་པོ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བས་འཆད་པར་བྱེད་པས་ནི་ཐུང་ངུ་དང་ཕྲད་ཅིང་ཐུང་ངུ་ལ་བརྟེན་ཏེ། ཐུང་ངུ་ལ་ལྟོས་ནས་རིང་པོར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་ཉིད་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་སུན་འབྱིན་པ་དེ་ཉིད་ཁས་བླངས་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་བ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པ་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་མཛད་པ་ན། དངོས་པོ་རྣམས་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དང་། རྒྱུ་གཅིག་པུ་ཉིད་དང་། མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་དང་། རང་དང་གཞན་དང་གཉི་གས་བྱས་པ་ཉིད་བཀག་པར་འགྱུར་ལ། དེ་དག་བཀག་པས་ནི་དངོས་པོ་ཀུན་རྫོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཀུན་རྫོབ་པ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་གསུངས་པར་འགྱུར་རོ། །ད་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཀུན་རྫོབ་པ་དེ་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ལྟོས་ནས་འདི་ལ་འགག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ནས། འདི་ལ་དོན་གཅིག་པུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འགག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་བརྒྱད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་དེ། འགག་པས་ན་འགག་པ་སྟེ། སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པ་ལ་འགག་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སྐྱེ་བས་ན་སྐྱེ་བ་སྟེ་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོར་རེད་པའོ། །ཆད་པས་ན་ཆད་པ་སྟེ་རྒྱུན་ཆད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྟག་པ་ནི་ཐེར་ཟུག་པ་སྟེ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། 04b | 1] །འོང་བས་ན་འོང་བ་སྟེ་ཡུལ་རིང་པོ་ན་གནས་པ་རྣམས་ཡུལ་ཉེ་བར་འོང་བའོ། །འགྲོ་བས་ན་འགྲོ་བ་སྟེ། ཡུལ་ཉེ་བ་ན་གནས་པ་རྣམས་ཡུལ་རིང་པོར་འགྲོ་བའོ། །ཐ་དད་པའི་དོན་ནི་དོན་ཐ་དད་པ་སྟེ། དོན་སོ་སོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དོན་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་གཅིག་ཀྱང་དེ་ཡིན་པས་ན་དོན་གཅིག་སྟེ། དོན་ཐ་མི་དད་ཅིང་སོ་སོ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་ཇི་ལྟར་འགག་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་དེ་ལྟར་ནི་བསྟན་བཅོས་མཐའ་དག་གིས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་ཁྱད་པར་མཐའ་ཡས་པ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་བརྒྱད་དག་གཅིག་ཁོ་ན་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ནི་འདི་དག་ཁོ་ན་གཙོར་རྩོད་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཟིགས་ན། བརྗོད་བྱ་དང་རྗོད་བྱེད་དང་། མཚན་ཉིད་དང་མཚོན་བྱ་ལ་སོགས་པའི་སྤྲོས་པ་རྣམས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བཟློག་པའི་ཕྱིར། འདིར་སྤྲོས་པ་དག་ཉེ་བར་ཞི་བས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དེ་ཉིད་སྤྲོས་པ་ཉེར་ཞི་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ལ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་འཇུག་པ་ཡང་མེད་པ་དང་། ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་ཐ་སྙད་ལོག་པའི་སྒོ་ནས་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་ན་བ་དང་འཆི་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉེ་བར་འཚེ་བ་མ་ལུས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ན་ཞི་བའོ། །ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ནི་བསྟན་པར་བྱ་བའི་སྒོ་ནས་འདོད་པ་དམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལས་སུ་བསྟན་ཏེ། གང་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་། །འགག་པ་མེད་པ་སྐྱེ་མེད་པ། །ཆད་པ་མེད་པ་རྟག་མེད་པ། །འོང་བ་མེད་པ་འགྲོ་མེད་པ། །ཐ་དད་དོན་མིན་དོན་གཅིག་མིན། །སྤྲོས་པ་ཉེར་ཞི་ཞི་བསྟན་པ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྨྲ་རྣམས་ཀྱི། །དམ་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉག་གཅིག་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གསུང་བ་ཉིད་དུ་གཟིགས་ཤིང་ཕ་རོལ་པོའི་སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་བྱིས་པ་རྟོལ་ཐབས་སྨྲ་བ་དང་འདྲ་བར་ཐུགས་སུ་ཆུད་དེ། 05a | 1] དེ་ནས་སློབ་དཔོན་ཤིན་ཏུ་དད་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པས་སླར་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཁྱད་པར་དུ་མཛད་པ་ནི། སྨྲ་རྣམས་ཀྱི་དམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་འགག་པ་སྔར་བཀག་པ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་དག་ལ་སྔ་ཕྱིའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་སྔར་གྱུར་ལ། །རྒ་ཤི་ཕྱི་མ་ཡིན་ན་ནི། །སྐྱེ་བ་རྒ་ཤི་མེད་པ་དང་། །མ་ཤི་བར་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ནི་སྔར་འགྱུར་ལ། རྒ་ཤི་ནི་ཕྱིས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་མེད་དོ། །
གཟུགས་ཅན་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་དེ་དང་ཕྲད་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་པའི་བསམ་པ་འདི་ཡིན་ན་ནི། དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། དགེ་སློང་འདི་ནི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཕྲད་པ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཕྲད་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཡང་ལྟོས་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི། དེ་དང་དེ་རྟེན་གང་འབྱུང་བ། །རང་གི་དངོས་པོར་དེ་མ་སྐྱེས། །ཞེས་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་ཀྱང་ཕྲད་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཉིད་དུ་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྐྱོན་ཡང་མི་འཐད་དོ་ཞེས་གཞན་དག་ཟེར་རོ། །གང་ཡང་འོ་ན་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ཡོད་པས་འདི་འབྱུང་ལ། འདི་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐྱེ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་རྐྱེན་འདི་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་ཏོ་ཞེས་རང་གི་ལུགས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་ཡང་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། 04a | 1] རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་གཉིས་རེ་རེ་ལ་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་མ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ལ་དེ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཡང་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་དགོན་པའི་ཐིག་ལེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་སྒྲ་ནི་གཏིང་ཚུགས་པའི་སྒྲར་ཁས་བླངས་ནས་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མི་འཐད་དེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་སྒྲ་ནི་སློབ་དཔོན་གྱིས། དེ་དང་དེ་བརྟེན་གང་འབྱུང་བ། །རང་གི་དངོས་པོར་དེ་མ་སྐྱེས། །ཞེས་ཡན་ལག་གི་དོན་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཉིད་དུ་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ། འདི་ཡོད་ན་ནི་འདི་འབྱུང་སྟེ། །ཐུང་ངུ་ཡོད་ན་རིང་པོ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བས་འཆད་པར་བྱེད་པས་ནི་ཐུང་ངུ་དང་ཕྲད་ཅིང་ཐུང་ངུ་ལ་བརྟེན་ཏེ། ཐུང་ངུ་ལ་ལྟོས་ནས་རིང་པོར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་ཉིད་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་སུན་འབྱིན་པ་དེ་ཉིད་ཁས་བླངས་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་བ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པ་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་མཛད་པ་ན། དངོས་པོ་རྣམས་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དང་། རྒྱུ་གཅིག་པུ་ཉིད་དང་། མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་དང་། རང་དང་གཞན་དང་གཉི་གས་བྱས་པ་ཉིད་བཀག་པར་འགྱུར་ལ། དེ་དག་བཀག་པས་ནི་དངོས་པོ་ཀུན་རྫོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཀུན་རྫོབ་པ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་གསུངས་པར་འགྱུར་རོ། །ད་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཀུན་རྫོབ་པ་དེ་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ལྟོས་ནས་འདི་ལ་འགག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ནས། འདི་ལ་དོན་གཅིག་པུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འགག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་བརྒྱད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་དེ། འགག་པས་ན་འགག་པ་སྟེ། སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པ་ལ་འགག་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སྐྱེ་བས་ན་སྐྱེ་བ་སྟེ་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོར་རེད་པའོ། །ཆད་པས་ན་ཆད་པ་སྟེ་རྒྱུན་ཆད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྟག་པ་ནི་ཐེར་ཟུག་པ་སྟེ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། 04b | 1] །འོང་བས་ན་འོང་བ་སྟེ་ཡུལ་རིང་པོ་ན་གནས་པ་རྣམས་ཡུལ་ཉེ་བར་འོང་བའོ། །འགྲོ་བས་ན་འགྲོ་བ་སྟེ། ཡུལ་ཉེ་བ་ན་གནས་པ་རྣམས་ཡུལ་རིང་པོར་འགྲོ་བའོ། །ཐ་དད་པའི་དོན་ནི་དོན་ཐ་དད་པ་སྟེ། དོན་སོ་སོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དོན་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་གཅིག་ཀྱང་དེ་ཡིན་པས་ན་དོན་གཅིག་སྟེ། དོན་ཐ་མི་དད་ཅིང་སོ་སོ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་ཇི་ལྟར་འགག་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་དེ་ལྟར་ནི་བསྟན་བཅོས་མཐའ་དག་གིས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་ཁྱད་པར་མཐའ་ཡས་པ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་བརྒྱད་དག་གཅིག་ཁོ་ན་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ནི་འདི་དག་ཁོ་ན་གཙོར་རྩོད་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཟིགས་ན། བརྗོད་བྱ་དང་རྗོད་བྱེད་དང་། མཚན་ཉིད་དང་མཚོན་བྱ་ལ་སོགས་པའི་སྤྲོས་པ་རྣམས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བཟློག་པའི་ཕྱིར། འདིར་སྤྲོས་པ་དག་ཉེ་བར་ཞི་བས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དེ་ཉིད་སྤྲོས་པ་ཉེར་ཞི་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ལ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་འཇུག་པ་ཡང་མེད་པ་དང་། ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་ཐ་སྙད་ལོག་པའི་སྒོ་ནས་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་ན་བ་དང་འཆི་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉེ་བར་འཚེ་བ་མ་ལུས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ན་ཞི་བའོ། །ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ནི་བསྟན་པར་བྱ་བའི་སྒོ་ནས་འདོད་པ་དམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལས་སུ་བསྟན་ཏེ། གང་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་། །འགག་པ་མེད་པ་སྐྱེ་མེད་པ། །ཆད་པ་མེད་པ་རྟག་མེད་པ། །འོང་བ་མེད་པ་འགྲོ་མེད་པ། །ཐ་དད་དོན་མིན་དོན་གཅིག་མིན། །སྤྲོས་པ་ཉེར་ཞི་ཞི་བསྟན་པ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྨྲ་རྣམས་ཀྱི། །དམ་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉག་གཅིག་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གསུང་བ་ཉིད་དུ་གཟིགས་ཤིང་ཕ་རོལ་པོའི་སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་བྱིས་པ་རྟོལ་ཐབས་སྨྲ་བ་དང་འདྲ་བར་ཐུགས་སུ་ཆུད་དེ། 05a | 1] དེ་ནས་སློབ་དཔོན་ཤིན་ཏུ་དད་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པས་སླར་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཁྱད་པར་དུ་མཛད་པ་ནི། སྨྲ་རྣམས་ཀྱི་དམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་འགག་པ་སྔར་བཀག་པ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་དག་ལ་སྔ་ཕྱིའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་སྔར་གྱུར་ལ། །རྒ་ཤི་ཕྱི་མ་ཡིན་ན་ནི། །སྐྱེ་བ་རྒ་ཤི་མེད་པ་དང་། །མ་ཤི་བར་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ནི་སྔར་འགྱུར་ལ། རྒ་ཤི་ནི་ཕྱིས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་མེད་དོ། །
Dependent origination constitutes the subject matter of MMK
དེ་ལ་བདག་ལས་མ་ཡིན་གཞན་ལས་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་བསྟན་བཅོས་སོ། །དེའི་འབྲེལ་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་།དགོས་པའི་དགོས་པ་དག་གང་ཡིན་ཞེས་འདྲི་ན། དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས་བསྟན་པའི་ཚུལ་གྱིས་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་པོ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཐོག་མར་མཛད་ནས།་་མཐར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཚུལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པར་གྱུར་པའི་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་གཞན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེས་བསྟན་བཅོས་མཛད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རེ་ཞིག་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་ཡིན་ནོ། །སློབ་དཔོན་རང་ཉིད་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་བསྟན་བཅོས་མཐའ་དག་གི་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་དགོས་པ་དང་བཅས་པ་སྟོན་ཞིང་། དེ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་བརྗོད་ནས་དེའི་ངོ་བོ་དང་ཐ་མི་དད་པར་བཞུགས་པའི་བླ་མ་དམ་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་ཕྱག་མཛད་པར་བཞེད་པས། 02b | 1] གང་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་། །འགག་པ་མེད་པ་སྐྱེ་མེད་པ། །ཆད་པ་མེད་པ་རྟག་མེད་པ། །འོང་བ་མེད་པ་འགྲོ་མེད་པ། །ཐ་དད་དོན་མིན་དོན་གཅིག་མིན། །སྤྲོས་པ་ཉེར་ཞི་ཞི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །
དེ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་འགག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་བརྒྱད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་ནི།་་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཞིང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་ཞིང་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དགོས་པར་བསྟན་ལ། སྨྲ་རྣམས་ཀྱི། དམ་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཕྱག་འཚལ་བ་བསྟན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་འདི་ནི་རེ་ཞིག་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱི་སྤྱིའི་དོན་ཡིན་ནོ། །ཡན་ལག་གི་དོན་ཡང་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་པྲ་ཏི་ནི་ཕྲད་པའི་དོན་ཏོ། །ཨི་ཏི་ནི་འགྲོ་བའི་དོན་ཏོ། །ལྱབ་ཀྱི་མཐའ་ཅན་པྲ་ཏི་ཏྱའི་སྒྲ་ནི་ཕྲད་པ་སྟེ་ལྟོས་པ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཀྱི་བྱིངས་ནི་ཉེ་བར་བསྒྱུར་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བར་བསྒྱུར་བའི་དབང་གིས་ན། །སྐད་བྱིངས་དོན་ནི་ཡོངས་བསྒྱུར་ཏེ། །གང་གཱའི་ཆུ་ནི་མངར་མོད་ཀྱི། །རྒྱ་མཚོ་ཆུ་ཡིས་ཇི་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བཤད་དོ། །ས་མུད་གོང་ན་ཡོད་པའི་པཱ་ཏ་ནི་འབྱུང་བའི་དོན་ཅན་ཡིན་པས་ས་མུད་པཱ་ཏའི་སྒྲ་ནི་འབྱུང་བ་ལ་འཇུག་གོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་བ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་ཏོ། །
དེ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་འགག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་བརྒྱད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་ནི།་་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཞིང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་ཞིང་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དགོས་པར་བསྟན་ལ། སྨྲ་རྣམས་ཀྱི། དམ་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཕྱག་འཚལ་བ་བསྟན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་འདི་ནི་རེ་ཞིག་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱི་སྤྱིའི་དོན་ཡིན་ནོ། །ཡན་ལག་གི་དོན་ཡང་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་པྲ་ཏི་ནི་ཕྲད་པའི་དོན་ཏོ། །ཨི་ཏི་ནི་འགྲོ་བའི་དོན་ཏོ། །ལྱབ་ཀྱི་མཐའ་ཅན་པྲ་ཏི་ཏྱའི་སྒྲ་ནི་ཕྲད་པ་སྟེ་ལྟོས་པ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཀྱི་བྱིངས་ནི་ཉེ་བར་བསྒྱུར་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བར་བསྒྱུར་བའི་དབང་གིས་ན། །སྐད་བྱིངས་དོན་ནི་ཡོངས་བསྒྱུར་ཏེ། །གང་གཱའི་ཆུ་ནི་མངར་མོད་ཀྱི། །རྒྱ་མཚོ་ཆུ་ཡིས་ཇི་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བཤད་དོ། །ས་མུད་གོང་ན་ཡོད་པའི་པཱ་ཏ་ནི་འབྱུང་བའི་དོན་ཅན་ཡིན་པས་ས་མུད་པཱ་ཏའི་སྒྲ་ནི་འབྱུང་བ་ལ་འཇུག་གོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་བ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་ཏོ། །
(Opponents:) A thing is produced by itself
T30, no. 1567, 136c7
或有人言。
所說生者。我知差別之性如是自生。
所說生者。我知差別之性如是自生。
No being ever originates
1:1
na svato nāpi parato na dvābhyāṃ nāpy ahetutaḥ .
utpannā jātu vidyante bhāvāḥ kvacana kecana ..1..
utpannā jātu vidyante bhāvāḥ kvacana kecana ..1..
No being ever originates
諸法不自生，亦不從他生，
不共不無因，是故知無生。
不共不無因，是故知無生。
No being ever originates
Die dharmas entstehen nicht von selbst, auch nicht aus anderem, nicht aus beidem, nicht grundlos; deshalb wird Nicht-Entstehen erkannt.
No being ever originates
བདག་ལས་མ་ཡིན་གཞན་ལས་མིན།1 །
གཉིས་ལས་མ་ཡིན་རྒྱུ་མེད་མིན། །
དངོས་པོ་གང་དག་གང་ན་ཡང་། །
2-སྐྱེ་བ་-2ནམ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། ༎ 1 ༎
_______________
1 PPPN 误作 ཡིན་.
2 PP, PPṬ སྐྱེས་པ་.
གཉིས་ལས་མ་ཡིན་རྒྱུ་མེད་མིན། །
དངོས་པོ་གང་དག་གང་ན་ཡང་། །
2-སྐྱེ་བ་-2ནམ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། ༎ 1 ༎
_______________
1 PPPN 误作 ཡིན་.
2 PP, PPṬ སྐྱེས་པ་.
No being ever originates
Nicht von selbst, nicht von anderem, nicht aus beidem, nicht grundlos Entstanden sind irgendwelche Dinge irgendwo (und) irgendwann.
No being ever originates
In any place, no things whatsoever
Ever originate
From themselves, from others,
From both, or without cause. (1)
Ever originate
From themselves, from others,
From both, or without cause. (1)
No being ever originates
No thing anywhere is ever born
From itself, from something else,
From both or
Without a cause. (1)
From itself, from something else,
From both or
Without a cause. (1)
No being ever originates
དིར་སྨྲས་པ། འོ་ན་གཞན་དུ་ན་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་མེད(65)།
འདིར་བཤད་པ།
བདག་ལས་མ་ཡིན་གཞན་ལས་མིན། །
གཉིས་ལས་མ་ཡིན་རྒྱུ་མེད་མིན། །
དངོས་པོ་གང་དག་གང་ན་ [P.39a] ཡང། །
སྐྱེ་བ་ནམ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། ། 3
བདག་ལས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི(66)། བདག་ཉིད་ལས་མ་ཡིན་པའོ། ། གཞན་ལས་མིན་ཞེས་བ་ནི(67)། ། གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་ལས་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནའོ། ། གཉིས་ལས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདག་དང་གཞན་ལས་མ་ཡིན་པའོ། ། རྒྱུ་མེད་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱུ་མེད་པ་ལས་མ་ཡིན་པའོ། ། དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་རྣམས་ཏེ་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་(68)ནི་འདི་མུ་སྟེགས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། ། གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་འགའ་ཡང་ངོ། ། གང་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུས་གང་ན་དང་ཡུལ་གང་ན་ཡང་ངོ། ། སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐྱེ་བ་དང་། བྱུང་བ་དང་། མངོན་པར་གྲུབ་པའོ། ། ནམ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི། སྒྲ་ནི་ལན་འགའ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ(69)། ། ཡོད་མ་ཡིན་ཞེ་བྱ་བ་ནི། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའོ། ། གང་གི་ཕྱིར་རིམ་པ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བར་མི་འཐད་པ་དེའི་ཕྱིར་འགག་པ་མེད་པ་(70)ལ་སོགས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་(71)སེལ་བའི་ཚིག་རྣམས་སྨོས་སོ(72)། །
(65) C and D: མེད་པ
(66) C and D ཞེས་བྱ་བ་འདི
(67) C and D: ཞེས་བྱ་བ་འདི
(68) C and D: སྒྲས
(69) N and D: དང་པོའོ
(70) C: འགག་མེད་པ
(71) C and D: omit སུ
(72) N: སྨྲོསོ
འདིར་བཤད་པ།
བདག་ལས་མ་ཡིན་གཞན་ལས་མིན། །
གཉིས་ལས་མ་ཡིན་རྒྱུ་མེད་མིན། །
དངོས་པོ་གང་དག་གང་ན་ [P.39a] ཡང། །
སྐྱེ་བ་ནམ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། ། 3
བདག་ལས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི(66)། བདག་ཉིད་ལས་མ་ཡིན་པའོ། ། གཞན་ལས་མིན་ཞེས་བ་ནི(67)། ། གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་ལས་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནའོ། ། གཉིས་ལས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདག་དང་གཞན་ལས་མ་ཡིན་པའོ། ། རྒྱུ་མེད་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱུ་མེད་པ་ལས་མ་ཡིན་པའོ། ། དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་རྣམས་ཏེ་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་(68)ནི་འདི་མུ་སྟེགས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། ། གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་འགའ་ཡང་ངོ། ། གང་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དུས་གང་ན་དང་ཡུལ་གང་ན་ཡང་ངོ། ། སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐྱེ་བ་དང་། བྱུང་བ་དང་། མངོན་པར་གྲུབ་པའོ། ། ནམ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི། སྒྲ་ནི་ལན་འགའ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ(69)། ། ཡོད་མ་ཡིན་ཞེ་བྱ་བ་ནི། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའོ། ། གང་གི་ཕྱིར་རིམ་པ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བར་མི་འཐད་པ་དེའི་ཕྱིར་འགག་པ་མེད་པ་(70)ལ་སོགས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་(71)སེལ་བའི་ཚིག་རྣམས་སྨོས་སོ(72)། །
(65) C and D: མེད་པ
(66) C and D ཞེས་བྱ་བ་འདི
(67) C and D: ཞེས་བྱ་བ་འདི
(68) C and D: སྒྲས
(69) N and D: དང་པོའོ
(70) C: འགག་མེད་པ
(71) C and D: omit སུ
(72) N: སྨྲོསོ
Thing is not produced by both
T30, no. 1564, 2b13
共生則有二過。自生他生故。
Thing is perceived to be produced from causes
T30, no. 1564, 2b8-2
不自生者。萬物無有從自體生。必待眾因。
Infinitude of production would result if thing could produce itself
T30, no. 1564, 2b10-
若離餘因從自體生者。則無因無緣。又生更有生生則無窮。
Without own-nature, other-nature is untenable
T30, no. 1564, 2b12-
自無故他亦無。何以故。有自故有他。若不從自生。亦不從他生。
No being ever originates
T30, no. 1564, 2b4-2
問曰。
汝雖釋不生不滅義。我欲聞造論者所說。
答曰。
諸法不自生 亦不從他生
不共不無因 是故知無生 (3)
汝雖釋不生不滅義。我欲聞造論者所說。
答曰。
諸法不自生 亦不從他生
不共不無因 是故知無生 (3)
A self-produced thing would be the cause of, and at the same time be caused by, itself
T30, no. 1564, 2b09-
復次若從自體生。則一法有二體。一謂生。二謂生者。
Existence of thing would either be permanent or random
T30, no. 1564, 2b14-
若無因而有萬物者。是則為常。是事不然。無因則無果。若無因有果者。布施持戒等應墮地獄。十惡五逆應當生天。以無因故。
The word ″origination″ (utpāda) is nothing but a conventional expression (vyavahāramātra)
འདིར་སྨྲས་པ། རེ་ཞིག་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བར་བརྗོད་པ་ཐ་སྙད་ཙམ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་སྟོན་ཅིག །
བཤད་པ་ཏེ་པོར་བསྟན་པར་བྱའོ། །
བདག་ལས་མ་ཡིན་གཞན་ལས་མིན། །
གཉིས་ལས་མ་ཡིན་རྒྱུ་མེད་མིན། །
དངོས་པོ་གང་དག་གང་ན་ཡང་། །
སྐྱེ་བ་ནམ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། ༎ ༎
འདི་ལ་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་སྐྱེ་བར་གྱུར་ན། དངོས་པོ་དེའི་སྐྱེ་བ་དེ་བདག་ལས་སམ། གཞན་ལས་སམ། བདག་དང་གཞན་གཉིས་ལས་སམ། རྒྱུ་མེད་པ་ལས་འགྱུར་གྲང་ན། བརྟགས་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་མི་འཐད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། བདག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་དངོས་པོ་རྣམས་བདག་གི་བདག་ཉིད་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། དེ་དག་གི་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། སྐྱེ་བ་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དངོས་པོ་བདག་གི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་སྐྱེ་བ་དགོས་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་ཀྱང་ཡང་སྐྱེ་ན་ནམ་ཡང་མི་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བས་དེ་ཡང་མི་འདོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་དངོས་པོ་རྣམས་བདག་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །
གཞན་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་དང་གཞན་གཉིས་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། གཉི་གའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་མེད་པ་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། རྟག་ཏུ་ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། རྩོམ་པ་ཐམས་ཅད་དོན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་འཐད་པས་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་པས་སྐྱེ་བར་བརྗོད་པ་ནི་ཐ་སྙད་ཙམ་ཡིན་ནོ།
བཤད་པ་ཏེ་པོར་བསྟན་པར་བྱའོ། །
བདག་ལས་མ་ཡིན་གཞན་ལས་མིན། །
གཉིས་ལས་མ་ཡིན་རྒྱུ་མེད་མིན། །
དངོས་པོ་གང་དག་གང་ན་ཡང་། །
སྐྱེ་བ་ནམ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། ༎ ༎
འདི་ལ་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་སྐྱེ་བར་གྱུར་ན། དངོས་པོ་དེའི་སྐྱེ་བ་དེ་བདག་ལས་སམ། གཞན་ལས་སམ། བདག་དང་གཞན་གཉིས་ལས་སམ། རྒྱུ་མེད་པ་ལས་འགྱུར་གྲང་ན། བརྟགས་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་མི་འཐད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། བདག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་དངོས་པོ་རྣམས་བདག་གི་བདག་ཉིད་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། དེ་དག་གི་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། སྐྱེ་བ་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དངོས་པོ་བདག་གི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་སྐྱེ་བ་དགོས་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་ཀྱང་ཡང་སྐྱེ་ན་ནམ་ཡང་མི་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བས་དེ་ཡང་མི་འདོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་དངོས་པོ་རྣམས་བདག་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །
གཞན་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་དང་གཞན་གཉིས་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། གཉི་གའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་མེད་པ་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། རྟག་ཏུ་ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། རྩོམ་པ་ཐམས་ཅད་དོན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་འཐད་པས་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་པས་སྐྱེ་བར་བརྗོད་པ་ནི་ཐ་སྙད་ཙམ་ཡིན་ནོ།
The word ″origination″ (utpāda) is nothing but a conventional expression (vyavahāramātra)
Here is an objection: First of all, show us] how the word "origination" (utpāda) is nothing but a conventional expression (vyavahāramātra).
Answer: It should be explained first.
In any place, no things whatsoever
Ever originate
From themselves, from others,
From both, or without cause. 1]
Here in this world] if some thing originated, the origination of the thing
would be either from itself, from another, from both, or without cause;
if examined, however, it is not possible in all ways. How? From themselves
svataḥ) means "from oneself" (ātmanaḥ). There, first, things do not
originate from their own selves, because their origination would certainly
be meaningless and because origination would be endless. In fact, things
that exist by their own selves have no use for origination once again. If,
while existing, they originated again, there would be no time that they were
not originating. This is not acceptable. Therefore, first, things do not
originate from themselves.
Things] do not originate from others either. For what reason?
Because it would follow that all things originate from all things. Nor do
they originate from both, themselves and others, since it would result in
both faults. Nor yet do they originate without cause, because it would
follow that all things always originate from all things and because there
would be a fault that all efforts are purposeless. In this manner, as it is
is nothing but a conventional expression since there is no origination.
Answer: It should be explained first.
In any place, no things whatsoever
Ever originate
From themselves, from others,
From both, or without cause. 1]
Here in this world] if some thing originated, the origination of the thing
would be either from itself, from another, from both, or without cause;
if examined, however, it is not possible in all ways. How? From themselves
svataḥ) means "from oneself" (ātmanaḥ). There, first, things do not
originate from their own selves, because their origination would certainly
be meaningless and because origination would be endless. In fact, things
that exist by their own selves have no use for origination once again. If,
while existing, they originated again, there would be no time that they were
not originating. This is not acceptable. Therefore, first, things do not
originate from themselves.
Things] do not originate from others either. For what reason?
Because it would follow that all things originate from all things. Nor do
they originate from both, themselves and others, since it would result in
both faults. Nor yet do they originate without cause, because it would
follow that all things always originate from all things and because there
would be a fault that all efforts are purposeless. In this manner, as it is
is nothing but a conventional expression since there is no origination.
A thing is only produced by four kinds of conditions
T30, no. 1567, 137a2
如佛所說。有四種緣能生諸法。而此四緣諸經論中皆如是說。何等為四。謂因緣。所緣緣。次第緣。增上緣。如是四緣無第五緣。
(Opponents:) A thing is produced by another
T30, no. 1567, 136c2
有異人言。
我知差別。諸法從他性生。
我知差別。諸法從他性生。
(Opponents:) A thing is produced by both
T30, no. 1567, 137a1
有異人言。
取彼實有泥團。隨有杖等諸作用法共生瓶等。
取彼實有泥團。隨有杖等諸作用法共生瓶等。
(Opponents:) A thing is produced without a cause
T30, no. 1567, 137a2
有異人言。
如所意樂諸法如是無因而生。
如所意樂諸法如是無因而生。
A thing is not produced without a cause as production is not independent from space and time
T30, no. 1567, 137a2
釋曰。
如他所說。無因生性有所得者。即時處等彼相離性。決定有生可得。彼時處性能不相離。此若止遣對治過失。
如他所說。無因生性有所得者。即時處等彼相離性。決定有生可得。彼時處性能不相離。此若止遣對治過失。
The view that ″a thing is produced without a cause″ is against all doctrines
T30, no. 1567, 137a2
此中或有生性。諸論皆說。是有漏義。如是有性各各繫屬。諸性有生。此中皆止。若有所作。即與阿含相違。
A thing is not produced by itself
T30, no. 1567, 136c8
為遮遣彼說。是故頌言。
諸法不自生 (3a)
釋曰。
所言生者。本無今有之別名。自者。我性義。彼如是說。互相損惱。自語相違。不和合對治。
諸法不自生 (3a)
釋曰。
所言生者。本無今有之別名。自者。我性義。彼如是說。互相損惱。自語相違。不和合對治。
A thing is not produced by both
T30, no. 1567, 137a1
此異意樂。故頌止言。
共生亦無性 (3c)
釋曰。
彼增上所作言非二法共生。若爾有言說對治過失。
共生亦無性 (3c)
釋曰。
彼增上所作言非二法共生。若爾有言說對治過失。
A thing is not produced without a cause
T30, no. 1567, 137a2
為遣彼義。是故頌言。
亦不無因生 (3d)
亦不無因生 (3d)
As a thing does not have a self-nature, it is not perceived to be produced by itself
T30, no. 1567, 136c1
或如瓶等。即不見有自生之法。如前瓶等。自體無性故。諸生法無性。生已復生。亦復無性。如是眼等決定和合。若爾即有對治過失。
Cause and effect are not completely different from each other in the sense that they do not have a self-nature and have to depend on each other to achieve a causal relationship
T30, no. 1567, 136c1
若有如是因。即有如是果。彼果體有生。以因果二法無別異性故。若言自生。此應思擇。
又復泥團離瓶。瓶離於因。此中色等當云何有。
若離泥團。果因二種無別異性。若泥團離瓶。而此果體即不和合。泥團若壞。瓶有所得。即非果時有因性故。
此僧佉人言。譬如色等非果因二法有別異性。色等自體亦如離瓶先無有性。若彼決定實無所成。所說無異如瓶所作。杖輪水等
非此所闕。彼等無別異性因果二無性故。何名無別異。謂不見因自體能作。如是果有所作。亦復不得無異性故。若無所作。何名因果。決定自體無別異性。若因無作。彼無作時果不和合。
又復泥團離瓶。瓶離於因。此中色等當云何有。
若離泥團。果因二種無別異性。若泥團離瓶。而此果體即不和合。泥團若壞。瓶有所得。即非果時有因性故。
此僧佉人言。譬如色等非果因二法有別異性。色等自體亦如離瓶先無有性。若彼決定實無所成。所說無異如瓶所作。杖輪水等
非此所闕。彼等無別異性因果二無性故。何名無別異。謂不見因自體能作。如是果有所作。亦復不得無異性故。若無所作。何名因果。決定自體無別異性。若因無作。彼無作時果不和合。
Other-production does not have a self-nature even if it is in terms of the conventional truth
T30, no. 1567, 137a3
此中或有彼不和合。如是所作非勝義諦中。他緣能生內六處等。以他性故。此如瓶等。
此中他性瓶等如內六處緣勝義諦中生無性可得。世俗諦中亦然。生無性可得相違義性無因生性及共生等。若有所得皆他義故。
如是所有中論成就。究竟義中離不和合對治等法。若復如是世俗諦中有所得者。決定如前對治相違。世俗緣生有所得故。此亦非所得如是有所成即和合無性成已見邊二不和合。如是即於諸所成中有共過失。若別異所成。當知自有差別過失。此廣文不書。恐繁且止。
非中論所說。如前對治。何以故。後對治亦爾。無此中所成和合道理。
此中他性瓶等如內六處緣勝義諦中生無性可得。世俗諦中亦然。生無性可得相違義性無因生性及共生等。若有所得皆他義故。
如是所有中論成就。究竟義中離不和合對治等法。若復如是世俗諦中有所得者。決定如前對治相違。世俗緣生有所得故。此亦非所得如是有所成即和合無性成已見邊二不和合。如是即於諸所成中有共過失。若別異所成。當知自有差別過失。此廣文不書。恐繁且止。
非中論所說。如前對治。何以故。後對治亦爾。無此中所成和合道理。
However, a thing is not also produced by the fifth kind of conditions, which are permanent things such as the Self
T30, no. 1567, 137b2
諸異宗中有執我者。執極微者何所以邪。
此中若有常因者。彼時處性即能相離。彼一切果乃有同生。現見時處等不相離性次第生法彼同作因。即不相離因性可得。此無過失。是故同作諸因。此中非因。
彼說如是生無有性。若有因故決定有果。彼同作諸因決定因性。此本有故。若同作因此相離者。即如前說對治相違。以本和合故。而彼諸因如是建立差別因無性。
然彼處等有相離性可同生者。此之分位如士夫等。由如是故非士夫等。因本無和合性。士夫等句義。亦如自體。亦非定有。士夫等本性和合所有因性。如種子等。以士夫等本來分位或離所作性。如種子等因有所得或無所得。此復云何。若本來分位離所作性。或有所得即是無常。若不離所作自相亦即無因。如前已說非諸士夫。如彼種子能生於果。若如是見。此非道理。彼遍計性故。是故前說無第五緣。
此中若有常因者。彼時處性即能相離。彼一切果乃有同生。現見時處等不相離性次第生法彼同作因。即不相離因性可得。此無過失。是故同作諸因。此中非因。
彼說如是生無有性。若有因故決定有果。彼同作諸因決定因性。此本有故。若同作因此相離者。即如前說對治相違。以本和合故。而彼諸因如是建立差別因無性。
然彼處等有相離性可同生者。此之分位如士夫等。由如是故非士夫等。因本無和合性。士夫等句義。亦如自體。亦非定有。士夫等本性和合所有因性。如種子等。以士夫等本來分位或離所作性。如種子等因有所得或無所得。此復云何。若本來分位離所作性。或有所得即是無常。若不離所作自相亦即無因。如前已說非諸士夫。如彼種子能生於果。若如是見。此非道理。彼遍計性故。是故前說無第五緣。
The notion that ″a thing is neither produced by itself, by another, by both, nor is it produced without a cause″ is only to explain dependent origination; it does not mean that things are absolutely non-existent
T30, no. 1567, 137b1
亦非斷滅。世間所有諸執無因惡因諍論亂意之者。為攝化彼故。如其分位於世俗諦開示宣說諸因緣等。此即非勝義諦。
A thing is not produced by another completely different thing
T30, no. 1567, 136c2
為對遣彼說。是故頌言。
亦不從他生 (3b)
釋曰。
他生者。別異義。如他性瓶等不生眼等。由如是故。自緣既不生。他性亦然。若止遣諸法自相。應知有過。
亦不從他生 (3b)
釋曰。
他生者。別異義。如他性瓶等不生眼等。由如是故。自緣既不生。他性亦然。若止遣諸法自相。應知有過。
No being ever originates
12:8
idānīmanirodhādiviśiṣṭapratītyasamutpādapratipipādayiṣayā , utpādapratiṣedhena nirodhādipratiṣedhasaukaryaṃ manyamāna ācāryaḥ prathamamevotpādapratiṣedhamārabhate .
utpādo hi paraiḥ parikalpya mānaḥ svato vā parikalpyate, parataḥ ubhayataḥ, ahetuto vā parikalpyate . sarvathā ca nopapadyata iti niścityāha,
na svato nāpi parato na dvābhyāṃ nāpyahetutaḥ .
utpannā jātu vidyante bhāvāḥ kvacana kecana ..
13] tatra jātviti kadācidityarthaḥ . kkacanaśabda ādhāravacanaḥ , kkacicchabdaparyāyaḥ . kecanaśabda ādheyavacanaḥ . kecicchabdaparyāyaḥ . tataścaivaṃ saṃbandhaḥ , naiva svata utpannā jātu vidyante bhāvāḥ, kkacana, kecana . evaṃ pratijñātrayamapi yojyam ..
_______________
prakalpyeta
prakalpyeta; Tibརྟོག
utpādo hi paraiḥ parikalpya mānaḥ svato vā parikalpyate, parataḥ ubhayataḥ, ahetuto vā parikalpyate . sarvathā ca nopapadyata iti niścityāha,
na svato nāpi parato na dvābhyāṃ nāpyahetutaḥ .
utpannā jātu vidyante bhāvāḥ kvacana kecana ..
13] tatra jātviti kadācidityarthaḥ . kkacanaśabda ādhāravacanaḥ , kkacicchabdaparyāyaḥ . kecanaśabda ādheyavacanaḥ . kecicchabdaparyāyaḥ . tataścaivaṃ saṃbandhaḥ , naiva svata utpannā jātu vidyante bhāvāḥ, kkacana, kecana . evaṃ pratijñātrayamapi yojyam ..
_______________
prakalpyeta
prakalpyeta; Tibརྟོག
Refutation of Bhāvaviveka: no proposition should be formulated
13:3
nanu ca, naiva svata utpannā , ityavadhāryamāṇe parata utpannā ityaniṣṭaṃ prāpnoti . na prāpnoti , prasajyapratiṣedhasya vivakṣitatvāt parato'pyutpādasya pratiṣetsyamānatvāt . yayā copapattyā svata utpādo na saṃbhavati, sā
tasmāddhi tasya bhavane na guṇo'sti kaści,
jjātasya janma punareva ca naiva yuktam .
ityādinā madhyamakāvatārādidvāreṇāvaseyā ..
14] ācāryabuddhapālitastvāha, na svata utpadyante bhāvāḥ, tadutpādavaiyarthyāt, atiprasaṅgadoṣācca . na hi svātmanā vidyamānānāṃ padārthānāṃ punarutpāde prayojanamasti . atha sannapi jāyeta, na kadācinna jāyeta iti ..
atraike dūṣaṇamāhuḥ, tadayuktam, hetudṛṣṭāntānabhidhānātparoktadoṣāparihārācca1 . 15] prasaṅga vākyatvācca prakṛtārthaviparyayeṇa viparītārthasādhyataddharmavyaktau2 parasmādutpannā3 bhāvājanmasāphalyāt janmanirodho dhācceti kṛtāntavirodhaḥ syāt ..
sarvametaddūṣaṇamayujyamānaṃ4 vayaṃ paśyāmaḥ . kathaṃ kṛtvā, tatra yattāvaduktaṃ hetudṛṣṭāntānabhidhānāditi, tadayuktam . kiṃ kāraṇam , yasmātparaḥ svata utpattimabhyupagacchan, vidyamānasya punarutpāde prapekṣanaṃ5 pṛcchayate, svata iti hetutvena tadeva6 cotpadyate iti. na ca vidyamānasya punarutpattau prayojanaṃ paśyāmaḥ, anavasthāṃ ca paśyāmaḥ . na ca tvayā utpannasya punarutpāda iṣyate'navasthā cāpyaniṣṭeti . tasmānnirupapattika eva tvadvādaḥ7 svābhyupagamavirodhaśceti . kimiti codite8 paronābhyupaiti yato hetudṛṣṭāntopādānasāphalyaṃ syāt. atha svābhyupagamavirodhacodanayāpi9 paro na nivartate, tadā nirlajjatayā hetudṛṣṭāntābhyāmapi naiva nivarteta . na conmattakena sahāsmākaṃ vivāda iti .
16] tasmāt10 priyānumānatāmevātmanaḥ ācāryaḥ prakaṭayati asthāne'pyanumānaṃ praveśayan11 . na ca mādhyamikasya svataḥ12 svatantramanumānaṃ kartuṃ yuktaṃ pakṣāntarābhyupagamābhāvāt . tathoktam13 āryadevena,
sadasatsadasacceti yasya pakṣo na vidyate .
upālambhaścireṇāpi tasya vaktuṃ na śakyate ..
vigrahavyāvartanyāṃ coktam,
yadi kācana pratijñā syānme tata eṣa14 me bhaveddoṣaḥ .
nāsti ca mama15 pratijñā tasmānnaivāsti me doṣaḥ ..
yadi kiṃcidupalameyaṃ pravartayeyaṃ nivartayeyaṃ vā .
pratyakṣādibhirarthaistadabhāvānme'nupālambhaḥ ..
iti . yadā caivaṃ svatantrānumānānabhidhāyitvaṃ mādhyamikasya, tadā kutaḥ nādhyātmikānyāyata nāni svata utpannāni iti svatantrā pratijñā yasyāṃ sāṃkhyāḥ pratyavasthāpyante 17], ko'rya pratijñārthaḥ, kiṃ kāryātmakatvāt16 svata uta kāraṇātmakatvāditi . kiṃ cātaḥ kāryātmakāccet siddha sādhanam, kāraṇātmakāccet viruddhārthatā, kāraṇātmanā vidyamānasyaiva 18] sarvasyotpattimata utpādāditi . kuto'smākaṃ vidyamānatvāditi heturyasya siddhasādhanaṃ viruddhārthatā vā syāt, yasya siddhasādhanasya yasyāśca viruddhārthatāyāḥ parihārārthaṃ yatnaṃ kariṣyāmaḥ . tasmātparoktadoṣāprasaṅgādeva tatparihāraḥ ācāryabuddhapālitena na varṇanīyaḥ ..
athāpi syāt, mādhyamikānāṃ pakṣahetudṛṣṭāntānāmasiddheḥ svatantrānumānānabhidhāyi tvāt svata utpattipratiṣedhapratijñātārtha1717 sādhanaṃ mā bhūdubhayasiddhena vānumānena parapratijñānirākaraṇam . parapratijñāyāstu svata evānumānavirodhacodanayā svata eva pakṣahetudṛṣṭāntadoṣarahitaiḥ pakṣādibhirbhavitavyam . tataśca tadanabhidhānāt taddoṣāparihārācca sa eva doṣa iti . 19] ucyate . naitadevam . kiṃ kāraṇam yasmād yo hi yamarthaṃ pratijānīte, tena svaniścayavadanyeṣāṃ niścayotpādanecchayā yayā upapattyā asāvartho'dhigataḥ saivopapattiḥ parasmāyupadeṣṭavyā18 . tasmādeṣa tāvannyāyaḥ , yatpareṇaiva svābhyupagatapratijñātārthasādhanamupādeyam . na cāyaṃ paraṃ prati . hetudṛṣṭāntāsaṃbhavāt pratijñānusāratayaiva19 kevalaṃ svapratijñātārthasādhanamupādatta iti nirupapattikapakṣābhyupagamāt svātmāna mevāyaṃ kevalaṃ visaṃvādayan na śaknoti pareṣāṃ niścayamādhātumiti . idamevāsya spaṣṭataraṃ dūṣaṇaṃ yaduta svapratijñātārthasādhanāsāmarthyamiti kimatrānumānabādhodbhāvanayā prayojanam ..
athāpyavaśyaṃ svato'numānavirodhadoṣa udbhāvanīyaḥ..
20] so'pyudbhāvita evācāryabuddhapālitena . kathamiti cet], na svata utpadyante bhāvāḥ, tadutpādavaiyarthyāditi vacanāt. atra hi tadatyanena20 svātmanā vidyamānasya parāmarśaḥ . kasmāditi cet,] tathā21 hi tasya saṃ]graheṇokta]vākyasyaitadvivaraṇavākyam, na hi22 svātmanā vidyamānānāṃ punarutpāde prayojanamiti . anena ca vākyena sādhyasādhanadharmānugatasya paraprasiddhasya sādharmyadṛṣṭāntasyopādānam . tatra svātmanā vidyamānasyetyanena hetuparāmarśaḥ . utpāda vayarthyādityanena sādhyadharmaparāmarśaḥ ..
tatra yathānityaḥ śabdaḥ kṛtakatvāt23 . kṛtakatvamanityaṃ dṛṣṭaṃ yathā ghaṭaḥ , tathā ca kṛtakaḥ śabdaḥ . tasmātkṛtakatvādanitya iti kṛtakatvamatropanayābhivyakto hetuḥ24 . 21] evamihāpi, na svata utpadyante bhāvāḥ, svātmanā vidyamānānāṃ punarutpāda vaiyarthyāt . iha hi svātmanā vidyamānaṃ puro'vasthitaṃ ghaṭādikaṃ punarutpādānapekṣaṃ dṛṣṭam, tathā ca mṛtpiṇḍādyavasthāyāmapi yadi svātmanā vidyamānaṃ ghaṭādikamiti manyase tadāpi tasya svātmanā vidyamānasya nāstyutpāda iti . evaṃ svātmanā vidyamānatvenopanayābhivyaktena punarutpādapratiṣedhāvyabhicāriṇā hetunā svata eva sāṃkhyasyānumānavirodhodbhāvanamanuṣṭhitameveti .. tatkimucyate, tadayuktaṃ hetudṛṣṭāntānabhidhānāditi ..
na ca kevalaṃ hetudṛṣṭāntānabhidhānaṃ na saṃbhavati, paroktadoṣāparihāradoṣo na saṃbhavati25 . kathaṃ kṛtvā , sāṃkhyā hi naiva abhivyaktarūpasya puro'vasthitasya ghaṭasya punarabhivyaktimicchanti . tasyaiva ca iha dṛṣṭāntatvenopādānam siddharūpatvāt , anabhivyaktarūpasya ca śaktirūpāpannasya utpattipratiṣedhaviśiṣṭasādhyatvāt26 kutaḥ siddhasādhanapakṣadoṣāśaṅkā kuto vā hetorviruddhārthatāśaṅketi . tasmātsvato'numānabādhācodanāyām27 api yathopavarṇitadoṣābhāvāt28 paroktadoṣāparihārāsaṃbhava eva . ityasaṃbaddhamevaitaddūṣaṇamiti vijñeyam .
22] ghaṭādikamityādiśabdena niravaśeṣotpitsupadārthasaṃgrahasya vivakṣitatvādanaikāntikatāpi paṭādibhirnaiva29 saṃbhavati ..
atha vāyamanyaḥ prayogamārgaḥ, puruṣavyatiriktāḥ padārthāḥ svata utpattivādinaḥ . tata eva, na svata utpadyante , svātmanā vidyamānatvāt , puruṣavat ,30 itīdamudāharaṇamudāhāryam ..
yadyapi ca abhivyaktivādina utpādapratiṣedho na bādhakaḥ, tathāpi abhivyaktāvutpādaśabdaṃ nipātya , pūrvaṃ paścāccānupalabdhyupalabdhisādharmyeṇa utpādaśabdenābhivyakterevābhidhānādayaṃ pratiṣedho nābādhakaḥ31 ..
kathaṃ punarayaṃ yathoktārthābhidhānaṃ vinā vyastavicāro32 labhyata iti cet, taducyate , 23] arthavākyāni hy etāni33 mahārthāni yathoditamarthaṃ saṃgṛhya pravṛttāni , tāni ca vyākhyāyamānāni yathoktamarthātmānaṃ prasūyanta iti nātra kiṃcidanupāttaṃ saṃbhāvyate .
prasaṅgaviparītena cārthena parasyaiva saṃbandho, nāsmākam svapratijñāyā abhāvāt . tataśca siddhāntavirodhāsaṃbhavaḥ , parasya ca yāvadbahavo doṣāḥ prasaṅgaviparītāpattyāpadyante tāvadasmābhirabhīṣyata eveti .
24] kuto nu khalvaviparītācāryanāgārjunamatānusāriṇaḥ ācāryabuddhapālitasya sāvakāśavacanābhidhāyitvam, yato'sya paro'vakāśaṃ labheta . niḥsvabhāvabhāvavādinā34 sasvabhāvabhāvavādinaḥ35 prasaṅga āpadyamāne kutaḥ prasaṅgaviparītārthaprasaṅgitā . na hi śabdāḥ dāṇḍapāśikā iva vaktāramasvatantrayanti, kiṃ tarhi satyāṃ śaktau vakturvivakṣāmanuvidhīyante . tataśca parapratijñāpratiṣedhamātraphalatvātprasaṅgāpādanasya nāsti prasaṅgaviparītārthāpattiḥ .
tathā ca ācāryo bhūyasā prasaṅgāpattimukhenaiva parapakṣaṃ nirākaroti sma .
nākāśaṃ vidyate kiṃcitpūrvamākāśalakṣaṇāt .
alakṣaṇaṃ prasajyeta syātpūrvaṃ yadi lakṣaṇāt ..
rūpakāraṇanirmukte rūpe rūpaṃ prasajyate .
āhetukaḥ36 na cāstyarthaḥ kaścidāhetukaḥ kvacit37 ..
25] tadyathā,38
bhāvastāvanna nirvāṇaṃ jarāmaraṇalakṣaṇam .
prasajyetāsti bhāvo hi na jarāmaraṇaṃ vinā ..ityādinā ..
athārthavākyatvādācāryavākyānāṃ mahārthatve satyanekaprayoniṣpattihetutvaṃ parikalpyate39 , ācāryabuddhapālitavyākhyānānyapi kimiti na tathaiva parikalpyante .
atha syādvṛttikārāṇāmeṣa nyāyo yatprayogavākyavistarābhidhānaṃ kartavyamiti ..
etadapi nāsti, vigrahavyāvartanyā40 vṛttiṃ kurvatāpyācāryeṇa prayogavākyānabhidhānāt .. api ca . ātmanastarkaśāstrāti41 kauśalamātramācikhyāsor42 aṅgīkṛtamadhyamakadarśanasyāpi yatsvatantraprayogavākyābhidhānaṃ tadatitarāmanekadoṣasamudāyāspadamasya tārkikasyopalakṣyate . kathaṃ kṛtvā . tatra] yattāvadevamuktam , atra] prayogavākyaṃ bhavati . na paramā]rthata]43 26] ādhyātmikānyāyatanāni svata utpannāni, vidyamānatvāt, caitanyavad44 iti . kimartha punaratra paramārthata iti viśeṣaṇamupādīyate.
lokasaṃvṛtyābhyupetasyo45 tpādasyāpratiṣidhyamānatvāt, pratiṣedhe cābhyupetabādhāprasaṅgāditi cet, naitadyuktam . saṃvṛtyāpi svata utpattyanabhyupagamāt .
yathoktaṃ sūtre , sa cāyaṃ bījahetuko'ṅkura utpadyamāno na svayaṃkṛto na parakṛto nobhayakṛto nāpya hetusamutpanno niśvarakālāṇuprakṛtisvabhāvasaṃbhūtaḥ" iti .
tathā ,
bījasya sato yathāṅkuro na ca yo bīju sa caiva aṅkuro .
na ca anyu tato na caiva tadevamanucchedaaśāśvatadharmatā ..iti ..
ihāpi vakṣyati .
pratītya yadyadbhavati na hi tāvattadeva tat .
na cānyadapi tattasmānnocchinnaṃ nāpi śāśvatam .. iti ..
paramatāpekṣaṃ viśeṣaṇamiti cet, tadayuktam , saṃvṛtyāpi tadīyavyavasthānabhyupaga27] māt . satyadvayāviparītadarśanaparibhraṣṭā eva hi tīrthikā yāvadubhayathāpi niṣidhyante tāvad guṇa eva saṃbhāvyata iti . evaṃ paramatāpekṣamapi viśeṣaṇābhidhānaṃ na yujyate ..
na cāpi lokaḥ svatautpattiṃ pratipanno yatastadapekṣayāpi viśeṣaṇasāphalyaṃ syāt , loko hi svataḥ parata ityevamādikaṃ vicāramanavatārya kāraṇātkāryamutpadyata ityetāvanmātraṃ pratipannaḥ , evamācāryo'pi vyavasthāpayāmāsa . iti sarvathā viśeṣaṇavaiphalyameva niścīyate ..
api ca . yadi saṃvṛtyotpattipratiṣedhanirācikīrṣuṇā viśeṣaṇametadupādīyate, tadā 'siddhādhāraḥ pakṣadoṣa āśrayāsiddho vā syāt46 , paramārthataḥ svataścakṣurādyāyatanānāmanabhyupagamāt .. saṃvṛtyā cakṣurādisadbhāvādadoṣa iti cet . paramārthata ityetattarhi kasya viśeṣaṇam .. sāṃvṛtānāṃ cakṣurādīnāṃ paramārthata utpattipratiṣedhād, utpattipratiṣedhaviśeṣaṇe47 paramārthagrahaṇamiti cet, evaṃ tarhyevameva vaktavyaṃ syāt, sāṃvṛ28] tānāṃ cakṣurādīnāṃ paramārthato nāstyutpattiriti . na caivamucyate ., ucyamāne'pi48 parair dravyasatām49 eva cakṣurādīnāmabhyupagamāt prajñaptisatāmanabhyupagamāt parato'siddhādhāraḥ pakṣadoṣaḥ syāditi na yuktametat ..
atha syāt , yathā anityaḥ śabda iti dharmadharmisāmānyam50 eva gṛhyate na viśeṣaḥ . 29] viśeṣagrahaṇe hi satyanumānānumeyavyavahārābhāvaḥ syāt . tathā hi , yadi cāturmahābhautikaḥ śabdo gṛhyate sa parasyāsiddhaḥ , athākāśaguṇo gṛhyate, sa bauddhasya svato'siddhaḥ . tathā vaiśeṣikasya51 śabdānityatāṃ pratijānānasya yadi kāryaḥ śabdo gṛhyate sa parato'siddhaḥ , atha vyaṅgayaḥ sa svato'siddhaḥ . evaṃ yathāsaṃbhavaṃ vināśo'pi yadi sahetukaḥ sa bauddhasya svato'siddhaḥ . atha nirhetukaḥ, sa parasyāsiddha iti ., tasmād yathātra dharmadharmisāmānyamātram evamihāpi52 dharmimātramutsṛṣṭaviśeṣaṇaṃ grahīṣyata iti cet. naitadevam ,
30] yasmād53 yadaivotpādapratiṣedho'tra sādhyadharmo'bhipretaḥ, tadaiva dharmiṇastadādhārasya viparyāsamātrāsāditātmabhāvasya pracyutiḥ svayamevānenāṅgīkṛtā . bhinnau hi viparyāsāviparyāsau . tadyadā viparyāsenāsatsattvena gṛhyate taimirikeṇeva keśādi, tadā kutaḥ sadbhūtapadārthaleśasyāpyupalabdhiḥ . yadā ca aviparyāsādabhūtaṃ nādhyāropitaṃ54 vitaimirikeṇeva keśādi, tadā kuto'sadbhūtapadārthaleśasyāpyupalabdhiryena tadānīṃ saṃvṛtiḥ syāt .
ata evoktamācāryapādaiḥ
yadi kiṃcidupalameyaṃ pravartayeyaṃ nivartayeyaṃ vā .
pratyakṣādibhirarthaistadabhāvānme'nupālambhaḥ ..iti
yataścaivaṃ bhinnau viparyāsāviparyāsau, ato viduṣāmaviparītāvasthāyāṃ viparītasyāsaṃbhavātkutaḥ sāṃvṛtaṃ cakṣuryasya dharmitvaṃ syāt , iti na vyāvartate'siddhādhāraḥ55 pakṣadoṣa56 āśrayāsiddho vā hetudoṣaḥ . ityaparihāra evāyam .
nidarśanasyāpi nāsti sāmyam . tatra hi śabdasāmānyam anityatā]sāmānyaṃ57 ca avivakṣitaviśeṣaṃ dvayorapi saṃvidyate . na tvevaṃ cakṣuḥ sāmānyaṃ śūnyatāśūnyatāvādibhyāṃ saṃvṛtyāṅgīkṛtaṃ nāpi paramārthataḥ , iti nāsti nidarśanasya sāmyam .
yaścāyamasiddhādhārapakṣadoṣodbhāvane vidhiḥ,58 eṣa eva sattvād ity asya hetor59 asiddhārthatodbhāvane'pi yojyaḥ .. 31]
itthaṃ caitadevam yatsvayamaṣyanenāyaṃ yathoktārtho'bhyupagatas tārkikena60 . santyevādhyātmikāyatanotpādakā hetvādayaḥ , tathā tathāgatena nirdeśāt , yaddhi yathā tathāgatenāsti nirdiṣṭaṃ tattathā, tadyathā śāntaṃ nirvāṇamiti .. asya paropakṣiptasya sādhanasyedaṃ dūṣaṇamabhihitamanena , ko hi bhavatāmabhipreto'tra hetvarthaḥ, saṃvṛtyā tathā tathāgatena nirdeśāt, uta paramārthata iti . saṃvṛtyā cet, svato hetorasiddhārthatā . paramārthataścet,
na sannāsanna sadasaddharmo nirvartate yadā .
sadasadubhayātmakakāryapratyayatvanirākaraṇāt, tadā ,
kathaṃ nirvartako heturevaṃ sati hi yujyate ..
naivāsau nirvartako hetuḥ , iti vākyārthaḥ . tataśca paramārthato nirvartyanirvartakatvāsiddheḥ asiddhārthatā viruddhārthatā vā hetoriti ..
yataścaivaṃ svayamevāmunā nyāyena hetorasiddhiraṅgīkṛtānena, tasmātsarveṣvevānumāneṣu vastu dharmopanyastahetukeṣu svata evaṃ hetvādīnāmasiddhatvāt sarvāṇyeva sādhanāni vyāhanyante . tadyathā , na paramārthataḥ parebhyastatpratyayebhya ādhyātmikāyatanajanma61 , paratvāt, tadyathā paṭasya62 . atha vā , na pare63 paramārthena vivakṣitāḥ cakṣurādyādhyātmikāyata32] nanirvartakāḥ pratyayā iti pratyāyyante64 65 , paratvāt, tadyathā tantvādaya iti . paratvādikamatra66 svata evāsiddham ..
yathā cānena , utpannā eva ādhyātmikābhāvāḥ67 , tadviṣayiviśiṣṭa68 vyavahārakaraṇād , ityasya parābhihitasya hetorasiddhārthatām69 udbhāvayiṣuṇā idamuktam . atha samāhitasya yoginaḥ prajñācakṣuṣā bhāvayāthātmyaṃ paśyata utpādagatyādayaḥ santi paramārthata iti sādhyate, tadā tadviṣayiviśiṣṭa70 vyavahāra karaṇāditi hetorasiddhārthatā, gaterapyutpādaniṣedhādeva niṣedhāditi71 ., evaṃ svakṛtasādhane'pi paramārthato] 'gataṃ naiva gamyate, adhvatvāt, gatādhvavaditi72 , adhvatvahetoḥ svata evāsiddhārthatā yojyā ..
na paramārthataḥ sabhāgaṃ73 cakṣū rūpaṃ] paśyati, cakṣurindriyatvāt, tadyathā tatsabhāgam .74
33] tathā , na cakṣuḥ prekṣate rūpam, bhautikatvāt, svarūpavat75 .
kharasvabhāvā na mahī, bhūtatvāt, tadyathānilaḥ76 , ityādiṣu hetvādyasiddhiḥ svata eva yojyā ..
sattvāditi cāyaṃ hetuḥ parato'naikāntikaḥ . kiṃ sattvāt caitanyavannādhyātmikānyāyatanāni svata utpadyantām, utāho ghaṭādivat svata utpadyantāmiti . ghaṭādīnāṃ77 sādhyasamatvānnānaikāntikateti cet, naitadevam, tathānabhidhānāt ..
34] nanu ca yathā parakīyeṣvanumāneṣu dūṣaṇamuktam, evaṃ svānumāneṣvapi yathoktadūṣaṇaprasaṅge sati sa eva asiddhādhārāsiddhahetvādidoṣaḥ prāpnoti, tataśca ya ubhayordoṣaḥ, na tenaikaścodyo bhavatīti sarvametaddūṣaṇamayuktaṃ jāyata iti .
ucyate . svatantramanumānaṃ bruvatāmayaṃ doṣo jāyate , na vayaṃ svatantramanumānaṃ prayuñjmamahe78 parapratijñāniṣedhaphalatvādasmadanumānānām .
tathā hi , paraṃ cakṣuḥ paśyatīti pratipannaḥ sa tatprasiddhenaivānumānena nirākriyate , cakṣuṣaḥ svātmādarśanadharmamicchadbhiḥ79 , paradarśanadharmāvinābhāvitvaṃ cāṅgīkṛtam, tasmād yatra yatra svātmādarśanaṃ tatra tatra paradarśanamapi nāsti, tadyathā ghaṭe . asti ca cakṣuṣaḥ svātmādarśanam, tasmāt paradarśanamapyasya naivāsti . tataśca svātmā]darśanaviruddhaṃ nīlādiparadarśanaṃ svaprasiddhenaivānumānena virudhyata iti etāvanmātramasmadanūmānairudbhāvyata iti kuto'smatpakṣe yathoktadoṣāvatāro yataḥ samānadoṣatā syāt.
kiṃ punaḥ , anyataraprasiddhenāpyanumānenāstyanumānabādhā . asti sā ca80 svaprasiddhe35] naiva hetunā ., na paraprasiddhena, lokata evaṃ dṛṣṭatvāt . kadā ciddhi loke arthipratyarthibhyāṃ pramāṇīkṛtasya sākṣiṇo vacanena jayo bhavati parājayo vā, kadā cit svavacanena81 , paravacanena tu na jayo nāpi parājayaḥ . yathā ca loke tathā nyāye'pi , laukikasyaiva vyavahārasya nyāyaśāstre prastutatvāt .
________________
1 Mss parihārāt
2 Mss –vyakto avyaktā
Mss utpanno
ayujyamānam eva རིགས་པ་མ་ཡིན་པར
5vidyamānasya punarutpāde prapekṣanaṃ manque dans le Tib
6 svata iti vidyamānaṃ hetutvena bravīṣi tad eva Tib confirms R:་བདད་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་རྒྱུ་ཉིད་དང་དེ་ཉིད་…སྨྲས་པ་ཡིན་ལ
7 Mss tadavādaḥ
8 Cambkim iti codite Calc iyam iti ; R iriacc iti Tib་འདི་དག་ཙམ་ཞིག་གིས Read iyad iti .
Mss viruddhacodanayā
10 Mss sarvathā
11Mss praveśayena na ca
12Manque dans le Tib
13R:tathā coktam T confirms R:དེ་སྐད་དུ་ཡང
14 Mss tadeṣa
15Mss me
16Msskiṃ kāryātmakaḥ svata ….ātmaka iti . ….ātmakaś cet … . kāranātmakaś cet Tib་ཅི་བདག་ལས་ཅེས་བྱ་བ་འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་ལས་སམ
17 –pratijñārtha. T confirms R:་དམ་བཅའ་བའི་དོན
18Mss parasmād upa.
19Mss svāpratijñāmātrasāratayaiva kevalaṃ svapratijñātārthamātramupādatte
20Mss atra hi svata ity anena Tib་དེ་ལ་དེ་དག་ཅེས་བྱབ་འདིས་ནི་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ
21Msstatra hy atra graheṇa kuvākyasya, tathā he tasya … tathā hy asya … tathā hy tasya tarthā hy asya grahaṇakavākyasyai. Tib confirms R་འདི་ལྟར…་མདོར་བཞག་པའི་ངག་དེའི
22Mss kiṃ hi
23Tib:་བྱས་པ་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ = kṛtakānitytvāt
24Mss .vyakto
25 doṣāparidhhāro na saṃbhavati T confirms Rཉེས་པ་མ་བསལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ
26 –otpattipratiṣedhaviśiṣṭasya sādhyātvāt T confirms R་སྐྱེ་བ་བཀག་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར
27 'numānabādhāco + + pām རྗེས་སུ་དཔག་པས་འགལ་བརྗོད་པ་ན = 'numānavirodhacodhanāyām or 'numānabadhācodanāyām
28Mss –doṣābhāvata –doṣabhāvatavata doṣābhāvāt
29Mss ghaṭādibhirནམ་བུ
30Mss puruṣavadatīdam ud. .vedatīvam ud.
31 Tib= na bādhakaḥ
33Mss vinai vyasthaṃ vicāro vinaivetthaṃvicāro [en]Tib confirms R/en་མེད་པར་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་འདི་ལྟ་བུ
33 Mss atha vākyāni hṛtāni arthavākyānihṛtāni Tibདོན་གྱི་ངག་འདི་དག་ནི
34Mss –nādinaḥ . nādinā
35Idem
36Mss and R
37kva cit iti Tib confirms R:་གང་ན་འང་མེད་ཅེས་བྱ་བ
38 tathā Tib confirms R་དེ་བཞིན་དུ
39 tparikalpya Tib confirms R་རྟོག་ན
40Mss vigrahavyāpattibhyāṃ vigraha vyāvattanyā Tibborstod pa bzlog pa'i[/bo]= vigrahavyāvartanyā
41 P et Calc . śāstrādi
42Mss āvikhyāsār āvikhyasār āvikhyāsor enTin[/en]་བསྟན་པར་འདོད་པས
43Mss yat tāvad eva yuktaṃ prayogavākyatva tad bhavati tatra yat tāvad etad uktaṃ prayogavākyaṃ tvatad bhavati . na paramārthata Tibདེ་ལ་རེ་ཞིག་གང་འདི་སྐད་དུ་.་འདིར་སྦྱོར་བའི་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་བ་ནི་.་དོན་དམ་པར་
44Mss caitanyavād caitanyavad
45LVPabhyupta gatasyo Tibཁས་བླངས་པ
46Mss asiddhādhāra. / asiddho vā hetu 'siddhādhāraḥ pakṣadoṣa āśrayāsiddho vā.
47 viśeṣaṇaṃ Tib confirms R:་དོན་དམ་པ་སྨོས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་འགོགཔའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ
48Mss … parairucya satām …prajñaptisatāṃ dhyānenābhyupagamāt
49Mss ucyasatām dravyasatām LVPvastusatām
50 dharmadharmiṇoḥ sāmānyam Tib confirms Rཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གཉིས་སྤྱི
51 vaiśeṣikasyāpi Tib confirms Rབྱེ་བྲག་པ་…་ཡང
52LVPdharmadharmisāmānyamātrameva gṛhyate. evamihāpi Tib་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་སྤྱི་ཙམ་ཞིག་འཛིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང
53Tib= tathā
54 nādhyāropyate Tib confirms R་སྒྲོ་མི་འདོགས་པ
55LVP 'siddhādhāre
56LVP pakṣadoṣaḥ
57 anityatvasāmānyaṃ Tib confirms R:་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱི་
58Mss eṣa eva sattvādibhyaḥ svahetor
59Mss sattvādibhyaḥ svahetor
60R adds . kathaṃ kṛtvā T confirms R་རྟོག་གེ་པ་འདིས་…་.་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན
61Mss –āyatanāṃ janma .āyatanajanma
62 ghaṭasya Tib confirms R:་བུམ་པ
63Tibགཞན་གྱིས = paraiḥ The reading pare must be mantained. Cf. Ejima Yasunori ‘Bhāvaviveka Kenkyū’, Tōyō bunka kenkyūjo kiyō 54 (1971), 28.
64pratyānte [en]Tib]ངེས་ཏེLVP pratīyante
65Mss na paramārthata]ḥ sabhāgaṃ cakṣuḥ paśyati cakṣurindriyatvāt tadyathā tatsabhāgam
66Tib= pratvam ityādikam
67Tib= ādhyātmikāyatana
68Mss tadvisayāvi.
69Tib= asiddhim
70Mss tadvisayāvi.
71Tib = ity uktam
72Mss iti . atha hetoḥ svato 'siddha.
73 saṃbhāgaṃ Mss sabhāgaṃ
74Mss na paramārthata]ḥ sabhāgaṃ cakṣuḥ paśyati cakṣurindriyatvāt tadyathā tatsabhāgam
75Mss sarūpavat svarūpavat Tibbo gzugs bzhin no[/bo]LVP rūpavat
76 Mss tasyathā nalina tadyathā anila . kharasvabhāva … . Cf MMK III.27
77 ghaṭādīnām api Tib confirms R:་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང
78Mss prayuñjāmahe
79Following R and Tib. LVP: .icchasi
80 sā ca Mss sāra
81 svavacanenaiva Tib confirms Rརང་གི་ཚིག་ཁོ་ནས་
tasmāddhi tasya bhavane na guṇo'sti kaści,
jjātasya janma punareva ca naiva yuktam .
ityādinā madhyamakāvatārādidvāreṇāvaseyā ..
14] ācāryabuddhapālitastvāha, na svata utpadyante bhāvāḥ, tadutpādavaiyarthyāt, atiprasaṅgadoṣācca . na hi svātmanā vidyamānānāṃ padārthānāṃ punarutpāde prayojanamasti . atha sannapi jāyeta, na kadācinna jāyeta iti ..
atraike dūṣaṇamāhuḥ, tadayuktam, hetudṛṣṭāntānabhidhānātparoktadoṣāparihārācca1 . 15] prasaṅga vākyatvācca prakṛtārthaviparyayeṇa viparītārthasādhyataddharmavyaktau2 parasmādutpannā3 bhāvājanmasāphalyāt janmanirodho dhācceti kṛtāntavirodhaḥ syāt ..
sarvametaddūṣaṇamayujyamānaṃ4 vayaṃ paśyāmaḥ . kathaṃ kṛtvā, tatra yattāvaduktaṃ hetudṛṣṭāntānabhidhānāditi, tadayuktam . kiṃ kāraṇam , yasmātparaḥ svata utpattimabhyupagacchan, vidyamānasya punarutpāde prapekṣanaṃ5 pṛcchayate, svata iti hetutvena tadeva6 cotpadyate iti. na ca vidyamānasya punarutpattau prayojanaṃ paśyāmaḥ, anavasthāṃ ca paśyāmaḥ . na ca tvayā utpannasya punarutpāda iṣyate'navasthā cāpyaniṣṭeti . tasmānnirupapattika eva tvadvādaḥ7 svābhyupagamavirodhaśceti . kimiti codite8 paronābhyupaiti yato hetudṛṣṭāntopādānasāphalyaṃ syāt. atha svābhyupagamavirodhacodanayāpi9 paro na nivartate, tadā nirlajjatayā hetudṛṣṭāntābhyāmapi naiva nivarteta . na conmattakena sahāsmākaṃ vivāda iti .
16] tasmāt10 priyānumānatāmevātmanaḥ ācāryaḥ prakaṭayati asthāne'pyanumānaṃ praveśayan11 . na ca mādhyamikasya svataḥ12 svatantramanumānaṃ kartuṃ yuktaṃ pakṣāntarābhyupagamābhāvāt . tathoktam13 āryadevena,
sadasatsadasacceti yasya pakṣo na vidyate .
upālambhaścireṇāpi tasya vaktuṃ na śakyate ..
vigrahavyāvartanyāṃ coktam,
yadi kācana pratijñā syānme tata eṣa14 me bhaveddoṣaḥ .
nāsti ca mama15 pratijñā tasmānnaivāsti me doṣaḥ ..
yadi kiṃcidupalameyaṃ pravartayeyaṃ nivartayeyaṃ vā .
pratyakṣādibhirarthaistadabhāvānme'nupālambhaḥ ..
iti . yadā caivaṃ svatantrānumānānabhidhāyitvaṃ mādhyamikasya, tadā kutaḥ nādhyātmikānyāyata nāni svata utpannāni iti svatantrā pratijñā yasyāṃ sāṃkhyāḥ pratyavasthāpyante 17], ko'rya pratijñārthaḥ, kiṃ kāryātmakatvāt16 svata uta kāraṇātmakatvāditi . kiṃ cātaḥ kāryātmakāccet siddha sādhanam, kāraṇātmakāccet viruddhārthatā, kāraṇātmanā vidyamānasyaiva 18] sarvasyotpattimata utpādāditi . kuto'smākaṃ vidyamānatvāditi heturyasya siddhasādhanaṃ viruddhārthatā vā syāt, yasya siddhasādhanasya yasyāśca viruddhārthatāyāḥ parihārārthaṃ yatnaṃ kariṣyāmaḥ . tasmātparoktadoṣāprasaṅgādeva tatparihāraḥ ācāryabuddhapālitena na varṇanīyaḥ ..
athāpi syāt, mādhyamikānāṃ pakṣahetudṛṣṭāntānāmasiddheḥ svatantrānumānānabhidhāyi tvāt svata utpattipratiṣedhapratijñātārtha1717 sādhanaṃ mā bhūdubhayasiddhena vānumānena parapratijñānirākaraṇam . parapratijñāyāstu svata evānumānavirodhacodanayā svata eva pakṣahetudṛṣṭāntadoṣarahitaiḥ pakṣādibhirbhavitavyam . tataśca tadanabhidhānāt taddoṣāparihārācca sa eva doṣa iti . 19] ucyate . naitadevam . kiṃ kāraṇam yasmād yo hi yamarthaṃ pratijānīte, tena svaniścayavadanyeṣāṃ niścayotpādanecchayā yayā upapattyā asāvartho'dhigataḥ saivopapattiḥ parasmāyupadeṣṭavyā18 . tasmādeṣa tāvannyāyaḥ , yatpareṇaiva svābhyupagatapratijñātārthasādhanamupādeyam . na cāyaṃ paraṃ prati . hetudṛṣṭāntāsaṃbhavāt pratijñānusāratayaiva19 kevalaṃ svapratijñātārthasādhanamupādatta iti nirupapattikapakṣābhyupagamāt svātmāna mevāyaṃ kevalaṃ visaṃvādayan na śaknoti pareṣāṃ niścayamādhātumiti . idamevāsya spaṣṭataraṃ dūṣaṇaṃ yaduta svapratijñātārthasādhanāsāmarthyamiti kimatrānumānabādhodbhāvanayā prayojanam ..
athāpyavaśyaṃ svato'numānavirodhadoṣa udbhāvanīyaḥ..
20] so'pyudbhāvita evācāryabuddhapālitena . kathamiti cet], na svata utpadyante bhāvāḥ, tadutpādavaiyarthyāditi vacanāt. atra hi tadatyanena20 svātmanā vidyamānasya parāmarśaḥ . kasmāditi cet,] tathā21 hi tasya saṃ]graheṇokta]vākyasyaitadvivaraṇavākyam, na hi22 svātmanā vidyamānānāṃ punarutpāde prayojanamiti . anena ca vākyena sādhyasādhanadharmānugatasya paraprasiddhasya sādharmyadṛṣṭāntasyopādānam . tatra svātmanā vidyamānasyetyanena hetuparāmarśaḥ . utpāda vayarthyādityanena sādhyadharmaparāmarśaḥ ..
tatra yathānityaḥ śabdaḥ kṛtakatvāt23 . kṛtakatvamanityaṃ dṛṣṭaṃ yathā ghaṭaḥ , tathā ca kṛtakaḥ śabdaḥ . tasmātkṛtakatvādanitya iti kṛtakatvamatropanayābhivyakto hetuḥ24 . 21] evamihāpi, na svata utpadyante bhāvāḥ, svātmanā vidyamānānāṃ punarutpāda vaiyarthyāt . iha hi svātmanā vidyamānaṃ puro'vasthitaṃ ghaṭādikaṃ punarutpādānapekṣaṃ dṛṣṭam, tathā ca mṛtpiṇḍādyavasthāyāmapi yadi svātmanā vidyamānaṃ ghaṭādikamiti manyase tadāpi tasya svātmanā vidyamānasya nāstyutpāda iti . evaṃ svātmanā vidyamānatvenopanayābhivyaktena punarutpādapratiṣedhāvyabhicāriṇā hetunā svata eva sāṃkhyasyānumānavirodhodbhāvanamanuṣṭhitameveti .. tatkimucyate, tadayuktaṃ hetudṛṣṭāntānabhidhānāditi ..
na ca kevalaṃ hetudṛṣṭāntānabhidhānaṃ na saṃbhavati, paroktadoṣāparihāradoṣo na saṃbhavati25 . kathaṃ kṛtvā , sāṃkhyā hi naiva abhivyaktarūpasya puro'vasthitasya ghaṭasya punarabhivyaktimicchanti . tasyaiva ca iha dṛṣṭāntatvenopādānam siddharūpatvāt , anabhivyaktarūpasya ca śaktirūpāpannasya utpattipratiṣedhaviśiṣṭasādhyatvāt26 kutaḥ siddhasādhanapakṣadoṣāśaṅkā kuto vā hetorviruddhārthatāśaṅketi . tasmātsvato'numānabādhācodanāyām27 api yathopavarṇitadoṣābhāvāt28 paroktadoṣāparihārāsaṃbhava eva . ityasaṃbaddhamevaitaddūṣaṇamiti vijñeyam .
22] ghaṭādikamityādiśabdena niravaśeṣotpitsupadārthasaṃgrahasya vivakṣitatvādanaikāntikatāpi paṭādibhirnaiva29 saṃbhavati ..
atha vāyamanyaḥ prayogamārgaḥ, puruṣavyatiriktāḥ padārthāḥ svata utpattivādinaḥ . tata eva, na svata utpadyante , svātmanā vidyamānatvāt , puruṣavat ,30 itīdamudāharaṇamudāhāryam ..
yadyapi ca abhivyaktivādina utpādapratiṣedho na bādhakaḥ, tathāpi abhivyaktāvutpādaśabdaṃ nipātya , pūrvaṃ paścāccānupalabdhyupalabdhisādharmyeṇa utpādaśabdenābhivyakterevābhidhānādayaṃ pratiṣedho nābādhakaḥ31 ..
kathaṃ punarayaṃ yathoktārthābhidhānaṃ vinā vyastavicāro32 labhyata iti cet, taducyate , 23] arthavākyāni hy etāni33 mahārthāni yathoditamarthaṃ saṃgṛhya pravṛttāni , tāni ca vyākhyāyamānāni yathoktamarthātmānaṃ prasūyanta iti nātra kiṃcidanupāttaṃ saṃbhāvyate .
prasaṅgaviparītena cārthena parasyaiva saṃbandho, nāsmākam svapratijñāyā abhāvāt . tataśca siddhāntavirodhāsaṃbhavaḥ , parasya ca yāvadbahavo doṣāḥ prasaṅgaviparītāpattyāpadyante tāvadasmābhirabhīṣyata eveti .
24] kuto nu khalvaviparītācāryanāgārjunamatānusāriṇaḥ ācāryabuddhapālitasya sāvakāśavacanābhidhāyitvam, yato'sya paro'vakāśaṃ labheta . niḥsvabhāvabhāvavādinā34 sasvabhāvabhāvavādinaḥ35 prasaṅga āpadyamāne kutaḥ prasaṅgaviparītārthaprasaṅgitā . na hi śabdāḥ dāṇḍapāśikā iva vaktāramasvatantrayanti, kiṃ tarhi satyāṃ śaktau vakturvivakṣāmanuvidhīyante . tataśca parapratijñāpratiṣedhamātraphalatvātprasaṅgāpādanasya nāsti prasaṅgaviparītārthāpattiḥ .
tathā ca ācāryo bhūyasā prasaṅgāpattimukhenaiva parapakṣaṃ nirākaroti sma .
nākāśaṃ vidyate kiṃcitpūrvamākāśalakṣaṇāt .
alakṣaṇaṃ prasajyeta syātpūrvaṃ yadi lakṣaṇāt ..
rūpakāraṇanirmukte rūpe rūpaṃ prasajyate .
āhetukaḥ36 na cāstyarthaḥ kaścidāhetukaḥ kvacit37 ..
25] tadyathā,38
bhāvastāvanna nirvāṇaṃ jarāmaraṇalakṣaṇam .
prasajyetāsti bhāvo hi na jarāmaraṇaṃ vinā ..ityādinā ..
athārthavākyatvādācāryavākyānāṃ mahārthatve satyanekaprayoniṣpattihetutvaṃ parikalpyate39 , ācāryabuddhapālitavyākhyānānyapi kimiti na tathaiva parikalpyante .
atha syādvṛttikārāṇāmeṣa nyāyo yatprayogavākyavistarābhidhānaṃ kartavyamiti ..
etadapi nāsti, vigrahavyāvartanyā40 vṛttiṃ kurvatāpyācāryeṇa prayogavākyānabhidhānāt .. api ca . ātmanastarkaśāstrāti41 kauśalamātramācikhyāsor42 aṅgīkṛtamadhyamakadarśanasyāpi yatsvatantraprayogavākyābhidhānaṃ tadatitarāmanekadoṣasamudāyāspadamasya tārkikasyopalakṣyate . kathaṃ kṛtvā . tatra] yattāvadevamuktam , atra] prayogavākyaṃ bhavati . na paramā]rthata]43 26] ādhyātmikānyāyatanāni svata utpannāni, vidyamānatvāt, caitanyavad44 iti . kimartha punaratra paramārthata iti viśeṣaṇamupādīyate.
lokasaṃvṛtyābhyupetasyo45 tpādasyāpratiṣidhyamānatvāt, pratiṣedhe cābhyupetabādhāprasaṅgāditi cet, naitadyuktam . saṃvṛtyāpi svata utpattyanabhyupagamāt .
yathoktaṃ sūtre , sa cāyaṃ bījahetuko'ṅkura utpadyamāno na svayaṃkṛto na parakṛto nobhayakṛto nāpya hetusamutpanno niśvarakālāṇuprakṛtisvabhāvasaṃbhūtaḥ" iti .
tathā ,
bījasya sato yathāṅkuro na ca yo bīju sa caiva aṅkuro .
na ca anyu tato na caiva tadevamanucchedaaśāśvatadharmatā ..iti ..
ihāpi vakṣyati .
pratītya yadyadbhavati na hi tāvattadeva tat .
na cānyadapi tattasmānnocchinnaṃ nāpi śāśvatam .. iti ..
paramatāpekṣaṃ viśeṣaṇamiti cet, tadayuktam , saṃvṛtyāpi tadīyavyavasthānabhyupaga27] māt . satyadvayāviparītadarśanaparibhraṣṭā eva hi tīrthikā yāvadubhayathāpi niṣidhyante tāvad guṇa eva saṃbhāvyata iti . evaṃ paramatāpekṣamapi viśeṣaṇābhidhānaṃ na yujyate ..
na cāpi lokaḥ svatautpattiṃ pratipanno yatastadapekṣayāpi viśeṣaṇasāphalyaṃ syāt , loko hi svataḥ parata ityevamādikaṃ vicāramanavatārya kāraṇātkāryamutpadyata ityetāvanmātraṃ pratipannaḥ , evamācāryo'pi vyavasthāpayāmāsa . iti sarvathā viśeṣaṇavaiphalyameva niścīyate ..
api ca . yadi saṃvṛtyotpattipratiṣedhanirācikīrṣuṇā viśeṣaṇametadupādīyate, tadā 'siddhādhāraḥ pakṣadoṣa āśrayāsiddho vā syāt46 , paramārthataḥ svataścakṣurādyāyatanānāmanabhyupagamāt .. saṃvṛtyā cakṣurādisadbhāvādadoṣa iti cet . paramārthata ityetattarhi kasya viśeṣaṇam .. sāṃvṛtānāṃ cakṣurādīnāṃ paramārthata utpattipratiṣedhād, utpattipratiṣedhaviśeṣaṇe47 paramārthagrahaṇamiti cet, evaṃ tarhyevameva vaktavyaṃ syāt, sāṃvṛ28] tānāṃ cakṣurādīnāṃ paramārthato nāstyutpattiriti . na caivamucyate ., ucyamāne'pi48 parair dravyasatām49 eva cakṣurādīnāmabhyupagamāt prajñaptisatāmanabhyupagamāt parato'siddhādhāraḥ pakṣadoṣaḥ syāditi na yuktametat ..
atha syāt , yathā anityaḥ śabda iti dharmadharmisāmānyam50 eva gṛhyate na viśeṣaḥ . 29] viśeṣagrahaṇe hi satyanumānānumeyavyavahārābhāvaḥ syāt . tathā hi , yadi cāturmahābhautikaḥ śabdo gṛhyate sa parasyāsiddhaḥ , athākāśaguṇo gṛhyate, sa bauddhasya svato'siddhaḥ . tathā vaiśeṣikasya51 śabdānityatāṃ pratijānānasya yadi kāryaḥ śabdo gṛhyate sa parato'siddhaḥ , atha vyaṅgayaḥ sa svato'siddhaḥ . evaṃ yathāsaṃbhavaṃ vināśo'pi yadi sahetukaḥ sa bauddhasya svato'siddhaḥ . atha nirhetukaḥ, sa parasyāsiddha iti ., tasmād yathātra dharmadharmisāmānyamātram evamihāpi52 dharmimātramutsṛṣṭaviśeṣaṇaṃ grahīṣyata iti cet. naitadevam ,
30] yasmād53 yadaivotpādapratiṣedho'tra sādhyadharmo'bhipretaḥ, tadaiva dharmiṇastadādhārasya viparyāsamātrāsāditātmabhāvasya pracyutiḥ svayamevānenāṅgīkṛtā . bhinnau hi viparyāsāviparyāsau . tadyadā viparyāsenāsatsattvena gṛhyate taimirikeṇeva keśādi, tadā kutaḥ sadbhūtapadārthaleśasyāpyupalabdhiḥ . yadā ca aviparyāsādabhūtaṃ nādhyāropitaṃ54 vitaimirikeṇeva keśādi, tadā kuto'sadbhūtapadārthaleśasyāpyupalabdhiryena tadānīṃ saṃvṛtiḥ syāt .
ata evoktamācāryapādaiḥ
yadi kiṃcidupalameyaṃ pravartayeyaṃ nivartayeyaṃ vā .
pratyakṣādibhirarthaistadabhāvānme'nupālambhaḥ ..iti
yataścaivaṃ bhinnau viparyāsāviparyāsau, ato viduṣāmaviparītāvasthāyāṃ viparītasyāsaṃbhavātkutaḥ sāṃvṛtaṃ cakṣuryasya dharmitvaṃ syāt , iti na vyāvartate'siddhādhāraḥ55 pakṣadoṣa56 āśrayāsiddho vā hetudoṣaḥ . ityaparihāra evāyam .
nidarśanasyāpi nāsti sāmyam . tatra hi śabdasāmānyam anityatā]sāmānyaṃ57 ca avivakṣitaviśeṣaṃ dvayorapi saṃvidyate . na tvevaṃ cakṣuḥ sāmānyaṃ śūnyatāśūnyatāvādibhyāṃ saṃvṛtyāṅgīkṛtaṃ nāpi paramārthataḥ , iti nāsti nidarśanasya sāmyam .
yaścāyamasiddhādhārapakṣadoṣodbhāvane vidhiḥ,58 eṣa eva sattvād ity asya hetor59 asiddhārthatodbhāvane'pi yojyaḥ .. 31]
itthaṃ caitadevam yatsvayamaṣyanenāyaṃ yathoktārtho'bhyupagatas tārkikena60 . santyevādhyātmikāyatanotpādakā hetvādayaḥ , tathā tathāgatena nirdeśāt , yaddhi yathā tathāgatenāsti nirdiṣṭaṃ tattathā, tadyathā śāntaṃ nirvāṇamiti .. asya paropakṣiptasya sādhanasyedaṃ dūṣaṇamabhihitamanena , ko hi bhavatāmabhipreto'tra hetvarthaḥ, saṃvṛtyā tathā tathāgatena nirdeśāt, uta paramārthata iti . saṃvṛtyā cet, svato hetorasiddhārthatā . paramārthataścet,
na sannāsanna sadasaddharmo nirvartate yadā .
sadasadubhayātmakakāryapratyayatvanirākaraṇāt, tadā ,
kathaṃ nirvartako heturevaṃ sati hi yujyate ..
naivāsau nirvartako hetuḥ , iti vākyārthaḥ . tataśca paramārthato nirvartyanirvartakatvāsiddheḥ asiddhārthatā viruddhārthatā vā hetoriti ..
yataścaivaṃ svayamevāmunā nyāyena hetorasiddhiraṅgīkṛtānena, tasmātsarveṣvevānumāneṣu vastu dharmopanyastahetukeṣu svata evaṃ hetvādīnāmasiddhatvāt sarvāṇyeva sādhanāni vyāhanyante . tadyathā , na paramārthataḥ parebhyastatpratyayebhya ādhyātmikāyatanajanma61 , paratvāt, tadyathā paṭasya62 . atha vā , na pare63 paramārthena vivakṣitāḥ cakṣurādyādhyātmikāyata32] nanirvartakāḥ pratyayā iti pratyāyyante64 65 , paratvāt, tadyathā tantvādaya iti . paratvādikamatra66 svata evāsiddham ..
yathā cānena , utpannā eva ādhyātmikābhāvāḥ67 , tadviṣayiviśiṣṭa68 vyavahārakaraṇād , ityasya parābhihitasya hetorasiddhārthatām69 udbhāvayiṣuṇā idamuktam . atha samāhitasya yoginaḥ prajñācakṣuṣā bhāvayāthātmyaṃ paśyata utpādagatyādayaḥ santi paramārthata iti sādhyate, tadā tadviṣayiviśiṣṭa70 vyavahāra karaṇāditi hetorasiddhārthatā, gaterapyutpādaniṣedhādeva niṣedhāditi71 ., evaṃ svakṛtasādhane'pi paramārthato] 'gataṃ naiva gamyate, adhvatvāt, gatādhvavaditi72 , adhvatvahetoḥ svata evāsiddhārthatā yojyā ..
na paramārthataḥ sabhāgaṃ73 cakṣū rūpaṃ] paśyati, cakṣurindriyatvāt, tadyathā tatsabhāgam .74
33] tathā , na cakṣuḥ prekṣate rūpam, bhautikatvāt, svarūpavat75 .
kharasvabhāvā na mahī, bhūtatvāt, tadyathānilaḥ76 , ityādiṣu hetvādyasiddhiḥ svata eva yojyā ..
sattvāditi cāyaṃ hetuḥ parato'naikāntikaḥ . kiṃ sattvāt caitanyavannādhyātmikānyāyatanāni svata utpadyantām, utāho ghaṭādivat svata utpadyantāmiti . ghaṭādīnāṃ77 sādhyasamatvānnānaikāntikateti cet, naitadevam, tathānabhidhānāt ..
34] nanu ca yathā parakīyeṣvanumāneṣu dūṣaṇamuktam, evaṃ svānumāneṣvapi yathoktadūṣaṇaprasaṅge sati sa eva asiddhādhārāsiddhahetvādidoṣaḥ prāpnoti, tataśca ya ubhayordoṣaḥ, na tenaikaścodyo bhavatīti sarvametaddūṣaṇamayuktaṃ jāyata iti .
ucyate . svatantramanumānaṃ bruvatāmayaṃ doṣo jāyate , na vayaṃ svatantramanumānaṃ prayuñjmamahe78 parapratijñāniṣedhaphalatvādasmadanumānānām .
tathā hi , paraṃ cakṣuḥ paśyatīti pratipannaḥ sa tatprasiddhenaivānumānena nirākriyate , cakṣuṣaḥ svātmādarśanadharmamicchadbhiḥ79 , paradarśanadharmāvinābhāvitvaṃ cāṅgīkṛtam, tasmād yatra yatra svātmādarśanaṃ tatra tatra paradarśanamapi nāsti, tadyathā ghaṭe . asti ca cakṣuṣaḥ svātmādarśanam, tasmāt paradarśanamapyasya naivāsti . tataśca svātmā]darśanaviruddhaṃ nīlādiparadarśanaṃ svaprasiddhenaivānumānena virudhyata iti etāvanmātramasmadanūmānairudbhāvyata iti kuto'smatpakṣe yathoktadoṣāvatāro yataḥ samānadoṣatā syāt.
kiṃ punaḥ , anyataraprasiddhenāpyanumānenāstyanumānabādhā . asti sā ca80 svaprasiddhe35] naiva hetunā ., na paraprasiddhena, lokata evaṃ dṛṣṭatvāt . kadā ciddhi loke arthipratyarthibhyāṃ pramāṇīkṛtasya sākṣiṇo vacanena jayo bhavati parājayo vā, kadā cit svavacanena81 , paravacanena tu na jayo nāpi parājayaḥ . yathā ca loke tathā nyāye'pi , laukikasyaiva vyavahārasya nyāyaśāstre prastutatvāt .
________________
1 Mss parihārāt
2 Mss –vyakto avyaktā
Mss utpanno
ayujyamānam eva རིགས་པ་མ་ཡིན་པར
5vidyamānasya punarutpāde prapekṣanaṃ manque dans le Tib
6 svata iti vidyamānaṃ hetutvena bravīṣi tad eva Tib confirms R:་བདད་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་རྒྱུ་ཉིད་དང་དེ་ཉིད་…སྨྲས་པ་ཡིན་ལ
7 Mss tadavādaḥ
8 Cambkim iti codite Calc iyam iti ; R iriacc iti Tib་འདི་དག་ཙམ་ཞིག་གིས Read iyad iti .
Mss viruddhacodanayā
10 Mss sarvathā
11Mss praveśayena na ca
12Manque dans le Tib
13R:tathā coktam T confirms R:དེ་སྐད་དུ་ཡང
14 Mss tadeṣa
15Mss me
16Msskiṃ kāryātmakaḥ svata ….ātmaka iti . ….ātmakaś cet … . kāranātmakaś cet Tib་ཅི་བདག་ལས་ཅེས་བྱ་བ་འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་ལས་སམ
17 –pratijñārtha. T confirms R:་དམ་བཅའ་བའི་དོན
18Mss parasmād upa.
19Mss svāpratijñāmātrasāratayaiva kevalaṃ svapratijñātārthamātramupādatte
20Mss atra hi svata ity anena Tib་དེ་ལ་དེ་དག་ཅེས་བྱབ་འདིས་ནི་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ
21Msstatra hy atra graheṇa kuvākyasya, tathā he tasya … tathā hy asya … tathā hy tasya tarthā hy asya grahaṇakavākyasyai. Tib confirms R་འདི་ལྟར…་མདོར་བཞག་པའི་ངག་དེའི
22Mss kiṃ hi
23Tib:་བྱས་པ་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ = kṛtakānitytvāt
24Mss .vyakto
25 doṣāparidhhāro na saṃbhavati T confirms Rཉེས་པ་མ་བསལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ
26 –otpattipratiṣedhaviśiṣṭasya sādhyātvāt T confirms R་སྐྱེ་བ་བཀག་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར
27 'numānabādhāco + + pām རྗེས་སུ་དཔག་པས་འགལ་བརྗོད་པ་ན = 'numānavirodhacodhanāyām or 'numānabadhācodanāyām
28Mss –doṣābhāvata –doṣabhāvatavata doṣābhāvāt
29Mss ghaṭādibhirནམ་བུ
30Mss puruṣavadatīdam ud. .vedatīvam ud.
31 Tib= na bādhakaḥ
33Mss vinai vyasthaṃ vicāro vinaivetthaṃvicāro [en]Tib confirms R/en་མེད་པར་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་འདི་ལྟ་བུ
33 Mss atha vākyāni hṛtāni arthavākyānihṛtāni Tibདོན་གྱི་ངག་འདི་དག་ནི
34Mss –nādinaḥ . nādinā
35Idem
36Mss and R
37kva cit iti Tib confirms R:་གང་ན་འང་མེད་ཅེས་བྱ་བ
38 tathā Tib confirms R་དེ་བཞིན་དུ
39 tparikalpya Tib confirms R་རྟོག་ན
40Mss vigrahavyāpattibhyāṃ vigraha vyāvattanyā Tibborstod pa bzlog pa'i[/bo]= vigrahavyāvartanyā
41 P et Calc . śāstrādi
42Mss āvikhyāsār āvikhyasār āvikhyāsor enTin[/en]་བསྟན་པར་འདོད་པས
43Mss yat tāvad eva yuktaṃ prayogavākyatva tad bhavati tatra yat tāvad etad uktaṃ prayogavākyaṃ tvatad bhavati . na paramārthata Tibདེ་ལ་རེ་ཞིག་གང་འདི་སྐད་དུ་.་འདིར་སྦྱོར་བའི་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་བ་ནི་.་དོན་དམ་པར་
44Mss caitanyavād caitanyavad
45LVPabhyupta gatasyo Tibཁས་བླངས་པ
46Mss asiddhādhāra. / asiddho vā hetu 'siddhādhāraḥ pakṣadoṣa āśrayāsiddho vā.
47 viśeṣaṇaṃ Tib confirms R:་དོན་དམ་པ་སྨོས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་འགོགཔའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ
48Mss … parairucya satām …prajñaptisatāṃ dhyānenābhyupagamāt
49Mss ucyasatām dravyasatām LVPvastusatām
50 dharmadharmiṇoḥ sāmānyam Tib confirms Rཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གཉིས་སྤྱི
51 vaiśeṣikasyāpi Tib confirms Rབྱེ་བྲག་པ་…་ཡང
52LVPdharmadharmisāmānyamātrameva gṛhyate. evamihāpi Tib་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་སྤྱི་ཙམ་ཞིག་འཛིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང
53Tib= tathā
54 nādhyāropyate Tib confirms R་སྒྲོ་མི་འདོགས་པ
55LVP 'siddhādhāre
56LVP pakṣadoṣaḥ
57 anityatvasāmānyaṃ Tib confirms R:་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱི་
58Mss eṣa eva sattvādibhyaḥ svahetor
59Mss sattvādibhyaḥ svahetor
60R adds . kathaṃ kṛtvā T confirms R་རྟོག་གེ་པ་འདིས་…་.་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན
61Mss –āyatanāṃ janma .āyatanajanma
62 ghaṭasya Tib confirms R:་བུམ་པ
63Tibགཞན་གྱིས = paraiḥ The reading pare must be mantained. Cf. Ejima Yasunori ‘Bhāvaviveka Kenkyū’, Tōyō bunka kenkyūjo kiyō 54 (1971), 28.
64pratyānte [en]Tib]ངེས་ཏེLVP pratīyante
65Mss na paramārthata]ḥ sabhāgaṃ cakṣuḥ paśyati cakṣurindriyatvāt tadyathā tatsabhāgam
66Tib= pratvam ityādikam
67Tib= ādhyātmikāyatana
68Mss tadvisayāvi.
69Tib= asiddhim
70Mss tadvisayāvi.
71Tib = ity uktam
72Mss iti . atha hetoḥ svato 'siddha.
73 saṃbhāgaṃ Mss sabhāgaṃ
74Mss na paramārthata]ḥ sabhāgaṃ cakṣuḥ paśyati cakṣurindriyatvāt tadyathā tatsabhāgam
75Mss sarūpavat svarūpavat Tibbo gzugs bzhin no[/bo]LVP rūpavat
76 Mss tasyathā nalina tadyathā anila . kharasvabhāva … . Cf MMK III.27
77 ghaṭādīnām api Tib confirms R:་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང
78Mss prayuñjāmahe
79Following R and Tib. LVP: .icchasi
80 sā ca Mss sāra
81 svavacanenaiva Tib confirms Rརང་གི་ཚིག་ཁོ་ནས་
Origination is untenable, yet the Buddha taught it
35:4
ata eva ca kaiściduktam , na parataḥ prasiddhibalādanumānabādhā, paraprasiddhereva nirācikīrṣitatvāditi .. yastu manyate , ya eva ubhayaniścitavādī sa pramāṇaṃ dūṣaṇaṃ vā, nānyataraprasiddhasaṃdigdhavācī iti, tenāpi laukikīṃ vyavasthām anurudhyamānena anumāne yathokta eva nyāyo'bhyupeyaḥ .
tathā hi nobhayaprasiddhenaivāgamena āgamabādhā , kiṃ tarhi svaprasiddhenāpi .
svārthānumāne tu sarvatra svaprasiddhireva garīyasī, nobhayaprasiddhiḥ .
36] ata eva tarkalakṣaṇābhidhānaṃ niṣprayojanam, yathāsvaprasiddhayopapattyā buddhaistadanabhijñavineyajanānugrahāt . ityalaṃ prasaṅgena , prakṛtameva vyākhyāsyāmaḥ .
parato'pi notpadyante bhāvāḥ . parābhāvādeva etacca ,
na hi svabhāvo bhāvānāṃ pratyayādiṣu vidyate ,
ityatra pratipādayiṣyati , tataśca parābhāvādeva nāpi parata utpadyante . api ca ,
anyatpratītya yadi nāma paro'bhaviṣyaj
jāyeta tarhi bahulaḥ śikhino'ndhakāraḥ .
sarvasya janma ca bhavetkhalu sarvataśca
tulyaṃ paratvamakhile'janake'pi yasmāt ..
ityādinā madhyamakāvatārāt] parata utpattipratiṣedho'vaseyaḥ ..
ācārya buddhapālitastu vyācaṣṭe, na parata utpadyante bhāvāḥ, sarvataḥ sarvasaṃbhavaprasaṅgāt .
ācāryabhāvaviveko dūṣaṇamāha ,tadatra prasaṅgavākyatvāt , sādhyasādhanaviparyayaṃ 37] kṛtvā, svataḥ ubhayato 'hetuto vā utpadyante bhāvāḥ kutaścitkasyacidutpatteḥ, iti prākpakṣavirodhaḥ . anyathā sarvataḥ sarvasaṃbhavaprasaṅgāt ,ityasya sādhanadūṣaṇānantaḥpātitvāt , asaṃgatārthametatd iti . etadapy10 asaṃgatārtham . pūrvameva pratipāditatvād , dūṣaṇāntaḥpātitvācca parapratijñātārthadūṣaṇeneti yatkiṃ11 cid etaditi na punaryatna āsthīyate ..
38] dvābhyāmapi nopajāyante bhāvāḥ, ubhayapakṣābhihitadoṣaprasaṅgāt , pratyekamutpādāsāmarthyācca . vakṣyati hi ,
syādubhābhyāṃ kṛtaṃ duḥkhaṃ syādekaikakṛtaṃ yadi . iti ..
ahetuto'pi notpadyante ,
hetāvasati kāryaṃ ca kāraṇaṃ ca na vidyate .
iti12 vakṣyamāṇadoṣaprasaṅgāt,
gṛhyeta naiva ca jagadyadi hetuśūnyaṃ
syādyadvadeva gaganotpalavarṇagandhau ..
ityādidoṣaprasaṅgācca .
ācāryabuddhapālitastvāha , ahetuto notpadyante bhāvāḥ, sadā ca sarvataśca sarvasaṃbhavaprasaṅgāt . atrācārya13 bhāvaviveko dūṣaṇamāha , atrāpi prasaṅgavākyatvāt , yadi viparītasādhya39] sādhana vyaktivākyārthaiṣyate14 tadaitaduktaṃ bhavati , hetuta utpadyante bhāvāḥ kadā citkutaścit kasyacidutpatteḥ, ārambhasāphalyācca iti , seyaṃ vyākhyā na yuktā prāguktadoṣāditi . tadetadayuktam, pūrvoditaparihārāt , ityapare ..
yaccāpīśvarādīnāmupasaṃgrahārtham tadāpi na yuktam , īśvarādīnāṃ svaparobhayapakṣeṣu yathābhyupagamamantarbhāvāditi .. tasmātprasādhitamet , nāstyutpāda iti .. utpādāsaṃbhavācca siddho'nutpādādiviśiṣṭa pratītyasamutpāda iti ..
atrāha , yadyevamanutpādādiviśiṣṭaḥ pratītyasamutpādo vyavasthāpito15 bhavadbhiḥ, yattarhi bhagavatoktam , avidyāpratyayāḥ saṃskārāḥ avidyānirodhātsaṃskāranirodha iti . tathā,
anityāśca te16 saṃskārā utpādavyayadharmiṇaḥ .
utpadya hi nirudhyante teṣāṃ vyupaśamaḥ sukhaḥ ..
40] tathā , utpādādvā tathāgatānāmanutpādādvā tathāgatānāṃ sthitaivaiṣā dharmāṇāṃ dharmatā17 . eko dharmaḥ sattvasthitaye yaduta catvāra āhārāḥ, dvau dharmau lokaṃ pālayato hrīścāpatrāpyaṃ cetyādi .
tathā , paralokādihāgamanamihalokācca paralokagamanamiti . evaṃ nirodhādiviśiṣṭaḥ pratītyasamutpādo deśito bhagavatā, sa kathaṃ na nirudhyata iti ..
_______________
1 Mss
sādhanaṃ Tib confirms Rབསྒྲུབས་པ
Tib་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྣམ་པ་བཞག་པ = laukikavyavahāravyavasthā
Tib་བརྟེན་ནས = pratītya = anurudhyamānena
Mss yathā hi nobhayaprasiddhena vāgamena .āgamabādhā Tib་ལུང་གྱིས་གནོད་པ = āgamena bādhā nobhayaprasiddhenaivāgamena
R atrācārya. Tib cinfirms Rདེ …་ཞེས
Manque dans le Tib
Tib adds api
Following R and Tib. LVP= etat
10Mss etad am apy etad apy
11 Tib = anarthakam (hīnam) etat
12 ity ādi Tib confirms R་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས
13[en]/en atrāpy ācārya Tib confirms R་འདི་ལ་ཡང
14Tib= abhīṣyate
15 vyasthāpito Tib confirms Rརྣམ་པར་བཞགLVPvyavasthito
16 anityā bata Tib confirms R[bo] kye ma … mi rtag.
17 Tib ajouteཞེས་བྱ་བ་དང
18Tibའགལ་བ = virudhyate
tathā hi nobhayaprasiddhenaivāgamena āgamabādhā , kiṃ tarhi svaprasiddhenāpi .
svārthānumāne tu sarvatra svaprasiddhireva garīyasī, nobhayaprasiddhiḥ .
36] ata eva tarkalakṣaṇābhidhānaṃ niṣprayojanam, yathāsvaprasiddhayopapattyā buddhaistadanabhijñavineyajanānugrahāt . ityalaṃ prasaṅgena , prakṛtameva vyākhyāsyāmaḥ .
parato'pi notpadyante bhāvāḥ . parābhāvādeva etacca ,
na hi svabhāvo bhāvānāṃ pratyayādiṣu vidyate ,
ityatra pratipādayiṣyati , tataśca parābhāvādeva nāpi parata utpadyante . api ca ,
anyatpratītya yadi nāma paro'bhaviṣyaj
jāyeta tarhi bahulaḥ śikhino'ndhakāraḥ .
sarvasya janma ca bhavetkhalu sarvataśca
tulyaṃ paratvamakhile'janake'pi yasmāt ..
ityādinā madhyamakāvatārāt] parata utpattipratiṣedho'vaseyaḥ ..
ācārya buddhapālitastu vyācaṣṭe, na parata utpadyante bhāvāḥ, sarvataḥ sarvasaṃbhavaprasaṅgāt .
ācāryabhāvaviveko dūṣaṇamāha ,tadatra prasaṅgavākyatvāt , sādhyasādhanaviparyayaṃ 37] kṛtvā, svataḥ ubhayato 'hetuto vā utpadyante bhāvāḥ kutaścitkasyacidutpatteḥ, iti prākpakṣavirodhaḥ . anyathā sarvataḥ sarvasaṃbhavaprasaṅgāt ,ityasya sādhanadūṣaṇānantaḥpātitvāt , asaṃgatārthametatd iti . etadapy10 asaṃgatārtham . pūrvameva pratipāditatvād , dūṣaṇāntaḥpātitvācca parapratijñātārthadūṣaṇeneti yatkiṃ11 cid etaditi na punaryatna āsthīyate ..
38] dvābhyāmapi nopajāyante bhāvāḥ, ubhayapakṣābhihitadoṣaprasaṅgāt , pratyekamutpādāsāmarthyācca . vakṣyati hi ,
syādubhābhyāṃ kṛtaṃ duḥkhaṃ syādekaikakṛtaṃ yadi . iti ..
ahetuto'pi notpadyante ,
hetāvasati kāryaṃ ca kāraṇaṃ ca na vidyate .
iti12 vakṣyamāṇadoṣaprasaṅgāt,
gṛhyeta naiva ca jagadyadi hetuśūnyaṃ
syādyadvadeva gaganotpalavarṇagandhau ..
ityādidoṣaprasaṅgācca .
ācāryabuddhapālitastvāha , ahetuto notpadyante bhāvāḥ, sadā ca sarvataśca sarvasaṃbhavaprasaṅgāt . atrācārya13 bhāvaviveko dūṣaṇamāha , atrāpi prasaṅgavākyatvāt , yadi viparītasādhya39] sādhana vyaktivākyārthaiṣyate14 tadaitaduktaṃ bhavati , hetuta utpadyante bhāvāḥ kadā citkutaścit kasyacidutpatteḥ, ārambhasāphalyācca iti , seyaṃ vyākhyā na yuktā prāguktadoṣāditi . tadetadayuktam, pūrvoditaparihārāt , ityapare ..
yaccāpīśvarādīnāmupasaṃgrahārtham tadāpi na yuktam , īśvarādīnāṃ svaparobhayapakṣeṣu yathābhyupagamamantarbhāvāditi .. tasmātprasādhitamet , nāstyutpāda iti .. utpādāsaṃbhavācca siddho'nutpādādiviśiṣṭa pratītyasamutpāda iti ..
atrāha , yadyevamanutpādādiviśiṣṭaḥ pratītyasamutpādo vyavasthāpito15 bhavadbhiḥ, yattarhi bhagavatoktam , avidyāpratyayāḥ saṃskārāḥ avidyānirodhātsaṃskāranirodha iti . tathā,
anityāśca te16 saṃskārā utpādavyayadharmiṇaḥ .
utpadya hi nirudhyante teṣāṃ vyupaśamaḥ sukhaḥ ..
40] tathā , utpādādvā tathāgatānāmanutpādādvā tathāgatānāṃ sthitaivaiṣā dharmāṇāṃ dharmatā17 . eko dharmaḥ sattvasthitaye yaduta catvāra āhārāḥ, dvau dharmau lokaṃ pālayato hrīścāpatrāpyaṃ cetyādi .
tathā , paralokādihāgamanamihalokācca paralokagamanamiti . evaṃ nirodhādiviśiṣṭaḥ pratītyasamutpādo deśito bhagavatā, sa kathaṃ na nirudhyata iti ..
_______________
1 Mss
sādhanaṃ Tib confirms Rབསྒྲུབས་པ
Tib་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྣམ་པ་བཞག་པ = laukikavyavahāravyavasthā
Tib་བརྟེན་ནས = pratītya = anurudhyamānena
Mss yathā hi nobhayaprasiddhena vāgamena .āgamabādhā Tib་ལུང་གྱིས་གནོད་པ = āgamena bādhā nobhayaprasiddhenaivāgamena
R atrācārya. Tib cinfirms Rདེ …་ཞེས
Manque dans le Tib
Tib adds api
Following R and Tib. LVP= etat
10Mss etad am apy etad apy
11 Tib = anarthakam (hīnam) etat
12 ity ādi Tib confirms R་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས
13[en]/en atrāpy ācārya Tib confirms R་འདི་ལ་ཡང
14Tib= abhīṣyate
15 vyasthāpito Tib confirms Rརྣམ་པར་བཞགLVPvyavasthito
16 anityā bata Tib confirms R[bo] kye ma … mi rtag.
17 Tib ajouteཞེས་བྱ་བ་དང
18Tibའགལ་བ = virudhyate
Origination is an approximation for the general public (neyārtha)
40:6
yata evaṃ hi 19 nirodhādayaḥ pratītyasamutpādasyopalabhyante, ata evedaṃ madhyamakaśāstraṃ 41] praṇītamācāryeṇa neyanītārthasūtrāntavibhāgopadarśanārtham . tatra ya ete pratītyasamutpādasyotpādādaya uktā na te vigatāvidyātimirānāsravavijñānaviṣayasvabhāvāpekṣayā20 , kiṃ tarhyavidyātimiropahatamatinayanajñānaviṣayāpekṣayā .
tattvadarśanāpekṣayā tūktaṃ bhagavatā , etaddhi bhikṣavaḥ paramaṃ satyaṃ yaduta amoṣadharma nirvāṇam, sarvasaṃskārāśca mṛṣā moṣadharmāṇaḥ ityadi21 .
tathā , nāstyatra tathatā vā , avitathatā vā , moṣadharmaka mapyetat, pralopadharmakamapyetat, mṛṣāpyetat, māyeyaṃ bālalāpinī , iti .
tathā ,
phenapiṇḍopamaṃ rūpaṃ vedanā budbudopamā .
marīcisadṛśī saṃjñā saṃskārāḥ kadalīnibhāḥ .
māyopamaṃ ca vijñānamuktamādityabandhunā .. ..iti]
42] evaṃ dharmān vīkṣamāṇo bhikṣurārabdhavīryavān .
divā vā yadi vā rātrau saṃprajānan pratismṛtaḥ .
pratividhyetpadaṃ śāntaṃ saṃskāropaśamaṃ śivam (..iti)22
nirātmakatvācca dharmāṇāmityādi ..
yasyaivaṃ deśanābhiprāyānabhijñatayā saṃdehaḥ syāt , kā hyatra deśanā tattvārthā kā nu khalu ābhiprāyikīti . yaścāpi mandabuddhitayā neyārthāṃ deśanāṃ nītārthāmavagacchati, tayorubhayorapi vineyajanayorācāryo yuktyāgamābhyāṃ saṃśayamithyājñānāpākaraṇārthaṃ23 śāstramidamārabdhavān .
tatra 'na svataḥ' ityādinā yuktirupavarṇitā .
tanmṛṣā moṣadharma yadbhagavānityabhāṣata .
sarve ca moṣadharmāṇaḥ saṃskārāḥ, tena te mṛṣā ..
pūrvā prajñāyate koṭirnetyuvāca mahāmuniḥ .
saṃsāro'navarāgro hi nāstyādirnāpi paścimam ..
43] kātyāyanāvavāde cāsti nāstīti cobhayam .
pratiṣiddhaṃ bhagavatā bhāvābhāvavibhāvinā ..
ityādinā āgamo varṇitaḥ .
uktaṃ ca āryākṣayamatisūtre ,
katame sūtrāntā neyārthāḥ katame nītārthāḥ . ye sūtrāntā mārgavatārāya nirdiṣṭā ima ucyanteḥ neyārthāḥ . ye sūtrāntāḥ phalāvatārāya nirdiṣṭā ima ucyante neyārthāḥ . yāvad ye sūtrāntāḥ śūnyatānimittāpraṇihitānabhisaṃskārājātānutpādābhāvanirātma]niḥ sattvanirjīvaniḥ pudgalāsvāmika24 vimokṣamukhā nirdiṣṭāḥ, ta ucyante nītārthāḥ . iyamucyate bhadanta śāradvatīputra nītārthasūtrāntapratiśaraṇatā, na neyārthasūtrānta]pratiśaraṇatā , iti .
43] tathā ca āryasamādhirājasūtre .
nītārthasūtrāntaviśeṣa jānati
yathopadiṣṭā sugatena śūnyatā .
yasmin punaḥ pudgalasattvapūruṣā
neyārthato25 jānati sarvadharmān26 ..
tasmādutpādādideśanāṃ mṛṣārthāṃ pratipādayituṃ pratītyasamutpādānudarśanam27 ārabdhavānācāryaḥ
nanu cotpādādīnāmabhāve sati yadi sarvadharmāṇāṃ mṛṣātvapratipādanārthamidamārabdhavānācāryaḥ , nanvevaṃ sati yanmṛṣā na tadastīti na santyakuśalāni karmāṇi, tadabhāvānna santi durgatayaḥ, na santi kuśalāni karmāṇi, tadabhāvānna santi sugatayaḥ, sugatidurgatyasaṃbhavācca nāsti saṃsāra iti sarvā rambhavaiyarthyameva sthāt .
_______________
19[en]Mss:/en yata evāha / yata evāhi yata eva hi Tib་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་
20R: vigatāvidyātaimirānāśravajñānaviṣaya ; Tib confirms R:་མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་དང་བྲལ་བ་དག་གི་ཡེ་ཞེས་ཟག་པ་མེད་པའཱི་ཡུལLVP vigātavidyātimirānāsravaviṣayasvabhāvapekṣayā
21Mss: iti
22R: phenatiṇḍopasaṃ rūpaṃ vedanā budbudopamā marīcisadṛśī saṃjñā saṃskārāḥ kadalīnibhāḥ . māyopamaṃ ca vijñānaṃm uktaṃm ādityabandhunā . evaṃ dharmān avekṣamāṇo bhikśur ārabdhavīryavān .. divā vā yadi vā ratrau saṃprajānan pratismṛta . pratividhya padaṃ śantaṃ saṃskāropasasaṃ śivam iti
23 saṃśayamithyājñānayor apākaraṇārtham Tib confirms Rཐེ་ཐསོམ་དང་ལོག་པའི་ཤེས་པ་དག་…་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར
24Mss – ābhyāmika / .sika Tibགང་ཟག་མེད་པ་དང་.་བདག་པོ་མེད་པས་ན་.་རྣམ་པར་ཐར་བའི་སྒོའིབར་དུ་བསྟན་པ་དེ་དག་ནེ
25Mss neyārthatā /.tām Tibདྲང་བའི་དོན་དུ
26 nītārthasūtrāntaviśeṣa jānatī yathopadiṣṭāṃ sugatena śūnyatāṃ . yasmin punaḥ pudgalasatvapuruṣā neyārthatāṃ . jānati sarvadharmān iti.
27Mss .anupadarśanam
tattvadarśanāpekṣayā tūktaṃ bhagavatā , etaddhi bhikṣavaḥ paramaṃ satyaṃ yaduta amoṣadharma nirvāṇam, sarvasaṃskārāśca mṛṣā moṣadharmāṇaḥ ityadi21 .
tathā , nāstyatra tathatā vā , avitathatā vā , moṣadharmaka mapyetat, pralopadharmakamapyetat, mṛṣāpyetat, māyeyaṃ bālalāpinī , iti .
tathā ,
phenapiṇḍopamaṃ rūpaṃ vedanā budbudopamā .
marīcisadṛśī saṃjñā saṃskārāḥ kadalīnibhāḥ .
māyopamaṃ ca vijñānamuktamādityabandhunā .. ..iti]
42] evaṃ dharmān vīkṣamāṇo bhikṣurārabdhavīryavān .
divā vā yadi vā rātrau saṃprajānan pratismṛtaḥ .
pratividhyetpadaṃ śāntaṃ saṃskāropaśamaṃ śivam (..iti)22
nirātmakatvācca dharmāṇāmityādi ..
yasyaivaṃ deśanābhiprāyānabhijñatayā saṃdehaḥ syāt , kā hyatra deśanā tattvārthā kā nu khalu ābhiprāyikīti . yaścāpi mandabuddhitayā neyārthāṃ deśanāṃ nītārthāmavagacchati, tayorubhayorapi vineyajanayorācāryo yuktyāgamābhyāṃ saṃśayamithyājñānāpākaraṇārthaṃ23 śāstramidamārabdhavān .
tatra 'na svataḥ' ityādinā yuktirupavarṇitā .
tanmṛṣā moṣadharma yadbhagavānityabhāṣata .
sarve ca moṣadharmāṇaḥ saṃskārāḥ, tena te mṛṣā ..
pūrvā prajñāyate koṭirnetyuvāca mahāmuniḥ .
saṃsāro'navarāgro hi nāstyādirnāpi paścimam ..
43] kātyāyanāvavāde cāsti nāstīti cobhayam .
pratiṣiddhaṃ bhagavatā bhāvābhāvavibhāvinā ..
ityādinā āgamo varṇitaḥ .
uktaṃ ca āryākṣayamatisūtre ,
katame sūtrāntā neyārthāḥ katame nītārthāḥ . ye sūtrāntā mārgavatārāya nirdiṣṭā ima ucyanteḥ neyārthāḥ . ye sūtrāntāḥ phalāvatārāya nirdiṣṭā ima ucyante neyārthāḥ . yāvad ye sūtrāntāḥ śūnyatānimittāpraṇihitānabhisaṃskārājātānutpādābhāvanirātma]niḥ sattvanirjīvaniḥ pudgalāsvāmika24 vimokṣamukhā nirdiṣṭāḥ, ta ucyante nītārthāḥ . iyamucyate bhadanta śāradvatīputra nītārthasūtrāntapratiśaraṇatā, na neyārthasūtrānta]pratiśaraṇatā , iti .
43] tathā ca āryasamādhirājasūtre .
nītārthasūtrāntaviśeṣa jānati
yathopadiṣṭā sugatena śūnyatā .
yasmin punaḥ pudgalasattvapūruṣā
neyārthato25 jānati sarvadharmān26 ..
tasmādutpādādideśanāṃ mṛṣārthāṃ pratipādayituṃ pratītyasamutpādānudarśanam27 ārabdhavānācāryaḥ
nanu cotpādādīnāmabhāve sati yadi sarvadharmāṇāṃ mṛṣātvapratipādanārthamidamārabdhavānācāryaḥ , nanvevaṃ sati yanmṛṣā na tadastīti na santyakuśalāni karmāṇi, tadabhāvānna santi durgatayaḥ, na santi kuśalāni karmāṇi, tadabhāvānna santi sugatayaḥ, sugatidurgatyasaṃbhavācca nāsti saṃsāra iti sarvā rambhavaiyarthyameva sthāt .
_______________
19[en]Mss:/en yata evāha / yata evāhi yata eva hi Tib་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་
20R: vigatāvidyātaimirānāśravajñānaviṣaya ; Tib confirms R:་མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་དང་བྲལ་བ་དག་གི་ཡེ་ཞེས་ཟག་པ་མེད་པའཱི་ཡུལLVP vigātavidyātimirānāsravaviṣayasvabhāvapekṣayā
21Mss: iti
22R: phenatiṇḍopasaṃ rūpaṃ vedanā budbudopamā marīcisadṛśī saṃjñā saṃskārāḥ kadalīnibhāḥ . māyopamaṃ ca vijñānaṃm uktaṃm ādityabandhunā . evaṃ dharmān avekṣamāṇo bhikśur ārabdhavīryavān .. divā vā yadi vā ratrau saṃprajānan pratismṛta . pratividhya padaṃ śantaṃ saṃskāropasasaṃ śivam iti
23 saṃśayamithyājñānayor apākaraṇārtham Tib confirms Rཐེ་ཐསོམ་དང་ལོག་པའི་ཤེས་པ་དག་…་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར
24Mss – ābhyāmika / .sika Tibགང་ཟག་མེད་པ་དང་.་བདག་པོ་མེད་པས་ན་.་རྣམ་པར་ཐར་བའི་སྒོའིབར་དུ་བསྟན་པ་དེ་དག་ནེ
25Mss neyārthatā /.tām Tibདྲང་བའི་དོན་དུ
26 nītārthasūtrāntaviśeṣa jānatī yathopadiṣṭāṃ sugatena śūnyatāṃ . yasmin punaḥ pudgalasatvapuruṣā neyārthatāṃ . jānati sarvadharmān iti.
27Mss .anupadarśanam
Means of knowledge (pramāṇa)
44:11
ucyate . saṃvṛtisatyavyapekṣayā lokasyedaṃsatyābhiniveśasya pratipakṣabhāvena mṛṣārthatā bhāvānāṃ pratipādyate'smābhiḥ . naiva tvāryāḥ kṛtakāryāḥ kiṃcidupalabhante yanmṛṣā vā amṛṣā vā syāditi .. api ca , yena hi sarvadharmāṇāṃ mṛṣātvaṃ parijñātaṃ, kiṃ tasya karmāṇi santi, saṃsāro vāsti , na cāpyasau kasya ciddharmasyāstitvaṃ nāstitvaṃ vopalabhate .
45] yathoktaṃ bhagavatā āryaratnakūṭasūtre .
cittaṃ hi kāśyapa parigaveṣyamāṇaṃ na labhyate . yanna labhyate tannopalabhyate . yannopalabhyate tannaiva atītaṃ nānāgataṃ na pratyutpannam . yannaivātītaṃ nānāgataṃ na pratyutpannam, tasya nāsti svabhāvaḥ , yasya nāsti svabhāvastasya nāstyutpādaḥ , yasya nāstyutpādastasya nāsti nirodhaḥ .. iti vistaraḥ ..
yastu viparyāsānugamān mṛṣātvaṃ dharmāṇāṃ nāvagacchati, pratītyabhāvānāsvabhāvamabhiniviśate , sa dharme dhvidaṃsatyābhiniveśādabhiniviṣṭaḥ san karmāṇyapi karoti saṃsāre'pi saṃsarati, viparyāsāvasthitatvānnabhavyo nirvāṇamadhigantum ..
kiṃ punarmṛṣāsvabhāvā api padārthāḥ saṃkleśavyavadānanibandhanaṃ bhavanti 6 . tadyathā māyāyuvatistatsvabhāvānabhijñānām, tathāgatanirmitaścopacitakuśalamūlānām .
46] uktaṃ hi dṛḍhādhyāśayaparipṛcchāsūtre , tadyathā kulaputra māyākāranāṭake pratyupasthite māyākāranirmitāṃ striyaṃ dṛṣṭvā , kaścidrāgaparītacetāḥ parṣacchāradyabhayenotthāyāsanādapakrāmet, so'pakramya tāmeva striyamaśubhato manasikuryāt, anityato duḥkhataḥ śūnyato'nātmato manasikuryāt . iti vistaraḥ ..
vinaye ca , yantrakārakāritā yantrayuvatiḥ sadbhūtayuvatiśūnyā sadbhūtayuvatirūpeṇa pratibhāsate, tasya ca citrakārasya kāmarāgāspadībhūtā .. tathā mṛṣāsvabhāvā api bhāvā bālānāṃ saṃkleśavyavadānanibandhanaṃ bhavanti ..
47] tathāryaratnakūṭasūtre , atha khalu tāni pañcamātrāṇi bhikṣuśatāni bhagavato dharmadeśanāmanavatarantyanavagāhamānānyanadhimucyamānāni utthāyāsanebhyaḥ prakrāntāni . atha bhagavān tasyāṃ velāyāṃ] yena mārgeṇaite bhikṣavo gacchanti sma tasmin mārge dvau bhikṣū nirmimīte sma .
atha tāni pañca bhikṣuśatāni yena mārgeṇa] tau dvau bhikṣū nirmitakau] tenopasaṃkrāmanti sma . upasaṃkramya tāvavocan , kutrāyuṣmantau gamiṣyathaḥ .. nirmitakāvavocatām , gamiṣyāva āvāmaraṇyāyataneṣu, tatra dhyānasukhasparśavihārairvihariṣyāvaḥ . yaṃ hi bhagavān dharmaṃ deśayati, tamāvāṃ nāvatarāvo nāvagāhāvahe nādhimucyāmahe uttrasyāvaḥ saṃtrāsamāpadyāvahe .. atha tāni pañca bhikṣuśatānyetadavocan , vayamapyāyuṣmanto bhagavato dharmadeśanāṃ nāvatarāmo nāvagāhāmahe nādhimucyāmahe uttrasyāmaḥ saṃtrasyāmaḥ saṃtrāsamāpadyāmahe . tena vayamaraṇyāyataneṣu dhyānasukhasparśavihārairvihariṣyāmaḥ .. nirmitakāvavocatām , tena hyāyuṣmantaḥ saṃgāsyāmo na vivadiṣyāmaḥ . avivādaparamā hi śramaṇasya dharmāḥ10 . ******11 .. kasyāyuṣmantaḥ prahāṇāya pratipannāḥ . tānyavocan , rāgadveṣamohānāṃ prahāṇāya vayaṃ prati48] pannāḥ .. nirmitakāvavocatām , kiṃ punarāyuṣmatāṃ saṃvidyante rāgadveṣamohā yān kṣapayiṣyatha . tānyavocan , na te'dhyātmaṃ na bahirdhā nobhayamantareṇopalabhyante, nāpi te'parikalpitā utpadyante .. nirmitakāvavocatām , tena hyāyuṣmanto mā kalpayata, mā vikalpayata ] , yadā cāyuṣmanto na kalpayiṣyatha na vikalpayiṣyatha tadā na raṃkṣyatha na viraṃkṣyatha , yaśca na rakto na viraktaḥ sa śānta ityucyate . śīlamāyuṣmanto na saṃsarati na parinirvāti , samādhiḥ prajñā vimuktirvimuktijñānadarśanamāyuṣmanto na saṃsarati na parinirvāti . ebhiścāyuṣmanto dharmairnirvāṇaṃ sūcyate . ete ca dharmāḥ śūnyāḥ prakṛtiviviktāḥ . prajahītaitāmāyuṣmantaḥ saṃjñāṃ yaduta parinirvāṇamiti . mā ca saṃjñāyāṃ12 saṃjñāṃ kārṣṭa, mā ca saṃjñāyāṃ saṃjñāṃ parijñāsiṣṭa , yo hi saṃjñāyāṃ saṃjñāṃ parijānāti saṃjñā bandhanamevāsya tadbhavati . saṃjñāvedayitanirodhasamāpattimāyuṣmantaḥ samāpadyadhvam . saṃjñāvedayitanirodhasamāpattisamāpannasya bhikṣornāstyuttarīkaraṇīyamiti vadāvaḥ ..
atha teṣāṃ pañcānāṃ bhikṣuśatānāmanupādāyāśravebhyaścittāni vimuktānyabhūvan . tāni vimuktacittāni yena bhagavāṃstenopasaṃkrāntāni , upasaṃkramya bhagavataḥ pādau śirasābhivandyaikānte nyasīdan .
49] athāyuṣmān subhūtistān bhikṣūnetadavocat , kutrāyuṣmanto gatāḥ kuto vāgatāḥ . te'vocan , na kvacidgamanāya na kutaścidāgamanāya bhadanta subhūte bhagavatā dharmo deśitaḥ .. āha , ko nāmāyuṣmatāṃ śāstā . āhuḥ , yo notpanno na parinirvāsyati .. āha , kathaṃ yuṣmābhirdharmaḥ śrutaḥ . āhuḥ , na bandhanāya na mokṣāya .. āha , kena yūyaṃ vinītāḥ . āhuḥ , yasya na kāyo na cittam . āha , kathaṃ yūyaṃ prayuktāḥ . āhuḥ , nāvidyāprahāṇāya na vidyotpādanāya . āha , kasya yūyaṃ śrāvakāḥ . āhuḥ , yena na prāptaṃ nābhisaṃbuddham . āha , ke yuṣmākaṃ sabrahmacāriṇaḥ . āhuḥ , ye traidhātuke nopavicaranti .. āha , kiyaccireṇāyuṣmantaḥ parinirvāsyanti āhuḥ , yadā tathāgatanirmitāḥ13 parinirvāsyanti . āha , kṛtaṃ yuṣmābhiḥ karaṇīyam . āhuḥ , ahaṃ kāramamakāraparijñānataḥ .. āha , kṣīṇā yuṣmākaṃ kleśāḥ . āhuḥ , atyantakṣayātsarvadharmāṇām .. āha , dharṣito yuṣmābhirmāraḥ . āhuḥ , skandhamārānupalambhāt .. āha , dharṣito yuṣmābhirmāraḥ . āhuḥ , skandhamārānupalambhāt .. āha , paricarito yuṣmābhiḥ śāstā . āhuḥ , na kāyena na vācā na manasā .. āha , viśodhitā yuṣmābhirdakṣiṇīyabhūmiḥ14 . āhuḥ , agrāhato'pratigrāhataḥ .. āha , uttīrṇo yuṣmābhiḥ saṃsāraḥ . āhuḥ , anucchedato'śāśvatataḥ .. āha , pratipannā yuṣmābhir dakṣiṇīyabhūmiḥ15 . āhuḥ , sarvagrāhavinirmuktitaḥ .. āha . kiṃgāmina ayuṣmantaḥ . āhuḥ , yaṃgāminastathāgatanirmitāḥ .. iti hyāyuṣmataḥ subhūteḥ pari50] pṛcchatasteṣāṃ bhikṣūṇāṃ visarjayatāṃ tasyāṃ parṣadi aṣṭānāṃ bhikṣuśatānāmanupādāyāśravebhyaścittāni vimuktāni dvātriṃśataśca prāṇisahasrāṇāṃ virajo vigatamalaṃ dharmeṣu dharmacakṣur16 viśuddham . iti ..
ityevaṃ mṛṣāsvabhāvābhyāṃ tathāgatanirmitābhyāṃ bhikṣubhyāṃ pañcānāṃ bhikṣuśatānāṃ vyavadānanibandhanaṃ kṛtamiti .
uktaṃ cāryavajramaṇḍāyāṃ17 dhāraṇyām ,
tadyathā mañjuśrīḥ kāṇḍaṃ ca pratītya mathanīṃ ca pratītya puruṣasya hastavyāyāmaṃ ca] pratītya dhūmaḥ prādurbhavatīti , agnirabhinirvartate , sa cāgnisaṃtāpo na kāṇḍasaṃniśrito na mathanīsaṃniśrito na puruṣahastavyāyāmasaṃniśritaḥ18 . evameva mañjuśrīr asadviparyāsamohitasya puruṣapudgalasyotpadyate rāgaparidāho dveṣaparidāho mohaparidāhaḥ . sa ca paridāho nādhyātmaṃ na bahirdhā nobhayamantareṇa sthitaḥ ..
api tu mañjuśrīḥ yaducyate moha iti, tatkena kāraṇenocyate moha iti. atyantamukto hi mañjuśrīḥ sarvadharmairmohastenocyate moha iti . tathā narakamukhā mañjuśrīḥ sarvadharmā idaṃ dhāraṇīpadam .. āha . kathaṃ bhagavannidaṃ dhāraṇīpadam .. āha , narakā mañjuśrīrbā51] lapṛgthajanairasadviparyāsaviṭhapitāḥ svavikalpasaṃbhūtāḥ .. āha . kutra bhagavannarakāḥ samavasaranti .. bhagavānāha . ākāśasamavasaraṇā mañjuśrīr narakāḥ . tatkiṃ manyase mañjuśrīḥ svavikalpasaṃbhūtā narakā uta svabhāvasaṃbhūtāḥ .. āha . svavikalpenaiva bhagavan sarvabālapṛthagjanā narakatiryagyoniyamalokaṃ saṃjānanti . te ca asatsamāropeṇa duḥkhāṃ vedanāṃ vedayanti duḥkhamanubhavanti triṣvapyapāyeṣu .
yathā cāhaṃ bhagavan narakān paśyāmi tathā nārakaṃ duḥkham . tadyathā bhagavan kaścideva puruṣaḥ suptaḥ svapnāntaragato narakagatamātmānaṃ saṃjānīte , sa tatra kvathitāyāṃ19 saṃprajvalitāyāmanekapauruṣāyāṃ lohakumbhyāṃ20 prakṣiptamātmānaṃ saṃjānīyāt , sa tatra kharāṃ kaṭukāṃ tīvrāṃ duḥkhāṃ vedanāṃ vedayet , sa tatra mānasaṃ paridāhaṃ saṃjānīyāt , uttraset saṃtrāsamāpadyeta . sa tatra pratibuddhaḥ samānaḥ aho duḥkham aho duḥkhamiti krandet śocet paridevet .. atha tasya mitrajñātisālohitāḥ paripṛccheyuḥ , kena tatte duḥkhamiti .. sa tān mitrajñātisālohitānevaṃ vadet21 , nairayikaṃ duḥkhamanubhūtam . sa tānākrośet paribhāṣet , ahaṃ ca nāma nairayikaṃ duḥkhamanubhavāmi . yūyaṃ ca me uttari paripṛcchatha kenaitattava duḥkhami52] ti .. atha te mitrajñātisālohitāstaṃ puruṣamevaṃ vadeyur mā bhair22 bhoḥ puruṣa supto hi tvam , na tvamito gṛhāt kvacinnirgataḥ .. tasya punarapi smṛti rutpadyate supto'hamabhūvam . vitathametanmayā parikalpitamiti23 . sa punarapi saumanasyaṃ pratilabhate .
tadyathā bhagavan sa puruṣo'satsamāropeṇa suptaḥ svapnāntaragato narakagatamātmānaṃ saṃjānīyāt, evameva bhagavan sarvabālapṛthagjanā asadbhāgaparyavanaddhāḥ strīnimittaṃ kalpayanti . te strīnimittaṃ kalpayitvā tābhiḥ sārdhaṃ ramamāṇamātmānaṃ saṃjānanti . tasya bālapṛthajanasyaivaṃ bhavati ahaṃ puruṣaḥ iyaṃ strī mamaiṣā strī . tasya tena cchandarāgaparyavasthitena cittena bhogaparyeṣṭiṃ cittaṃ krāmayanti24 . sa tatonidānaṃ kalahavigrahavivādaṃ saṃjanayati . tasya praduṣṭendriyasya vairaṃ saṃjāyate . sa tena saṃjñāviparyāsena kālagataḥ samāno bahūni kalpasahasrāṇi narakeṣu duḥkhāṃ vedanāṃ vedayamānamātmānaṃ saṃjānāti .
tadyathā bhagavan tasya puruṣasya mitrajñātisālohitā evaṃ vadanti , mā bhaiḥ, mā bhaiḥ25 bho puruṣa supto hi tvam , na tvamito gṛhāt kutaścinnirgataḥ iti . evameva bhagavan buddhā bhagavantaścaturviparyāsaviparyastānāṃ sattvānāmevaṃ dharmaṃ deśayanti, nātra strī na puruṣo na sattvo na jīvo na puruṣo na pudgalaḥ . vitathā ime sarvadharmāḥ , asanta ime sarvadharmāḥ . viṭhapitā ime53] sarvadharmāḥ , māyopamā ime sarvadharmāḥ , svapnopamā ime sarvadharmāḥ , nirmitopamā ime sarvadharmāḥ , udakacandropamā ime sarvadharmāḥ . iti vistaraḥ .. te imāṃ tathāgatasya dharmadeśanāṃ śrutvā vigatarāgān sarvadharmān paśyanti , vigatamohān sarvadharmān paśyanti , asvabhāvānanāvaraṇān . te ākāśasthitena cetasā kālaṃ kurvanti26 . te kālagatāḥ samānāḥ27 nirupadhiśeṣe nirvāṇadhātau parinirvānti . evamahaṃ bhagavan narakān paśyāmi . iti ..
uktaṃ cāryopāliparipṛcchāyām .
bhaya darśita nairayikaṃ me sattvasahasra savejita naike .
na ca vidyati kaściha sattva yo cyutu gacchati ghoramapāyam28 ..
na ca kāraku kāraṇa santi yehi kṛtā asitomaraśastrāḥ .
kalpavaśena tu paśyati tatra kāyi patanti apāyita śastrāḥ29 .. 54]
citramanorama sajjitapuṣpāḥ30 svarṇavimāna jalanti manojñāḥ .
teṣvapi kāraku nāstiha kaści te'pi ca sthāpita kalpavaśena ..
kalpavaśena vikalpitu lokaḥ saṃjñagaheṇa vikalpitu bālaḥ31 .
so ca32 gaho agaho asabhūto māyamarīcisamā hi vikalpāḥ33 .. iti .34
tadevamete 'svabhāvā bhāvāḥ svaviparyāsaviṭhapitā bālānāṃ saṃkleśahetavo bhavanti saṃsāra iti sthitam .
yathā ca mṛṣāsvabhāvānāṃ padārthānāṃ saṃkleśavyavadānahetutvaṃ tathā madhyamakāvatārādvistareṇā vaseyam .
atrāha , yadi svataḥ parata ubhayato'hetutaśca nāsti bhāvānāmutpādastatra kathamavidyā pratyayāḥ saṃskārā ityuktaṃ bhagavatā .. ucyate . saṃvṛtireva na35 tattvam36 .
kiṃ saṃvṛtervyavasthānaṃ vaktavyam .. idaṃpratyayatāmātreṇa saṃvṛteḥ siddhirabhyupagamyate . na tu pakṣacatuṣṭayābhyupagamena sasvabhāvavādaprasaṅgāt, tasya cāyuktatvāt , idaṃpratyayatāmātrā55] bhyupagame hi sati hetuphalayoranyonyāpekṣatvānnāsti svābhāvikī siddhiriti nāsti sasvabhāvavādaḥ . ata evoktam
svayaṃ kṛtaṃ parakṛtaṃ dvābhyāṃ kṛtamahetukam .
tārkikairiṣyate duḥkhaṃ tvayā tūktaṃ pratītyajam .. iti .
ihāpi vakṣyati .
pratītya kārakaḥ karma taṃ pratītya ca kārakam .
karma pravartate nānyatpaśyāmaḥ siddhikāraṇam ..iti ..
bhagavatāpyetāvanmātramevoktam . tatrāyaṃ dharmasaṃketo yadutāsmin satīdaṃ bhavati , asyotpādādidamutpadyate , yaduta avidyā pratyayāḥ saṃskārāḥ saṃskārapratyayaṃ vijñānamityādi ..
_______________
Following R. LVP: yanmṛṣā amṛṣā vā
Tib= mṛṣārthatā
Camb abhyupagamāt
Mss pratītyabhāvānāṃ Tib= bhāvānāṃ svabhāvaṃ parikalpya abhi.
abhi(Msdi)niveśitayābhiniṣṭaḥ Tib confirms R:འདི་བདེན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་མངོན་པར་ཞེས་པར་འགྱུར
Tib= … bhaviṣyanti yathā mayā [en]… /ensaṃkleśahetur bhavati , tathāgata. [en] …/en vyavadānahetuḥ
Tib= adhyāśayanirdeśasūtra ལྷག་པའཱི་བསམ་པ་བསྟན་པ
Tib adds་བསམ་གཏན་ཐོབ་པ = dhyāna lābhin
uttrasyāvaḥ saṃtrasyāvaḥ Tib confirms Rསྐྲག་སྟེ་ཀུན་ཏུ་དངངས
10avivādaparamo hi śrama(Ms va)ṇadharmaḥ Tib confirms R:རྩོད་པ་མེད་པ་ལྷུར་ལེན་བྱེད་པ་ནི་དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་སོ
11Notre texte est abrégé.
12Mss saṃjñāyāḥ Tib་འདུ་ཤེས་ལ
13 tathāgatanirmitakāḥ
14 dakṣiṇīyā bhūmiḥ
15 Idem
16|Following R; LVP: .cakṣuḥ
17 Tib: རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་ལས vajramaṇḍāt [en] Voir Nanjio no. 372, 373 (587, 524 A. D.) Kanjur, Mdo X, fol. 455.474; Burn., Intr., p. 543. Un fragment de cette citation est reproduit infra ad XXIII, 13.
18Mss: saṃniḥśrita saṃnisṛtaḥ, saṃniśrita cf Mhv I. 433, 456
19 Voir M. Vyut. 245. 755.6. Paris kathitāyām
20Camb.: kuṇḍī
21Mss: vedayet ; Tib:སྨྲ་བར་བཀྱིད; R vaden
22 R: mā bhai mā bhaiTib: ་མ་འཇིགས་ཤིག་་མ་འཇིགས་ཤིག; Read: bhair mā bhair
23Mss: parikalpitamanubhūtam iti
24Mss: paryasti. …; |R: bhogaparyeṣṭau cittaṃ krāmatiTib:ལོངས་སྤྱོད་འཚོལ་བར་སེམས་འཇུག་པར་ལགས་སོ. Tib confirms R.
25 R: mā bhair mā bhair Read as R.
26Tib = maraṇakālaṃ kurvanti
27 Tib = te kālaṃ kṛtvā samantaram
28 Mss ghoruyapāyam , ghoram ... ; Tib= nairayike bhaye mayā deśite 'nekāni satvasahasrāṇi saṃvejitāni
29Tib = ye asitomaraśastrakṣepaṇāpaghātakārakāḥ, te] na santi . kalpavaśena durgatiṣu tāsu kāye patanti śastrāni] paśyati . tatra śastrānina santi
30 Mss: saṃjñita / sajjitā / śreṣṭāḥ [en]; Tiben]་མེ་ཏོག་ཁ་བྱེ་ཞིང
31 Mss: vāśaḥ / bālaḥ [en]; Tiben]་བྱིས་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ
32 Mss: bho ca / sāra / sa ca / so ca [en]; Tiben]་དེ་ཡང
33 Mss: .samo. / .kalpaḥ. / .samā. / .kalpāḥ
34 R: bhaya daśitai vairayikaṃ me satvasahasra saṃvajitu naike . na ca vidyati kaścit satvā yo cyau gacchati ghoram apāyaṃ . na ca kāraka kāraṇa saṃtī yehi kṛtā citramanoramasaṃjñita śreṣṭhoḥ svarṇṇavimāna jalanti manojñāḥ . teṣv api kāraku nāstiha kaścit te pi ca sthāpita kalpavaśena vikalpa yatra lokaḥ . saṃjñagraheṇa vikalpa yatra bālaḥ so ca grahāgreho 'sadbhūto māyamarīcisamā hi vikalpa iti .
35 Mss saṃvṛti evā na R: saṃvṛti evā na deJong follows Tib and suggests: saṃvṛti eṣā na
36 Tib = etad eva saṃvṛtir na tattvam eva
45] yathoktaṃ bhagavatā āryaratnakūṭasūtre .
cittaṃ hi kāśyapa parigaveṣyamāṇaṃ na labhyate . yanna labhyate tannopalabhyate . yannopalabhyate tannaiva atītaṃ nānāgataṃ na pratyutpannam . yannaivātītaṃ nānāgataṃ na pratyutpannam, tasya nāsti svabhāvaḥ , yasya nāsti svabhāvastasya nāstyutpādaḥ , yasya nāstyutpādastasya nāsti nirodhaḥ .. iti vistaraḥ ..
yastu viparyāsānugamān mṛṣātvaṃ dharmāṇāṃ nāvagacchati, pratītyabhāvānāsvabhāvamabhiniviśate , sa dharme dhvidaṃsatyābhiniveśādabhiniviṣṭaḥ san karmāṇyapi karoti saṃsāre'pi saṃsarati, viparyāsāvasthitatvānnabhavyo nirvāṇamadhigantum ..
kiṃ punarmṛṣāsvabhāvā api padārthāḥ saṃkleśavyavadānanibandhanaṃ bhavanti 6 . tadyathā māyāyuvatistatsvabhāvānabhijñānām, tathāgatanirmitaścopacitakuśalamūlānām .
46] uktaṃ hi dṛḍhādhyāśayaparipṛcchāsūtre , tadyathā kulaputra māyākāranāṭake pratyupasthite māyākāranirmitāṃ striyaṃ dṛṣṭvā , kaścidrāgaparītacetāḥ parṣacchāradyabhayenotthāyāsanādapakrāmet, so'pakramya tāmeva striyamaśubhato manasikuryāt, anityato duḥkhataḥ śūnyato'nātmato manasikuryāt . iti vistaraḥ ..
vinaye ca , yantrakārakāritā yantrayuvatiḥ sadbhūtayuvatiśūnyā sadbhūtayuvatirūpeṇa pratibhāsate, tasya ca citrakārasya kāmarāgāspadībhūtā .. tathā mṛṣāsvabhāvā api bhāvā bālānāṃ saṃkleśavyavadānanibandhanaṃ bhavanti ..
47] tathāryaratnakūṭasūtre , atha khalu tāni pañcamātrāṇi bhikṣuśatāni bhagavato dharmadeśanāmanavatarantyanavagāhamānānyanadhimucyamānāni utthāyāsanebhyaḥ prakrāntāni . atha bhagavān tasyāṃ velāyāṃ] yena mārgeṇaite bhikṣavo gacchanti sma tasmin mārge dvau bhikṣū nirmimīte sma .
atha tāni pañca bhikṣuśatāni yena mārgeṇa] tau dvau bhikṣū nirmitakau] tenopasaṃkrāmanti sma . upasaṃkramya tāvavocan , kutrāyuṣmantau gamiṣyathaḥ .. nirmitakāvavocatām , gamiṣyāva āvāmaraṇyāyataneṣu, tatra dhyānasukhasparśavihārairvihariṣyāvaḥ . yaṃ hi bhagavān dharmaṃ deśayati, tamāvāṃ nāvatarāvo nāvagāhāvahe nādhimucyāmahe uttrasyāvaḥ saṃtrāsamāpadyāvahe .. atha tāni pañca bhikṣuśatānyetadavocan , vayamapyāyuṣmanto bhagavato dharmadeśanāṃ nāvatarāmo nāvagāhāmahe nādhimucyāmahe uttrasyāmaḥ saṃtrasyāmaḥ saṃtrāsamāpadyāmahe . tena vayamaraṇyāyataneṣu dhyānasukhasparśavihārairvihariṣyāmaḥ .. nirmitakāvavocatām , tena hyāyuṣmantaḥ saṃgāsyāmo na vivadiṣyāmaḥ . avivādaparamā hi śramaṇasya dharmāḥ10 . ******11 .. kasyāyuṣmantaḥ prahāṇāya pratipannāḥ . tānyavocan , rāgadveṣamohānāṃ prahāṇāya vayaṃ prati48] pannāḥ .. nirmitakāvavocatām , kiṃ punarāyuṣmatāṃ saṃvidyante rāgadveṣamohā yān kṣapayiṣyatha . tānyavocan , na te'dhyātmaṃ na bahirdhā nobhayamantareṇopalabhyante, nāpi te'parikalpitā utpadyante .. nirmitakāvavocatām , tena hyāyuṣmanto mā kalpayata, mā vikalpayata ] , yadā cāyuṣmanto na kalpayiṣyatha na vikalpayiṣyatha tadā na raṃkṣyatha na viraṃkṣyatha , yaśca na rakto na viraktaḥ sa śānta ityucyate . śīlamāyuṣmanto na saṃsarati na parinirvāti , samādhiḥ prajñā vimuktirvimuktijñānadarśanamāyuṣmanto na saṃsarati na parinirvāti . ebhiścāyuṣmanto dharmairnirvāṇaṃ sūcyate . ete ca dharmāḥ śūnyāḥ prakṛtiviviktāḥ . prajahītaitāmāyuṣmantaḥ saṃjñāṃ yaduta parinirvāṇamiti . mā ca saṃjñāyāṃ12 saṃjñāṃ kārṣṭa, mā ca saṃjñāyāṃ saṃjñāṃ parijñāsiṣṭa , yo hi saṃjñāyāṃ saṃjñāṃ parijānāti saṃjñā bandhanamevāsya tadbhavati . saṃjñāvedayitanirodhasamāpattimāyuṣmantaḥ samāpadyadhvam . saṃjñāvedayitanirodhasamāpattisamāpannasya bhikṣornāstyuttarīkaraṇīyamiti vadāvaḥ ..
atha teṣāṃ pañcānāṃ bhikṣuśatānāmanupādāyāśravebhyaścittāni vimuktānyabhūvan . tāni vimuktacittāni yena bhagavāṃstenopasaṃkrāntāni , upasaṃkramya bhagavataḥ pādau śirasābhivandyaikānte nyasīdan .
49] athāyuṣmān subhūtistān bhikṣūnetadavocat , kutrāyuṣmanto gatāḥ kuto vāgatāḥ . te'vocan , na kvacidgamanāya na kutaścidāgamanāya bhadanta subhūte bhagavatā dharmo deśitaḥ .. āha , ko nāmāyuṣmatāṃ śāstā . āhuḥ , yo notpanno na parinirvāsyati .. āha , kathaṃ yuṣmābhirdharmaḥ śrutaḥ . āhuḥ , na bandhanāya na mokṣāya .. āha , kena yūyaṃ vinītāḥ . āhuḥ , yasya na kāyo na cittam . āha , kathaṃ yūyaṃ prayuktāḥ . āhuḥ , nāvidyāprahāṇāya na vidyotpādanāya . āha , kasya yūyaṃ śrāvakāḥ . āhuḥ , yena na prāptaṃ nābhisaṃbuddham . āha , ke yuṣmākaṃ sabrahmacāriṇaḥ . āhuḥ , ye traidhātuke nopavicaranti .. āha , kiyaccireṇāyuṣmantaḥ parinirvāsyanti āhuḥ , yadā tathāgatanirmitāḥ13 parinirvāsyanti . āha , kṛtaṃ yuṣmābhiḥ karaṇīyam . āhuḥ , ahaṃ kāramamakāraparijñānataḥ .. āha , kṣīṇā yuṣmākaṃ kleśāḥ . āhuḥ , atyantakṣayātsarvadharmāṇām .. āha , dharṣito yuṣmābhirmāraḥ . āhuḥ , skandhamārānupalambhāt .. āha , dharṣito yuṣmābhirmāraḥ . āhuḥ , skandhamārānupalambhāt .. āha , paricarito yuṣmābhiḥ śāstā . āhuḥ , na kāyena na vācā na manasā .. āha , viśodhitā yuṣmābhirdakṣiṇīyabhūmiḥ14 . āhuḥ , agrāhato'pratigrāhataḥ .. āha , uttīrṇo yuṣmābhiḥ saṃsāraḥ . āhuḥ , anucchedato'śāśvatataḥ .. āha , pratipannā yuṣmābhir dakṣiṇīyabhūmiḥ15 . āhuḥ , sarvagrāhavinirmuktitaḥ .. āha . kiṃgāmina ayuṣmantaḥ . āhuḥ , yaṃgāminastathāgatanirmitāḥ .. iti hyāyuṣmataḥ subhūteḥ pari50] pṛcchatasteṣāṃ bhikṣūṇāṃ visarjayatāṃ tasyāṃ parṣadi aṣṭānāṃ bhikṣuśatānāmanupādāyāśravebhyaścittāni vimuktāni dvātriṃśataśca prāṇisahasrāṇāṃ virajo vigatamalaṃ dharmeṣu dharmacakṣur16 viśuddham . iti ..
ityevaṃ mṛṣāsvabhāvābhyāṃ tathāgatanirmitābhyāṃ bhikṣubhyāṃ pañcānāṃ bhikṣuśatānāṃ vyavadānanibandhanaṃ kṛtamiti .
uktaṃ cāryavajramaṇḍāyāṃ17 dhāraṇyām ,
tadyathā mañjuśrīḥ kāṇḍaṃ ca pratītya mathanīṃ ca pratītya puruṣasya hastavyāyāmaṃ ca] pratītya dhūmaḥ prādurbhavatīti , agnirabhinirvartate , sa cāgnisaṃtāpo na kāṇḍasaṃniśrito na mathanīsaṃniśrito na puruṣahastavyāyāmasaṃniśritaḥ18 . evameva mañjuśrīr asadviparyāsamohitasya puruṣapudgalasyotpadyate rāgaparidāho dveṣaparidāho mohaparidāhaḥ . sa ca paridāho nādhyātmaṃ na bahirdhā nobhayamantareṇa sthitaḥ ..
api tu mañjuśrīḥ yaducyate moha iti, tatkena kāraṇenocyate moha iti. atyantamukto hi mañjuśrīḥ sarvadharmairmohastenocyate moha iti . tathā narakamukhā mañjuśrīḥ sarvadharmā idaṃ dhāraṇīpadam .. āha . kathaṃ bhagavannidaṃ dhāraṇīpadam .. āha , narakā mañjuśrīrbā51] lapṛgthajanairasadviparyāsaviṭhapitāḥ svavikalpasaṃbhūtāḥ .. āha . kutra bhagavannarakāḥ samavasaranti .. bhagavānāha . ākāśasamavasaraṇā mañjuśrīr narakāḥ . tatkiṃ manyase mañjuśrīḥ svavikalpasaṃbhūtā narakā uta svabhāvasaṃbhūtāḥ .. āha . svavikalpenaiva bhagavan sarvabālapṛthagjanā narakatiryagyoniyamalokaṃ saṃjānanti . te ca asatsamāropeṇa duḥkhāṃ vedanāṃ vedayanti duḥkhamanubhavanti triṣvapyapāyeṣu .
yathā cāhaṃ bhagavan narakān paśyāmi tathā nārakaṃ duḥkham . tadyathā bhagavan kaścideva puruṣaḥ suptaḥ svapnāntaragato narakagatamātmānaṃ saṃjānīte , sa tatra kvathitāyāṃ19 saṃprajvalitāyāmanekapauruṣāyāṃ lohakumbhyāṃ20 prakṣiptamātmānaṃ saṃjānīyāt , sa tatra kharāṃ kaṭukāṃ tīvrāṃ duḥkhāṃ vedanāṃ vedayet , sa tatra mānasaṃ paridāhaṃ saṃjānīyāt , uttraset saṃtrāsamāpadyeta . sa tatra pratibuddhaḥ samānaḥ aho duḥkham aho duḥkhamiti krandet śocet paridevet .. atha tasya mitrajñātisālohitāḥ paripṛccheyuḥ , kena tatte duḥkhamiti .. sa tān mitrajñātisālohitānevaṃ vadet21 , nairayikaṃ duḥkhamanubhūtam . sa tānākrośet paribhāṣet , ahaṃ ca nāma nairayikaṃ duḥkhamanubhavāmi . yūyaṃ ca me uttari paripṛcchatha kenaitattava duḥkhami52] ti .. atha te mitrajñātisālohitāstaṃ puruṣamevaṃ vadeyur mā bhair22 bhoḥ puruṣa supto hi tvam , na tvamito gṛhāt kvacinnirgataḥ .. tasya punarapi smṛti rutpadyate supto'hamabhūvam . vitathametanmayā parikalpitamiti23 . sa punarapi saumanasyaṃ pratilabhate .
tadyathā bhagavan sa puruṣo'satsamāropeṇa suptaḥ svapnāntaragato narakagatamātmānaṃ saṃjānīyāt, evameva bhagavan sarvabālapṛthagjanā asadbhāgaparyavanaddhāḥ strīnimittaṃ kalpayanti . te strīnimittaṃ kalpayitvā tābhiḥ sārdhaṃ ramamāṇamātmānaṃ saṃjānanti . tasya bālapṛthajanasyaivaṃ bhavati ahaṃ puruṣaḥ iyaṃ strī mamaiṣā strī . tasya tena cchandarāgaparyavasthitena cittena bhogaparyeṣṭiṃ cittaṃ krāmayanti24 . sa tatonidānaṃ kalahavigrahavivādaṃ saṃjanayati . tasya praduṣṭendriyasya vairaṃ saṃjāyate . sa tena saṃjñāviparyāsena kālagataḥ samāno bahūni kalpasahasrāṇi narakeṣu duḥkhāṃ vedanāṃ vedayamānamātmānaṃ saṃjānāti .
tadyathā bhagavan tasya puruṣasya mitrajñātisālohitā evaṃ vadanti , mā bhaiḥ, mā bhaiḥ25 bho puruṣa supto hi tvam , na tvamito gṛhāt kutaścinnirgataḥ iti . evameva bhagavan buddhā bhagavantaścaturviparyāsaviparyastānāṃ sattvānāmevaṃ dharmaṃ deśayanti, nātra strī na puruṣo na sattvo na jīvo na puruṣo na pudgalaḥ . vitathā ime sarvadharmāḥ , asanta ime sarvadharmāḥ . viṭhapitā ime53] sarvadharmāḥ , māyopamā ime sarvadharmāḥ , svapnopamā ime sarvadharmāḥ , nirmitopamā ime sarvadharmāḥ , udakacandropamā ime sarvadharmāḥ . iti vistaraḥ .. te imāṃ tathāgatasya dharmadeśanāṃ śrutvā vigatarāgān sarvadharmān paśyanti , vigatamohān sarvadharmān paśyanti , asvabhāvānanāvaraṇān . te ākāśasthitena cetasā kālaṃ kurvanti26 . te kālagatāḥ samānāḥ27 nirupadhiśeṣe nirvāṇadhātau parinirvānti . evamahaṃ bhagavan narakān paśyāmi . iti ..
uktaṃ cāryopāliparipṛcchāyām .
bhaya darśita nairayikaṃ me sattvasahasra savejita naike .
na ca vidyati kaściha sattva yo cyutu gacchati ghoramapāyam28 ..
na ca kāraku kāraṇa santi yehi kṛtā asitomaraśastrāḥ .
kalpavaśena tu paśyati tatra kāyi patanti apāyita śastrāḥ29 .. 54]
citramanorama sajjitapuṣpāḥ30 svarṇavimāna jalanti manojñāḥ .
teṣvapi kāraku nāstiha kaści te'pi ca sthāpita kalpavaśena ..
kalpavaśena vikalpitu lokaḥ saṃjñagaheṇa vikalpitu bālaḥ31 .
so ca32 gaho agaho asabhūto māyamarīcisamā hi vikalpāḥ33 .. iti .34
tadevamete 'svabhāvā bhāvāḥ svaviparyāsaviṭhapitā bālānāṃ saṃkleśahetavo bhavanti saṃsāra iti sthitam .
yathā ca mṛṣāsvabhāvānāṃ padārthānāṃ saṃkleśavyavadānahetutvaṃ tathā madhyamakāvatārādvistareṇā vaseyam .
atrāha , yadi svataḥ parata ubhayato'hetutaśca nāsti bhāvānāmutpādastatra kathamavidyā pratyayāḥ saṃskārā ityuktaṃ bhagavatā .. ucyate . saṃvṛtireva na35 tattvam36 .
kiṃ saṃvṛtervyavasthānaṃ vaktavyam .. idaṃpratyayatāmātreṇa saṃvṛteḥ siddhirabhyupagamyate . na tu pakṣacatuṣṭayābhyupagamena sasvabhāvavādaprasaṅgāt, tasya cāyuktatvāt , idaṃpratyayatāmātrā55] bhyupagame hi sati hetuphalayoranyonyāpekṣatvānnāsti svābhāvikī siddhiriti nāsti sasvabhāvavādaḥ . ata evoktam
svayaṃ kṛtaṃ parakṛtaṃ dvābhyāṃ kṛtamahetukam .
tārkikairiṣyate duḥkhaṃ tvayā tūktaṃ pratītyajam .. iti .
ihāpi vakṣyati .
pratītya kārakaḥ karma taṃ pratītya ca kārakam .
karma pravartate nānyatpaśyāmaḥ siddhikāraṇam ..iti ..
bhagavatāpyetāvanmātramevoktam . tatrāyaṃ dharmasaṃketo yadutāsmin satīdaṃ bhavati , asyotpādādidamutpadyate , yaduta avidyā pratyayāḥ saṃskārāḥ saṃskārapratyayaṃ vijñānamityādi ..
_______________
Following R. LVP: yanmṛṣā amṛṣā vā
Tib= mṛṣārthatā
Camb abhyupagamāt
Mss pratītyabhāvānāṃ Tib= bhāvānāṃ svabhāvaṃ parikalpya abhi.
abhi(Msdi)niveśitayābhiniṣṭaḥ Tib confirms R:འདི་བདེན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་མངོན་པར་ཞེས་པར་འགྱུར
Tib= … bhaviṣyanti yathā mayā [en]… /ensaṃkleśahetur bhavati , tathāgata. [en] …/en vyavadānahetuḥ
Tib= adhyāśayanirdeśasūtra ལྷག་པའཱི་བསམ་པ་བསྟན་པ
Tib adds་བསམ་གཏན་ཐོབ་པ = dhyāna lābhin
uttrasyāvaḥ saṃtrasyāvaḥ Tib confirms Rསྐྲག་སྟེ་ཀུན་ཏུ་དངངས
10avivādaparamo hi śrama(Ms va)ṇadharmaḥ Tib confirms R:རྩོད་པ་མེད་པ་ལྷུར་ལེན་བྱེད་པ་ནི་དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་སོ
11Notre texte est abrégé.
12Mss saṃjñāyāḥ Tib་འདུ་ཤེས་ལ
13 tathāgatanirmitakāḥ
14 dakṣiṇīyā bhūmiḥ
15 Idem
16|Following R; LVP: .cakṣuḥ
17 Tib: རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་ལས vajramaṇḍāt [en] Voir Nanjio no. 372, 373 (587, 524 A. D.) Kanjur, Mdo X, fol. 455.474; Burn., Intr., p. 543. Un fragment de cette citation est reproduit infra ad XXIII, 13.
18Mss: saṃniḥśrita saṃnisṛtaḥ, saṃniśrita cf Mhv I. 433, 456
19 Voir M. Vyut. 245. 755.6. Paris kathitāyām
20Camb.: kuṇḍī
21Mss: vedayet ; Tib:སྨྲ་བར་བཀྱིད; R vaden
22 R: mā bhai mā bhaiTib: ་མ་འཇིགས་ཤིག་་མ་འཇིགས་ཤིག; Read: bhair mā bhair
23Mss: parikalpitamanubhūtam iti
24Mss: paryasti. …; |R: bhogaparyeṣṭau cittaṃ krāmatiTib:ལོངས་སྤྱོད་འཚོལ་བར་སེམས་འཇུག་པར་ལགས་སོ. Tib confirms R.
25 R: mā bhair mā bhair Read as R.
26Tib = maraṇakālaṃ kurvanti
27 Tib = te kālaṃ kṛtvā samantaram
28 Mss ghoruyapāyam , ghoram ... ; Tib= nairayike bhaye mayā deśite 'nekāni satvasahasrāṇi saṃvejitāni
29Tib = ye asitomaraśastrakṣepaṇāpaghātakārakāḥ, te] na santi . kalpavaśena durgatiṣu tāsu kāye patanti śastrāni] paśyati . tatra śastrānina santi
30 Mss: saṃjñita / sajjitā / śreṣṭāḥ [en]; Tiben]་མེ་ཏོག་ཁ་བྱེ་ཞིང
31 Mss: vāśaḥ / bālaḥ [en]; Tiben]་བྱིས་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ
32 Mss: bho ca / sāra / sa ca / so ca [en]; Tiben]་དེ་ཡང
33 Mss: .samo. / .kalpaḥ. / .samā. / .kalpāḥ
34 R: bhaya daśitai vairayikaṃ me satvasahasra saṃvajitu naike . na ca vidyati kaścit satvā yo cyau gacchati ghoram apāyaṃ . na ca kāraka kāraṇa saṃtī yehi kṛtā citramanoramasaṃjñita śreṣṭhoḥ svarṇṇavimāna jalanti manojñāḥ . teṣv api kāraku nāstiha kaścit te pi ca sthāpita kalpavaśena vikalpa yatra lokaḥ . saṃjñagraheṇa vikalpa yatra bālaḥ so ca grahāgreho 'sadbhūto māyamarīcisamā hi vikalpa iti .
35 Mss saṃvṛti evā na R: saṃvṛti evā na deJong follows Tib and suggests: saṃvṛti eṣā na
36 Tib = etad eva saṃvṛtir na tattvam eva
Madhyamaka does not rest on pramāṇa; it formulates no propositions
55:10
atra kecitparicodayanti . anutpannā bhāvā iti kimayaṃ pramāṇajo niścaya utāpramāṇajaḥ . tatra yadi pramāṇaja iṣyate, tadedaṃ vaktavyam , kati pramāṇāni kiṃlakṣaṇāni kiṃviṣayāṇi kiṃ svata utpannāni kiṃ parata ubhayato'hetuto veti . athāpramāṇajaḥ sa na yuktaḥ, pramāṇādhīnatvātprameyādhigamasya . anadhigato hyartho na vinā pramāṇairadhigantuṃ śakyata iti pramāṇābhāvādarthādhigamābhāve sati kuto'yaṃ samyagniścaya iti na yuktametad aniṣpannā bhāvā iti , yato vāyaṃ niścayo bhavato'nutpannā bhāvā iti bhaviṣyati tata eva mamāpi sarvabhāvāḥ santīti , yathā cāyaṃ te niścayaḥ 'nutpannāḥ sarvadharmā iti tathaiva 56] mamāpi sarvabhāvotpattirbhaviṣyati . atha te nāsti niścayo'nutpannāḥ sarvabhāvā iti , tadā svayamaniścitasya parapratyāyanāsaṃbhavācchāstrārambhavaiyarthyameveti santyapratiṣiddhāḥ sarvabhāvā iti ..
ucyate . yadi kaścinniścayo nāmāsmākaṃ syāt, sa pramāṇajo vā syādapramāṇajo vā . na tvasti . kiṃ kāraṇam . ihāniścayasaṃbhave sati syāttatpratipakṣastadapekṣo niścayaḥ . yadā tvaniścaya eva tāvadasmākaṃ nāsti, tadā kutastadviruddhā viruddho niścayaḥ syātsaṃbandhyantaranirapekṣatvāt kharaviṣāṇasya hrasvadīrghatāvat . yadā caivaṃ niścayasyā57] bhāvaḥ, tadā kasya prasiddhyarthaṃ pramāṇāni parikalpayiṣyāmaḥ . kuto vaiṣāṃ saṃkhyā lakṣaṇaṃ viṣayo vā bhaviṣyati , svataḥ parata ubhayato 'hetuto] vā samutpattiriti sarvametanna vaktavyamasmābhiḥ ..
yadyevaṃ niścayo nāsti sarvataḥ, kathaṃ punaridaṃ niścitarūpaṃ vākyamupalabhyate bhavatām , na svato nāpi parato na dvābhyāṃ nāpyahetuto bhāvā bhavantīti .. ucyate , niścitamidaṃ vākyaṃ lokasya svaprasiddhayaivopapattyā nāryāṇām .
kiṃ khalv āryāṇāmupapattirnāsti . kenaitaduktamasti vā nāsti veti . paramārtho hyāryāṇāṃ] tūṣṇīṃbhāvaḥ , tataḥ kutastatra prapañcasaṃbhavo yadupapattiranupapattirvā syāt .
yadi hyāryā upapattiṃ na varṇayanti kena khalvidānīṃ paramārthaṃ lokaṃ bodhayiṣyanti .. na khalvāryā lokasaṃvyavahāreṇopapattiṃ varṇayanti, kiṃ tu lokata eva yā prasiddhopapattistāṃ parāvabodhārthamabhyupetya tayaiva lokaṃ bodhayanti . yathaiva hi vidyamānāmapi śarīrāśucitāṃ viparyāsānugatā rāgiṇo nopalabhante śubhākāraṃ cābhūtamadhyāropya parikliśyante, teṣāṃ vairāgyārthaṃ tathāgatanirmito devo vā śubhasaṃjñayā prāk pracchāditān kāyadoṣānupavarṇayet , santyasmin kāye keśā ityā]dinā . te ca tasyāḥ śubhasaṃjñāyā vimuktā vairāgyamāsāda58] yeyuḥ . evamihāpyāryaiḥ sarvathāpyanupalabhyamānātmakaṃ bhāvānāmavidyātimiropahatamatinayanatayā viparītaṃ svabhāvamadhyāropya kvacicca kaṃcidviśeṣamatitarāṃ parikliśyanti pṛthagjanāḥ . tānidānīmāryāḥ tatprasiddhayaivopapattyā paribodhayanti . yathā vidyamānasya ghaṭasya na mṛdādibhya utpāda ityabhyupetam, evamutpādātpūrvaṃ vidyamānasya vidyamānatvānnāstyutpāda ityavasīyatām . yathā ca parabhūtebhyo jvālāṅgārādibhyo 'ṅkurasyotpattirnāsti iti abhyupetamevaṃ vivakṣitebhyo'pi bījādibhyo nāstītyavasīyatām .
athāpi syāt anubhava eṣo'smākamiti .. etadapyuktam . yasmādanubhava eṣa mṛṣā , anubhavatvāt, taimirikadvicandrādyanubhava vaditi . tataścānubhavasyāpi sādhyasamatvāttena pratyavasthānaṃ na yuktamiti .
tasmādanutpannā bhāvā ityevaṃ tāvadviparītasvarūpādhyāropapratipakṣeṇa prathamaprakaraṇārambhaḥ . idānīṃ kvacid yaḥ kaścidviśeṣo 'dhyāropitastadviśeṣāpākaraṇārthaṃ śeṣaprakaraṇārambhaḥ, gantṛgantavyagamanādiko'pi niravaśeṣo viśeṣo nāsti pratītyasamutpādasyeti pratipādanārtham ..
_______________
anutpannā Tib confirms R:་སྐྱེ་བ་མེད་དོ
Calc. apratiddhā Camb, Paris: aprasiddhā [en] Tib: ་དེས་ན་དངོས་བོ་ཐམས་ཅད་བཀག་པ་མེད་པར་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་
Tib = tadviruddho niścaya
Mss: āryas tūṣṇīṃbhāvaḥ ; R: āryas tūṣṇībhāvaḥ dJ: Read as R. Cf BHSD s.v. Tūṣṇī. In Pāli texts the expression ariyo tuṇhībhāvo is common, cf the references in 'A critical Pāli Dictionary' Vol I p. 425a and in 'Pāli Tipitakam Concordances' Vol II p. 244b. Tibetan[bo] 'phags pa rnams kyi is an interpretation, not a translation
Mss: masaiva / mamaiva ; Tib confirms R:་དེ་ཉིད་ཀྱིས
6 Mss: .saṃñāyāṃ viṣamā R: vigamād; Tib:[bo] gshang ba'i 'du shes de dang bral bas
Mss add: ghaṭasya
Tib= mṛṣārthaḥ
Tib adds tatprasiddhayaivopapattyā bodhayanti
ucyate . yadi kaścinniścayo nāmāsmākaṃ syāt, sa pramāṇajo vā syādapramāṇajo vā . na tvasti . kiṃ kāraṇam . ihāniścayasaṃbhave sati syāttatpratipakṣastadapekṣo niścayaḥ . yadā tvaniścaya eva tāvadasmākaṃ nāsti, tadā kutastadviruddhā viruddho niścayaḥ syātsaṃbandhyantaranirapekṣatvāt kharaviṣāṇasya hrasvadīrghatāvat . yadā caivaṃ niścayasyā57] bhāvaḥ, tadā kasya prasiddhyarthaṃ pramāṇāni parikalpayiṣyāmaḥ . kuto vaiṣāṃ saṃkhyā lakṣaṇaṃ viṣayo vā bhaviṣyati , svataḥ parata ubhayato 'hetuto] vā samutpattiriti sarvametanna vaktavyamasmābhiḥ ..
yadyevaṃ niścayo nāsti sarvataḥ, kathaṃ punaridaṃ niścitarūpaṃ vākyamupalabhyate bhavatām , na svato nāpi parato na dvābhyāṃ nāpyahetuto bhāvā bhavantīti .. ucyate , niścitamidaṃ vākyaṃ lokasya svaprasiddhayaivopapattyā nāryāṇām .
kiṃ khalv āryāṇāmupapattirnāsti . kenaitaduktamasti vā nāsti veti . paramārtho hyāryāṇāṃ] tūṣṇīṃbhāvaḥ , tataḥ kutastatra prapañcasaṃbhavo yadupapattiranupapattirvā syāt .
yadi hyāryā upapattiṃ na varṇayanti kena khalvidānīṃ paramārthaṃ lokaṃ bodhayiṣyanti .. na khalvāryā lokasaṃvyavahāreṇopapattiṃ varṇayanti, kiṃ tu lokata eva yā prasiddhopapattistāṃ parāvabodhārthamabhyupetya tayaiva lokaṃ bodhayanti . yathaiva hi vidyamānāmapi śarīrāśucitāṃ viparyāsānugatā rāgiṇo nopalabhante śubhākāraṃ cābhūtamadhyāropya parikliśyante, teṣāṃ vairāgyārthaṃ tathāgatanirmito devo vā śubhasaṃjñayā prāk pracchāditān kāyadoṣānupavarṇayet , santyasmin kāye keśā ityā]dinā . te ca tasyāḥ śubhasaṃjñāyā vimuktā vairāgyamāsāda58] yeyuḥ . evamihāpyāryaiḥ sarvathāpyanupalabhyamānātmakaṃ bhāvānāmavidyātimiropahatamatinayanatayā viparītaṃ svabhāvamadhyāropya kvacicca kaṃcidviśeṣamatitarāṃ parikliśyanti pṛthagjanāḥ . tānidānīmāryāḥ tatprasiddhayaivopapattyā paribodhayanti . yathā vidyamānasya ghaṭasya na mṛdādibhya utpāda ityabhyupetam, evamutpādātpūrvaṃ vidyamānasya vidyamānatvānnāstyutpāda ityavasīyatām . yathā ca parabhūtebhyo jvālāṅgārādibhyo 'ṅkurasyotpattirnāsti iti abhyupetamevaṃ vivakṣitebhyo'pi bījādibhyo nāstītyavasīyatām .
athāpi syāt anubhava eṣo'smākamiti .. etadapyuktam . yasmādanubhava eṣa mṛṣā , anubhavatvāt, taimirikadvicandrādyanubhava vaditi . tataścānubhavasyāpi sādhyasamatvāttena pratyavasthānaṃ na yuktamiti .
tasmādanutpannā bhāvā ityevaṃ tāvadviparītasvarūpādhyāropapratipakṣeṇa prathamaprakaraṇārambhaḥ . idānīṃ kvacid yaḥ kaścidviśeṣo 'dhyāropitastadviśeṣāpākaraṇārthaṃ śeṣaprakaraṇārambhaḥ, gantṛgantavyagamanādiko'pi niravaśeṣo viśeṣo nāsti pratītyasamutpādasyeti pratipādanārtham ..
_______________
anutpannā Tib confirms R:་སྐྱེ་བ་མེད་དོ
Calc. apratiddhā Camb, Paris: aprasiddhā [en] Tib: ་དེས་ན་དངོས་བོ་ཐམས་ཅད་བཀག་པ་མེད་པར་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་
Tib = tadviruddho niścaya
Mss: āryas tūṣṇīṃbhāvaḥ ; R: āryas tūṣṇībhāvaḥ dJ: Read as R. Cf BHSD s.v. Tūṣṇī. In Pāli texts the expression ariyo tuṇhībhāvo is common, cf the references in 'A critical Pāli Dictionary' Vol I p. 425a and in 'Pāli Tipitakam Concordances' Vol II p. 244b. Tibetan[bo] 'phags pa rnams kyi is an interpretation, not a translation
Mss: masaiva / mamaiva ; Tib confirms R:་དེ་ཉིད་ཀྱིས
6 Mss: .saṃñāyāṃ viṣamā R: vigamād; Tib:[bo] gshang ba'i 'du shes de dang bral bas
Mss add: ghaṭasya
Tib= mṛṣārthaḥ
Tib adds tatprasiddhayaivopapattyā bodhayanti
The validity of pramāṇa is doubtful
58:14
atha syādeṣa eva pramāṇapremeyavyavahāro laukiko'smābhiḥ śāstreṇānuvarṇita iti .. tadanuvarṇanasya tarhi phalaṃ vācyam .. kutārkikaiḥ sa nāśito viparītalakṣaṇā59]bhidhānena, tasyāsmābhiḥ samyaglakṣaṇamuktamiti cet .. etadapyayuktam . yadi hi kutārkikairviparītalakṣaṇapraṇayanaṃ kṛtaṃ lakṣyavaiparītyaṃ lokasya syāt, tadarthaṃ prayatnasāphalyaṃ syāt , na caitadevamiti vyartha evārya prayatna iti .
api ca , yadi pramāṇādhīnaḥ prameyādhigamastāni pramāṇāni kena paricchidyanta ityādinā vigrahavyāvartanyāṃ vihito doṣaḥ . tadaparihārāt samyaglakṣaṇadyotakatvamapi nāsti .
kiṃ ca yadi svasāmānyalakṣaṇadvayānurodhena pramāṇadvayamuktaṃ yasya tallakṣaṇadvayam kiṃ tallakṣyamasti , atha nāsti . yadyasti tadā tadaparaṃ prameyamastīti kathaṃ pramāṇadvayaṃ . atha nāsti lakṣyam, tadā lakṣaṇamapi nirāśrayaṃ nāstīti kathaṃ pramāṇadvayam .
________________
1 Tib= tārkika ་རྟོག་གེ་པ
Tib= praṇayanāt
Paris, Camb: kiṃ lakṣaṇam R: ta lakṣyam Tib་མཚན་གཞི་དེ
api ca , yadi pramāṇādhīnaḥ prameyādhigamastāni pramāṇāni kena paricchidyanta ityādinā vigrahavyāvartanyāṃ vihito doṣaḥ . tadaparihārāt samyaglakṣaṇadyotakatvamapi nāsti .
kiṃ ca yadi svasāmānyalakṣaṇadvayānurodhena pramāṇadvayamuktaṃ yasya tallakṣaṇadvayam kiṃ tallakṣyamasti , atha nāsti . yadyasti tadā tadaparaṃ prameyamastīti kathaṃ pramāṇadvayaṃ . atha nāsti lakṣyam, tadā lakṣaṇamapi nirāśrayaṃ nāstīti kathaṃ pramāṇadvayam .
________________
1 Tib= tārkika ་རྟོག་གེ་པ
Tib= praṇayanāt
Paris, Camb: kiṃ lakṣaṇam R: ta lakṣyam Tib་མཚན་གཞི་དེ
Interaction of cognition and characterisitcs cannot generate knowledge
59:9
vakṣyati hi ,
lakṣaṇāsaṃpravṛttau ca na lakṣyamupapadyate .
lakṣyasyānupapattau ca lakṣaṇasyāpyasaṃbhavaḥ .. iti .. 60]
atha syānna lakṣyate'neneti lakṣaṇam , kiṃ tarhi ' kṛtyalyuṭo bahulam' iti karmaṇi lyuṭaṃ kṛtvā lakṣyate taditi lakṣaṇam .. evamapi tenaitasya lakṣyamāṇatvāsaṃbhavādyenaital lakṣyate tasya karaṇasya karmaṇo'rthāntaratvāt , sa eva doṣaḥ .
atha syāt, jñānasya karaṇatvāttasya ca svalakṣaṇāntarbhāvādayamadoṣa iti , ucyate . iha bhāvānāmanyāsādhāraṇamātmīyaṃ yatsvarūpaṃ tatsvalakṣaṇam , tadyathā pṛthivyāḥ kāṭhinyaṃ vedanāyā viṣayānubhavo vijñānasya viṣayaprativijñaptiḥ , tena hi tallakṣyata iti kṛtvā prasiddhānugatāṃ ca vyutpattimavadhūya karmasādhanamabhyupagacchati . vijñānasya ca karaṇabhāvaṃ pratipadyamānenetyuktaṃ bhavati , svalakṣaṇasyaiva karmatā svalakṣaṇāntarasya karaṇabhā61]vaśceti . tatra yadi vijñānasvalakṣaṇaṃ karaṇam tasya vyatiriktena karmaṇā bhavitavyamiti sa eva doṣaḥ .
atha syāt, yatpṛthivyādigataṃ kāṭhinyādikaṃ vijñānagamyaṃ tattasya karmāstyeva tacca svalakṣaṇāvyatiriktamiti . evaṃ tarhi vijñānasvalakṣaṇasya karmatvābhāvātprameyatvaṃ na syāt, karmarūpasyaiva svalakṣaṇasya prameyatvāt . tataśca dvividhaṃ prameyaṃ svalakṣaṇaṃ sāmānyalakṣaṇaṃ ca , ityetadviśeṣya vaktavyam , kiṃcit svalakṣaṇaṃ prameyaṃ yallakṣyata ityevaṃ vyapadiśyate, kiṃcidaprameyaṃ yallakṣyate'neneti vyapadiśyata iti .. atha tadapi karmasādhanaṃ tadā tasyānyena karaṇena bhavitavyam . jñānāntarasya karaṇabhāvaparikalpanāyāmanavasthādoṣaścāpadyate .
_______________
Mss: tena evam Tib omits tena
R: tenaiva tasya .... yena tal(Mss yemana ta) Tib confirms R་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ … གང་གིས་དེ
vedanāyā anubhavo ; Tib confirms R:་ཚོར་བའི་མཉོང་བ
4 prasiddhyanugatāṃ ; Tib confirms R:[bo] rab tu grags pa dang rjes su 'brel pa'i
R: pratipadyamānene(Mss: na)dam uktaṃ bhavati Tib confirms R:་རྟོགས་པས་...་འདི་སྨྲས་པར་འགྱུར་རོ་
Ex conj. Mss: sāmānyalakṣaṇaṃ labhyetadviśeṣya Tib:་སཕྱིའི་མཚན་ཉིད་དོ་...
mss kiṃci(t)pra. Tibགཞལ་བྱ་མ་ཡིན་དེ; R kiṃ cid aprameya
Mss: tadānityadoṣa. ; R aniṣṭā doṣaś cāpadyante ; Tib་ཡང་ཐུག་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ
lakṣaṇāsaṃpravṛttau ca na lakṣyamupapadyate .
lakṣyasyānupapattau ca lakṣaṇasyāpyasaṃbhavaḥ .. iti .. 60]
atha syānna lakṣyate'neneti lakṣaṇam , kiṃ tarhi ' kṛtyalyuṭo bahulam' iti karmaṇi lyuṭaṃ kṛtvā lakṣyate taditi lakṣaṇam .. evamapi tenaitasya lakṣyamāṇatvāsaṃbhavādyenaital lakṣyate tasya karaṇasya karmaṇo'rthāntaratvāt , sa eva doṣaḥ .
atha syāt, jñānasya karaṇatvāttasya ca svalakṣaṇāntarbhāvādayamadoṣa iti , ucyate . iha bhāvānāmanyāsādhāraṇamātmīyaṃ yatsvarūpaṃ tatsvalakṣaṇam , tadyathā pṛthivyāḥ kāṭhinyaṃ vedanāyā viṣayānubhavo vijñānasya viṣayaprativijñaptiḥ , tena hi tallakṣyata iti kṛtvā prasiddhānugatāṃ ca vyutpattimavadhūya karmasādhanamabhyupagacchati . vijñānasya ca karaṇabhāvaṃ pratipadyamānenetyuktaṃ bhavati , svalakṣaṇasyaiva karmatā svalakṣaṇāntarasya karaṇabhā61]vaśceti . tatra yadi vijñānasvalakṣaṇaṃ karaṇam tasya vyatiriktena karmaṇā bhavitavyamiti sa eva doṣaḥ .
atha syāt, yatpṛthivyādigataṃ kāṭhinyādikaṃ vijñānagamyaṃ tattasya karmāstyeva tacca svalakṣaṇāvyatiriktamiti . evaṃ tarhi vijñānasvalakṣaṇasya karmatvābhāvātprameyatvaṃ na syāt, karmarūpasyaiva svalakṣaṇasya prameyatvāt . tataśca dvividhaṃ prameyaṃ svalakṣaṇaṃ sāmānyalakṣaṇaṃ ca , ityetadviśeṣya vaktavyam , kiṃcit svalakṣaṇaṃ prameyaṃ yallakṣyata ityevaṃ vyapadiśyate, kiṃcidaprameyaṃ yallakṣyate'neneti vyapadiśyata iti .. atha tadapi karmasādhanaṃ tadā tasyānyena karaṇena bhavitavyam . jñānāntarasya karaṇabhāvaparikalpanāyāmanavasthādoṣaścāpadyate .
_______________
Mss: tena evam Tib omits tena
R: tenaiva tasya .... yena tal(Mss yemana ta) Tib confirms R་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ … གང་གིས་དེ
vedanāyā anubhavo ; Tib confirms R:་ཚོར་བའི་མཉོང་བ
4 prasiddhyanugatāṃ ; Tib confirms R:[bo] rab tu grags pa dang rjes su 'brel pa'i
R: pratipadyamānene(Mss: na)dam uktaṃ bhavati Tib confirms R:་རྟོགས་པས་...་འདི་སྨྲས་པར་འགྱུར་རོ་
Ex conj. Mss: sāmānyalakṣaṇaṃ labhyetadviśeṣya Tib:་སཕྱིའི་མཚན་ཉིད་དོ་...
mss kiṃci(t)pra. Tibགཞལ་བྱ་མ་ཡིན་དེ; R kiṃ cid aprameya
Mss: tadānityadoṣa. ; R aniṣṭā doṣaś cāpadyante ; Tib་ཡང་ཐུག་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ
Self-awareness is impossible
61:9
atha manyasesvasaṃvittirasti, tatastayā svasaṃvityā grahaṇātkarmatāyāṃ satyāmastyeva prameyāntarbhāva iti .. ucyate , vistareṇa madhyamakāvatāre svasaṃvittiniṣedhāt svalakṣaṇaṃ 62]svalakṣaṇāntareṇa lakṣyate, tadapi svasaṃvittyā iti na yujyate . api ca , tadapi nāma jñānaṃ svalakṣaṇavyatirekeṇāsiddherasaṃbhavāllakṣyābhāve nirāśrayalakṣaṇapravṛttyasaṃbhavāt sarvathā nāstīti kutaḥ1 svasaṃvittiḥ .
tathā coktamāryaratnacūḍaparipṛcchāyām . sa cittamasamanupaśyan2 cittadhārāṃ paryeṣate kutaścittasyotpattiriti . tasyaivaṃ bhavati . ālambane sati cittamutpadyate . tatkimanyadālambanamanyaccittam, atha yadevālambanaṃ tadeva cittam . yadi tāvadanyadālambanamanyaccittam tadā dvicittatā bhaviṣyati . atha yadevālambanaṃ tadeva cittam . tatkathaṃ cittena cittaṃ3 samanupaśyati . na ca cittaṃ cittaṃ samanupaśyati . tadyathāpi nāma tayaivāsidhārayā saivāsidhārā na 63] śakyate chettum, na tenaivāṅgulyagreṇa tadevāṅgulyagraṃ śakyate spraṣṭum, evameva na tenaiva cittena tadeva cittaṃ śakyaṃ draṣṭum . tasyaivaṃ yoniśaḥ prayuktasya yā cittasyānavasthānatā nucchedāśāśvatatā na kūṭasthatā nāhetukī na pratyayaviruddhā na tato nānyato na saiva5 nānyā tāṃ cittadhārāṃ cittalatāṃ6 cittadharmatāṃ cittānavasthitatāṃ cittāpracāratāṃ cittādṛśyatāṃ cittasvalakṣaṇatāṃ tathā jānāti tathā paśyati yathā tathatāṃ na ca nirodhayati7 . tāṃ ca cittavivekatāṃ tathā prajānāti tathā paśyati , iyaṃ kulaputra bodhisattvasya] citte cittānupaśyanā smṛtyupasthānam8 iti ..
tadevaṃ nāsti svasaṃvittistadabhāvāt kiṃ kena lakṣyate ..
_______________
1 Mss: tataḥ Tib་ག་ལ R kutaḥ
2 Mss et Burnouf : cittaṃ sam. ib་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བས
3 Read with R cittaṃ cittaṃ
4 Mss: .sthānatāmocchedāś.
5 Mss: nasyaiva ; R: na seva
6 Mss: .latā / .lakṣyatā / .lakṣaṇatā; R: cittalatāṃ
7 R: virodhayati ; Tib:་འཁྲུག་པར་...་བྱེད་པ
8 R:smṛtyupasthānam; Mss: nā smṛtyupasthānam
tathā coktamāryaratnacūḍaparipṛcchāyām . sa cittamasamanupaśyan2 cittadhārāṃ paryeṣate kutaścittasyotpattiriti . tasyaivaṃ bhavati . ālambane sati cittamutpadyate . tatkimanyadālambanamanyaccittam, atha yadevālambanaṃ tadeva cittam . yadi tāvadanyadālambanamanyaccittam tadā dvicittatā bhaviṣyati . atha yadevālambanaṃ tadeva cittam . tatkathaṃ cittena cittaṃ3 samanupaśyati . na ca cittaṃ cittaṃ samanupaśyati . tadyathāpi nāma tayaivāsidhārayā saivāsidhārā na 63] śakyate chettum, na tenaivāṅgulyagreṇa tadevāṅgulyagraṃ śakyate spraṣṭum, evameva na tenaiva cittena tadeva cittaṃ śakyaṃ draṣṭum . tasyaivaṃ yoniśaḥ prayuktasya yā cittasyānavasthānatā nucchedāśāśvatatā na kūṭasthatā nāhetukī na pratyayaviruddhā na tato nānyato na saiva5 nānyā tāṃ cittadhārāṃ cittalatāṃ6 cittadharmatāṃ cittānavasthitatāṃ cittāpracāratāṃ cittādṛśyatāṃ cittasvalakṣaṇatāṃ tathā jānāti tathā paśyati yathā tathatāṃ na ca nirodhayati7 . tāṃ ca cittavivekatāṃ tathā prajānāti tathā paśyati , iyaṃ kulaputra bodhisattvasya] citte cittānupaśyanā smṛtyupasthānam8 iti ..
tadevaṃ nāsti svasaṃvittistadabhāvāt kiṃ kena lakṣyate ..
_______________
1 Mss: tataḥ Tib་ག་ལ R kutaḥ
2 Mss et Burnouf : cittaṃ sam. ib་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བས
3 Read with R cittaṃ cittaṃ
4 Mss: .sthānatāmocchedāś.
5 Mss: nasyaiva ; R: na seva
6 Mss: .latā / .lakṣyatā / .lakṣaṇatā; R: cittalatāṃ
7 R: virodhayati ; Tib:་འཁྲུག་པར་...་བྱེད་པ
8 R:smṛtyupasthānam; Mss: nā smṛtyupasthānam
characterisitic and characterised are untenable
63:8
kiṃ ca , bhedena vā tallakṣaṇaṃ lakṣyātsyādabhedena vā . tatra yadi tāvad bhedena tadā lakṣyādbhinnatvādalakṣaṇavallakṣaṇamapi na lakṣaṇam . lakṣaṇācca bhinnatvādalakṣyavallakṣyamapi na 64] lakṣyam . tathā lakṣyādbhinnatvāllakṣaṇasya lakṣaṇanirapekṣaṃ lakṣyaṃ syāttataśca na tallakṣyaṃ lakṣaṇanirapekṣatvāt khapuṣpavat .. athābhinne lakṣyalakṣaṇe, tadā lakṣaṇādavyatiriktattvāllakṣaṇasvātmabadvihīyate lakṣyasya lakṣyatā . lakṣyāccāvyatiriktatvāllakṣyasvātmavallakṣaṇamapi na lakṣaṇasvabhāvam . yathā coktam ,
lakṣyāllakṣaṇamanyaccet syāttallakṣyamalakṣaṇam .
tayorabhāvo'nanyatve vispaṣṭaṃ kathitaṃ tvayā .. iti ..
na ca vinā tattvānyatvena lakṣyalakṣaṇasiddhavanyā gatirasti , tathā ca vakṣyati,
ekībhāvena vā siddhirnānābhāvena vā yayoḥ .
na vidyate, tayoḥ siddhiḥ kathaṃ nu khalu vidyate ..iti..
athavocyate , avācyata]yā siddhirbhaviṣyatīti cennaitadevam . avācyatā hi nāma parasparavibhāgaparijñānābhāve sati bhavati . yatra ca vibhāgaparijñānaṃ nāsti, tatredaṃ lakṣaṇamidaṃ lakṣyamiti viśeṣataḥ paricchedāsaṃbhave sati dvayorapyabhāva eveti . tasmādavācyatayāpi nāsti siddhiḥ .
_______________
R: athāvācyatayā ; Tib confimrs R:བི་སྟེ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད་དུ
lakṣyāllakṣaṇamanyaccet syāttallakṣyamalakṣaṇam .
tayorabhāvo'nanyatve vispaṣṭaṃ kathitaṃ tvayā .. iti ..
na ca vinā tattvānyatvena lakṣyalakṣaṇasiddhavanyā gatirasti , tathā ca vakṣyati,
ekībhāvena vā siddhirnānābhāvena vā yayoḥ .
na vidyate, tayoḥ siddhiḥ kathaṃ nu khalu vidyate ..iti..
athavocyate , avācyata]yā siddhirbhaviṣyatīti cennaitadevam . avācyatā hi nāma parasparavibhāgaparijñānābhāve sati bhavati . yatra ca vibhāgaparijñānaṃ nāsti, tatredaṃ lakṣaṇamidaṃ lakṣyamiti viśeṣataḥ paricchedāsaṃbhave sati dvayorapyabhāva eveti . tasmādavācyatayāpi nāsti siddhiḥ .
_______________
R: athāvācyatayā ; Tib confimrs R:བི་སྟེ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད་དུ
Saṃvṛti is non-existence of characterised independently from characterisctics
67:10
evaṃ pṛthivyādīnāṃ yadyapi kāṭhinyādivyatiriktaṃ vicāryamāṇaṃ lakṣyaṃ nāsti lakṣyavyatirekeṇa ca lakṣaṇaṃ nirāśrayam tathāpi saṃvṛtireveti , parasparāpekṣayā tayoḥ siddhayā siddhiṃ vyavasthāpayāṃbabhūvurācāryāḥ . avaśyaṃ caitadevamabhyupeyam , anyathā hi saṃvṛtirupa68]pattyā na viyujyeta, tadeva tattvameva syānna saṃvṛtiḥ . na copapattyā vicāryamāṇānāṃ śilāputrakādīmevāsaṃbhavaḥ, kiṃ tarhi vakṣyamāṇayā yuktyā rūpavedanādīnāmapi nāsti saṃbhava iti teṣāmapi saṃvṛtyā śilāputrakādivann]āstitvamāstheyaṃ syāt , na caitadevamityasadetat ..
atha syāt , kimanayā sūkṣmekṣikayā , naiva hi vayaṃ sarvapramāṇa prameyavyavahāraṃ satyamityācakṣmahe, kiṃ tu lokaprasiddhireṣā munā nyāyena vyavasthāpyata iti .
ucyate . vayamapyevaṃ brūmaḥ , kimanayā sūkṣmekṣikayā laukikavyavahāre'vatārikayā , tiṣṭhatu tāvadeṣā viparyāsamātrāsāditātmabhāvasattākā saṃvṛtiḥ mumukṣūṇāṃ mokṣāvāhaka kuśala69]mūlopacayaheturyāvanna tattvādhigama iti . bhavāṃstvetāṃ saṃvṛtiparamārthasatyavibhāgadurvidagdhabuddhitayā kvacidupapattimavatārya anyāyato nāśayati . so'haṃ saṃvṛtisatyavyavasthāvaicakṣaṇyāllaukika eva pakṣe sthitvā saṃvṛtyekadeśanirākaraṇopakṣiptopapattyantarāntara10 mupapattyantareṇa vinivartayan lokaṃ]vṛddha iva lokacārātparibhraśyamānaṃ bhavantameva nivartayāmi na tu saṃvṛtim .. tasmādyadi laukiko vyavahārastadā avaśyaṃ lakṣaṇavallakṣyeṇāpi bhavitavyam , tataśca sa eva doṣaḥ . atha paramārthastadā lakṣyābhāvāllakṣaṇadvayamapi nāstīti kutaḥ pramāṇadvayam ..
atha śabdānāmevaṃ kriyākārakasaṃbandhapūrvikā vyutpattirnāṅgīkriyate . tadidamatikaṣṭam , taireva kriyākārakasaṃbandhapravṛttaiḥ śabdairbhavān vyavaharati, śabdārthaṃ kriyākaraṇādikaṃ ca necchatīti , aho vatecchāmātrapratibaddhapravṛttito11 bhavataḥ ..
yadā caivaṃ prameyadvayamavyavasthitaṃ tadā svasāmānyalakṣaṇā]viṣayatvenāgamādīnāṃ pramāṇāntaratvam12 ..
_______________
R: saṃvṛtireṣeti; Tib confirms R:འདི་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་དེ
R: parasparāmekṣamātratayā siddhyā; Tib confirms R:་ཕན་ཚུན་བློས་པ་ཙམ་གྱིས་གྲུབ་པའི་སྒོ་ནས
Tib:འཐད་པ yukti
R tadeyam Tib: དེས་ན་འདི་ན (error for ་ནི.). DeJong suggests: tadā iyaṃ tattvam eva syān na saṃvṛti
Mss .putraka ivāsitvam āstheyam
Tib adds:་བརྟེན་ནས་བརྟགས་པར་རྣམ་པར་བཞག་པ་འདི་ཡང་དབུ་མ་ལ་འཟུག་པ་ལས་རྒྱས་པར་བརྟན་བས་དེ་ཉིད་ལས་ཡོངས་སུ་བཚལ་བར་བྱ་ཨོ་.
Mss: sarvata apramāṇa ་ཚད་མ་དནད་གཞལ་བྱའིཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་བདེན་པ་ཡིན་ནོ་
Mss: prasiddhir eṣā / eva Tib:་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་འདི
Mss: mokṣāvāhaka. / mokṣogahaka
10 Tib= upapattyantaram upa.
11 R: pravṛttitā ; Tib confirms R: འཇུག་པ་ཉིད་དོ; cf Stcherbatsky, p156, n 1
12 Tib་དེའི་ཚེ་ལུང་ལ་སོགས་པ་རང་དང་སྦྱིའི་མཙན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཚད་མ་གཞན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནོ= … na pramāṇāntaratvābhāvaḥ
atha syāt , kimanayā sūkṣmekṣikayā , naiva hi vayaṃ sarvapramāṇa prameyavyavahāraṃ satyamityācakṣmahe, kiṃ tu lokaprasiddhireṣā munā nyāyena vyavasthāpyata iti .
ucyate . vayamapyevaṃ brūmaḥ , kimanayā sūkṣmekṣikayā laukikavyavahāre'vatārikayā , tiṣṭhatu tāvadeṣā viparyāsamātrāsāditātmabhāvasattākā saṃvṛtiḥ mumukṣūṇāṃ mokṣāvāhaka kuśala69]mūlopacayaheturyāvanna tattvādhigama iti . bhavāṃstvetāṃ saṃvṛtiparamārthasatyavibhāgadurvidagdhabuddhitayā kvacidupapattimavatārya anyāyato nāśayati . so'haṃ saṃvṛtisatyavyavasthāvaicakṣaṇyāllaukika eva pakṣe sthitvā saṃvṛtyekadeśanirākaraṇopakṣiptopapattyantarāntara10 mupapattyantareṇa vinivartayan lokaṃ]vṛddha iva lokacārātparibhraśyamānaṃ bhavantameva nivartayāmi na tu saṃvṛtim .. tasmādyadi laukiko vyavahārastadā avaśyaṃ lakṣaṇavallakṣyeṇāpi bhavitavyam , tataśca sa eva doṣaḥ . atha paramārthastadā lakṣyābhāvāllakṣaṇadvayamapi nāstīti kutaḥ pramāṇadvayam ..
atha śabdānāmevaṃ kriyākārakasaṃbandhapūrvikā vyutpattirnāṅgīkriyate . tadidamatikaṣṭam , taireva kriyākārakasaṃbandhapravṛttaiḥ śabdairbhavān vyavaharati, śabdārthaṃ kriyākaraṇādikaṃ ca necchatīti , aho vatecchāmātrapratibaddhapravṛttito11 bhavataḥ ..
yadā caivaṃ prameyadvayamavyavasthitaṃ tadā svasāmānyalakṣaṇā]viṣayatvenāgamādīnāṃ pramāṇāntaratvam12 ..
_______________
R: saṃvṛtireṣeti; Tib confirms R:འདི་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་དེ
R: parasparāmekṣamātratayā siddhyā; Tib confirms R:་ཕན་ཚུན་བློས་པ་ཙམ་གྱིས་གྲུབ་པའི་སྒོ་ནས
Tib:འཐད་པ yukti
R tadeyam Tib: དེས་ན་འདི་ན (error for ་ནི.). DeJong suggests: tadā iyaṃ tattvam eva syān na saṃvṛti
Mss .putraka ivāsitvam āstheyam
Tib adds:་བརྟེན་ནས་བརྟགས་པར་རྣམ་པར་བཞག་པ་འདི་ཡང་དབུ་མ་ལ་འཟུག་པ་ལས་རྒྱས་པར་བརྟན་བས་དེ་ཉིད་ལས་ཡོངས་སུ་བཚལ་བར་བྱ་ཨོ་.
Mss: sarvata apramāṇa ་ཚད་མ་དནད་གཞལ་བྱའིཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་བདེན་པ་ཡིན་ནོ་
Mss: prasiddhir eṣā / eva Tib:་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་འདི
Mss: mokṣāvāhaka. / mokṣogahaka
10 Tib= upapattyantaram upa.
11 R: pravṛttitā ; Tib confirms R: འཇུག་པ་ཉིད་དོ; cf Stcherbatsky, p156, n 1
12 Tib་དེའི་ཚེ་ལུང་ལ་སོགས་པ་རང་དང་སྦྱིའི་མཙན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཚད་མ་གཞན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནོ= … na pramāṇāntaratvābhāvaḥ
Agent and action of knowing are untenable
64:13
api ca , yadi jñānaṃ karaṇaṃ viṣayasya paricchede kaḥ kartā, na ca kartāramantareṇāsti 65] karaṇādīnāṃ saṃbhavaḥ chidikriyāyāmiva .. atha cittasya tatra kartṛtvaṃ parikalpyate, tadapi na yuktam, yasmādarthamātradarśanaṃ cittasya vyāpāro 'rthaviśeṣadarśanaṃ] caitasānāṃ .
tatrārthadṛṣṭirvijñānaṃ tadviśeṣe tu caitasāḥ .
ityabhyupagamāt . ekasyāṃ hi pradhānakriyāyāṃ sādhyāyāṃ yathāsvaṃ guṇakriyānirvṛttidvāreṇāṅgībhāvopagamāt karaṇādīnāṃ karaṇāditvam . na ceha jñānavijñānayorekā pradhānakriyā, kiṃ tarhyarthamātraparicchittirvijñānasya pradhānakriyā, jñānasya tvarthaviśeṣapariccheda iti nāsti jñānasya karaṇatvaṃ nāpi cittasya kartṛtvam , tataśca sa eva doṣaḥ ..
atha syāt, anātmānaḥ sarvadharmā ityāgamāt kartuḥ sarvathābhāvāt , kartāramantareṇāpi vidyata eva kriyādivyavahāra iti .. etadapi nāsti , āgamasya samyagarthānavadhāraṇāt . etadevoktaṃ madhyamakāvatāre ..
_______________
Mss: saṃbhedaḥ ; R: saṃbheva
Mss: .āṅgībhāvopagamāt ; R: āṅgābhāvopagamāt Tib confirms R:ཡན་ལག་གི་ངོ་བོར་གྱུར་པ་ལས
3 R:etac coktaṃ. Tib confirms R:འདི་ཡང་...་བསྟན་ཟིན་ཏོ
tatrārthadṛṣṭirvijñānaṃ tadviśeṣe tu caitasāḥ .
ityabhyupagamāt . ekasyāṃ hi pradhānakriyāyāṃ sādhyāyāṃ yathāsvaṃ guṇakriyānirvṛttidvāreṇāṅgībhāvopagamāt karaṇādīnāṃ karaṇāditvam . na ceha jñānavijñānayorekā pradhānakriyā, kiṃ tarhyarthamātraparicchittirvijñānasya pradhānakriyā, jñānasya tvarthaviśeṣapariccheda iti nāsti jñānasya karaṇatvaṃ nāpi cittasya kartṛtvam , tataśca sa eva doṣaḥ ..
atha syāt, anātmānaḥ sarvadharmā ityāgamāt kartuḥ sarvathābhāvāt , kartāramantareṇāpi vidyata eva kriyādivyavahāra iti .. etadapi nāsti , āgamasya samyagarthānavadhāraṇāt . etadevoktaṃ madhyamakāvatāre ..
_______________
Mss: saṃbhedaḥ ; R: saṃbheva
Mss: .āṅgībhāvopagamāt ; R: āṅgābhāvopagamāt Tib confirms R:ཡན་ལག་གི་ངོ་བོར་གྱུར་པ་ལས
3 R:etac coktaṃ. Tib confirms R:འདི་ཡང་...་བསྟན་ཟིན་ཏོ
Immediate perception is untenable
69:12
kiṃ ca ghaṭaḥ pratyakṣa ityevamādikasya laukikavyavahārasyāsaṃgrahādan]āryavyavahārābhyupagamāccāvyāpitā lakṣaṇasyeti na yuktametat .
70] atha syāt,ghaṭopādānanīlādayaḥ pratyakṣāḥ pratyakṣapramāṇaparicchedyatvāt . tataśca yathaiva kāraṇe kāryopacāraṃ kṛtvā buddhānāṃ sukha utpāda iti vyapadiśyate, evaṃ pratyakṣanīlādi nimittako'pi ghaṭaḥ kārye kāraṇopacāraṃ kṛtvā pratyakṣa iti vyapadiśyate .. naivaṃvidheviṣaya upacāro yuktaḥ . utpādo hi loke sukhavyatirekeṇopalabdhaḥ, sa ca saṃskṛtalakṣaṇasvabhāvatvādanekaduṣkara śatahetutvādasukha eva, sa sukha iti vyapadiśyamāno 'saṃbaddha evetyevaṃviṣaye yukta upacāraḥ . ghaṭaḥ pratyakṣa ityatra tu na hi ghaṭo nāma kaścidyo'pratyakṣaḥ pṛthagupalabdho yasyopacārātpratyakṣatvaṃ syāt ..
nīlādivyatiriktasya ghaṭasyābhāvādaupacārikaṃ pratyakṣatvamiti cet, evamapi sutarāmupacāro na yukta upacaryamāṇasyāśrayasyābhāvāt . na hi kharaviṣāṇa taikṣṇyam upacaryate .
api ca . lokavyavahārāṅgabhūto ghaṭo yadi nīlādivyatirikto nāstīti kṛtvā tasyaupacārikaṃ pratyakṣatvaṃ parikalpyate, nanvevaṃ sati pṛthivyādivyatirekeṇa nīlādikamapi nāstīti nīlāderasyaupacārikaṃ pratyakṣatvaṃ kalpyatām . yathoktam .
71] rūpādivyatirekeṇa yathā kumbho na vidyate .
vāyvādivyatirekeṇa tathā rūpaṃ na vidyate .. iti .
tasmādevamādikasya lokavyavahārasya lakṣaṇenāsaṃgrahādavyāpitaiva lakṣaṇasyeti . tattvavidapekṣayā hi pratyakṣatvaṃ ghaṭādīnāṃ nīlādīnāṃ ca neṣyate . lokasaṃvṛtyā tvabhyupagantavyameva pratyakṣatvaṃ ghaṭādīnām .. yathoktaṃ śatake .
sarva eva ghaṭo'dṛṣṭo rūpe dṛṣṭe hi jāyate .
brūyāt kastattvavinnāma ghaṭaḥ pratyakṣa ityapi ..
etenaiva vicāreṇa sugandhi madhuraṃ mṛdu .
pratiṣedhayitavyāni sarvāṇyuttamabuddhinā ..iti..
api cāparokṣārthavācitvātpratyakṣaśabdasya sākṣādabhimukho'rthaḥ pratyakṣaḥ, pratigatamakṣa masminniti kṛtvā ghaṭanīlādīnāmaparokṣāṇāṃ pratyakṣatvaṃ siddhaṃ bhavati . tatpariccheda72] kasya jñānasya tṛṇatuṣāgnivatpratyakṣakāraṇatvāt pratyakṣatvaṃ vyapadiśyate .. yastvakṣamakṣaṃ prati vartata iti pratyakṣaśabdaṃ vyutpādayati tasya jñānasyendriyāviṣayatvādviṣayaviṣayatvā] cca na yuktā vyutpattiḥ , prativiṣayaṃ tu syāt pratyarthamiti vā ..
atha syāt , yathobhayādhīnāyāmapi vijñānapravṛttāvāśrayasya paṭumandatānuvidhānādvijñānānāṃ tadvikāravikāritvādāśrayeṇaiva vyapadeśo bhavati, cakṣurvijñānamiti. evaṃ yadyapi arthamarthaṃ prati vartate, tathāpyakṣamakṣamāśritya vartamānaṃ vijñānamāśrayeṇa vyapadeśāt pratyakṣamiti bhaviṣyati . dṛṣṭo hyasādhāraṇena vyapadeśo bherīśabdo yavāṅkura iti .. naitatpūrveṇa tulyam . tatra hi viṣayeṇa vijñāne vyapadiśyamāne rūpavijñānamityevamādinā vijñānaṣaṭkasya bhedo nopadarśitaḥ syāt, manovijñānasya cakṣurādivijñānaiḥ sahaika73] viṣayapravṛttatvāt . tathā hi nīlādivijñānaṣaṭke vijñānam ityukte sākāṅkṣa eva pratyayājjāyate10 kimetadrūpīndriyajaṃ11 vijñānamāhosvinmānasamiti . āśrayeṇa tu vyapadeśe manovijñānasya cakṣurādivijñānaviṣaye pravṛttisaṃbhave'pi parasparabhedaḥ siddho bhavati .
iha tu pramāṇa lakṣaṇavivakṣayā kalpanāpoḍhamātrasya pratyakṣatvābhyupagame sati vikalpādeva tadviśeṣatvā12 bhimatatvādasādhāraṇakāraṇena vyapadeśe sati na kiṃ citprayojanamupalakṣyate . prameyaparatantrāyāṃ ca pramāṇasaṃkhyāpravṛttau prameyākārānukāritāmātratayā ca samāsāditātmabhāvasattākayoḥ13 pramāṇayoḥ svarūpasya vyavasthāpanānnendriyeṇa vyapadeśaḥ kiṃ cidupakarotīti sarvathā viṣayeṇaiva vyapadeśo nyāyyaḥ ..
loke pratyakṣaśabdasya prasiddhatvādvivakṣite'rthe pratyarthaśabdasyāprasiddhatvād āśrayeṇaiva14 74] vyutpattirāśrīyata iti cet, ucyate , astyayaṃ pratyakṣaśabdo loke prasiddhaḥ15 . sa tu yathā loke tathā asmābhirucyata eva . yathāsthitalaukikapadārthatiraskāreṇa tu tadvayutpāde kriyamāṇe prasiddhaśabdatiraskāraḥ prasiddhaḥ syāt16 , tataśca pratyakṣamityevaṃ na syāt . ekasya ca cakṣurvijñānasyaikendriyakṣaṇāśrayasya pratyakṣatvaṃ na syādvīpsārthābhāvāt, ekaikasya ca pratyakṣatvābhāve bahūnāmapi na syāt ..
kalpanāpoḍhasyaiva ca jñānasya pratyakṣatvābhyupagamāt, tena ca lokasya saṃvyavahārābhāvāt, laukikasya ca pramāṇaprameyavyavahāra]sya17 vyākhyātumiṣṭatvāt , vyarthaiva pratyakṣapramāṇakalpanā saṃjāyate .. cakṣurvijñānasāma]ṅgī18 nīlaṃ jānāti no tu nīlamiti cāgamasya pratyakṣalakṣaṇābhidhānārthasyāprastutatvāt, pañcā75] nāmindriyavijñānānāṃ jaḍatvapratipādakatvācca nāgamādapi kalpanāpoḍhasyaiva vijñānasya pratyakṣatvamiti na yuktametat .
_______________
Mss: utpādaya ; R: utpāda
Mss: evaṃviṣaye ; R:evaṃvidhe viṣaye Tib confirms R:་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཡུལ་ལ
R: kharaviṣāṇe Tib confirms R:བོང་བུའི་རབ༹་ལ
Mss: taicakṣu / taicatvam
Mss: ghaṭo dṛṣṭo ... brūyāt ka sya cin nāma (tat kasya cin) ... ghaṭo 'pratyakṣa ity api Tib:གཟུགས་མཐོང་ཚེན་བུམ་པ་ནི་.་ཐམས་ཅད་ཁོན་མཐོང་མི་འགྱུར་.་བུམ་པ་མངོན་སུམ་་ཤེས་བྱ་འང་.་དེ་ཉིད་རིགས་པ་སུ་ཞིག་སྨྲ་..
R: jñānasyendriyāviṣayaviṣayitvā ca deJong confirms LVP's reading
Mss: āśrayasya; R: āśrayeṇa
Mss: ṣaṭkāsya
Mss: tadā hi nīlādivijñānaṣaṭkā vijñānam Tib: ་འདི་ལྟར་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་ལ་དྲུག་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་ན་ནི་.
10 R: sākāṃkṣa eva pratyayā jāyate Tib:་ཤེས་པ་རེ་བ་དང་བཅས་པ་ཡིད་དུ་འགྱུར་ལ . DeJong suggest to read: sākāṅkṣa eva pratyayo jāyate
11 Mss: rūpendriya / rūpīndriya
12 Camb.: tadviśeṣasya
13 Mss: samāsādita. / samādita. Tib:་རྙེད་པ
14 Mss: āloke … vivakṣite'rthe pratyarthaśabdasya prasiddhatvād āśrayeṇaiva R: śabdasyāprasiddhatvād
15 R: lokaprasiddhaḥ Tib:་འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པ. DeJong suggest to read as R
16 R: tiraskāro 'pi syāt[en] Tib confirms R:་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་སྒྲ་ཡང་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ
17Tib:bo tha snyad[/bo]
18 R:sāmaṃgī
70] atha syāt,ghaṭopādānanīlādayaḥ pratyakṣāḥ pratyakṣapramāṇaparicchedyatvāt . tataśca yathaiva kāraṇe kāryopacāraṃ kṛtvā buddhānāṃ sukha utpāda iti vyapadiśyate, evaṃ pratyakṣanīlādi nimittako'pi ghaṭaḥ kārye kāraṇopacāraṃ kṛtvā pratyakṣa iti vyapadiśyate .. naivaṃvidheviṣaya upacāro yuktaḥ . utpādo hi loke sukhavyatirekeṇopalabdhaḥ, sa ca saṃskṛtalakṣaṇasvabhāvatvādanekaduṣkara śatahetutvādasukha eva, sa sukha iti vyapadiśyamāno 'saṃbaddha evetyevaṃviṣaye yukta upacāraḥ . ghaṭaḥ pratyakṣa ityatra tu na hi ghaṭo nāma kaścidyo'pratyakṣaḥ pṛthagupalabdho yasyopacārātpratyakṣatvaṃ syāt ..
nīlādivyatiriktasya ghaṭasyābhāvādaupacārikaṃ pratyakṣatvamiti cet, evamapi sutarāmupacāro na yukta upacaryamāṇasyāśrayasyābhāvāt . na hi kharaviṣāṇa taikṣṇyam upacaryate .
api ca . lokavyavahārāṅgabhūto ghaṭo yadi nīlādivyatirikto nāstīti kṛtvā tasyaupacārikaṃ pratyakṣatvaṃ parikalpyate, nanvevaṃ sati pṛthivyādivyatirekeṇa nīlādikamapi nāstīti nīlāderasyaupacārikaṃ pratyakṣatvaṃ kalpyatām . yathoktam .
71] rūpādivyatirekeṇa yathā kumbho na vidyate .
vāyvādivyatirekeṇa tathā rūpaṃ na vidyate .. iti .
tasmādevamādikasya lokavyavahārasya lakṣaṇenāsaṃgrahādavyāpitaiva lakṣaṇasyeti . tattvavidapekṣayā hi pratyakṣatvaṃ ghaṭādīnāṃ nīlādīnāṃ ca neṣyate . lokasaṃvṛtyā tvabhyupagantavyameva pratyakṣatvaṃ ghaṭādīnām .. yathoktaṃ śatake .
sarva eva ghaṭo'dṛṣṭo rūpe dṛṣṭe hi jāyate .
brūyāt kastattvavinnāma ghaṭaḥ pratyakṣa ityapi ..
etenaiva vicāreṇa sugandhi madhuraṃ mṛdu .
pratiṣedhayitavyāni sarvāṇyuttamabuddhinā ..iti..
api cāparokṣārthavācitvātpratyakṣaśabdasya sākṣādabhimukho'rthaḥ pratyakṣaḥ, pratigatamakṣa masminniti kṛtvā ghaṭanīlādīnāmaparokṣāṇāṃ pratyakṣatvaṃ siddhaṃ bhavati . tatpariccheda72] kasya jñānasya tṛṇatuṣāgnivatpratyakṣakāraṇatvāt pratyakṣatvaṃ vyapadiśyate .. yastvakṣamakṣaṃ prati vartata iti pratyakṣaśabdaṃ vyutpādayati tasya jñānasyendriyāviṣayatvādviṣayaviṣayatvā] cca na yuktā vyutpattiḥ , prativiṣayaṃ tu syāt pratyarthamiti vā ..
atha syāt , yathobhayādhīnāyāmapi vijñānapravṛttāvāśrayasya paṭumandatānuvidhānādvijñānānāṃ tadvikāravikāritvādāśrayeṇaiva vyapadeśo bhavati, cakṣurvijñānamiti. evaṃ yadyapi arthamarthaṃ prati vartate, tathāpyakṣamakṣamāśritya vartamānaṃ vijñānamāśrayeṇa vyapadeśāt pratyakṣamiti bhaviṣyati . dṛṣṭo hyasādhāraṇena vyapadeśo bherīśabdo yavāṅkura iti .. naitatpūrveṇa tulyam . tatra hi viṣayeṇa vijñāne vyapadiśyamāne rūpavijñānamityevamādinā vijñānaṣaṭkasya bhedo nopadarśitaḥ syāt, manovijñānasya cakṣurādivijñānaiḥ sahaika73] viṣayapravṛttatvāt . tathā hi nīlādivijñānaṣaṭke vijñānam ityukte sākāṅkṣa eva pratyayājjāyate10 kimetadrūpīndriyajaṃ11 vijñānamāhosvinmānasamiti . āśrayeṇa tu vyapadeśe manovijñānasya cakṣurādivijñānaviṣaye pravṛttisaṃbhave'pi parasparabhedaḥ siddho bhavati .
iha tu pramāṇa lakṣaṇavivakṣayā kalpanāpoḍhamātrasya pratyakṣatvābhyupagame sati vikalpādeva tadviśeṣatvā12 bhimatatvādasādhāraṇakāraṇena vyapadeśe sati na kiṃ citprayojanamupalakṣyate . prameyaparatantrāyāṃ ca pramāṇasaṃkhyāpravṛttau prameyākārānukāritāmātratayā ca samāsāditātmabhāvasattākayoḥ13 pramāṇayoḥ svarūpasya vyavasthāpanānnendriyeṇa vyapadeśaḥ kiṃ cidupakarotīti sarvathā viṣayeṇaiva vyapadeśo nyāyyaḥ ..
loke pratyakṣaśabdasya prasiddhatvādvivakṣite'rthe pratyarthaśabdasyāprasiddhatvād āśrayeṇaiva14 74] vyutpattirāśrīyata iti cet, ucyate , astyayaṃ pratyakṣaśabdo loke prasiddhaḥ15 . sa tu yathā loke tathā asmābhirucyata eva . yathāsthitalaukikapadārthatiraskāreṇa tu tadvayutpāde kriyamāṇe prasiddhaśabdatiraskāraḥ prasiddhaḥ syāt16 , tataśca pratyakṣamityevaṃ na syāt . ekasya ca cakṣurvijñānasyaikendriyakṣaṇāśrayasya pratyakṣatvaṃ na syādvīpsārthābhāvāt, ekaikasya ca pratyakṣatvābhāve bahūnāmapi na syāt ..
kalpanāpoḍhasyaiva ca jñānasya pratyakṣatvābhyupagamāt, tena ca lokasya saṃvyavahārābhāvāt, laukikasya ca pramāṇaprameyavyavahāra]sya17 vyākhyātumiṣṭatvāt , vyarthaiva pratyakṣapramāṇakalpanā saṃjāyate .. cakṣurvijñānasāma]ṅgī18 nīlaṃ jānāti no tu nīlamiti cāgamasya pratyakṣalakṣaṇābhidhānārthasyāprastutatvāt, pañcā75] nāmindriyavijñānānāṃ jaḍatvapratipādakatvācca nāgamādapi kalpanāpoḍhasyaiva vijñānasya pratyakṣatvamiti na yuktametat .
_______________
Mss: utpādaya ; R: utpāda
Mss: evaṃviṣaye ; R:evaṃvidhe viṣaye Tib confirms R:་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཡུལ་ལ
R: kharaviṣāṇe Tib confirms R:བོང་བུའི་རབ༹་ལ
Mss: taicakṣu / taicatvam
Mss: ghaṭo dṛṣṭo ... brūyāt ka sya cin nāma (tat kasya cin) ... ghaṭo 'pratyakṣa ity api Tib:གཟུགས་མཐོང་ཚེན་བུམ་པ་ནི་.་ཐམས་ཅད་ཁོན་མཐོང་མི་འགྱུར་.་བུམ་པ་མངོན་སུམ་་ཤེས་བྱ་འང་.་དེ་ཉིད་རིགས་པ་སུ་ཞིག་སྨྲ་..
R: jñānasyendriyāviṣayaviṣayitvā ca deJong confirms LVP's reading
Mss: āśrayasya; R: āśrayeṇa
Mss: ṣaṭkāsya
Mss: tadā hi nīlādivijñānaṣaṭkā vijñānam Tib: ་འདི་ལྟར་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་ལ་དྲུག་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་ན་ནི་.
10 R: sākāṃkṣa eva pratyayā jāyate Tib:་ཤེས་པ་རེ་བ་དང་བཅས་པ་ཡིད་དུ་འགྱུར་ལ . DeJong suggest to read: sākāṅkṣa eva pratyayo jāyate
11 Mss: rūpendriya / rūpīndriya
12 Camb.: tadviśeṣasya
13 Mss: samāsādita. / samādita. Tib:་རྙེད་པ
14 Mss: āloke … vivakṣite'rthe pratyarthaśabdasya prasiddhatvād āśrayeṇaiva R: śabdasyāprasiddhatvād
15 R: lokaprasiddhaḥ Tib:་འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པ. DeJong suggest to read as R
16 R: tiraskāro 'pi syāt[en] Tib confirms R:་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་སྒྲ་ཡང་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ
17Tib:bo tha snyad[/bo]
18 R:sāmaṃgī
Conventional expressions do not withstand logical scrutiny
66:1
66] athāpi syāt, yathā śilāputrakasya śarīram rāhoḥ śira iti śarīra śirovyatiriktaviśeṣaṇāsaṃbhave'pi viśeṣaṇaviśeṣyabhāvo'sti, evaṃ pṛthivyāḥ svalakṣaṇamiti svalakṣaṇavyatiriktapṛthivyasaṃbhave'pi bhaviṣyatīti .. naitadevamatulyatvāt . śarīraśiraḥśabdayorhi buddhayādipāṇyādivat sahabhāvipadārthāntarasāpekṣatāpravṛttau śarīraśiraḥ śabdamātrālambano buddhyupajananaḥ sahacāripadārthāntarasākāṅkṣa eva vartate, kasya śarīram kasya śira iti . itaro'pi viśeṣaṇānantara saṃbandhanirācikīrṣayā . śilāputrakarāhuviśeṣaṇadhvaninā laukikasaṃketānuvidhāyinā pratikartuḥ kāṅkṣāmapahantīti yuktam . iha tu kāṭhinyādivyatiriktapṛthivyādyasaṃbhave sati na yukto viśeṣaṇaviśeṣyabhāvaḥ .
tīrthikairvyatiriktalakṣyā bhyupagamāttadanurodhena viśeṣaṇābhidhānamaduṣṭamiti cet, 67] naitadevam . na hi tīrthikaparikalpitā yuktividhurāḥ padārthāḥ svasamaye'bhyupagantuṃ nyāyyāḥ . Pramāṇāntarāderapyabhyugamaprasaṅgāt .
api ca pudgalādiprajñaptivat sa śarīropādānasya śilāputrakasyopādāturlaukikavyavahārāṅgabhūtasya viśeṣaṇasyāvicāraprasiddhasyasad bhāvāt, śiraupādānasya ca rāhorupādātuḥ sadbhāvādayuktametannidarśanam .. śarīraśirovyatiriktasyārthāntarasyāsiddhestanmātrasyopalambhāt siddhameva nidarśanamiti cet, naitadevam . laukike vyavahāra itthaṃ vicārāpravṛtteravicārataśca laukikapadārthānāmastitvāt . yathaiva hi rūpādivyatirekeṇa vicāryamāṇa ātmā na saṃbhavati, api ca lokasaṃvṛtyā skandhānupādāya asyāstitvam, evaṃ rāhuśilāputrakayorapīti nāsti nidarśanasiddhiḥ ..
_______________
1 Mss: .pāṇyādimat.
Mss: buddhyāpajananaḥ / buddhyupajananaḥ ; R: buddhyā 'pajananaḥ ; Tib:་བློ་སྐྱེས་པ་ལྟ་ཞིག
Mss:viśeṣaṇānantara. ; Tib:[bo] kyad par gzhag Stcherbatsky emends viśeṣaṇāntara and་གཞན; R confirms emendations
R: pratipattuḥ ; Tib confirms R:་རྟོགས་པ་པོའི
R: upahantīti; Tib confirms R:སེལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་
Mss: .vyatiriktālakṣya. ; Tib:་མཚན་གཞི་ཐ་དད་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར
Mss: sa / sva ; omitted in Tib.
Mss: .asad. ; R: .siddhasya sad.
tīrthikairvyatiriktalakṣyā bhyupagamāttadanurodhena viśeṣaṇābhidhānamaduṣṭamiti cet, 67] naitadevam . na hi tīrthikaparikalpitā yuktividhurāḥ padārthāḥ svasamaye'bhyupagantuṃ nyāyyāḥ . Pramāṇāntarāderapyabhyugamaprasaṅgāt .
api ca pudgalādiprajñaptivat sa śarīropādānasya śilāputrakasyopādāturlaukikavyavahārāṅgabhūtasya viśeṣaṇasyāvicāraprasiddhasyasad bhāvāt, śiraupādānasya ca rāhorupādātuḥ sadbhāvādayuktametannidarśanam .. śarīraśirovyatiriktasyārthāntarasyāsiddhestanmātrasyopalambhāt siddhameva nidarśanamiti cet, naitadevam . laukike vyavahāra itthaṃ vicārāpravṛtteravicārataśca laukikapadārthānāmastitvāt . yathaiva hi rūpādivyatirekeṇa vicāryamāṇa ātmā na saṃbhavati, api ca lokasaṃvṛtyā skandhānupādāya asyāstitvam, evaṃ rāhuśilāputrakayorapīti nāsti nidarśanasiddhiḥ ..
_______________
1 Mss: .pāṇyādimat.
Mss: buddhyāpajananaḥ / buddhyupajananaḥ ; R: buddhyā 'pajananaḥ ; Tib:་བློ་སྐྱེས་པ་ལྟ་ཞིག
Mss:viśeṣaṇānantara. ; Tib:[bo] kyad par gzhag Stcherbatsky emends viśeṣaṇāntara and་གཞན; R confirms emendations
R: pratipattuḥ ; Tib confirms R:་རྟོགས་པ་པོའི
R: upahantīti; Tib confirms R:སེལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་
Mss: .vyatiriktālakṣya. ; Tib:་མཚན་གཞི་ཐ་དད་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར
Mss: sa / sva ; omitted in Tib.
Mss: .asad. ; R: .siddhasya sad.
Knowledge and object of knowledge are mutually dependent
75:2
tasmālloke yadi lakṣyaṃ yadi vā svalakṣaṇaṃ1 sāmānyalakṣaṇaṃ vā, sarvameva sākṣādupalabhyamānatvādaparokṣam, ataḥ pratyakṣaṃ vyavasthāpyate tadviṣayeṇa jñānena saha . dvicandrādīnāṃ tu ataimirikajñānāpekṣayā apratyakṣatvam, taimirikādyapekṣayā tu pratyakṣatvameva ..
parokṣaviṣayaṃ tu jñānaṃ sādhyāvyabhicāriliṅgotpannamanumānam ..
sākṣādatīndriyārthavidāmāptānāṃ yadvacanaṃ sa āgamaḥ ..
sādṛśyādananubhūtārthadhigama upamānaṃ gauriva gavaya iti yathā .
tadevaṃ pramāṇacatuṣṭayāllokasyārthādhigamo vyavasthāpyate ..
tāni ca parasparāpekṣayā sidhyanti, satsu pramāṇeṣu prameyārthāḥ, satsu prameyeṣvartheṣu pramāṇāni . no tu khalu svābhāvikī pramāṇaprameyayoḥ siddhiriti . tasmāllaukikamevāstu yathādṛṣṭamityalaṃ prasaṅgena , prastutameva vyākhyāsyāmaḥ . laukika eva darśane sthitvā buddhānāṃ bhagavatāṃ dharmadeśanā ..
_______________
Mss: yadi vā lakṣaṇaṃ svasāmānyalakṣaṇaṃ vā
parokṣaviṣayaṃ tu jñānaṃ sādhyāvyabhicāriliṅgotpannamanumānam ..
sākṣādatīndriyārthavidāmāptānāṃ yadvacanaṃ sa āgamaḥ ..
sādṛśyādananubhūtārthadhigama upamānaṃ gauriva gavaya iti yathā .
tadevaṃ pramāṇacatuṣṭayāllokasyārthādhigamo vyavasthāpyate ..
tāni ca parasparāpekṣayā sidhyanti, satsu pramāṇeṣu prameyārthāḥ, satsu prameyeṣvartheṣu pramāṇāni . no tu khalu svābhāvikī pramāṇaprameyayoḥ siddhiriti . tasmāllaukikamevāstu yathādṛṣṭamityalaṃ prasaṅgena , prastutameva vyākhyāsyāmaḥ . laukika eva darśane sthitvā buddhānāṃ bhagavatāṃ dharmadeśanā ..
_______________
Mss: yadi vā lakṣaṇaṃ svasāmānyalakṣaṇaṃ vā
No being ever originates
ད་ནི་སློབ་དཔོན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་འགག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་གྱུར་པ་བསྟན་པར་བཞེད་ནས། སྐྱེ་བ་བཀག་པས་འགག་པ་ལ་སོགས་པ་དགག་པ་སླ་བར་དགོངས་ཤིང་ཐོག་མར་སྐྱེ་བ་དགག་པ་རྩོམ་པ་མཛད་དོ། །སྐྱེ་བ་ཡང་གཞན་གྱིས་བརྟགས་པ་ན་བདག་གམ་གཞན་ནམ་གཉི་གའམ་རྒྱུ་མེད་པ་ཞིག་ལས་རྟོག་གྲང་ན། ཐམས་ཅད་དུ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་ངེས་པར་མཛད་ནས་བཤད་པ། བདག་ལས་མ་ཡིན་གཞན་ལས་མིན། །གཉིས་ལས་མ་ཡིན་རྒྱུ་མེད་མིན། །དངོས་པོ་གང་དག་གང་ན་ཡང་། །སྐྱེ་བ་ནམ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ལ་གང་དག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རྟེན་པའི་ཚིག་སྟེ། སུ་དག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་རྣམ་གྲངས་སོ། །གང་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རྟེན་གྱི་ཚིག་སྟེ།
Refutation of Bhāvaviveka: no proposition should be formulated
འགའ་ཞིག་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་རྣམ་གྲངས་སོ། །ནམ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞར་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་ལས་དངོས་པོ་གང་དག་གང་ན་ཡང་སྐྱེ་བ་ནམ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དམ་བཅའ་བ་གསུམ་པོ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བདག་ལས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པར་གཟུང་བ་ན། གཞན་ལས་སྐྱེའོ་ཞེས་མི་འདོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། མེད་པར་དགག་པ་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་དང་། གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་འགོག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཐད་པ་གང་གིས་བདག་ལས་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ནི། །དེ་ལས་དེ་ནི་འབྱུང་ན་ཡོན་ཏན་འགའ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། 05b | 1] །སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་སླར་ཡང་སྐྱེ་བར་རིགས་པ་འང་མ་ཡིན་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་ངེས་པར་བྱའོ། ། སློབ་དཔོན་སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་ཀྱིས་ཀྱང་། དངོས་པོ་རྣམས་བདག་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། དེ་དག་གི་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། ཤིན་ཏུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། ། དངོས་པོ་བདག་གི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཡང་སྐྱེ་བ་ལ་དགོས་པ་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཡོད་ཀྱང་སྐྱེ་ན་ནམ་ཡང་མི་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་ལ་ཁ་ཅིག་གིས་དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཏན་ཚིགས་དང་དཔེ་མ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དང་། གཞན་གྱིས་སྨྲས་པའི་ཉེས་པ་མ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཚིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐབས་ཀྱི་དོན་ལས་བཟློག་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། དེའི་ཆོས་བཟློག་པའི་དོན་མངོན་པས་དངོས་པོ་རྣམས་གཞན་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང་། སྐྱེ་བ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་དང་། སྐྱེ་བ་ཐུག་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་གྲུབ་པའི་མཐའ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྐྱོན་སྨྲ་སྟེ། སྐྱོན་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་པར་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་མཐོང་ངོ་། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་གཏན་ཚིགས་དང་དཔེ་མ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དང་ཞེས་གང་སྨྲ་བ་དེ་ནི་མི་རིགས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་བདག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་རྒྱུ་ཉིད་དང་དེ་ཉིད་སྐྱེའོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ཡིན་ལ། ཡོད་པ་ནི་ཡང་སྐྱེ་བ་ལ་དགོས་པ་མ་མཐོང་ཞིང་། ཐུག་པ་མེད་པར་ཡང་མཐོང་ལ། ཁྱོད་ཀྱིས་སྐྱེས་པ་སླར་ཡང་སྐྱེ་བར་མི་འདོད་ཅིང་། ཐུག་པ་མེད་པར་ཡང་མི་འདོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཅག་གི་རྩོད་པ་ནི་འཐད་པ་དང་བྲལ་བ་དང་། རང་གིས་ཁས་བླངས་པ་དང་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཕ་རོལ་པོ་བདག་ལས་སྐྱེ་བར་འདོད་པ་ལ་འདྲི་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ལས་གཏན་ཚིགས་དང་དཔེ་བཀོད་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བ་འདི་དག་ཙམ་ཞིག་གིས་བརྩད་པ་ན་ཅི་ཕ་རོལ་པོ་ཁས་ལེན་པར་མི་བྱེད་དམ། འོན་ཏེ་ཕ་རོལ་པོ་རང་གི་ཁས་བླངས་པ་དང་འགལ་བས་བརྩད་པས་ཀྱང་མི་ལྡོག་ན་ནི། 06a | 1] དེའི་ཚེ་ངོ་ཚ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཏན་ཚིགས་དང་དཔེ་གཉིས་ཀྱིས་ཀྱང་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ། །ཁོ་བོ་ཅག་ནི་སྨྱོན་པ་དང་ལྷན་ཅིག་རྩོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་ནི་གནས་མ་ཡིན་པར་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཚང་བར་བྱེད་པ་ན། བདག་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་དགའ་བ་ཉིད་མངོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དབུ་མ་པ་ཡིན་ན་ནི་རང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་གཞན་ཁས་བླངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་འཕགས་པའི་ལྷས། ཡོད་དང་མེད་དང་ཡོད་མེད་ཅེས། །ཕྱོགས་ནི་གང་ལའང་ཡོད་མིན་པ། །དེ་ལ་ཡུན་ནི་རིང་པོ་ནའང་། །ཀླན་ཀ་བརྗོད་པར་ནུས་མ་ཡིན། ། ཞེས་བཤད་དོ། །རྩོད་པ་བཟློག་པ་ལས་ཀྱང་། གལ་ཏེ་ངས་དམ་བཅས་འགའ་ཡོད། །དེས་ན་ང་ལ་སྐྱོན་དེ་ཡོད། །ང་ལ་དམ་བཅའ་མེད་པས་ན། །ང་ལ་སྐྱོན་མེད་ཁོ་ན་ཡིན། ། གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའི། །དོན་གྱིས་འགའ་ཞིག་དམིགས་ན་ནི། །སྒྲུབ་པའང་བཟློག་པར་བྱ་ན་དེ། །མེད་ཕྱིར་ང་ལ་ཀླན་ཀ་མེད། ། ཅེས་གསུངས་སོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་དབུ་མ་པས་རང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མི་བརྗོད་པ་ཉིད་ཡིན་པར་དེའི་ཚེ། གང་ལ་གྲངས་ཅན་པ་དག་གིས། །དམ་བཅའ་བའི་དོན་འདི་གང་ཡིན། །ཅི་བདག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་ལས་སམ། འོན་ཏེ་རྒྱུའི་བདག་ཉིད་ལས་ཡིན་གྲང་། དེ་ལས་ཅིར་འགྱུར། གལ་ཏེ་འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་ལས་ཡིན་ན་ནི་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ལ། རྒྱུའི་བདག་ཉིད་ལས་ཡིན་ན་ནི་འགལ་བའི་དོན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་ནི་རྒྱུའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ཁོ་ན་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བར་གང་ལ་གྲངས་ཅན་པ་དག་གིས་ཕྱིར་ཟློག་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་ལ། ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་དག་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བའི་རང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་དམ་བཅའ་བ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ནི་གང་ཞིག་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་དམ། འགལ་བའི་དོན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞིང་། །གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དང་། འགལ་བའི་དོན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འབད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་ག་ལ་ཡོད། 06b | 1] དེའི་ཕྱིར་གཞན་གྱིས་སྨྲས་པའི་ཉེས་པར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་ཀྱིས་དེའི་ལན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་དབུ་མ་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་ན་ཕྱོགས་དང་གཏན་ཚིགས་དང་དཔེ་དག་མ་གྲུབ་པས་རང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མ་བརྗོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བདག་ལས་སྐྱེ་བ་དགག་པའི་དམ་བཅའ་བའི་དོན་སྒྲུབ་པ་དང་། གཉི་ག་ལ་གྲུབ་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གཞན་གྱི་དམ་བཅའ་བསལ་བར་མ་གྱུར་མོད། གཞན་གྱི་དམ་བཅའ་བ་ལ་རང་གི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་འགལ་བ་བརྗོད་པར་ནི་བྱ་དགོས་པས། རང་ཉིད་ལ་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་དང་གཏན་ཚིགས་དཔེའི་སྐྱོན་དང་བྲལ་བ་དག་ཡོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་མ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དང་། དེའི་ཉེས་པ་མ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་དོན་གང་ཞིག་གང་གིས་དམ་བཅས་པ་དེས་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་པ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་ངེས་པ་བསྐྱེད་པར་འདོད་པས། དོན་འདིའི་འཐད་པ་གང་གི་སྒོ་ནས་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་འཐད་པ་དེ་ཉིད་གཞན་ལ་བསྙད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་གིས་ཁས་བླངས་པའི་དམ་བཅས་པའི་དོན་གྱི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཕ་རོལ་པོ་ཁོ་ནས་ཉེ་བར་དགོད་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་རེ་ཞིག་ལུགས་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་གཞན་ལ་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་དང་། དཔེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རང་གི་དམ་བཅའ་བའི་དོན་གྱི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཁས་འཆེས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ་འབའ་ཞིག་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འཐད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱོགས་ཁས་བླངས་པས་འདི་ནི་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་ལ་སླུ་བར་བྱེད་པས་གཞན་ལ་ངེས་པ་བསྐྱེད་པར་མི་ནུས་སོ། །ཞེས་བྱ་བར་གང་རང་གི་དམ་བཅའ་བའི་དོན་གྱི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་ནུས་པ་མེད་པ་འདི་ཉིད་འདིའི་སུན་འབྱིན་པ་ཆེས་གསལ་པོ་ཡིན་ཏེ། འདིར་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པ་བརྗོད་པ་ལ་དགོས་པ་གོ་ཅི་ཞིག་ཡོད། ཅི་སྟེ་ཡང་རང་གི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་འགལ་བ་གདོན་མི་ཟ་བར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་སློབ་དཔོན་སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། 07a | 1] །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་དེས་ནི་འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་བདག་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། དེ་དག་གི་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་དག་ལ་ནི་ཡང་སྐྱེ་བ་ལ་དགོས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མདོར་བཞག་པའི་ངག་དེའི་འགྲེལ་པའི་ངག་ཡིན་ལ་ངག་འདིས་ནི་ཆོས་མཐུན་པའི་དཔེ་གཞན་ལ་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཉེ་བར་གཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་གཏན་ཚིགས་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་སྒྲ་མི་རྟག་སྟེ། བྱས་པ་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱས་པ་ནི་མི་རྟག་པར་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་བུམ་པ་བཞིན་ནོ། ། དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ཡང་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདིར་ཉེ་བར་སྦྱར་བས་གསལ་བར་བྱས་པའི་བྱས་པ་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། འདིར་ཡང་དངོས་པོ་རྣམས་བདག་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ལ་ཡང་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་ཇི་ལྟར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མདུན་ན་གནས་ཤིང་གསལ་བ་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ནི་ཡང་སྐྱེ་བ་ལ་མི་ལྟོས་པར་མཐོང་བ་དེ་བཞིན་དུ། འཇིམ་པའི་གོང་བུ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་གལ་ཏེ་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པའི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཡང་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་དེ་ལ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་གཏན་ཚིགས་ཉེ་བར་སྦྱར་བས་གསལ་བར་བྱས་པ། ཡང་སྐྱེ་བ་དགག་པ་ལ་མི་འཁྲུལ་པ། རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་གྲངས་ཅན་ལ་རང་ཉིད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་དཔག་པས་འགལ་བ་བརྗོད་པ་མཛད་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཏན་ཚིགས་དང་དཔེ་མ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དང་ཞེས་ཅི་སྟེ་རྗོད་པར་བྱེད། གཏན་ཚིགས་དང་དཔེ་མ་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་པ་འགའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། 07b | 1] གཞན་གྱིས་སྨྲས་པའི་ཉེས་པ་མ་བསལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། གྲངས་ཅན་པ་དག་མདུན་ན་གནས་པའི་བུམ་པ་མངོན་པར་གསལ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ནི་ཡང་མངོན་པར་གསལ་བར་མི་འདོད་ཅིང་། དེ་ཉིད་འདིར་དཔེ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ། ནུས་པའི་ངོ་བོར་གྱུར་ཅིང་མངོན་པར་གསལ་བའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་སྐྱེ་བ་བཀག་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱོན་ཉིད་དུ་དོགས་པའམ། གཏན་ཚིགས་འགལ་བའི་དོན་ཉིད་དུ་དོགས་པ་ག་ལ་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་རང་གི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་འགལ་བ་བརྗོད་པ་ན་ཡང་ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་ཉེས་པ་བརྗོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། གཞན་གྱིས་སྨྲས་པའི་ཉེས་པ་མ་བསལ་བ་མེད་པ་ཉིད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སུན་འབྱིན་པ་འདི་དག་ནི་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་སྐྱེ་བར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་མ་ལུས་པ་བསྡུ་བར་འདོད་པའི་ཕྱིར་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་མ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་སྦྱོར་བ་འདི་ནི་ཚུལ་གཞན་ཡིན་ཏེ། རང་ལས་སྐྱེ་བར་སྨྲ་བའི་སྐྱེས་བུ་ལས་ཐ་དད་པའི་དོན་རྣམས་ནི་བདག་ཉིད་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། སྐྱེས་བུ་བཞིན་ནོ་ཞེས་དཔེར་བརྗོད་པ་འདི་ཉིད་དཔེར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་སྐྱེ་བ་བཀག་པས་མངོན་པར་གསལ་བར་སྨྲ་བ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྐྱེ་བའི་སྒྲ་མངོན་པར་གསལ་བ་ལ་བཏགས་ནས་སྔོན་དང་ཕྱི་མར་མ་དམིགས་པ་དང་དམིགས་པར་ཆོས་མཐུན་པས་སྐྱེ་བའི་སྒྲས་མངོན་པར་གསལ་བ་ཉིད་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། འདི་བཀག་པས་གནོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་དོན་གྱི་རྗོད་པར་བྱེད་པ་མེད་པར་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་འདི་ལྟ་བུ་འདི་ཇི་ལྟར་རྙེད་ཅེ་ན། བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དོན་གྱི་ངག་འདི་དག་ནི་དོན་ཆེན་པོ་ཅན་ཡིན་པས་ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་དོན་བསྡུས་ནས་འཇུག་པ་ཡིན་ལ། དེ་དག་ཀྱང་བཤད་ན་ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་དོན་གྱི་བདག་ཉིད་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས། འདིར་མ་བསྟན་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་སྲིད་དོ། །ཐལ་བར་འགྱུར་བ་བཟློག་པའི་དོན་དང་ཡང་ཕ་རོལ་པོ་ཉིད་འབྲེལ་པ་ཡིན་གྱི། 08a | 1] ཁོ་བོ་ཅག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རང་ལ་དམ་བཅའ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་གྲུབ་པའི་མཐའ་དང་འགལ་བ་ག་ལ་ཡོད། ཐལ་བ་ལས་བཟློག་པ་བསྒྲུབས་པས་ཕ་རོལ་པོ་ལ་ཉེས་པ་མང་པོ་ཅི་ཙམ་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ཙམ་ཁོ་བོ་ཅག་མངོན་པར་འདོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས། གང་ལས་འདི་ལ་གཞན་གྱིས་གླགས་རྙེད་པར་འགྱུར་བ་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ལུགས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་སློབ་དཔོན་སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་ལ་གླགས་དང་བཅས་པའི་ཚིག་གསུང་པ་ཉིད་ག་ལ་ཡོད། རང་བཞིན་མེད་པར་སྨྲ་བས་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་སྨྲ་བ་ལ་ཐལ་བ་བསྒྲུབས་པ་ན་ཐལ་བ་ལས་བཟློག་པའི་དོན་ཅན་དུ་ཐལ་བར་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། སྒྲ་རྣམས་ནི་དབྱུག་པ་དང་ཞགས་པ་ཅན་བཞིན་དུ་སྨྲ་བ་པོ་རང་དབང་མེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན་ནུས་པ་ཡོད་ན་སྨྲ་བ་པོའི་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐལ་བ་སྒྲུབ་པ་ནི་ཕ་རོལ་པོའི་དམ་བཅའ་ལ་འགོག་པ་ཙམ་གྱི་འབྲས་བུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐལ་བ་ལས་བཟློག་པའི་དོན་དུ་འགྱུར་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་སློབ་དཔོན་ནི། ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་སྔ་རོལ་ན། །ནམ་མཁའ་ཅུང་ཟད་ཡོད་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་མཚན་ལས་སྔར་གྱུར་ན། །མཚན་ཉིད་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་མ་གཏོགས་པར། །གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་མེད་པར། །ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ་དོན་གང་ཡང་། །རྒྱུ་མེད་པ་ནི་གང་ན་འང་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། མྱ་ངན་འདས་པ་དངོས་པོ་མིན། །རྒ་ཤིའི་མཚན་ཉིད་ཐལ་བར་འགྱུར། །རྒ་དང་འཆི་བ་མེད་པ་ཡིན། །དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཕལ་ཆེར་ཐལ་བ་སྒྲུབ་པ་ཁོ་ནའི་སྒོ་ནས་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་སེལ་བར་མཛད་དོ། །ཅི་སྐྱེ་སློབ་དཔོན་གྱི་ངག་རྣམས་ནི་དོན་གྱི་ངག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་ཆེན་པོ་ཉིད་ཡིན་པས་སྦྱོར་བ་དུ་མའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ན་ནི། སློབ་དཔོན་སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་ཀྱི་ངག་དག་ཀྱང་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་མི་རྟོག །འོན་ཏེ་སྦྱོར་བའི་ངག་རྒྱས་པར་རྗོད་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་འགྲེལ་པ་མཁན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ལུགས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། 08b | 1] དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྩོད་པ་བཟློག་པའི་འགྲེལ་པ་མཛད་པ་ན། སློབ་དཔོན་གྱིས་ཀྱང་སྦྱོར་བའི་ངག་མ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་རྟོག་གེ་པ་འདིས་བདག་ཉིད་རྟོག་གེའི་བསྟན་བཅོས་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས་པ་ཙམ་ཞིག་བསྟན་པར་འདོད་པས། དབུ་མ་པའི་ལྟ་བ་ཁས་ལེན་བཞིན་དུ་ཡང་རང་རྒྱུད་ཀྱི་སྦྱོར་བའི་ངག་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆེས་ཤིན་ཏུ་ཉེས་པ་དུ་མའི་ཚོགས་ཀྱི་གནས་སུ་རྟོགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་གང་འདི་སྐད་དུ་འདིར་སྦྱོར་བའི་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་བ་ནི། དོན་དམ་པར་ན་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་བདག་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་པར་ངེས་ཏེ། ཡོད་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་བཞིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་དོན་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་ཅིའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྐྱེ་བར་ཁས་བླངས་པ་དགག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། འགོག་ན་ཡང་ཁས་བླངས་པས་གནོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་ལས་སྐྱེ་བ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་མདོ་ལས་ས་བོན་གྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་མྱུ་གུ་དེ་ཡང་སྐྱེ་བ་ན། བདག་གིས་མ་བྱས། གཞན་གྱིས་མ་བྱས། གཉི་གས་མ་བྱས། དབང་ཕྱུག་གིས་མ་བྱས། དུས་ཀྱིས་མ་བསྒྱུར། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལས་མ་བྱུང་། རང་བཞིན་ལས་མ་བྱུང་། ངོ་བོ་ཉིད་ལས་མ་བྱུང་། རྒྱུ་མེད་པ་ལས་མ་སྐྱེས་ཞེས་གསུངས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། ས་བོན་ཡོད་ན་མྱུ་གུ་ཇི་བཞིན་ཏེ། །ས་བོན་གང་ཡིན་མྱུ་གུ་དེ་ཉིད་མིན། །དེ་ལས་གཞན་མིན་དེ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ལྟར་རྟག་མིན་ཆད་མིན་ཆོས་ཉིད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་། འདི་ཉིད་ལས་ཀྱང་། གང་ལ་བརྟེན་ཏེ་གང་འབྱུང་བ། །དེ་ནི་རེ་ཞིག་དེ་ཉིད་མིན། །དེ་ལས་གཞན་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་ཆད་མིན་རྟག་མ་ཡིན། །ཞེས་འཆད་དོ། །གཞན་གྱི་ལུགས་ལ་ལྟོས་ཏེ་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་ཁས་བླངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེན་པ་གཉིས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་མཐོང་བ་ལས་ཉམས་པའི་མུ་སྟེགས་པ་དག་ཇི་སྲིད་དུ་གཉི་གའི་སྒོ་ནས་འགོག་པ་དེ་སྲིད་དུ་ཡོན་ཏན་ཉིད་ཡིན་པར་རྟོགས་སོ། 09a | 1] །དེ་ལྟར་ན་གཞན་གྱི་གཞུང་ལ་ལྟོས་ཏེ་ཁྱད་པར་བརྗོད་པ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ལས་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ཀྱང་ཁྱད་པར་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བ་འཇིག་རྟེན་ལས་ཀྱང་བདག་ལས་སྐྱེ་བར་མི་རྟོགས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པས་ནི་བདག་དང་གཞན་ལས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་སྤྱོད་པ་འཇུག་པ་མེད་པར་བྱས་ནས། རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཙམ་ཞིག་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །སློབ་དཔོན་ཡང་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་པ་མཛད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱད་པར་དོན་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་སོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་དགག་པར་འདོད་ནས་ཁྱད་པར་འདི་འགོད་པར་བྱེད་ན་ནི་དེའི་ཚེ། རང་ལ་གཞི་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཉེས་པའམ། གཞི་མ་གྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་ཏེ། རང་གིས་དོན་དམ་པར་མིག་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། འོ་ན་དོན་དམ་པར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གང་གི་ཁྱད་པར་ཡིན། གལ་ཏེ་མིག་ལ་སོགས་པ་ཀུན་རྫོབ་པ་རྣམས་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་འགོག་པའི་ཕྱིར། དོན་དམ་པ་སྨོས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་འགོག་པའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་འོ་ན་མིག་ལ་སོགས་པ་ཀུན་རྫོབ་པ་རྣམས་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་དེ་སྐད་བརྗོད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་ན། དེ་སྐད་དུ་ཡང་མ་སྨྲས་སོ། །སྨྲ་ན་ཡང་ཕ་རོལ་པོ་དག་གིས་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་དང་། བརྟགས་པར་ཡོད་པར་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར། གཞན་ལ་གཞི་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བས་འདི་ནི་མི་རིགས་སོ། །ཅི་སྟེ་ཇི་ལྟར་སྒྲ་མི་རྟག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གཉིས་སྤྱི་ཉིད་གཟུང་བ་ཡིན་གྱི། ཁྱད་པར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་འཛིན་ན་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་ལས་གྱུར་པའི་སྒྲ་འཛིན་ན་ནི་དེ་ཕ་རོལ་པོ་ལ་མ་གྲུབ་བོ། 09b | 1] །འོན་ཏེ་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་འཛིན་ན་ནི་དེ་རང་ཉིད་སངས་རྒྱས་པ་ལ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱེ་བྲག་པ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་དམ་འཆའ་བ་ན་ཡང་།བྱས་པའི་སྒྲ་འཛིན་ན་དེ་གཞན་ལ་མ་གྲུབ་པོ། །འོན་ཏེ་མངོན་པར་གསལ་བར་བྱས་པ་ཡིན་ན་ནི་དེ་རང་ལ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཅི་རིགས་པར་འཇིག་པ་ཡང་གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ན་ནི། དེ་སངས་རྒྱས་པ་རང་ལ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ལ། འོན་ཏེ་རྒྱུ་མེད་པ་ཡིན་ན་ནི་དེ་ཕ་རོལ་པོ་ལ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འདིར་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་སྤྱི་ཙམ་ཞིག་འཛིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། འདིར་ཡང་ཁྱད་པར་དོར་བའི་ཆོས་ཅན་ཙམ་ཞིག་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་གི་ཚེ་འདིར་སྐྱེ་བ་བཀག་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་སུ་འདོད་པའི་དེའི་ཚེ་དེ་ཁོ་ནར་དེའི་རྟེན་ཆོས་ཅན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཙམ་གྱིས་བདག་གི་དངོས་པོ་རྙེད་པ་ནི་ཉམས་པར་འགྱུར་བར་འདིས་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཁས་བླངས་པ་ཉིད་དོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དག་ནི་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར། གང་གི་ཚེ་རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་དེའི་ཚེ་ནི་ཡོད་པར་གྱུར་པའི་དོན་ཆ་ཙམ་ཡང་དམིགས་པར་ག་ལ་འགྱུར། གང་གི་ཚེ་རབ་རིབ་ཅན་མ་ཡིན་པས་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་སྒྲོ་མི་འདོགས་པ་དེའི་ཚེ་ན་ཡང་གང་གིས་ན་དེའི་ཚེ་ན་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་འགྱུར་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པའི་དོན་ཆ་ཙམ་ཡང་དམིགས་པ་ག་ལ་ཡོད། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང་། གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའི། །དོན་གྱིས་འགའ་ཞིག་དམིགས་ན་ནི། །སྒྲུབ་པའམ་བཟློག་པར་བྱ་ན་དེ། །མེད་ཕྱིར་ང་ལ་ཀླན་ཀ་མེད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དག་ཐ་དད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན། གང་ཞིག་ཆོས་ཅན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མིག་ཀུན་རྫོབ་པ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་གཞི་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱོན་དང་། གཞི་མ་གྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྐྱོན་ལྡོག་པ་མེད་པ་ཉིད་པས་འདི་ལན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། 10a | 1] །དཔེ་ལ་ཡང་འདྲ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེར་ནི་སྒྲའི་སྤྱི་དང་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱད་པར་བརྗོད་པར་མི་འདོད་པ་གཉི་ག་ལ་ཡང་ཡོད་ན། དེ་བཞིན་དུ་མིག་གི་སྤྱི་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་སྨྲ་བ་དག་གིས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་ཁས་མ་བླངས་ལ། དོན་དམ་པར་ཡང་མ་ཡིན་པས་དཔེ་ལ་ཡང་འདྲ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞི་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཉེས་པ་བརྗོད་པའི་ཚུལ་གང་ཡིན་པ་འདི་ཉིད་ནི། ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་ལ་མ་གྲུབ་པའི་སྐྱོན་བརྗོད་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུ་དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་བསྙད་པའི་དོན་འདི་ནི་རྟོག་གེ་པ་འདིས་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཏེ། དཔེར་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཞི་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་གྱིས་བཀོད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་འདི་ལ། འདིར་ཁྱོད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་དུ་འདོད་པ་གང་ཡིན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་དེ་སྐད་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རམ། འོན་ཏེ་དོན་དམ་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡིན་ན་ནི་རང་ལ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །འོན་ཏེ་དོན་དམ་པར་ནི། གང་ཚེ་ཆོས་ནི་ཡོད་པ་དང་། །མེད་དང་ཡོད་མེད་མི་འགྲུབ་པས། །དེའི་ཚེ་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང་། གཉི་གའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྐྱེན་བསལ་བའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་བྱེད་རྒྱུ་ཞེས་བྱ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་མི་རིགས་སོ། །དེ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངག་གི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པའི་དོན་ཉིད་དང་འགལ་བའི་དོན་ཉིད་དོ་ཞེས་འདིས་སྐྱོན་འདི་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་འདིས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་འདིས་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པར་ཁས་བླངས་པ་དེའི་ཕྱིར། དངོས་པོའི་ཆོས་གཏན་ཚིགས་སུ་བཀོད་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་གཏན་ཚིགས་ལ་སོགས་པ་རང་ལ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ། 10b | 1] །འདི་ལྟ་སྟེ། དོན་དམ་པར་ན་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་དེ་དག་གི་རྐྱེན་གཞན་དག་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་བུམ་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་དོན་དམ་པར་གཞན་གྱིས་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་མིག་ལ་སོགས་པ་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་དག་རྐྱེན་མ་ཡིན་པར་ངེས་ཏེ། གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་སྣལ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་གཞན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རང་ཉིད་ལ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་འདིས་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་སྐྱེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གི་ཡུལ་དང་ལྡན་པའི་ཐ་སྙད་ཁྱད་པར་ཅན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གཞན་གྱིས་བརྗོད་པའི་གཏན་ཚིགས་འདི་ལ་མ་གྲུབ་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པས། འདི་སྐད་དུ་འོན་ཏེ་དོན་དམ་པར་རྣལ་འབྱོར་པ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་གིས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཉིད་མཐོང་བའི་སྐྱེ་བ་དང་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ཡོད་པར་བསྒྲུབས་ན་ནི། དེའི་ཚེ་དེ་དག་གི་ཡུལ་དང་ལྡན་པའི་ཐ་སྙད་ཁྱད་པར་ཅན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པའི་དོན་ཉིད་དོ། །འགྲོ་བ་ཡང་སྐྱེ་བ་བཀག་པ་ཁོ་ནས་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་རང་གིས་བྱས་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་ཡང་། དོན་དམ་པར་མ་སོང་བ་ལ་འགྲོ་བ་མེད་དེ། ལམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སོང་བའི་ལམ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ལམ་ཉིད་རང་ཉིད་ལ་མ་གྲུབ་པའི་དོན་ཉིད་དུ་སྦྱར་བར་བྱ་ལ། དོན་དམ་པར་བརྟེན་པ་དང་བཅས་པའི་མིག་ནི་གཟུགས་ལ་ལྟ་བར་མི་བྱེད་དེ། མིག་གི་དབང་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་དེ་དང་མཚུངས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་མིག་ནི་གཟུགས་ལ་ལྟ་བར་མི་བྱེད་དོ། །འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དཔེར་ན་གཟུགས་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ས་ནི་སྲ་བའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ཏེ། འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་རླུང་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ཏུ་ཡང་གཏན་ཚིགས་ལ་སོགས་པ་རང་ཉིད་ལ་གྲུབ་པ་སྦྱར་བར་བྱའོ། 11a | 1] །ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་ཡང་ཕ་རོལ་པོའི་ལྟར་ན། ཅི་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ལྟར་བདག་ལས་མི་སྐྱེ་བ་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་བདག་ལས་སྐྱེ་བ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་བསྒྲུབ་བྱར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་མ་སྨྲས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་ལ་སྐྱོན་ཇི་སྐད་དུ་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་དུ་རང་གི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཡང་ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་ཉེས་པར་ཐལ་བས་གཞི་མ་གྲུབ་པ་དང་། གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་གང་གཉི་ག་ལ་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བ་དེས་ནི་གཅིག་ལ་བརྒལ་བར་མི་བྱ་སྟེ། དེས་ན་སྐྱོན་འདི་དག་ཐམས་ཅད་མི་རིགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། རང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྨྲ་བ་དག་ལ་ཉེས་པ་འདིར་འགྱུར་གྱི། ཁོ་བོ་ཅག་ནི་རང་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མི་སྦྱོར་ཏེ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་ནི་གཞན་གྱི་དམ་བཅའ་བ་འགོག་པ་ཙམ་གྱི་འབྲས་བུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གཞན་མིག་ལྟའོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོག་པ་དེ་ནི་མིག་ལ་རང་གི་བདག་ཉིད་མི་ལྟ་བའི་ཆོས་ཀྱང་འདོད་ལ། གཞན་ལ་ལྟ་བའི་ཆོས་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཉིད་དུ་ཡང་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གང་དང་གང་ལ་རང་གི་བདག་ཉིད་ལྟ་བ་མེད་པ་དེ་དང་དེ་ལ་ནི་གཞན་ལ་ལྟ་བ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བུམ་པ་བཞིན་ནོ། །མིག་ལ་ཡང་རང་གི་བདག་ཉིད་མི་ལྟ་བ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཞན་ལྟ་བ་ཡང་འདི་ལ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་གི་བདག་ཉིད་མི་ལྟ་བ་དང་འགལ་བར་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ལ་ལྟ་བ་རང་ལ་གྲགས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་དེ་ལ་གྲུབ་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་གིས་འདི་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས། གང་ལས་ཉེས་པ་མཚུངས་པར་འགྱུར་བ། ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཕྱོགས་ལ་ཇི་སྐད་བསྙད་པའི་སྐྱོན་འཇུག་པ་ག་ལ་ཡོད། ཡང་ཅི་གང་ཡང་རུང་བ་ལ་གྲུབ་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པ་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། 11b | 1] ཡོད་དེ་དེ་ཡང་རང་ཉིད་ལ་གྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་གྱི། གཞན་ལ་གྲུབ་པས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ཉིད་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ན་ནི་རེས་འགའ་དབང་པོའི་རྒོལ་བ་དང་ཕྱིར་རྒོལ་གཉིས་ཀྱི་ཚད་མར་བྱས་པའི་ཚིག་གིས་རྒྱལ་བའམ་ཕམ་པར་འགྱུར་ལ། རེས་འགའ་ནི་རང་གི་ཚིག་ཁོ་ནས་འགྱུར་གྱི། གཞན་གྱི་ཚིག་གིས་ནི་རྒྱལ་བའམ་ཕམ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ན་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རིགས་པ་ལ་ཡང་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ཁོ་ན་རིགས་པའི་བསྟན་བཅོས་སུ་སྐབས་སུ་བབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
Origination is untenable, yet the Buddha taught it
དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འགའ་ཞིག་གིས་གཞན་ལ་གྲགས་པའི་དབང་གིས་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་གནོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ།་གཞན་ལ་གྲགས་པ་ཉིད་དགག་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གང་ཞིག་གང་གཉི་ག་ལ་ངེས་པར་བརྗོད་པ་དེ་ནི་སྒྲུབ་པའམ་སུན་འབྱིན་པ་ཡིན་གྱི།་གང་ཡང་རུང་བ་ལ་གྲུབ་པའམ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་སྨྲ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་ཚུལ་འདི་ཉིད་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་ལུང་གིས་གནོད་པ་ནི་གཉི་ག་ལ་གྲུབ་པའི་ལུང་ཁོ་ནའི་སྒོ་ནས་མ་ཡིན་ཏེ།་འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན།་རང་ལ་གྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་རང་ལ་གྲུབ་པ་ཉིད་བརླིང་བ་ཡིན་གྱི།་གཉི་ག་ལ་གྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྟོག་གེའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པ་ནི་དགོས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ།་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་རང་ལ་ཇི་ལྟར་གྲགས་པའི་འཐད་པས་དེ་ཁོ་ན་མི་ཤེས་པའི་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོ་ལ་ཕན་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིན་ཏུ་སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ། །དཀྱུས་མ་ཉིད་བཤད་པར་བྱའོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ནི་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ།་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཡང་།
དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི། །
རྐྱེན་ལ་སོགས་ལ་ཡོད་མ་ཡིན། །
ཞེས་བྱ་བ་དེར་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཞན་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། 12a | 1] །གཞན་ཡང་གཞན་ལ་བརྟེན་ནས་གལ་ཏེ་གཞན་ཞིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན་ནི། །འོ་ན་མེ་ལྕེ་ལས་ཀྱང་མུན་པ་མཐུག་པོ་འབྱུང་འགྱུར་ཞིང་། །ཐམས་ཅད་ལས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར། །སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་མ་ལུས་པ་ལའང་གཞན་ཉིད་མཚུངས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་དགག་པ་དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས་ངེས་པར་བྱའོ། །
སློབ་དཔོན་སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། ཐམས་ཅད་ལས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་རྣམ་པར་འཆད་དོ། །འདི་ལ་སློབ་དཔོན་ལེགས་ལྡན་བྱེད་ནི་དེས་ན་དེ་ལ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ངག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་བཟློག་པར་བྱས་ན། དངོས་པོ་རྣམས་བདག་གམ་གཉིས་སམ་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང་། འགའ་ཞིག་ལས་འགའ་ཞིག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་གོང་མ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་དུ་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལ་སྒྲུབ་པ་དང་སུན་འབྱིན་པ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་དོན་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་སུན་འབྱིན་སྨྲའོ། །འདི་ཡང་དོན་འབྲེལ་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གོང་ཁོ་ནར་བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དང་གཞན་གྱིས་དམ་བཅས་པའི་དོན་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་དང་། སུན་འབྱིན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་གྱི་ནའོ། །དེས་ན་སླར་ཡང་འབད་པར་མི་བྱའོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ནི་གཉི་ག་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་གཉི་ག་ལ་སྨྲས་པའི་ཉེས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང་། རེ་རེ་ལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རེ་རེས་བྱས་འགྱུར་ན། །
སྡུག་བསྔལ་གཉི་གས་བྱས་པར་འགྱུར། །
ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །
རྒྱུ་མེད་པ་ལས་ཀྱང་མི་སྐྱེ་སྟེ།
རྒྱུ་མེད་ན་ནི་འབྲས་བུ་དང་། །
རྒྱུ་ཡང་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། གལ་ཏེ་རྒྱུ་ཡིས་སྟོང་ན་འགྲོ་བ་འདི་དག་གཟུང་བྱ་མིན། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའི་ཨུཏྤ་ལ་ཡི་དྲི་དང་ཁ་དོག་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། 12b | 1] །སློབ་དཔོན་སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། རྟག་ཏུ་ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འཆད་དོ། །འདི་ལ་ཡང་སློབ་དཔོན་ལེགས་ལྡན་བྱེད། དེ་ལ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ངག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་བཟློག་པ་གསལ་བ་ངག་གི་དོན་དུ་མངོན་པར་འདོད་ན། དེའི་ཚེ་འདི་སྐད་དུ། དངོས་པོ་རྣམས་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང་། ལན་འགའ་ཁ་ཅིག་ལས་ཁ་ཅིག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང་། རྩོམ་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་ན། བཤད་པ་དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། སྔར་སྨྲས་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་སུན་འབྱིན་པ་སྨྲའོ། །
གཞན་དག་ན་རེ་འདི་ནི་མི་རིགས་ཏེ་སྔར་ལན་བཏབ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །གང་ཡང་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་ཁས་བླངས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བདག་དང་གཞན་དང་གཉི་གའི་ཕྱོགས་དག་ཏུ་འདུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ལ། སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །
འདིར་སྨྲས་པ་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་རྣམ་པར་གཞག་ན་ནི། འོ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་སྐྱེ་བ་དང་། མ་རིག་པ་འགགས་པས་འདུ་བྱེད་འགག་ཅེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། ཀྱེ་མ་འདུ་བྱེད་རྣམས་མི་རྟག །སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན། །སྐྱེས་ནས་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། །དེ་དག་ཉེ་བར་ཞི་བ་བདེ། །ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མ་བྱུང་ཡང་རུང་། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་འདི་ནི་གནས་པ་ཁོ་ན་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། སེམས་ཅན་གནས་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ནི་གཅིག་སྟེ། གང་ཟས་བཞིའོ། །
13a | 1] འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་ནི་གཉིས་ཏེ། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ནས་འདིར་འོངས་སོ། །
དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི། །
རྐྱེན་ལ་སོགས་ལ་ཡོད་མ་ཡིན། །
ཞེས་བྱ་བ་དེར་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཞན་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། 12a | 1] །གཞན་ཡང་གཞན་ལ་བརྟེན་ནས་གལ་ཏེ་གཞན་ཞིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན་ནི། །འོ་ན་མེ་ལྕེ་ལས་ཀྱང་མུན་པ་མཐུག་པོ་འབྱུང་འགྱུར་ཞིང་། །ཐམས་ཅད་ལས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར། །སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་མ་ལུས་པ་ལའང་གཞན་ཉིད་མཚུངས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་དགག་པ་དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས་ངེས་པར་བྱའོ། །
སློབ་དཔོན་སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། ཐམས་ཅད་ལས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་རྣམ་པར་འཆད་དོ། །འདི་ལ་སློབ་དཔོན་ལེགས་ལྡན་བྱེད་ནི་དེས་ན་དེ་ལ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ངག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་བཟློག་པར་བྱས་ན། དངོས་པོ་རྣམས་བདག་གམ་གཉིས་སམ་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང་། འགའ་ཞིག་ལས་འགའ་ཞིག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་གོང་མ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་དུ་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལ་སྒྲུབ་པ་དང་སུན་འབྱིན་པ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་དོན་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་སུན་འབྱིན་སྨྲའོ། །འདི་ཡང་དོན་འབྲེལ་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གོང་ཁོ་ནར་བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དང་གཞན་གྱིས་དམ་བཅས་པའི་དོན་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་དང་། སུན་འབྱིན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་གྱི་ནའོ། །དེས་ན་སླར་ཡང་འབད་པར་མི་བྱའོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ནི་གཉི་ག་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་གཉི་ག་ལ་སྨྲས་པའི་ཉེས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང་། རེ་རེ་ལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རེ་རེས་བྱས་འགྱུར་ན། །
སྡུག་བསྔལ་གཉི་གས་བྱས་པར་འགྱུར། །
ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །
རྒྱུ་མེད་པ་ལས་ཀྱང་མི་སྐྱེ་སྟེ།
རྒྱུ་མེད་ན་ནི་འབྲས་བུ་དང་། །
རྒྱུ་ཡང་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། གལ་ཏེ་རྒྱུ་ཡིས་སྟོང་ན་འགྲོ་བ་འདི་དག་གཟུང་བྱ་མིན། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའི་ཨུཏྤ་ལ་ཡི་དྲི་དང་ཁ་དོག་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། 12b | 1] །སློབ་དཔོན་སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། རྟག་ཏུ་ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འཆད་དོ། །འདི་ལ་ཡང་སློབ་དཔོན་ལེགས་ལྡན་བྱེད། དེ་ལ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ངག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་བཟློག་པ་གསལ་བ་ངག་གི་དོན་དུ་མངོན་པར་འདོད་ན། དེའི་ཚེ་འདི་སྐད་དུ། དངོས་པོ་རྣམས་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང་། ལན་འགའ་ཁ་ཅིག་ལས་ཁ་ཅིག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང་། རྩོམ་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་ན། བཤད་པ་དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། སྔར་སྨྲས་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་སུན་འབྱིན་པ་སྨྲའོ། །
གཞན་དག་ན་རེ་འདི་ནི་མི་རིགས་ཏེ་སྔར་ལན་བཏབ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །གང་ཡང་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་ཁས་བླངས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བདག་དང་གཞན་དང་གཉི་གའི་ཕྱོགས་དག་ཏུ་འདུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ལ། སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །
འདིར་སྨྲས་པ་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་རྣམ་པར་གཞག་ན་ནི། འོ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་སྐྱེ་བ་དང་། མ་རིག་པ་འགགས་པས་འདུ་བྱེད་འགག་ཅེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། ཀྱེ་མ་འདུ་བྱེད་རྣམས་མི་རྟག །སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན། །སྐྱེས་ནས་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། །དེ་དག་ཉེ་བར་ཞི་བ་བདེ། །ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མ་བྱུང་ཡང་རུང་། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་འདི་ནི་གནས་པ་ཁོ་ན་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། སེམས་ཅན་གནས་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ནི་གཅིག་སྟེ། གང་ཟས་བཞིའོ། །
13a | 1] འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་ནི་གཉིས་ཏེ། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ནས་འདིར་འོངས་སོ། །
Origination is an approximation for the general public (neyārtha)
འཇིག་རྟེན་འདི་ནས་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་འགྲོའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་འགག་པ་ལ་སོགས་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་འགལ་བར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་འགག་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ཡོད་པར་ཐོས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱིས་དྲང་བ་དང་ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དབུ་མའི་བསྟན་བཅོས་འདི་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་དང་བྲལ་བ་དག་གི་ཡེ་ཤེས་ཟག་པ་མེད་པའི་ཡུལ་གྱི་རང་བཞིན་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །
འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་ཀྱིས་བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་ཉམས་པར་བྱས་པ་དག་གི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ལ་ལྟོས་ནས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གཟིགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དག་འདི་ནི་བདེན་པ་དམ་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སླུ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཅན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་བརྫུན་པ་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དམ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་མེད་ཀྱི། འདི་དག་ནི་སླུ་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །འདི་དག་ནི་བརྫུན་པ་སྒྱུ་མ་བྱིས་པ་འདྲིད་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ། གཟུགས་ནི་དབུ་བ་རྡོས་པ་འདྲ། །ཚོར་བ་ཆུ་ཡི་ཆུ་བུར་བཞིན། །འདུ་ཤེས་སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་སྟེ། །འདུ་བྱེད་ཆུ་ཤིང་སྡོང་པོ་འདྲ། །རྣམ་ཤེས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཞེས། །ཉི་མའི་གཉེན་གྱིས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །
ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་དང་ལྡན་པ་ཉིན་དང་མཚན་དུ་ཆོས་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་ན། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་ཉེ་བར་ཞི་བའི་གོ་འཕང་ཞི་བ། ཆོས་རྣམས་བདག་མེད་པ་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ།
13b | 1]
།ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་བུར་བསྟན་པའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས།
འདིར་དེ་ཁོ་ནའི་དོན་ཅན་གྱི་བསྟན་པ་ནི་གང་ཞིག་ཡིན།
དགོངས་པ་ཅན་ནི་འདིར་གང་ཞིག་ཡིན་སྙམ་དུ་གང་ཞིག་ཐེ་ཚོམ་དུ་འགྱུར་བ་དང་།
གང་ཞིག་བློ་ཞན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དྲང་བའི་དོན་གྱི་བསྟན་པ་ལ་ངེས་པའི་དོན་དུ་རྟོགས་པ་དེ་གཉི་གའི་ཐེ་ཚོམ་དང་ལོག་པའི་ཤེས་པ་དག་རིགས་པ་དང་ལུང་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར།
སློབ་དཔོན་གྱིས་འདི་བརྩམས་སོ། །དེ་ལ་བདག་ལས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རིགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་གང་ཞིག
།སླུ་བ་དེ་ནི་བརྫུན་ཞེས་གསུངས། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སླུ་བའི་ཆོས། །དེས་ན་དེ་དག་བརྫུན་པ་ཡིན། །
སྔོན་མཐའ་སྔོན་ནམ་ཞེས་ཞུས་ཚེ། །
ཐུབ་པ་ཆེན་པོས་མིན་ཞེས་གསུངས། །
འཁོར་བ་ཐོག་མ་མཐའ་མེད་དེ། །
དེ་ལ་སྔོན་མེད་ཕྱི་མ་མེད། །
བཅོམ་ལྡན་དངོས་དང་དངོས་མེད་པ། །
མཁྱེན་པས་ཀཱ་ཏ་ཡ་ན་ཡི། །
གདམས་ངག་ལས་ནི་ཡོད་པ་དང་། །
མེད་པ་གཉི་གའང་དགག་པ་མཛད། །
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལུང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པས་བསྟན་པའི་མདོ་ལས།
ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་ནི་གང་།
དྲང་བའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་ནི་གང་ཞེ་ན།
མདོ་སྡེ་གང་དག་ལམ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་བསྟན་པ་དེ་དག་ནི་དྲང་བའི་དོན་ཞེས་བྱའོ། །མདོ་སྡེ་གང་དག་འབྲས་བུ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་བསྟན་པ་དེ་དག་ནི་ངེས་པའི་དོན་ཞེས་བྱའོ། །
མདོ་སྡེ་གང་དག་བདག་དང་། སེམས་ཅན་དང་། སྲོག་དང་། འགྲོ་བ་དང་། གསོ་བ་དང་། སྐྱེས་བུ་དང་། གང་ཟག་དང་། ཤེད་ལས་སྐྱེས་དང་། ཤེད་བདག་དང་། བྱེད་པ་པོ་དང་། ཚོར་བ་པོ་དང་། སྒྲ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་བཤད་པ་དང་། བདག་པོ་མེད་པ་ལ་བདག་པོ་དང་བཅས་པར་བསྟན་པ་དེ་དག་ནི་དྲང་བའི་དོན་ཞེས་བྱའོ། །
མདོ་སྡེ་གང་དག་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་དང་། མ་སྐྱེས་པ་དང་། མ་བྱུང་བ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པ་དང་། 14a | 1] བདག་མེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་མེད་པ་དང་། སྲོག་མེད་པ་དང་། གང་ཟག་མེད་པ་དང་། བདག་པོ་མེད་པ་ནས། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོའི་བར་དུ་བསྟན་པ་དེ་དག་ནི་ངེས་པའི་དོན་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་དག་ནི་ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་ལ་རྟོན་གྱི། དྲང་བའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་ལ་མི་རྟོན་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས་ཀྱང་། སྟོང་པ་བདེ་བར་གཤེགས་པས་བཤད་པ་ལྟར། །ངེས་དོན་མདོ་སྡེ་དག་གི་བྱེ་བྲག་ཤེས། །གང་ལས་སེམས་ཅན་གང་ཟག་སྐྱེས་བུ་བསྟན། །ཆོས་དེ་ཐམས་ཅད་དྲང་བའི་དོན་དུ་ཤེས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །
འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་ཀྱིས་བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་ཉམས་པར་བྱས་པ་དག་གི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ལ་ལྟོས་ནས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གཟིགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དག་འདི་ནི་བདེན་པ་དམ་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སླུ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཅན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་བརྫུན་པ་སླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དམ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་མེད་ཀྱི། འདི་དག་ནི་སླུ་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །འདི་དག་ནི་བརྫུན་པ་སྒྱུ་མ་བྱིས་པ་འདྲིད་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ། གཟུགས་ནི་དབུ་བ་རྡོས་པ་འདྲ། །ཚོར་བ་ཆུ་ཡི་ཆུ་བུར་བཞིན། །འདུ་ཤེས་སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་སྟེ། །འདུ་བྱེད་ཆུ་ཤིང་སྡོང་པོ་འདྲ། །རྣམ་ཤེས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཞེས། །ཉི་མའི་གཉེན་གྱིས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །
ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་དང་ལྡན་པ་ཉིན་དང་མཚན་དུ་ཆོས་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་ན། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་ཉེ་བར་ཞི་བའི་གོ་འཕང་ཞི་བ། ཆོས་རྣམས་བདག་མེད་པ་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ།
13b | 1]
།ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་བུར་བསྟན་པའི་དགོངས་པ་མི་ཤེས་པས།
འདིར་དེ་ཁོ་ནའི་དོན་ཅན་གྱི་བསྟན་པ་ནི་གང་ཞིག་ཡིན།
དགོངས་པ་ཅན་ནི་འདིར་གང་ཞིག་ཡིན་སྙམ་དུ་གང་ཞིག་ཐེ་ཚོམ་དུ་འགྱུར་བ་དང་།
གང་ཞིག་བློ་ཞན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དྲང་བའི་དོན་གྱི་བསྟན་པ་ལ་ངེས་པའི་དོན་དུ་རྟོགས་པ་དེ་གཉི་གའི་ཐེ་ཚོམ་དང་ལོག་པའི་ཤེས་པ་དག་རིགས་པ་དང་ལུང་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར།
སློབ་དཔོན་གྱིས་འདི་བརྩམས་སོ། །དེ་ལ་བདག་ལས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རིགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་གང་ཞིག
།སླུ་བ་དེ་ནི་བརྫུན་ཞེས་གསུངས། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སླུ་བའི་ཆོས། །དེས་ན་དེ་དག་བརྫུན་པ་ཡིན། །
སྔོན་མཐའ་སྔོན་ནམ་ཞེས་ཞུས་ཚེ། །
ཐུབ་པ་ཆེན་པོས་མིན་ཞེས་གསུངས། །
འཁོར་བ་ཐོག་མ་མཐའ་མེད་དེ། །
དེ་ལ་སྔོན་མེད་ཕྱི་མ་མེད། །
བཅོམ་ལྡན་དངོས་དང་དངོས་མེད་པ། །
མཁྱེན་པས་ཀཱ་ཏ་ཡ་ན་ཡི། །
གདམས་ངག་ལས་ནི་ཡོད་པ་དང་། །
མེད་པ་གཉི་གའང་དགག་པ་མཛད། །
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལུང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པས་བསྟན་པའི་མདོ་ལས།
ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་ནི་གང་།
དྲང་བའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་ནི་གང་ཞེ་ན།
མདོ་སྡེ་གང་དག་ལམ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་བསྟན་པ་དེ་དག་ནི་དྲང་བའི་དོན་ཞེས་བྱའོ། །མདོ་སྡེ་གང་དག་འབྲས་བུ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་བསྟན་པ་དེ་དག་ནི་ངེས་པའི་དོན་ཞེས་བྱའོ། །
མདོ་སྡེ་གང་དག་བདག་དང་། སེམས་ཅན་དང་། སྲོག་དང་། འགྲོ་བ་དང་། གསོ་བ་དང་། སྐྱེས་བུ་དང་། གང་ཟག་དང་། ཤེད་ལས་སྐྱེས་དང་། ཤེད་བདག་དང་། བྱེད་པ་པོ་དང་། ཚོར་བ་པོ་དང་། སྒྲ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་བཤད་པ་དང་། བདག་པོ་མེད་པ་ལ་བདག་པོ་དང་བཅས་པར་བསྟན་པ་དེ་དག་ནི་དྲང་བའི་དོན་ཞེས་བྱའོ། །
མདོ་སྡེ་གང་དག་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་དང་། མ་སྐྱེས་པ་དང་། མ་བྱུང་བ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པ་དང་། 14a | 1] བདག་མེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་མེད་པ་དང་། སྲོག་མེད་པ་དང་། གང་ཟག་མེད་པ་དང་། བདག་པོ་མེད་པ་ནས། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོའི་བར་དུ་བསྟན་པ་དེ་དག་ནི་ངེས་པའི་དོན་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་དག་ནི་ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་ལ་རྟོན་གྱི། དྲང་བའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་ལ་མི་རྟོན་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས་ཀྱང་། སྟོང་པ་བདེ་བར་གཤེགས་པས་བཤད་པ་ལྟར། །ངེས་དོན་མདོ་སྡེ་དག་གི་བྱེ་བྲག་ཤེས། །གང་ལས་སེམས་ཅན་གང་ཟག་སྐྱེས་བུ་བསྟན། །ཆོས་དེ་ཐམས་ཅད་དྲང་བའི་དོན་དུ་ཤེས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །
Means of knowledge (pramāṇa)
དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་རྣམས་བརྫུན་པའི་དོན་ཅན་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སློབ་དཔོན་གྱིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྫས་སུ་སྟོན་པ་བརྩམས་སོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་མི་སྲིད་པ་ཡིན་དང་།
ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྫུན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱིས་འདི་བརྩམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་གང་བརྫུན་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་མི་དགེ་བའི་ལས་དག་མེད་པར་འགྱུར་ལ།
དེ་མེད་པས་ངན་འགྲོ་དག་མེད་པར་འགྱུར་ཞིང་།
དགེ་བ་དང་བདེ་འགྲོ་དག་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོ་མེད་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས།
རྩོམ་པ་ཐམས་ཅད་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན་བཤད་པར་བྱ་སྟེ།
ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་ལྟོས་ནས་འདི་བདེན་པར་་མངོན་པར་ཞེན་པའི་འཇིག་རྟེན་པའི་གཉེན་པོ་ཉིད་དུ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་དངོས་པོ་རྣམས་བརྫུན་པའི་དོན་དུ་བསྟན་གྱི།
གང་ཞིག་བརྫུན་པའམ་བརྫུན་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་གཟིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གང་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྫུན་པའི་དོན་ཅན་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པ་དེ་ལ་ཅི་ལས་ཡོད་ཅིང་འཁོར་བ་ཡོད་དམ།
འདིས་ནི་ཆོས་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་དམ་མེད་པ་ཉིད་དུ་དམིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པའི་མདོ་ལས།
འོད་སྲུངས་སེམས་ནི་ཀུན་དུ་བཙལ་ན་མི་རྙེད་དོ། །གོང་མ་རྙེད་པ་དེ་ནི་མི་དམིགས་པའོ།
14b | 1]
།གང་མི་དམིགས་པ་དེ་ནི་འདས་པ་ཡང་མ་ཡིན།
མ་འོངས་པ་ཡང་མ་ཡིན།
ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་འདས་པ་ཡང་མ་ཡིན།
མ་འོངས་པ་ཡང་མ་ཡིན།
ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །གང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དེ་ལ་འབྱུང་བ་མེད་དོ། །གང་འབྱུང་བ་མེད་པ་དེ་ལ་འགག་པ་མེད་དོ། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །གང་དག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ལྡན་པས་ཆོས་རྣམས་བརྫུན་པ་ཉིད་དུ་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་ཅིང་།
དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་ཡོད་པར་རྟོགས་ནས་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་འདི་བདེན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་མངོན་པར་ཞེན་པར་གྱུར་དང་།
ལས་ཀྱང་བྱེད་ཅིང་འཁོར་བ་ན་ཡང་འཁོར་བར་འགྱུར་ལ།
ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་གནས་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པའི་སྐལ་བ་ཅན་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཅི་དངོས་པོ་བརྫུན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་།
རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན།
འགྱུར་ཏེ་དཔེར་ན་སྒྱུ་མའི་ན་ཆུང་ནི་དེའི་རང་བཞིན་མངོན་པར་མི་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ།
དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་བསྟན་པའི་མདོ་ལས།
རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ།
དཔེར་ན་ལ་ལ་ཞིག་གིས་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱི་རོལ་མོ་བྱུང་བའི་ཚེ།
སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་སྤྲུལ་པའི་བུད་མེད་མཐོང་ནས་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་སེམས་དཀྲིས་ནས་འཁོར་གྱིས་འཇིགས་ཤིང་བག་ཚ་སྟེ།
སྟན་ལས་ལངས་ནས་སོང་སྟེ།
དེ་སོང་ནས་བུད་མེད་དེ་ཉིད་ལ།
མི་སྡུག་པ་དང་།
མི་གཙང་བ་དང་།
མི་རྟག་པ་དང་།
སྡུག་བསྔལ་བ་དང་།
སྟོང་པ་དང་།
བདག་མེད་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་ན་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ། །འདུལ་བ་ལས་ཀྱང་།
འཁྲུལ་འཁོར་མཁན་གྱིས་བྱས་པའི་འཁྲུལ་འཁོར་གྱི་ན་ཆུང་ནི་ཡང་དག་པར་བདེན་པའི་ན་ཆུང་གིས་སྟོང་བཞིན་དུ།
རི་མོ་མཁན་གྱི་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཞིར་གྱུར་པར་བཤད་དོ། །དཔེ་དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་བརྫུན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་རྣམས་ཀྱང་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ལས་ཀྱང་།
15a | 1]
དེ་ནས་དགེ་སློང་བསམ་གཏན་ཐོབ་པ་ལྔ་བརྒྱ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ལ་མི་འཇུག་སྟེ།
མ་རྟོགས་མ་མོས་པས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་དོང་ངོ་། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དེ་དག་ལམ་གང་ནས་དོང་བའི་ལམ་དེར་དགེ་སློང་གཉིས་ཤིག་སྤྲུལ་པ་སྤྲུལ་ཏེ།
དེ་ནས་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་དགེ་སློང་དེ་གཉིས་ལམ་གང་ནས་དོང་བའི་ལམ་དེར་དོང་སྟེ་ཕྱིན་པ་དང་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་གར་དོང་།
སྤྲུལ་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྨྲས་པ།
ཁོ་བོ་ཅག་ནི་དགོན་པའི་གནས་སུ་བསམ་གཏན་གྱི་བདེ་བ་ལ་རེག་པར་གནས་པར་བྱ་བར་དོང་ངོ་། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན།
ཁོ་བོ་ཅག་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པའང་ཆོས་བསྟན་པ་དེ་ལ་མི་འཇུག་སྟེ།
མི་རྟོགས་མི་མོས་ཤིང་།
སྐྲག་སྟེ་ཀུན་དུ་དངངས།
ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་དངངས་པར་གྱུར་ནས་ཁོ་བོ་ཅག་དགོན་པའི་གནས་རྣམས་སུ་བསམ་གཏན་གྱི་བདེ་བ་ལ་རེག་པར་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གནས་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག
།ཁོ་བོ་ཅག་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ་ལ་མི་འཇུག་སྟེ།
མ་རྟོགས་མ་མོས་ཤིང་སྐྲག་སྟེ།
ཀུན་དུ་དངངས་ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་དངངས་པར་གྱུར་ཏེ།
དེའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་ཀྱང་དགོན་པའི་གནས་རྣམས་སུ་བསམ་གཏན་གྱི་བདེ་བ་ལ་རེག་པར་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གནས་པར་བྱའོ། །སྤྲུལ་པ་དག་གིས་སྨྲས་པ།
ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་དེའི་ཕྱིར་བདག་ཅག་ཡང་དག་པར་འགྲོ་བར་བྱའོ། །རྩོད་པར་མི་བྱའོ། །རྩོད་པ་མེད་པ་ལྷུར་བྱེད་པ་དེ་ནི་དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་གང་འདི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་།
ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་བའི་ཆོས་དེ་གང་།
ལུས་འདི་ལས་བདག་གམ།
སེམས་ཅན་ནམ།
སྲོག་གམ།
སྐྱེ་བ་པོའམ།
སྐྱེས་བུའམ།
གང་ཟག་གམ།
ཤེད་ལས་སྐྱེས་སམ།
ཤེད་བུའམ།
གང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར།
གང་ཟད་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ།
དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ།
འདོད་ཆགས་ཟད་ཞེ་སྡང་ཟད་གཏི་མུག་ཟད་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ། །སྤྲུལ་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྨྲས་པ།
15b | 1]
ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག
།འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ཡོད་པ་ཡིན་ནམ།
ཅིན་མ་དེ་ཟད་པར་བྱ།
དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ།
དེ་དག་ནི་ནང་ན་ཡང་མེད་ཕྱི་རོལ་ན་ཡང་མེད།
གཉི་ག་མེད་པར་ཡང་མི་དམིགས་ཏེ།
དེ་དག་ནི་ཡོངས་སུ་མ་བརྟགས་པ་ལས་ཀྱང་མི་སྐྱེའོ། །སྤྲུལ་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྨྲས་པ།
ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་དེ་ལྟ་བས་ན་བདག་ཏུ་མ་རྟོག་རྣམ་པར་མ་རྟོག་ཤིག
།ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་ནམ་མི་རྟོག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེའི་ཚེ་ཆགས་པར་མི་འགྱུར་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །ཆགས་པ་མེད་ཅིང་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བ་ཡང་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཞི་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་མི་འཁོར་ཞིང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་།
ཤེས་རབ་དང་།
རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་།
རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཡང་མི་འཁོར་ཞིང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག
།ཆོས་དེ་དག་གིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་སྟོན་ན།
ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་སྟོང་པ་དབེན་པ་གཟུང་དུ་མེད་པའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་འདི་ལྟ་སྟེ།
མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འདུ་ཤེས་སྤོངས་ཤིག
།འདུ་ཤེས་ལ་ཡང་འདུ་ཤེས་སུ་མ་བྱེད་ཅིག
།འདུ་ཤེས་ལ་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་མ་བྱེད་ཅིག
།གང་འདུ་ཤེས་ལ་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དེའི་དེ་ནི་འདུ་ཤེས་ལ་ཡོངས་སུ་བཅིངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག
།ཁྱེད་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཤིག
།ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག
།དགེ་སློང་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ལས་གོང་ན་བྱ་བ་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བཤད་པའི་ཚེ་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་རྣམས་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །དེ་དག་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་དོང་སྟེ་ལྷགས་པ་དང་།
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ།
ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་དགེ་སློང་དག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ།
16a | 1]
།ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་གར་དོང་།
གང་ནས་ལྷགས།
དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ།
བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གང་དུ་ཡང་འགྲོ་བ་མེད་པ་དང་།
གང་ནས་ཀྱང་འོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་ཏོ། །སྨྲས་པ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་ཁྱེད་ཀྱི་སྟོན་པ་གང་ཡིན།
སྨྲས་པ་གང་མ་སྐྱེས་ཤིང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའོ། །སྨྲས་པ་ཁྱེད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་ཆོས་ཐོས།
སྨྲས་པ་བཅིངས་པའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན།
ཐར་པའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ་ཁྱེད་སུས་བཏུལ།
སྨྲས་པ་སུ་ལ་ལུས་མེད་ཅིང་སེམས་མེད་པས་སོ། །སྨྲས་པ་ཁྱེད་ཇི་ལྟར་བརྩོན།
སྨྲས་པ་མ་རིག་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་རིག་པ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ་ཁྱོད་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གྲོལ།
སྨྲས་པ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན།
སྤང་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ་ཁྱེད་སུའི་ཉན་ཐོས།
སྨྲས་པ་གང་གིས་ཐོབ་པ་མེད་ཅིང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་མེད་པའི་འོ། །སྨྲས་པ་ཁྱེད་ཀྱི་ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་གང་།
སྨྲས་པ་གང་ཁམས་གསུམ་ན་མི་རྒྱུ་བ་རྣམས་སོ། །སྨྲས་པ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་ཇི་སྲིད་ཅིག་ན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ།
སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་ནམ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ནའོ། །སྨྲས་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་བྱ་བ་བྱས་སམ།
སྨྲས་པ་ངར་འཛིན་པ་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་སོ། །སྨྲས་པ་ཁྱེད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་དམ།
སྨྲས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཏན་དུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ་ཁྱེད་ཀྱིས་བདུད་བཏུལ་ལམ།
སྨྲས་པ་ཕུང་པོའི་བདུད་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ་ཁྱེད་ཀྱིས་སྟོན་པ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་སམ།
སྨྲས་པ་ལུས་ཀྱིས་ཀྱང་མ་བྱས།
ངག་གིས་ཀྱང་མ་བྱས།
སེམས་ཀྱིས་ཀྱང་མ་བྱས་སོ། །སྨྲས་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཡོན་གནས་ཀྱི་ས་སྦྱངས་སམ།
སྨྲས་པ་འཛིན་པ་མེད་ཅིང་སྡུད་པ་མེད་པས་སོ། །སྨྲས་པ་ཁྱེད་འཁོར་བ་ལས་རྒལ་ཏམ།
སྨྲས་པ་ཆད་པ་མེད་ཅིང་རྟག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ་ཁྱེད་ཡོན་གནས་ཀྱི་སར་ཞུགས་སམ།
སྨྲས་པ་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་གར་འགྲོ།
16b | 1]
སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་གང་དུ་བཞུད་པར་རོ། །དེ་ལྟར་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་ཡོངས་སུ་དྲིས་ཏེ།
དགེ་སློང་དེ་དག་གིས་ལན་བཏབ་ནས་འཁོར་དེའི་དགེ་སློང་བརྒྱད་བརྒྱ་ནི་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་རྣམས་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །སྲོག་ཆགས་སུམ་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྡུལ་མེད་ཅིང་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་རྣམ་པར་དག་གོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་དགེ་སློང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་བརྫུན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གཉིས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱའི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པ་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་ལས་ཀྱང་།
འཇམ་དཔལ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན།
གཙུབ་ཤིང་དང་གཙུབ་གཏན་ལ་བརྟེན།
མིའི་ལག་པའི་རྩོལ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་དུ་བ་འབྱུང་ཞིང་།
མེ་མངོན་པར་འགྲུབ་སྟེ།
མེ་དེ་ཡང་གཙུབ་ཤིང་ལ་ཡང་མི་གནས་གཙུབ་གཏན་ལ་ཡང་མི་གནས།
མིའི་ལག་པའི་རྩོལ་བ་ལ་ཡང་མི་གནས་སོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་དུ་མེད་པ་ལས་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་རྨོངས་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གི་ཡོངས་སུ་གདུང་བའང་འབྱུང་སྟེ།
ཡོངས་སུ་གདུང་བ་དེ་ཡང་ནང་ན་ཡང་མི་གནས་ཕྱི་རོལ་ནའང་མི་གནས།
གཉི་ག་མེད་པར་ཡང་མི་གནས་མོད་ཀྱི།
འཇམ་དཔལ་འོན་ཀྱང་གཏི་མུག་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་གཏི་མུག་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱ་ཞེ་ན།
འཇམ་དཔལ་གཏི་མུག་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་གྲོལ་བ་སྟེ།
དེས་ན་གཏི་མུག་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་།
དེ་བཞིན་དུ་འཇམ་དཔལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སྒོ་སྟེ།
འདི་ནི་གཟུངས་ཀྱི་ཚིག་གོ། །གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་འདི་གཟུངས་ཀྱི་ཚིག་ལགས།
བཀའ་སྩལ་པ་འཇམ་དཔལ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དག་ནི་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་བསྒྲུབས་ཤིང་།
རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དག་གང་དུ་ཡང་དག་པར་འདུ་བར་འགྱུར།
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ།
འཇམ་དཔལ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དག་ནི་ནམ་མཁར་ཡང་དག་པར་འདུ་བར་འགྱུར་རོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས།
17a | 1]
སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་ངམ།
འོན་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་བྱུང་།
གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ནི་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཁོ་ནས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་།
དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང་།
གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་འདུ་ཤེས་ཏེ།
དེ་དག་མ་མཆིས་པ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་སླད་དུ་ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་ཞིང་།
ངན་སོང་གསུམ་དུ་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་ནི་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་མ་ཁུམས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཁུམས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་སྟེ་སྐྱེས་བུ་ལ་ལ་ཞིག་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་སྟེ་རྨི་ལམ་ན་བདག་ཉིད་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་བར་འདུ་ཤེས་པར་འགྱུར་ལ།
དེས་དེ་ནི་ལྕགས་ཀྱི་བུམ་པ་སྐྱེས་བུ་དུ་མ་དང་ལྡན་པ་ཁོལ་བ་འབར་བར་བདག་ཉིད་བཅུག་པར་ཡང་འདུ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་དེ་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་དྲག་ཅིང་མི་བཟད་ལ་བརྣག་པར་དཀའ་ཞིང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེས་དེ་ན་ཡིད་ཀྱི་གདུང་བ་ཡོངས་སུ་མྱང་བར་འགྱུར།
དེ་དེ་ན་སྐྲག་པར་འགྱུར།
དངངས་པར་འགྱུར།
ཀུན་ཏུ་དངངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དེ་ནས་སད་པར་འགྱུར་ཞིང་རློམ་པ་དང་བཅས་པས་ཀྱེ་མ་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །ཀྱེ་མ་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ཞེས་ངུ་ཞིང་ཆོ་ངེས་འདེབས་ལ་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པར་འགྱུར་ལགས་སོ། །དེ་ནས་དེ་ལ་གྲོགས་པོ་དང་གཉེན་དང་སྣག་གི་གཉེན་མཚམས་རྣམས་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་གིས་འདི་ལྟར་ཁྱོད་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་ཞེས་དྲིས་པ་དང་།
དེ་གྲོགས་པོ་དང་གཉེན་དང་སྣག་གི་གཉེན་མཚམས་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་དུ་ངས་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་ངོ་ཞེས་སྨྲ་བར་བགྱིད།
དེ་བདག་གིས་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་ན།
ཁྱེད་ཅག་ཅི་ཞིག་གིས་འདི་ལྟར་ཁྱོད་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་ཞེས་འདྲི་བར་བྱེད་དམ་ཞེས་དེ་དག་ལ་ཆོ་ངེས་འདེབས་པར་བགྱིད།
སྤྱོ་བར་བགྱིད་དོ། །དེ་ནས་སྐྱེས་བུ་དེ་ལ་གྲོགས་པོ་དང་གཉེན་དང་སྣག་གི་གཉེན་མཚམས་དེ་དག་འདི་སྐད་དུ།
ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་མ་འཇིགས་ཤིག་མ་འཇིགས་ཤིག་ཁྱོད་ནི་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པ་ཡིན་གྱི།
ཁྱོད་ཁྱིམ་འདི་ནས་གར་ཡང་སོང་བ་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲ་བར་བགྱིད་དོ།
17b | 1]
།དེ་ཡང་བདག་ནི་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པར་གྱུར་ཏེ།
ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་འདི་བདག་གིས་ཀུན་དུ་བརྟགས་སོ་སྙམ་དུ་དེ་ལ་དྲན་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞིང་།
སླར་ཡང་དེ་ཡིད་བདེ་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པ་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་བདག་ཉིད་རྨི་ལམ་དུ་དམྱལ་བར་སོང་བས་འདུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ།
བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་བདེན་པ་མ་ལགས་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བཅིངས་པ་ཐམས་ཅད་བུད་མེད་ལ་མཚན་མར་རྟོག་པར་བགྱིད་དོ། །དེ་དག་བུད་མེད་ལ་མཚན་མར་བརྟགས་ནས་བདག་ཉིད་དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་རྩེ་ཞིང་དགའ་བར་འདུ་ཤེས་སོ། །བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ནི་སྐྱེས་པའོ། །འདི་ནི་བུད་མེད་དོ། །བུད་མེད་འདི་བདག་གིའོ་སྙམ་དུ་འགྱུར་ཞིང་དེ་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པའི་སེམས་དེས་ལོངས་སྤྱོད་ཚོལ་བར་སེམས་འཇུག་པར་འགྱུར་ལགས་སོ། །དེ་གཞི་དེ་ལས་འཐབ་པ་དང་རྩོད་པ་དང་གཡུལ་འགྱེད་པར་བགྱིད་ཅིང་།
གདུག་པའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་པ་དེ་ལ་ཁོན་དུ་འཛིན་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ལགས་སོ། །རློམ་པ་དང་བཅས་པ་དེ་འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དེས་འཆི་བའི་དུས་བགྱིས་པར་གྱུར་ནས་བདག་ཉིད་བསྐལ་པ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོར་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་མྱོང་བར་འདུ་ཤེས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་དེ་ལ་གྲོགས་པོ་དང་།
གཉེན་དང་སྣག་གི་གཉེན་མཚམས་རྣམས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་མ་འཇིགས་ཤིག་མ་འཇིགས་ཤིག་ཁྱོད་ནི་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པ་ཡིན་གྱི།
ཁྱོད་ཁྱིམ་འདི་ནས་གར་ཡང་སོང་བ་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲ་བར་བགྱིད་པ་དེ་བཞིན་དུ།
བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འདི་སྐད་དུ་ཆོས་བསྟན་ཏེ།
འདི་ལ་བུད་མེད་ཀྱང་མེད།
སྐྱེས་པ་ཡང་མེད།
སེམས་ཅན་ཡང་མེད།
སྲོག་ཀྱང་མེད།
གསོ་བ་ཡང་མེད།
གང་ཟག་ཀྱང་མེད་དེ།
ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ལོག་པ།
ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ།
ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་བསྒྲུབས་པ།
18a | 1]
ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ།
ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ།
ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུ།
ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུ་སྟེ་ཞེས་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་དང་།
དེ་བཞིན་དུ་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་ཐོས་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་ཁུམས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཞེ་སྡང་དང་བྲལ་བ་དང་།
གཏི་མུག་དང་བྲལ་བ་དང་།
ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་ཁུམས་སོ། །དེ་དག་སེམས་ནམ་མཁའ་ལ་གནས་པས་འཆི་བའི་དུས་བགྱིད་པར་འགྱུར་ཞིང་།
འཆི་བའི་དུས་བགྱིས་མ་ཐག་ཏུ་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་སྟེ།
བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་བདག་གིས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཁུམས་ལགས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་ཉེ་བ་འཁོར་གྱིས་ཞུས་པ་ལས་ཀྱང་།
སེམས་དམྱལ་འཇིགས་པ་ང་ཡིས་བསྟན་བྱས་ཏེ། །སེམས་ཅན་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་སྐྱོ་བྱས་ཀྱང་། །གང་དག་ཤི་འཕོས་ངན་སོང་དྲག་འགྲོ་བའི། །འགྲོ་བ་དེ་དག་ནམ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །གང་དག་རལ་གྲི་མདའ་ཆེན་མཚོན་འབྱིན་པའི། །གནོད་པ་བྱེད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །རྟོག་པའི་དབང་གིས་ངན་སོང་དེ་དག་ན། །ལུས་ལ་འབབ་མཐོང་དེ་ན་མཚོན་ཆ་མེད། །སྣ་ཚོགས་ཡིད་དགའ་མེ་ཏོག་ཁ་བྱེ་ཞིང་། །གསེར་གྱི་ཁང་མཆོག་འབར་བ་ཡིད་འོང་བ། །འདི་ན་དེ་ལའང་བྱེད་པ་འགའ་མེད་དོ། །དེ་དག་རྟོག་པའི་དབང་གིས་གཞག་པ་ཡིན། །རྟོག་པའི་དབང་གིས་འཇིག་རྟེན་རྣམ་བརྟགས་ཏེ། །འདུ་ཤེས་འཛིན་པས་བྱིས་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ། །འཛིན་དང་འཛིན་མེད་དེ་ཡང་འབྱུང་མིན་ཏེ། །ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་སྒྱུ་མ་སྨིག་རྒྱུ་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །
དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་བཞག་པ་རྣམས་ནི་འཁོར་བ་ན་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །དངོས་པོ་བརྫུན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་རྣམས་ཇི་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་།
རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ནི་རྒྱས་པར་དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས་ངེས་པར་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ།
18b | 1]
གལ་ཏེ་བདག་དང་གཞན་དང་གཉི་ག་དང་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན།
ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་གསུངས།
བཤད་པར་བྱ་སྟེ།
འདི་ནི་ཀུན་རྫོབ་པ་ཡིན་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན།
རྐྱེན་ཉིད་འདི་པ་ཙམ་གྱིས་ཀུན་རྫོབ་གྲུབ་པར་ཁས་ལེན་གྱི།
ཕྱོགས་བཞི་ཁས་བླངས་པའི་སྒོ་ནས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ།
དངོས་པོ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པ་སྨྲ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་།
དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྐྱེན་ཉིད་འདི་པ་ཙམ་ཞིག་ཁས་བླངས་ན་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་ཕྱིར།
ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དངོས་པོ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་སྨྲ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར།
སྡུག་བསྔལ་རང་གིས་བྱས་པ་དང་། །གཞན་གྱིས་བྱས་དང་གཉི་གས་བྱས། །རྒྱུ་མེད་རྟོག་གེ་པ་ཡིས་འདོད། །ཁྱོད་ཀྱིས་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བར་གསུངས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་ཉིད་ལས་ཀྱང་།
བྱེད་པོ་ལས་ལ་བརྟེན་བྱས་ཤིང་། །ལས་ཀྱང་བྱེད་པོ་དེ་ཉིད་ལ། །བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་མ་གཏོགས་པ། །གྲུབ་པའི་རྒྱུ་ནི་མ་མཐོང་ངོ་། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་བརྡ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ།
འདི་ལྟ་སྟེ་འདི་ཡོད་པས་འདི་འབྱུང་ལ།
འདི་སྐྱེས་པས་འདི་སྐྱེ་སྟེ།
གང་འདི་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས།
འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་ཙམ་ཞིག་ཁོ་ན་གསུངས་སོ། །
ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྫུན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱིས་འདི་བརྩམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་གང་བརྫུན་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་མི་དགེ་བའི་ལས་དག་མེད་པར་འགྱུར་ལ།
དེ་མེད་པས་ངན་འགྲོ་དག་མེད་པར་འགྱུར་ཞིང་།
དགེ་བ་དང་བདེ་འགྲོ་དག་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོ་མེད་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས།
རྩོམ་པ་ཐམས་ཅད་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན་བཤད་པར་བྱ་སྟེ།
ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་ལྟོས་ནས་འདི་བདེན་པར་་མངོན་པར་ཞེན་པའི་འཇིག་རྟེན་པའི་གཉེན་པོ་ཉིད་དུ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་དངོས་པོ་རྣམས་བརྫུན་པའི་དོན་དུ་བསྟན་གྱི།
གང་ཞིག་བརྫུན་པའམ་བརྫུན་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་གཟིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གང་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྫུན་པའི་དོན་ཅན་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པ་དེ་ལ་ཅི་ལས་ཡོད་ཅིང་འཁོར་བ་ཡོད་དམ།
འདིས་ནི་ཆོས་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་དམ་མེད་པ་ཉིད་དུ་དམིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པའི་མདོ་ལས།
འོད་སྲུངས་སེམས་ནི་ཀུན་དུ་བཙལ་ན་མི་རྙེད་དོ། །གོང་མ་རྙེད་པ་དེ་ནི་མི་དམིགས་པའོ།
14b | 1]
།གང་མི་དམིགས་པ་དེ་ནི་འདས་པ་ཡང་མ་ཡིན།
མ་འོངས་པ་ཡང་མ་ཡིན།
ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་འདས་པ་ཡང་མ་ཡིན།
མ་འོངས་པ་ཡང་མ་ཡིན།
ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །གང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དེ་ལ་འབྱུང་བ་མེད་དོ། །གང་འབྱུང་བ་མེད་པ་དེ་ལ་འགག་པ་མེད་དོ། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །གང་དག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ལྡན་པས་ཆོས་རྣམས་བརྫུན་པ་ཉིད་དུ་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་ཅིང་།
དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་ཡོད་པར་རྟོགས་ནས་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་འདི་བདེན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་མངོན་པར་ཞེན་པར་གྱུར་དང་།
ལས་ཀྱང་བྱེད་ཅིང་འཁོར་བ་ན་ཡང་འཁོར་བར་འགྱུར་ལ།
ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་གནས་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པའི་སྐལ་བ་ཅན་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཅི་དངོས་པོ་བརྫུན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་།
རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན།
འགྱུར་ཏེ་དཔེར་ན་སྒྱུ་མའི་ན་ཆུང་ནི་དེའི་རང་བཞིན་མངོན་པར་མི་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ།
དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་བསྟན་པའི་མདོ་ལས།
རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ།
དཔེར་ན་ལ་ལ་ཞིག་གིས་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱི་རོལ་མོ་བྱུང་བའི་ཚེ།
སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་སྤྲུལ་པའི་བུད་མེད་མཐོང་ནས་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་སེམས་དཀྲིས་ནས་འཁོར་གྱིས་འཇིགས་ཤིང་བག་ཚ་སྟེ།
སྟན་ལས་ལངས་ནས་སོང་སྟེ།
དེ་སོང་ནས་བུད་མེད་དེ་ཉིད་ལ།
མི་སྡུག་པ་དང་།
མི་གཙང་བ་དང་།
མི་རྟག་པ་དང་།
སྡུག་བསྔལ་བ་དང་།
སྟོང་པ་དང་།
བདག་མེད་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་ན་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ། །འདུལ་བ་ལས་ཀྱང་།
འཁྲུལ་འཁོར་མཁན་གྱིས་བྱས་པའི་འཁྲུལ་འཁོར་གྱི་ན་ཆུང་ནི་ཡང་དག་པར་བདེན་པའི་ན་ཆུང་གིས་སྟོང་བཞིན་དུ།
རི་མོ་མཁན་གྱི་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཞིར་གྱུར་པར་བཤད་དོ། །དཔེ་དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་བརྫུན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་རྣམས་ཀྱང་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ལས་ཀྱང་།
15a | 1]
དེ་ནས་དགེ་སློང་བསམ་གཏན་ཐོབ་པ་ལྔ་བརྒྱ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་ལ་མི་འཇུག་སྟེ།
མ་རྟོགས་མ་མོས་པས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་དོང་ངོ་། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དེ་དག་ལམ་གང་ནས་དོང་བའི་ལམ་དེར་དགེ་སློང་གཉིས་ཤིག་སྤྲུལ་པ་སྤྲུལ་ཏེ།
དེ་ནས་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་དགེ་སློང་དེ་གཉིས་ལམ་གང་ནས་དོང་བའི་ལམ་དེར་དོང་སྟེ་ཕྱིན་པ་དང་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་གར་དོང་།
སྤྲུལ་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྨྲས་པ།
ཁོ་བོ་ཅག་ནི་དགོན་པའི་གནས་སུ་བསམ་གཏན་གྱི་བདེ་བ་ལ་རེག་པར་གནས་པར་བྱ་བར་དོང་ངོ་། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན།
ཁོ་བོ་ཅག་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པའང་ཆོས་བསྟན་པ་དེ་ལ་མི་འཇུག་སྟེ།
མི་རྟོགས་མི་མོས་ཤིང་།
སྐྲག་སྟེ་ཀུན་དུ་དངངས།
ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་དངངས་པར་གྱུར་ནས་ཁོ་བོ་ཅག་དགོན་པའི་གནས་རྣམས་སུ་བསམ་གཏན་གྱི་བདེ་བ་ལ་རེག་པར་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གནས་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག
།ཁོ་བོ་ཅག་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ་ལ་མི་འཇུག་སྟེ།
མ་རྟོགས་མ་མོས་ཤིང་སྐྲག་སྟེ།
ཀུན་དུ་དངངས་ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་དངངས་པར་གྱུར་ཏེ།
དེའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་ཀྱང་དགོན་པའི་གནས་རྣམས་སུ་བསམ་གཏན་གྱི་བདེ་བ་ལ་རེག་པར་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གནས་པར་བྱའོ། །སྤྲུལ་པ་དག་གིས་སྨྲས་པ།
ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་དེའི་ཕྱིར་བདག་ཅག་ཡང་དག་པར་འགྲོ་བར་བྱའོ། །རྩོད་པར་མི་བྱའོ། །རྩོད་པ་མེད་པ་ལྷུར་བྱེད་པ་དེ་ནི་དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་གང་འདི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་།
ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་བའི་ཆོས་དེ་གང་།
ལུས་འདི་ལས་བདག་གམ།
སེམས་ཅན་ནམ།
སྲོག་གམ།
སྐྱེ་བ་པོའམ།
སྐྱེས་བུའམ།
གང་ཟག་གམ།
ཤེད་ལས་སྐྱེས་སམ།
ཤེད་བུའམ།
གང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར།
གང་ཟད་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ།
དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ།
འདོད་ཆགས་ཟད་ཞེ་སྡང་ཟད་གཏི་མུག་ཟད་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ། །སྤྲུལ་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྨྲས་པ།
15b | 1]
ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག
།འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ཡོད་པ་ཡིན་ནམ།
ཅིན་མ་དེ་ཟད་པར་བྱ།
དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ།
དེ་དག་ནི་ནང་ན་ཡང་མེད་ཕྱི་རོལ་ན་ཡང་མེད།
གཉི་ག་མེད་པར་ཡང་མི་དམིགས་ཏེ།
དེ་དག་ནི་ཡོངས་སུ་མ་བརྟགས་པ་ལས་ཀྱང་མི་སྐྱེའོ། །སྤྲུལ་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྨྲས་པ།
ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་དེ་ལྟ་བས་ན་བདག་ཏུ་མ་རྟོག་རྣམ་པར་མ་རྟོག་ཤིག
།ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་ནམ་མི་རྟོག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེའི་ཚེ་ཆགས་པར་མི་འགྱུར་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །ཆགས་པ་མེད་ཅིང་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བ་ཡང་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཞི་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་མི་འཁོར་ཞིང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་།
ཤེས་རབ་དང་།
རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་།
རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཡང་མི་འཁོར་ཞིང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག
།ཆོས་དེ་དག་གིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་སྟོན་ན།
ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་སྟོང་པ་དབེན་པ་གཟུང་དུ་མེད་པའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་འདི་ལྟ་སྟེ།
མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འདུ་ཤེས་སྤོངས་ཤིག
།འདུ་ཤེས་ལ་ཡང་འདུ་ཤེས་སུ་མ་བྱེད་ཅིག
།འདུ་ཤེས་ལ་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་མ་བྱེད་ཅིག
།གང་འདུ་ཤེས་ལ་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དེའི་དེ་ནི་འདུ་ཤེས་ལ་ཡོངས་སུ་བཅིངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག
།ཁྱེད་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཤིག
།ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག
།དགེ་སློང་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ལས་གོང་ན་བྱ་བ་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བཤད་པའི་ཚེ་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་རྣམས་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །དེ་དག་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་དོང་སྟེ་ལྷགས་པ་དང་།
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ།
ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་དགེ་སློང་དག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ།
16a | 1]
།ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་གར་དོང་།
གང་ནས་ལྷགས།
དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ།
བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་གང་དུ་ཡང་འགྲོ་བ་མེད་པ་དང་།
གང་ནས་ཀྱང་འོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་ཏོ། །སྨྲས་པ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་ཁྱེད་ཀྱི་སྟོན་པ་གང་ཡིན།
སྨྲས་པ་གང་མ་སྐྱེས་ཤིང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའོ། །སྨྲས་པ་ཁྱེད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་ཆོས་ཐོས།
སྨྲས་པ་བཅིངས་པའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན།
ཐར་པའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ་ཁྱེད་སུས་བཏུལ།
སྨྲས་པ་སུ་ལ་ལུས་མེད་ཅིང་སེམས་མེད་པས་སོ། །སྨྲས་པ་ཁྱེད་ཇི་ལྟར་བརྩོན།
སྨྲས་པ་མ་རིག་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་རིག་པ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ་ཁྱོད་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གྲོལ།
སྨྲས་པ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན།
སྤང་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ་ཁྱེད་སུའི་ཉན་ཐོས།
སྨྲས་པ་གང་གིས་ཐོབ་པ་མེད་ཅིང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་མེད་པའི་འོ། །སྨྲས་པ་ཁྱེད་ཀྱི་ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་གང་།
སྨྲས་པ་གང་ཁམས་གསུམ་ན་མི་རྒྱུ་བ་རྣམས་སོ། །སྨྲས་པ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་ཇི་སྲིད་ཅིག་ན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ།
སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་ནམ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ནའོ། །སྨྲས་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་བྱ་བ་བྱས་སམ།
སྨྲས་པ་ངར་འཛིན་པ་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་སོ། །སྨྲས་པ་ཁྱེད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་དམ།
སྨྲས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཏན་དུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ་ཁྱེད་ཀྱིས་བདུད་བཏུལ་ལམ།
སྨྲས་པ་ཕུང་པོའི་བདུད་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ་ཁྱེད་ཀྱིས་སྟོན་པ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་སམ།
སྨྲས་པ་ལུས་ཀྱིས་ཀྱང་མ་བྱས།
ངག་གིས་ཀྱང་མ་བྱས།
སེམས་ཀྱིས་ཀྱང་མ་བྱས་སོ། །སྨྲས་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཡོན་གནས་ཀྱི་ས་སྦྱངས་སམ།
སྨྲས་པ་འཛིན་པ་མེད་ཅིང་སྡུད་པ་མེད་པས་སོ། །སྨྲས་པ་ཁྱེད་འཁོར་བ་ལས་རྒལ་ཏམ།
སྨྲས་པ་ཆད་པ་མེད་ཅིང་རྟག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ་ཁྱེད་ཡོན་གནས་ཀྱི་སར་ཞུགས་སམ།
སྨྲས་པ་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་གར་འགྲོ།
16b | 1]
སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་གང་དུ་བཞུད་པར་རོ། །དེ་ལྟར་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་ཡོངས་སུ་དྲིས་ཏེ།
དགེ་སློང་དེ་དག་གིས་ལན་བཏབ་ནས་འཁོར་དེའི་དགེ་སློང་བརྒྱད་བརྒྱ་ནི་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་རྣམས་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །སྲོག་ཆགས་སུམ་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྡུལ་མེད་ཅིང་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་རྣམ་པར་དག་གོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་དགེ་སློང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་བརྫུན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གཉིས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱའི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པ་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་ལས་ཀྱང་།
འཇམ་དཔལ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན།
གཙུབ་ཤིང་དང་གཙུབ་གཏན་ལ་བརྟེན།
མིའི་ལག་པའི་རྩོལ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་དུ་བ་འབྱུང་ཞིང་།
མེ་མངོན་པར་འགྲུབ་སྟེ།
མེ་དེ་ཡང་གཙུབ་ཤིང་ལ་ཡང་མི་གནས་གཙུབ་གཏན་ལ་ཡང་མི་གནས།
མིའི་ལག་པའི་རྩོལ་བ་ལ་ཡང་མི་གནས་སོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་དུ་མེད་པ་ལས་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་རྨོངས་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གི་ཡོངས་སུ་གདུང་བའང་འབྱུང་སྟེ།
ཡོངས་སུ་གདུང་བ་དེ་ཡང་ནང་ན་ཡང་མི་གནས་ཕྱི་རོལ་ནའང་མི་གནས།
གཉི་ག་མེད་པར་ཡང་མི་གནས་མོད་ཀྱི།
འཇམ་དཔལ་འོན་ཀྱང་གཏི་མུག་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་གཏི་མུག་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱ་ཞེ་ན།
འཇམ་དཔལ་གཏི་མུག་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་གྲོལ་བ་སྟེ།
དེས་ན་གཏི་མུག་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་།
དེ་བཞིན་དུ་འཇམ་དཔལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སྒོ་སྟེ།
འདི་ནི་གཟུངས་ཀྱི་ཚིག་གོ། །གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་འདི་གཟུངས་ཀྱི་ཚིག་ལགས།
བཀའ་སྩལ་པ་འཇམ་དཔལ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དག་ནི་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་བསྒྲུབས་ཤིང་།
རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དག་གང་དུ་ཡང་དག་པར་འདུ་བར་འགྱུར།
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ།
འཇམ་དཔལ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དག་ནི་ནམ་མཁར་ཡང་དག་པར་འདུ་བར་འགྱུར་རོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས།
17a | 1]
སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་ངམ།
འོན་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་བྱུང་།
གསོལ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ནི་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཁོ་ནས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་།
དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་དང་།
གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་འདུ་ཤེས་ཏེ།
དེ་དག་མ་མཆིས་པ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་སླད་དུ་ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་ཞིང་།
ངན་སོང་གསུམ་དུ་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་ནི་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་མ་ཁུམས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཁུམས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་སྟེ་སྐྱེས་བུ་ལ་ལ་ཞིག་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་སྟེ་རྨི་ལམ་ན་བདག་ཉིད་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་བར་འདུ་ཤེས་པར་འགྱུར་ལ།
དེས་དེ་ནི་ལྕགས་ཀྱི་བུམ་པ་སྐྱེས་བུ་དུ་མ་དང་ལྡན་པ་ཁོལ་བ་འབར་བར་བདག་ཉིད་བཅུག་པར་ཡང་འདུ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་དེ་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་དྲག་ཅིང་མི་བཟད་ལ་བརྣག་པར་དཀའ་ཞིང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེས་དེ་ན་ཡིད་ཀྱི་གདུང་བ་ཡོངས་སུ་མྱང་བར་འགྱུར།
དེ་དེ་ན་སྐྲག་པར་འགྱུར།
དངངས་པར་འགྱུར།
ཀུན་ཏུ་དངངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དེ་ནས་སད་པར་འགྱུར་ཞིང་རློམ་པ་དང་བཅས་པས་ཀྱེ་མ་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །ཀྱེ་མ་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ཞེས་ངུ་ཞིང་ཆོ་ངེས་འདེབས་ལ་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པར་འགྱུར་ལགས་སོ། །དེ་ནས་དེ་ལ་གྲོགས་པོ་དང་གཉེན་དང་སྣག་གི་གཉེན་མཚམས་རྣམས་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་གིས་འདི་ལྟར་ཁྱོད་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་ཞེས་དྲིས་པ་དང་།
དེ་གྲོགས་པོ་དང་གཉེན་དང་སྣག་གི་གཉེན་མཚམས་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་དུ་ངས་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་ངོ་ཞེས་སྨྲ་བར་བགྱིད།
དེ་བདག་གིས་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་ན།
ཁྱེད་ཅག་ཅི་ཞིག་གིས་འདི་ལྟར་ཁྱོད་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་ཞེས་འདྲི་བར་བྱེད་དམ་ཞེས་དེ་དག་ལ་ཆོ་ངེས་འདེབས་པར་བགྱིད།
སྤྱོ་བར་བགྱིད་དོ། །དེ་ནས་སྐྱེས་བུ་དེ་ལ་གྲོགས་པོ་དང་གཉེན་དང་སྣག་གི་གཉེན་མཚམས་དེ་དག་འདི་སྐད་དུ།
ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་མ་འཇིགས་ཤིག་མ་འཇིགས་ཤིག་ཁྱོད་ནི་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པ་ཡིན་གྱི།
ཁྱོད་ཁྱིམ་འདི་ནས་གར་ཡང་སོང་བ་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲ་བར་བགྱིད་དོ།
17b | 1]
།དེ་ཡང་བདག་ནི་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པར་གྱུར་ཏེ།
ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་འདི་བདག་གིས་ཀུན་དུ་བརྟགས་སོ་སྙམ་དུ་དེ་ལ་དྲན་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞིང་།
སླར་ཡང་དེ་ཡིད་བདེ་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པ་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་བདག་ཉིད་རྨི་ལམ་དུ་དམྱལ་བར་སོང་བས་འདུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ།
བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་བདེན་པ་མ་ལགས་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བཅིངས་པ་ཐམས་ཅད་བུད་མེད་ལ་མཚན་མར་རྟོག་པར་བགྱིད་དོ། །དེ་དག་བུད་མེད་ལ་མཚན་མར་བརྟགས་ནས་བདག་ཉིད་དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་རྩེ་ཞིང་དགའ་བར་འདུ་ཤེས་སོ། །བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ནི་སྐྱེས་པའོ། །འདི་ནི་བུད་མེད་དོ། །བུད་མེད་འདི་བདག་གིའོ་སྙམ་དུ་འགྱུར་ཞིང་དེ་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པའི་སེམས་དེས་ལོངས་སྤྱོད་ཚོལ་བར་སེམས་འཇུག་པར་འགྱུར་ལགས་སོ། །དེ་གཞི་དེ་ལས་འཐབ་པ་དང་རྩོད་པ་དང་གཡུལ་འགྱེད་པར་བགྱིད་ཅིང་།
གདུག་པའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་པ་དེ་ལ་ཁོན་དུ་འཛིན་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ལགས་སོ། །རློམ་པ་དང་བཅས་པ་དེ་འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དེས་འཆི་བའི་དུས་བགྱིས་པར་གྱུར་ནས་བདག་ཉིད་བསྐལ་པ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོར་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་མྱོང་བར་འདུ་ཤེས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་དེ་ལ་གྲོགས་པོ་དང་།
གཉེན་དང་སྣག་གི་གཉེན་མཚམས་རྣམས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་མ་འཇིགས་ཤིག་མ་འཇིགས་ཤིག་ཁྱོད་ནི་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པ་ཡིན་གྱི།
ཁྱོད་ཁྱིམ་འདི་ནས་གར་ཡང་སོང་བ་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲ་བར་བགྱིད་པ་དེ་བཞིན་དུ།
བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འདི་སྐད་དུ་ཆོས་བསྟན་ཏེ།
འདི་ལ་བུད་མེད་ཀྱང་མེད།
སྐྱེས་པ་ཡང་མེད།
སེམས་ཅན་ཡང་མེད།
སྲོག་ཀྱང་མེད།
གསོ་བ་ཡང་མེད།
གང་ཟག་ཀྱང་མེད་དེ།
ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ལོག་པ།
ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ།
ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་བསྒྲུབས་པ།
18a | 1]
ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ།
ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ།
ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུ།
ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུ་སྟེ་ཞེས་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་དང་།
དེ་བཞིན་དུ་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་ཐོས་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་ཁུམས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཞེ་སྡང་དང་བྲལ་བ་དང་།
གཏི་མུག་དང་བྲལ་བ་དང་།
ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་ཁུམས་སོ། །དེ་དག་སེམས་ནམ་མཁའ་ལ་གནས་པས་འཆི་བའི་དུས་བགྱིད་པར་འགྱུར་ཞིང་།
འཆི་བའི་དུས་བགྱིས་མ་ཐག་ཏུ་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་སྟེ།
བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་བདག་གིས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཁུམས་ལགས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་ཉེ་བ་འཁོར་གྱིས་ཞུས་པ་ལས་ཀྱང་།
སེམས་དམྱལ་འཇིགས་པ་ང་ཡིས་བསྟན་བྱས་ཏེ། །སེམས་ཅན་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་སྐྱོ་བྱས་ཀྱང་། །གང་དག་ཤི་འཕོས་ངན་སོང་དྲག་འགྲོ་བའི། །འགྲོ་བ་དེ་དག་ནམ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །གང་དག་རལ་གྲི་མདའ་ཆེན་མཚོན་འབྱིན་པའི། །གནོད་པ་བྱེད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །རྟོག་པའི་དབང་གིས་ངན་སོང་དེ་དག་ན། །ལུས་ལ་འབབ་མཐོང་དེ་ན་མཚོན་ཆ་མེད། །སྣ་ཚོགས་ཡིད་དགའ་མེ་ཏོག་ཁ་བྱེ་ཞིང་། །གསེར་གྱི་ཁང་མཆོག་འབར་བ་ཡིད་འོང་བ། །འདི་ན་དེ་ལའང་བྱེད་པ་འགའ་མེད་དོ། །དེ་དག་རྟོག་པའི་དབང་གིས་གཞག་པ་ཡིན། །རྟོག་པའི་དབང་གིས་འཇིག་རྟེན་རྣམ་བརྟགས་ཏེ། །འདུ་ཤེས་འཛིན་པས་བྱིས་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ། །འཛིན་དང་འཛིན་མེད་དེ་ཡང་འབྱུང་མིན་ཏེ། །ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་སྒྱུ་མ་སྨིག་རྒྱུ་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །
དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་བཞག་པ་རྣམས་ནི་འཁོར་བ་ན་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །དངོས་པོ་བརྫུན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་རྣམས་ཇི་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་།
རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ནི་རྒྱས་པར་དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས་ངེས་པར་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ།
18b | 1]
གལ་ཏེ་བདག་དང་གཞན་དང་གཉི་ག་དང་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན།
ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་གསུངས།
བཤད་པར་བྱ་སྟེ།
འདི་ནི་ཀུན་རྫོབ་པ་ཡིན་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན།
རྐྱེན་ཉིད་འདི་པ་ཙམ་གྱིས་ཀུན་རྫོབ་གྲུབ་པར་ཁས་ལེན་གྱི།
ཕྱོགས་བཞི་ཁས་བླངས་པའི་སྒོ་ནས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ།
དངོས་པོ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པ་སྨྲ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་།
དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྐྱེན་ཉིད་འདི་པ་ཙམ་ཞིག་ཁས་བླངས་ན་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་ཕྱིར།
ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དངོས་པོ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་སྨྲ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར།
སྡུག་བསྔལ་རང་གིས་བྱས་པ་དང་། །གཞན་གྱིས་བྱས་དང་གཉི་གས་བྱས། །རྒྱུ་མེད་རྟོག་གེ་པ་ཡིས་འདོད། །ཁྱོད་ཀྱིས་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བར་གསུངས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་ཉིད་ལས་ཀྱང་།
བྱེད་པོ་ལས་ལ་བརྟེན་བྱས་ཤིང་། །ལས་ཀྱང་བྱེད་པོ་དེ་ཉིད་ལ། །བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་མ་གཏོགས་པ། །གྲུབ་པའི་རྒྱུ་ནི་མ་མཐོང་ངོ་། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་བརྡ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ།
འདི་ལྟ་སྟེ་འདི་ཡོད་པས་འདི་འབྱུང་ལ།
འདི་སྐྱེས་པས་འདི་སྐྱེ་སྟེ།
གང་འདི་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས།
འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་ཙམ་ཞིག་ཁོ་ན་གསུངས་སོ། །
Madhyamaka does not rest on pramāṇa; it formulates no propositions
འདིར་འགའ་ཞིག་དག་རྒོལ་བར་བྱེད་དེ།
དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་སྙམ་པའི་ངེས་པ་འདི་ཚད་མ་ལས་སྐྱེས་པ་ཞིག་གམ།
འོན་ཏེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཞིག་ཡིན་གྲང་།
དེ་ལ་གལ་ཏེ་ཚད་མ་ལས་སྐྱེས་པར་འདོད་ན་ནི།
ཚད་མ་དག་ནི་དུ་ཞིག
།མཚན་ཉིད་ནི་གང་།
ཡུལ་དག་ནི་ཅི་ཞིག
།ཅི་བདག་ལས་སྐྱེས་པ་ཞིག་གམ།
གཞན་ནམ་གཉི་གའམ་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འོན་ཏེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ན་ནི།
དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ།
གཞལ་བྱ་རྟོགས་པ་ནི་ཚད་མ་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་ཏེ།
19a | 1]
རྟོགས་པར་མ་གྱུར་པའི་དོན་ནི་ཚད་མ་མེད་པར་རྟོགས་པར་མི་ནུས་སོ། །ཚད་མ་མེད་པས་དོན་རྟོགས་པ་ཡང་མེད་ན་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་ངེས་པ་འདི་ག་ལས་འགྱུར་ཏེ།
དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཁྱེད་ཀྱི་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་འདི་གང་ལས་གྱུར་པ་འདི་ཉིད་ལས་ངའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ཡིན་ལ།
ཡང་ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་འདིར་འགྱུར་བ་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་ངའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཁྱོད་ལ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་སྙམ་པའི་ངེས་པ་འདི་མེད་ན་ནི།
དེའི་ཚེ་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་མ་ངེས་པས་གཞན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ།
དེས་ན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་བཀག་པ་མེད་པར་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན།
བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ།
གལ་ཏེ་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་ནི།
དེ་ཚད་མ་ལས་སྐྱེས་པ་འམ།
ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ན།
ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན།
འདིར་མ་ངེས་པ་ཡོད་ན་ནི་དེ་ལ་ལྟོས་ཤིང་དེའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་ངེས་པ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན།
གང་གི་ཚེ་རེ་ཞིག་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ནི་དེ་དང་འགལ་བའི་ངེས་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ།
འབྲེལ་པ་ཅན་གཞན་ལ་མ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར།
བོང་བུའི་རྭའི་རིང་པོ་དང་ཐུང་བ་ཉིད་བཞིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་ངེས་པ་མེད་པ་དེའི་ཚེ་ཅི་ཞིག་འགྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚད་མ་དག་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད།
དེ་དག་གི་གྲངས་དང་མཚན་ཉིད་དང་ཡུལ་དང་།
བདག་གམ་གཞན་ནམ་གཉི་གའམ་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ།
འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཞིག་གོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཁྱོད་ལ་ངེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན།
ཁྱེད་ཅག་གི་དངོས་པོ་རྣམས་ནི།
བདག་ལས་མ་ཡིན་གཞན་ལས་མིན། །གཉིས་ལས་མ་ཡིན་རྒྱུ་མེད་མིན། །ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ངག་འདི་ཇི་ལྟར་དམིགས་ཤེ་ན།
བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ།
ངེས་པར་གྱུར་པའི་ངག་འདི་ནི་རང་ལ་གྲུབ་པའི་འཐད་པའི་སྒོ་ནས་འཇིག་རྟེན་ལ་ཡོད་ཀྱི།
19b | 1]
འཕགས་པ་རྣམས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་རིགས་པ་མི་མངའ་འམ་ཞེ་ན།
ཡོད་པ་འམ་མེད་པ་འདི་སུས་སྨྲས།
འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དམ་པ་ནི་ཅང་མི་་གསུང་བ་ཡིན་ཏེ།
དེའི་ཕྱིར་གང་ལ་འཐད་པ་དང་འཐད་པ་མ་ཡིན་པ་མི་མངའ་བར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ལ་སྤྲོས་པ་མངའ་བར་ག་ལ་འགྱུར།
གལ་ཏེ་འཕགས་པ་རྣམས་འཐད་པ་གསུང་བར་མི་མཛད་ན།
ད་ནི་ཅི་ཞིག་གིས་འཇིག་རྟེན་པས་དོན་དམ་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མཛད་ཅེ་ན།
འཕགས་པ་རྣམས་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱིས་འཐད་པ་མ་གསུང་གི།
འོན་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ཁོ་ན་ལ་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་འཐད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གཞན་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་ནས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མཛད་དོ། །ཇི་ལྟར་ལུས་ལ་མི་གཙང་བ་ཉིད་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྗེས་སུ་སོང་བའི་འདོད་ཆགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་།
ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཡང་གཙང་བའི་རྣམ་པར་སྒྲོ་བཏགས་ནས་ཡོངས་སུ་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པའམ་ལྷས། ལུས་འདི་ལ་སྐྲ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྔར་གཙང་བའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་བཀབ་པའི་ལུས་ཀྱི་སྐྱོན་རྣམས་ཉེ་བར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་དག་ཀྱང་གཙང་བའི་འདུ་ཤེས་དེ་དང་བྲལ་བས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དག་ཀྱང་མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་ཀྱིས་བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་ཉམས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཕྱིན་ཅི་ལོག
།འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མ་དམིགས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་དང་།
འགའ་ཞིག་ཏུ་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་ལྷག་པར་སྒྲོ་བཏགས་ནས་ཆོས་ཤིན་ཏུ་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་ཏེ།
དེ་དག་ད་ལྟར་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བུམ་པ་ཡོད་པ་འཇིམ་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁས་བླངས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་པའི་སྔ་རོལ་ནས་ཡོད་པ་ལ་ཡང་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ།
ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པར་གྱིས་ཤིག
།ཡང་ཇི་ལྟར་མེ་དང་སོལ་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་དག་ལས་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཁས་བླངས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་དག་ལས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་གྱིས་ཤིག
20a | 1]
།ཅི་སྟེ་ཡང་འདི་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན་འདི་ཡང་མི་རིགས་ཏེ།
འདི་ལྟར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་བརྫུན་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་ཏེ།
ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་ཟླ་བ་གཉིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་མཚུངས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེས་ཕྱིར་བཟློག་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་དག་ལ་གྲགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་དེའི་རང་བཞིན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལྷག་པར་སྒྲོ་བཏགས་པའི་གཉེན་པོར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དང་པོ་བརྩམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་འགའ་ཞིག་ཏུ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཁྱད་པར་དེ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ལྷག་མ་བརྩམས་པ་ཡིན་ཏེ།
རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་འགྲོ་བ་པོ་དང་།
བགྲོད་པར་བྱ་བ་དང་འགྲོ་བར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་རོ་ཅོག་མ་ལུས་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་དོན་དུའོ། །
དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་སྙམ་པའི་ངེས་པ་འདི་ཚད་མ་ལས་སྐྱེས་པ་ཞིག་གམ།
འོན་ཏེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཞིག་ཡིན་གྲང་།
དེ་ལ་གལ་ཏེ་ཚད་མ་ལས་སྐྱེས་པར་འདོད་ན་ནི།
ཚད་མ་དག་ནི་དུ་ཞིག
།མཚན་ཉིད་ནི་གང་།
ཡུལ་དག་ནི་ཅི་ཞིག
།ཅི་བདག་ལས་སྐྱེས་པ་ཞིག་གམ།
གཞན་ནམ་གཉི་གའམ་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འོན་ཏེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ན་ནི།
དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ།
གཞལ་བྱ་རྟོགས་པ་ནི་ཚད་མ་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་ཏེ།
19a | 1]
རྟོགས་པར་མ་གྱུར་པའི་དོན་ནི་ཚད་མ་མེད་པར་རྟོགས་པར་མི་ནུས་སོ། །ཚད་མ་མེད་པས་དོན་རྟོགས་པ་ཡང་མེད་ན་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་ངེས་པ་འདི་ག་ལས་འགྱུར་ཏེ།
དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཁྱེད་ཀྱི་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་འདི་གང་ལས་གྱུར་པ་འདི་ཉིད་ལས་ངའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ཡིན་ལ།
ཡང་ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་འདིར་འགྱུར་བ་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་ངའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཁྱོད་ལ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་སྙམ་པའི་ངེས་པ་འདི་མེད་ན་ནི།
དེའི་ཚེ་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་མ་ངེས་པས་གཞན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ།
དེས་ན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་བཀག་པ་མེད་པར་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན།
བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ།
གལ་ཏེ་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་ནི།
དེ་ཚད་མ་ལས་སྐྱེས་པ་འམ།
ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ན།
ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན།
འདིར་མ་ངེས་པ་ཡོད་ན་ནི་དེ་ལ་ལྟོས་ཤིང་དེའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་ངེས་པ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན།
གང་གི་ཚེ་རེ་ཞིག་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ནི་དེ་དང་འགལ་བའི་ངེས་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ།
འབྲེལ་པ་ཅན་གཞན་ལ་མ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར།
བོང་བུའི་རྭའི་རིང་པོ་དང་ཐུང་བ་ཉིད་བཞིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་ངེས་པ་མེད་པ་དེའི་ཚེ་ཅི་ཞིག་འགྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚད་མ་དག་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད།
དེ་དག་གི་གྲངས་དང་མཚན་ཉིད་དང་ཡུལ་དང་།
བདག་གམ་གཞན་ནམ་གཉི་གའམ་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ།
འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཞིག་གོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཁྱོད་ལ་ངེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན།
ཁྱེད་ཅག་གི་དངོས་པོ་རྣམས་ནི།
བདག་ལས་མ་ཡིན་གཞན་ལས་མིན། །གཉིས་ལས་མ་ཡིན་རྒྱུ་མེད་མིན། །ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ངག་འདི་ཇི་ལྟར་དམིགས་ཤེ་ན།
བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ།
ངེས་པར་གྱུར་པའི་ངག་འདི་ནི་རང་ལ་གྲུབ་པའི་འཐད་པའི་སྒོ་ནས་འཇིག་རྟེན་ལ་ཡོད་ཀྱི།
19b | 1]
འཕགས་པ་རྣམས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་རིགས་པ་མི་མངའ་འམ་ཞེ་ན།
ཡོད་པ་འམ་མེད་པ་འདི་སུས་སྨྲས།
འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དམ་པ་ནི་ཅང་མི་་གསུང་བ་ཡིན་ཏེ།
དེའི་ཕྱིར་གང་ལ་འཐད་པ་དང་འཐད་པ་མ་ཡིན་པ་མི་མངའ་བར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ལ་སྤྲོས་པ་མངའ་བར་ག་ལ་འགྱུར།
གལ་ཏེ་འཕགས་པ་རྣམས་འཐད་པ་གསུང་བར་མི་མཛད་ན།
ད་ནི་ཅི་ཞིག་གིས་འཇིག་རྟེན་པས་དོན་དམ་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མཛད་ཅེ་ན།
འཕགས་པ་རྣམས་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱིས་འཐད་པ་མ་གསུང་གི།
འོན་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ཁོ་ན་ལ་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་འཐད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གཞན་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་ནས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མཛད་དོ། །ཇི་ལྟར་ལུས་ལ་མི་གཙང་བ་ཉིད་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྗེས་སུ་སོང་བའི་འདོད་ཆགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་།
ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཡང་གཙང་བའི་རྣམ་པར་སྒྲོ་བཏགས་ནས་ཡོངས་སུ་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པའམ་ལྷས། ལུས་འདི་ལ་སྐྲ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྔར་གཙང་བའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་བཀབ་པའི་ལུས་ཀྱི་སྐྱོན་རྣམས་ཉེ་བར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་དག་ཀྱང་གཙང་བའི་འདུ་ཤེས་དེ་དང་བྲལ་བས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དག་ཀྱང་མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་ཀྱིས་བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་ཉམས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཕྱིན་ཅི་ལོག
།འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མ་དམིགས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་དང་།
འགའ་ཞིག་ཏུ་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་ལྷག་པར་སྒྲོ་བཏགས་ནས་ཆོས་ཤིན་ཏུ་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་ཏེ།
དེ་དག་ད་ལྟར་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བུམ་པ་ཡོད་པ་འཇིམ་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁས་བླངས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་པའི་སྔ་རོལ་ནས་ཡོད་པ་ལ་ཡང་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ།
ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པར་གྱིས་ཤིག
།ཡང་ཇི་ལྟར་མེ་དང་སོལ་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་དག་ལས་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཁས་བླངས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་དག་ལས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་གྱིས་ཤིག
20a | 1]
།ཅི་སྟེ་ཡང་འདི་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན་འདི་ཡང་མི་རིགས་ཏེ།
འདི་ལྟར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་བརྫུན་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་ཏེ།
ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་ཟླ་བ་གཉིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་མཚུངས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེས་ཕྱིར་བཟློག་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་དག་ལ་གྲགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་དེའི་རང་བཞིན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལྷག་པར་སྒྲོ་བཏགས་པའི་གཉེན་པོར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དང་པོ་བརྩམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་འགའ་ཞིག་ཏུ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཁྱད་པར་དེ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ལྷག་མ་བརྩམས་པ་ཡིན་ཏེ།
རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་འགྲོ་བ་པོ་དང་།
བགྲོད་པར་བྱ་བ་དང་འགྲོ་བར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་རོ་ཅོག་མ་ལུས་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་དོན་དུའོ། །
The validity of pramāṇa is doubtful
ཅི་སྟེ་ཚད་མ་དང་གཞལ་བྱའི་ཐ་སྙད་འཇིག་རྟེན་པ་འདི་ཉིད་ཁོ་བོ་ཅག་གི་བསྟན་བཅོས་སུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན།
འོ་ན་ནི་དེ་བརྗོད་པའི་དགོས་པ་བསྙད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །གལ་ཏེ་རྟོག་གེ་པ་དག་གིས་མཚན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བརྗོད་པས།
དེ་བརླག་པར་བྱས་པས་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་དེའི་མཚན་ཉིད་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན།
འདི་ཡང་མི་རིགས་ཏེ།
གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ལ་རྟོག་གེ་ངན་པས་མཚན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བརྗོད་པས་བྱས་པའི་མཚོན་བྱ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་དོན་དུ་འབད་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན།
དེ་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་པས་འབད་པ་འདི་དོན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པ་ཚད་མ་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ན།
ཚད་མ་དེ་དག་གང་གིས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྩོད་པ་བཟློག་པ་ལས་བཤད་པའི་སྐྱོན་དེ་མ་སྤངས་པས་ཡང་དག་པའི་མཚན་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་གཉིས་ཀྱི་དབང་གིས་མཚན་མ་གཉིས་སྨྲ་ན་ནི།
20b | 1]
ཅི་མཚན་ཉིད་དེ་གཉིས་གང་ལ་ཡོད་པའི་མཚན་གཞི་དེ་ཡོད་དམ་འོན་ཏེ་མེད།
གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེ་དག་ལས་གཞལ་བྱ་ཡོད་པས་ཇི་ལྟར་ཚད་མ་གཉིས་ཡིན།
འོན་ཏེ་མཚན་གཞི་མེད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་རྟེན་མེད་པས་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ཇི་ལྟར་ཚད་མ་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ།
མཚན་ཉིད་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ན། །མཚན་གཞི་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །
འོ་ན་ནི་དེ་བརྗོད་པའི་དགོས་པ་བསྙད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །གལ་ཏེ་རྟོག་གེ་པ་དག་གིས་མཚན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བརྗོད་པས།
དེ་བརླག་པར་བྱས་པས་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་དེའི་མཚན་ཉིད་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན།
འདི་ཡང་མི་རིགས་ཏེ།
གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ལ་རྟོག་གེ་ངན་པས་མཚན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བརྗོད་པས་བྱས་པའི་མཚོན་བྱ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་དོན་དུ་འབད་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན།
དེ་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་པས་འབད་པ་འདི་དོན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པ་ཚད་མ་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ན།
ཚད་མ་དེ་དག་གང་གིས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྩོད་པ་བཟློག་པ་ལས་བཤད་པའི་སྐྱོན་དེ་མ་སྤངས་པས་ཡང་དག་པའི་མཚན་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་གཉིས་ཀྱི་དབང་གིས་མཚན་མ་གཉིས་སྨྲ་ན་ནི།
20b | 1]
ཅི་མཚན་ཉིད་དེ་གཉིས་གང་ལ་ཡོད་པའི་མཚན་གཞི་དེ་ཡོད་དམ་འོན་ཏེ་མེད།
གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེ་དག་ལས་གཞལ་བྱ་ཡོད་པས་ཇི་ལྟར་ཚད་མ་གཉིས་ཡིན།
འོན་ཏེ་མཚན་གཞི་མེད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་རྟེན་མེད་པས་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ཇི་ལྟར་ཚད་མ་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ།
མཚན་ཉིད་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ན། །མཚན་གཞི་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །
Interaction of cognition and characterisitcs cannot generate knowledge
མཚན་གཞི་འཐད་པ་མ་ཡིན་ན། །མཚན་ཉིད་ཀྱང་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་འདིས་མཚོན་པར་བྱེད་པས་ནི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་གྱི།
འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན།
བྱེད་པ་དང་ལུ་ཊ་ནི་ཕལ་ཆེའོ་ཞེས་བྱ་བས་ལས་ལ་ལྱུ་ཊ་བྱས་ནས་འདི་མཚོན་པར་བྱ་བས་ན་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན།
དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱིས་མཚོན་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར།
གང་གིས་དེ་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་བྱེད་པ་དེ་དང་ལས་ཐ་དད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཤེས་པ་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ།
དེ་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་འདུ་བའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་འདི་མེད་དོ་སྙམ་ན།
བཤད་པར་བྱ་སྟེ།
རེ་ཞིག་འདིར་ཇི་ལྟར་དེས་དེ་མཚོན་པར་བྱེད་པས་སའི་སྲ་བ་དང་།
ཚོར་བའི་མྱོང་བ་དང་།
རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པ་ལྟར་བདག་ཉིད་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་གཞན་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ན།
རབ་ཏུ་གྲགས་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་བོར་ནས།
ལས་སུ་སྒྲུབ་པ་ཁས་ལེན་ཞིང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བྱེད་པའི་ངོ་བོར་རྟོགས་པས་ནི།
རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་ལས་ཉིད་ཡིན་ཞིང་།
རང་གི་མཚན་ཉིད་གཞན་ནི་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་སྨྲས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་བྱེད་པ་ཡིན་ན་ནི།
དེ་ལ་ཐ་དད་པར་གྱུར་པའི་ལས་ཤིག་ཡོད་པར་འགྱུར་དགོས་པས་ཉེས་པ་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ས་ལ་སོགས་པར་གཏོགས་པའི་སྲ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་ལས་ཡིན་ལ།
དེ་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན།
དེ་ལྟ་ན་ནི་འོ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ།
ལས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་གཞལ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ།
21a | 1]
།དེའི་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ།
རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བར།
རང་གི་མཚན་ཉིད་ཅུང་ཟད་ཅིག་ནི་གཞལ་བྱ་ཡིན་ཏེ།
མཚོན་པར་བྱ་བས་ན་ཞེས་དེ་ལྟར་བསྙད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཅུང་ཟད་ཅིག་ནི་གཞལ་བྱ་མ་ཡིན་ཏེ་འདིས་མཚོན་པར་བྱེད་པས་ན་ཞེས་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་ཁྱད་པར་འདི་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །ཅི་སྟེ་དེ་ཡང་ལས་སུ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ན་ནི།
དེའི་ཚེ་དེ་ལ་བྱེད་པ་གཞན་ཞིག་ཡོད་པར་བྱ་དགོས་ལ།
ཤེས་པ་གཞན་ཞིག་བྱེད་པའི་ངོ་བོར་རྟོགས་ན་ཡང་ཐུག་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །
འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན།
བྱེད་པ་དང་ལུ་ཊ་ནི་ཕལ་ཆེའོ་ཞེས་བྱ་བས་ལས་ལ་ལྱུ་ཊ་བྱས་ནས་འདི་མཚོན་པར་བྱ་བས་ན་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན།
དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱིས་མཚོན་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར།
གང་གིས་དེ་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་བྱེད་པ་དེ་དང་ལས་ཐ་དད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཤེས་པ་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ།
དེ་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་འདུ་བའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་འདི་མེད་དོ་སྙམ་ན།
བཤད་པར་བྱ་སྟེ།
རེ་ཞིག་འདིར་ཇི་ལྟར་དེས་དེ་མཚོན་པར་བྱེད་པས་སའི་སྲ་བ་དང་།
ཚོར་བའི་མྱོང་བ་དང་།
རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པ་ལྟར་བདག་ཉིད་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་གཞན་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ན།
རབ་ཏུ་གྲགས་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་བོར་ནས།
ལས་སུ་སྒྲུབ་པ་ཁས་ལེན་ཞིང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བྱེད་པའི་ངོ་བོར་རྟོགས་པས་ནི།
རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་ལས་ཉིད་ཡིན་ཞིང་།
རང་གི་མཚན་ཉིད་གཞན་ནི་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་སྨྲས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་བྱེད་པ་ཡིན་ན་ནི།
དེ་ལ་ཐ་དད་པར་གྱུར་པའི་ལས་ཤིག་ཡོད་པར་འགྱུར་དགོས་པས་ཉེས་པ་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ས་ལ་སོགས་པར་གཏོགས་པའི་སྲ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་ལས་ཡིན་ལ།
དེ་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན།
དེ་ལྟ་ན་ནི་འོ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ།
ལས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་གཞལ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ།
21a | 1]
།དེའི་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ།
རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བར།
རང་གི་མཚན་ཉིད་ཅུང་ཟད་ཅིག་ནི་གཞལ་བྱ་ཡིན་ཏེ།
མཚོན་པར་བྱ་བས་ན་ཞེས་དེ་ལྟར་བསྙད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཅུང་ཟད་ཅིག་ནི་གཞལ་བྱ་མ་ཡིན་ཏེ་འདིས་མཚོན་པར་བྱེད་པས་ན་ཞེས་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་ཁྱད་པར་འདི་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །ཅི་སྟེ་དེ་ཡང་ལས་སུ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ན་ནི།
དེའི་ཚེ་དེ་ལ་བྱེད་པ་གཞན་ཞིག་ཡོད་པར་བྱ་དགོས་ལ།
ཤེས་པ་གཞན་ཞིག་བྱེད་པའི་ངོ་བོར་རྟོགས་ན་ཡང་ཐུག་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །
Conditions do not contain a being's intrinsic or extrinsic essence
1:2
na hi svabhāvo bhāvānāṃ pratyayādiṣu vidyate .
avidyamāne svabhāve parabhāvo na vidyate ..2..1
____________
1 《青目》、《无畏》与《般若灯》、《佛护》、《明句》、《安慧》相比，
此颂与次颂的顺序相颠倒，此处依前者排列。
avidyamāne svabhāve parabhāvo na vidyate ..2..1
____________
1 《青目》、《无畏》与《般若灯》、《佛护》、《明句》、《安慧》相比，
此颂与次颂的顺序相颠倒，此处依前者排列。
Conditions do not contain a being's intrinsic or extrinsic essence
如諸法自性，不在於緣中，
以無自性故，他性亦復無。
以無自性故，他性亦復無。
Conditions do not contain a being's intrinsic or extrinsic essence
དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི། །
རྐྱེན་ལ་སོགས་ལ་ཡོད་མ་ཡིན། །
བདག་གི་དངོས་པོ་ཡོད་མིན་ན། །
2-གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན།-2 ༎ 2 ༎
_______________
2 MK, PSP གཞན་དངོས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ།.
རྐྱེན་ལ་སོགས་ལ་ཡོད་མ་ཡིན། །
བདག་གི་དངོས་པོ་ཡོད་མིན་ན། །
2-གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན།-2 ༎ 2 ༎
_______________
2 MK, PSP གཞན་དངོས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ།.
Conditions do not contain a being's intrinsic or extrinsic essence
Der Dinge Eigensein befindet sich nicht in den Bedingungen usw.; Wenn Eigensein sich nicht vorfindet, (so) ist nicht Anderssein.
Conditions do not contain a being's intrinsic or extrinsic essence
Own-nature of things
Does not exist in conditions, etc.
When there is.no own-nature,
Other-nature does not exist. (3)
Does not exist in conditions, etc.
When there is.no own-nature,
Other-nature does not exist. (3)
Conditions do not contain a being's intrinsic or extrinsic essence
The essence of things
Does not exist in conditions and so on.
If an own thing does not exist,
An other thing does not exist. (3)
Does not exist in conditions and so on.
If an own thing does not exist,
An other thing does not exist. (3)
Conditions do not contain a being's intrinsic or extrinsic essence
འདིར་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱི་(73)རིམ་པ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་གང་དག་གིས་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་ [C.33b] བ་མེད་པར་དཔྱད་པ་དེ་(74)རིགས་པ་གང་གིས་ཇི་ལྟར་མི་འཐད་པར་ཤེས་པར་འགྱུར། འདིར་བཤད་པ།
དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་ [D.33b] བཞིན་ནི། །
རྐྱེན་ལ་སོགས་ལ་ཡོད་མ་ཡིན། །
བདག་གི་དངོས་པོ་ཡོད་མིན་ན། །
གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཡོད་ [N.33b] མ་ཡིན། ། 4
དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིའོ། རང་བཞིན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་གི་དངོས་པོ་ནི་རང་བཞིན་ཏེ། བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། ། རྐྱེན་ལ་སོགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་ [P.39b] གོ། ། སོགས་(75)ལ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་སྨོས་པ་ན(76)། གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་དག་གིས་(77)རྐྱེན་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། ། ཡོད་པ་(78)མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་བསྟན་(79)སྔར་བཏང་སྟེ(80)། ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དགག་པའི་དོན་ཏོ། ། བདག་གི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། ། ཡོད་མིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། ། གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་སྟེ། བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། ། ཡོད་མ་ཡིན་(81)ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། ། གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྐྱེན་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་བདག་ལས་སྐྱེ་བར་མི་འཐད་དོ། ། གང་གི་ཕྱིར་བདག་གི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན(82)། གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་གཞན་ལས་སྐྱེ་བར་མི་འཐད་དོ། ། བདག་གི་དངོས་པོ་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དངོས་པོ་རྣམས་གཉིས་ལ་(83)སྐྱེ་བར་མི་འཐད་དོ། ། རྒྱུ་མེད་པ་ནི་ཐ་ཆད་ཁོ་ན་ཡིན་པས་(84)དེ་ལས་ཀྱང་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བར་མི་འཐད་དོ། །
(73) D: ཀྱིས
(74) D: དེའི
(75) C and D: སྩོགས
(76) C: ནི
(77) C and D: གི
(78) C and D: omit པ
(79) C: བསྟན་པ
(80) N: བསྟན་པ་སྔར་བཏད་སྟེ
(81) P and N: ཡོད་པ་མ་ཡིན
(82) C and D: ཡོད་པ་མིན་གཞན
(83) C and D: ལས
(84) C and D: པར
དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་ [D.33b] བཞིན་ནི། །
རྐྱེན་ལ་སོགས་ལ་ཡོད་མ་ཡིན། །
བདག་གི་དངོས་པོ་ཡོད་མིན་ན། །
གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཡོད་ [N.33b] མ་ཡིན། ། 4
དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིའོ། རང་བཞིན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་གི་དངོས་པོ་ནི་རང་བཞིན་ཏེ། བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། ། རྐྱེན་ལ་སོགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་ [P.39b] གོ། ། སོགས་(75)ལ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་སྨོས་པ་ན(76)། གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་དག་གིས་(77)རྐྱེན་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། ། ཡོད་པ་(78)མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་བསྟན་(79)སྔར་བཏང་སྟེ(80)། ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དགག་པའི་དོན་ཏོ། ། བདག་གི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། ། ཡོད་མིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། ། གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་སྟེ། བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། ། ཡོད་མ་ཡིན་(81)ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། ། གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྐྱེན་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་བདག་ལས་སྐྱེ་བར་མི་འཐད་དོ། ། གང་གི་ཕྱིར་བདག་གི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན(82)། གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་གཞན་ལས་སྐྱེ་བར་མི་འཐད་དོ། ། བདག་གི་དངོས་པོ་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དངོས་པོ་རྣམས་གཉིས་ལ་(83)སྐྱེ་བར་མི་འཐད་དོ། ། རྒྱུ་མེད་པ་ནི་ཐ་ཆད་ཁོ་ན་ཡིན་པས་(84)དེ་ལས་ཀྱང་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བར་མི་འཐད་དོ། །
(73) D: ཀྱིས
(74) D: དེའི
(75) C and D: སྩོགས
(76) C: ནི
(77) C and D: གི
(78) C and D: omit པ
(79) C: བསྟན་པ
(80) N: བསྟན་པ་སྔར་བཏད་སྟེ
(81) P and N: ཡོད་པ་མ་ཡིན
(82) C and D: ཡོད་པ་མིན་གཞན
(83) C and D: ལས
(84) C and D: པར
Thing is not produced by both
T30, no. 1564, 2b25
若破自性他性即破共義。
Thing is not produced without cause
T30, no. 1564, 2b25-
無因則有大過。有因尚可破。何況無因。
Things cannot be produced through any of the four types of causation
T30, no. 1564, 2b26-
於四句中生不可得。是故不生。
Conditions do not contain a being's intrinsic or extrinsic essence
T30, no. 1564, 2b17-
復次。
如諸法自性 不在於緣中
以無自性故 他性亦復無 (4)
如諸法自性 不在於緣中
以無自性故 他性亦復無 (4)
Conditions do not consitute the self-nature of thing
T30, no. 1564, 2b20-
諸法自性不在眾緣中。但眾緣和合故得名字。自性即是自體。眾緣中無自性。自性無故不自生。
Without own-nature, other-nature is untenable
T30, no. 1564, 2b22-
自性無故他性亦無。何以故。因自性有他性。他性於他亦是自性。若破自性即破他性。是故不應從他性生。
Conditions do not contain a being's intrinsic or extrinsic essence
གང་གི་ཕྱིར་རྐྱེན་བཞི་པོ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་དེ་དག་ལས་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཟང་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །བཤད་པ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་རྐྱེན་བཞི་པོ་གང་དག་གཞན་ཡིན་པར་ཐ་སྙད་བཏགས་པ་དེ་དག་དངོས་པོ་རྣམས་ལས་གཞན་ཡིན་པར་གྱུར་ན་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་གཞན་ལས་སྐྱེ་བར་ཡང་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་དག་ནི་གཞན་ཡིན་པར་མི་འཐད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན།
དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི། །
རྐྱེན་ལ་སོགས་ལ་ཡོད་མ་ཡིན། །
བདག་གི་དངོས་པོ་ཡོད་མིན་ན། །
གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། ༎ ༎
འདི་ལ་དངོས་པོ་ཡོད་པ་རྣམས་གཅིག་ལ་གཅིག་ལྟོས་ནས་གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ནི་དཔེར་ན་ཙཻ་ཏྲ་ལས་གུབ་ཏ་གཞན་དུ་འགྱུར་ལ། གུབ་ཏ་ལས་ཀྱང་ཙཻ་ཏྲ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན། གནས་སྐབས་གང་ན་ས་བོན་ལ་སོགས་རྐྱེན་རྣམས་ཡོད་པའི་གནས་སྐབས་དེ་ན་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་རྣམས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་རྐྱེན་རྣམས་ཡོད་པ་ན་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་བདག་གི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་དག་ཇི་ལྟར་གཞན་དུ་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་རྐྱེན་རྣམས་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་རྣམས་ལས་གཞན་ཉིད་ཡིན་པར་མི་འཐད་དོ། །
དེའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་གཞན་ལས་སྐྱེའོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྐྱེན་ལ་སོགས་ལ། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ནི་གཞན་གྱི་གཞུང་ལུགས་ཀྱང་ངེས་པར་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་ན་གཞན་གྱི་གཞུང་ལུགས་དག་ལ་ཡང་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་མི་འཐད་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །
འདིར་སྨྲས་པ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྐྱེན་རྣམས་ཡོད་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནམ་བཤད་པ།
མ་ཡིན་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་འདི་བརྟག་པར་བྱའོ། །ཁྱོད་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་སྐྱེས་པ་རྐྱེན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་དག་ལས་སྐྱེ་བར་འདོད་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་སྐྱེས་པ་ལ་བདག་གི་དངོས་པོ་ག་ལ་ཡོད། བདག་གི་དངོས་པོ་མེད་ན་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཡང་ག་ལ་ཡོད། གཞན་གྱི་དངོས་པོ་མེད་ན་དེ་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ། །
ཡང་ན་འདི་ནི་དོན་གཞན་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་རྐྱེན་རྣམས་ལ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན། རྐྱེན་རྣམས་ལས་གཞན་པ་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན། གཉི་ག་ལ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་དུ་བརྟག་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྐྱེན་རྣམས་ལ་འམ་རྐྱེན་རྣམས་ལས་གཞན་པ་ལའམ། གཉི་ག་ལ་ཡོད་པར་གྱུར་ན། ཡོད་པ་ལ་སྐྱེ་བ་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ། དངོས་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་སྐྱེ་བར་བརྟག་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཡོད་པ་ལ་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ། རྐྱེན་དུ་བརྟག་པ་ཡང་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན།
དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི། །
རྐྱེན་ལ་སོགས་ལ་ཡོད་མ་ཡིན། །
གང་རྐྱེན་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་གི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་དག་ལས་གཞན་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ།
བདག་གི་དངོས་པོ་ཡོད་མིན་ན། །
གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །
གཞན་གྱི་དངོས་པོ་མེད་ན་སུ་ཞིག་དངོས་པོ་རྣམས་གཞན་ལས་སྐྱེ་བའོ་ཞེས་སྨྲ་བར་རིགས།
དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི། །
རྐྱེན་ལ་སོགས་ལ་ཡོད་མ་ཡིན། །
བདག་གི་དངོས་པོ་ཡོད་མིན་ན། །
གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། ༎ ༎
འདི་ལ་དངོས་པོ་ཡོད་པ་རྣམས་གཅིག་ལ་གཅིག་ལྟོས་ནས་གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ནི་དཔེར་ན་ཙཻ་ཏྲ་ལས་གུབ་ཏ་གཞན་དུ་འགྱུར་ལ། གུབ་ཏ་ལས་ཀྱང་ཙཻ་ཏྲ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན། གནས་སྐབས་གང་ན་ས་བོན་ལ་སོགས་རྐྱེན་རྣམས་ཡོད་པའི་གནས་སྐབས་དེ་ན་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་རྣམས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་རྐྱེན་རྣམས་ཡོད་པ་ན་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་བདག་གི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་དག་ཇི་ལྟར་གཞན་དུ་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་རྐྱེན་རྣམས་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་རྣམས་ལས་གཞན་ཉིད་ཡིན་པར་མི་འཐད་དོ། །
དེའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་གཞན་ལས་སྐྱེའོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྐྱེན་ལ་སོགས་ལ། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ནི་གཞན་གྱི་གཞུང་ལུགས་ཀྱང་ངེས་པར་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་ན་གཞན་གྱི་གཞུང་ལུགས་དག་ལ་ཡང་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་མི་འཐད་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །
འདིར་སྨྲས་པ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྐྱེན་རྣམས་ཡོད་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནམ་བཤད་པ།
མ་ཡིན་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་འདི་བརྟག་པར་བྱའོ། །ཁྱོད་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་སྐྱེས་པ་རྐྱེན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་དག་ལས་སྐྱེ་བར་འདོད་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་སྐྱེས་པ་ལ་བདག་གི་དངོས་པོ་ག་ལ་ཡོད། བདག་གི་དངོས་པོ་མེད་ན་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཡང་ག་ལ་ཡོད། གཞན་གྱི་དངོས་པོ་མེད་ན་དེ་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ། །
ཡང་ན་འདི་ནི་དོན་གཞན་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་རྐྱེན་རྣམས་ལ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན། རྐྱེན་རྣམས་ལས་གཞན་པ་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན། གཉི་ག་ལ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་དུ་བརྟག་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྐྱེན་རྣམས་ལ་འམ་རྐྱེན་རྣམས་ལས་གཞན་པ་ལའམ། གཉི་ག་ལ་ཡོད་པར་གྱུར་ན། ཡོད་པ་ལ་སྐྱེ་བ་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ། དངོས་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་སྐྱེ་བར་བརྟག་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཡོད་པ་ལ་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ། རྐྱེན་དུ་བརྟག་པ་ཡང་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན།
དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི། །
རྐྱེན་ལ་སོགས་ལ་ཡོད་མ་ཡིན། །
གང་རྐྱེན་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་གི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་དག་ལས་གཞན་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ།
བདག་གི་དངོས་པོ་ཡོད་མིན་ན། །
གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །
གཞན་གྱི་དངོས་པོ་མེད་ན་སུ་ཞིག་དངོས་པོ་རྣམས་གཞན་ལས་སྐྱེ་བའོ་ཞེས་སྨྲ་བར་རིགས།
Conditions do not contain a being's intrinsic or extrinsic essence
Answer: Only if those four conditions, "cause" etc., to which you
referred as others were other than the things, then] things would indeed
originate from others; however, they = the four conditions] cannot
possibly be other than the things]. How?
Own-nature of things
Does not exist in conditions, etc.
When there is no own-nature,
Other-nature does not exist. 3]
Here in this world] existent things become other entities] by their
reciprocal dependence, just as in the following example: Gupta is other
than Caitra, and Caitra also is other than Gupta. Things, a sprout etc.,
do not exist in the same] state (avasthā) where their] conditions,
a seed etc., are present. Hence if conditions, "cause" etc., exist, there
is no own-nature of things, a sprout etc. When they = things] have no
own-nature, how can "cause" etc. be other than the things]? For that
reason, it is not possible for the conditions, "cause" etc., to be other
than things, a sprout etc. Therefore, exactly because there is no
other-nature, to say "things originate from others" is not possible.
The reason for the saying etc. (ādi) of in conditions, etc.
pratyayādiṣu) is to include also the doctrines of others = non-Buddhists]
Hence it is shown that origination for things is not possible in the
doctrines of others either.
To this the opponent] objects: If conditions, form (rupa) etc., are
present, does consciousness (vijñāna) not originate?
Answer: No. The origination of things will now] be examined. If you
consider that consciousness which has not yet originated originates from
conditions which are other than the consciousness], how can there be
own-nature of the consciousness that has not yet originated? When there is
no own-nature, how could there be other-nature (parabhāva)? If other-nature
does not exist, it = consciousness] is the same as a sprout etc. whose
origination has already been denied].
Moreover, this is another meaning: Own-nature of things does not
exist in conditions, nor in that which is other than conditions, nor yet
in both. Why? Because it would result in a fault that the supposition of
conditions for origination is meaningless. If in fact the own-nature of
things were present in conditions, or in that which is other than conditions,
or in both, what would be the use of origination for that which exists? It
is meaningless to suppose that things which exist by their original nature
prakṛti) originate once again. What will also be the use of conditions
for that which exists? That is, the supposition of conditions will be
meaningless. Therefore,
Own-nature of things
Does not exist in conditions, etc. = 3ab]
What does not exist in conditions, etc. has no own-nature. Because it = own-nature] cannot be imagined apart from them.
When there is no own-nature,
Other-nature does not exist. = 3cd]
If other-nature does not exist, who ever can say "things originate from
others"?
referred as others were other than the things, then] things would indeed
originate from others; however, they = the four conditions] cannot
possibly be other than the things]. How?
Own-nature of things
Does not exist in conditions, etc.
When there is no own-nature,
Other-nature does not exist. 3]
Here in this world] existent things become other entities] by their
reciprocal dependence, just as in the following example: Gupta is other
than Caitra, and Caitra also is other than Gupta. Things, a sprout etc.,
do not exist in the same] state (avasthā) where their] conditions,
a seed etc., are present. Hence if conditions, "cause" etc., exist, there
is no own-nature of things, a sprout etc. When they = things] have no
own-nature, how can "cause" etc. be other than the things]? For that
reason, it is not possible for the conditions, "cause" etc., to be other
than things, a sprout etc. Therefore, exactly because there is no
other-nature, to say "things originate from others" is not possible.
The reason for the saying etc. (ādi) of in conditions, etc.
pratyayādiṣu) is to include also the doctrines of others = non-Buddhists]
Hence it is shown that origination for things is not possible in the
doctrines of others either.
To this the opponent] objects: If conditions, form (rupa) etc., are
present, does consciousness (vijñāna) not originate?
Answer: No. The origination of things will now] be examined. If you
consider that consciousness which has not yet originated originates from
conditions which are other than the consciousness], how can there be
own-nature of the consciousness that has not yet originated? When there is
no own-nature, how could there be other-nature (parabhāva)? If other-nature
does not exist, it = consciousness] is the same as a sprout etc. whose
origination has already been denied].
Moreover, this is another meaning: Own-nature of things does not
exist in conditions, nor in that which is other than conditions, nor yet
in both. Why? Because it would result in a fault that the supposition of
conditions for origination is meaningless. If in fact the own-nature of
things were present in conditions, or in that which is other than conditions,
or in both, what would be the use of origination for that which exists? It
is meaningless to suppose that things which exist by their original nature
prakṛti) originate once again. What will also be the use of conditions
for that which exists? That is, the supposition of conditions will be
meaningless. Therefore,
Own-nature of things
Does not exist in conditions, etc. = 3ab]
What does not exist in conditions, etc. has no own-nature. Because it = own-nature] cannot be imagined apart from them.
When there is no own-nature,
Other-nature does not exist. = 3cd]
If other-nature does not exist, who ever can say "things originate from
others"?
Conditions do not produce anything with self-nature
T30, no. 1567, 137b2
故頌答言。
如諸法自性 不在於緣中 (4ab)
如諸法自性 不在於緣中 (4ab)
Conditions do not produce anything with self-nature or other-nature
T30, no. 1567, 137b2
或有問言。
自果於緣中為有邪。為無邪。物體第三分別無性。
自果於緣中為有邪。為無邪。物體第三分別無性。
Conditions do not produce anything with other-nature
T30, no. 1567, 137c2
是故頌言。
以無自性故 他性亦復無 (4cd)
以無自性故 他性亦復無 (4cd)
Self-nature and other-nature are interdependent
T30, no. 1567, 137c4
釋曰。
若有此二。即互不相離。若見有他性。
若有此二。即互不相離。若見有他性。
Due to the momentariness of things, cause and effect do not exist simultaneously; the same applies to self-nature and other-nature
T30, no. 1567, 137c5
如此彼二非緣時中有果。非果時中有緣。若他性隨生。即因果二法非俱時有。剎那性故。
It is acceptable to consider a cause producing an effect successively only based on the understanding that things are without nature
T30, no. 1567, 137c7
若生不生二所作性。二俱無性。若不壞因。未來有果。此智所安立。乃說他性然。若取著他性非勝義諦有。
Conditions are neither identical with nor completely different from the things they have produced
T30, no. 1567, 137b2
釋曰。
譬如瓶衣。非即有故。亦非異故。如是眼等自性。若自緣若他緣若共有。而彼諸緣非即非異。
若離自體即無有果。由自力能即有諸緣。此無異性應當思擇。
由如是故。因果二法無別異性。何所以邪。若離是因。果不能成。彼能作因。其義亦然。若定有異性而彼自果於諸緣中即無所生。
譬如瓶衣。非即有故。亦非異故。如是眼等自性。若自緣若他緣若共有。而彼諸緣非即非異。
若離自體即無有果。由自力能即有諸緣。此無異性應當思擇。
由如是故。因果二法無別異性。何所以邪。若離是因。果不能成。彼能作因。其義亦然。若定有異性而彼自果於諸緣中即無所生。
Conditions do not contain a being's intrinsic or extrinsic essence
77:7
atrocyate, naiva hi bhāvānāṃ parabhūtebhyaḥ pratyayebhya utpattiriti . yasmāt ,
78] na hi svabhāvo bhāvānāṃ pratyayādiṣu vidyate .
avidyamāne svabhāve parabhāvo na vidyate .. iti .3
yadi hi hetvādiṣu parabhuteṣu pratyayeṣu samasteṣu vyasteṣu vyastasamasteṣu hetupratyaya sāmagryā anyatra vā kvacid bhāvānāṃ kāryāṇāmutpādātpūrvaṃ sattvaṃ syāt, syāttebhya utpādaḥ . na caivaṃ yadutpādātpūrvaṃ saṃbhavaḥ syāt . yadi syādgṛhyeta cotpādavaiyarthyaṃ ca syāt , tasmānna cāsti bhāvānāṃ pratyayādiṣu svabhāvaḥ . avidyamāne ca svabhāve nāsti parabhāvaḥ . bhavanaṃ bhāva utpādaḥ, parebhya utpādaḥ parabhāvaḥ, sa na vidyate . tasmādayuktametat parabhūte]bhyo bhāvānāmutpattiriti ..
athavā bhāvānāṃ kāryāṇāmaṅkurādīnāṃ vījādiṣu pratyayeṣu satsvavikṛtarūpeṣu nāsti svabhāvo nirhetukatvaprasaṅgāt .
tatkimapekṣaṃ paratvaṃ pratyayādīnām, vidyamānayoreva hi maitropagrāhakayoḥ parasparāpekṣaṃ paratvam , na caivaṃ bījāṅkurayoryaugapadyam . tasmādavidyamāne svabhāve kāryāṇāṃ parabhāvaḥ paratvaṃ bījādīnāṃ nāstīti paravyapadeśābhāvādeva na parata utpāda iti . tasmādāgamābhiprāyānabhijñataiva parasya , na hi tathāgatā yuktiviruddhaṃ vākyamudāharanti . āgamasya cābhiprāyaḥ prāgevopavarṇitaḥ ..
_______________
Mss: sāmagryām Tib་ཚོགས་པ་ལས་གཞན་འགའ་ཞིག་ལ
Tib:་གཞན་དུ་གྱུར་པ་དག་ལས
R: maitropaguptakayoḥ ; Tib confirms R: བྱམས་པ་དང་ཉེར་སྦས་པ་དག
78] na hi svabhāvo bhāvānāṃ pratyayādiṣu vidyate .
avidyamāne svabhāve parabhāvo na vidyate .. iti .3
yadi hi hetvādiṣu parabhuteṣu pratyayeṣu samasteṣu vyasteṣu vyastasamasteṣu hetupratyaya sāmagryā anyatra vā kvacid bhāvānāṃ kāryāṇāmutpādātpūrvaṃ sattvaṃ syāt, syāttebhya utpādaḥ . na caivaṃ yadutpādātpūrvaṃ saṃbhavaḥ syāt . yadi syādgṛhyeta cotpādavaiyarthyaṃ ca syāt , tasmānna cāsti bhāvānāṃ pratyayādiṣu svabhāvaḥ . avidyamāne ca svabhāve nāsti parabhāvaḥ . bhavanaṃ bhāva utpādaḥ, parebhya utpādaḥ parabhāvaḥ, sa na vidyate . tasmādayuktametat parabhūte]bhyo bhāvānāmutpattiriti ..
athavā bhāvānāṃ kāryāṇāmaṅkurādīnāṃ vījādiṣu pratyayeṣu satsvavikṛtarūpeṣu nāsti svabhāvo nirhetukatvaprasaṅgāt .
tatkimapekṣaṃ paratvaṃ pratyayādīnām, vidyamānayoreva hi maitropagrāhakayoḥ parasparāpekṣaṃ paratvam , na caivaṃ bījāṅkurayoryaugapadyam . tasmādavidyamāne svabhāve kāryāṇāṃ parabhāvaḥ paratvaṃ bījādīnāṃ nāstīti paravyapadeśābhāvādeva na parata utpāda iti . tasmādāgamābhiprāyānabhijñataiva parasya , na hi tathāgatā yuktiviruddhaṃ vākyamudāharanti . āgamasya cābhiprāyaḥ prāgevopavarṇitaḥ ..
_______________
Mss: sāmagryām Tib་ཚོགས་པ་ལས་གཞན་འགའ་ཞིག་ལ
Tib:་གཞན་དུ་གྱུར་པ་དག་ལས
R: maitropaguptakayoḥ ; Tib confirms R: བྱམས་པ་དང་ཉེར་སྦས་པ་དག
Conditions are of four kinds
1:3
catvāraḥ pratyayā hetur ārambaṇam anantaram .
tathaivādhipateyaṃ ca pratyayo nāsti pañcamaḥ ..3..
tathaivādhipateyaṃ ca pratyayo nāsti pañcamaḥ ..3..
Conditions are of four kinds
因緣、次第緣，緣緣、增上緣，
四緣生諸法，更無第五緣。
四緣生諸法，更無第五緣。
Conditions are of four kinds
Grundbedingung (hetu), Reihenfolgebedingung (anantara), Abhängigkeitsbedingung (ālambana), beherrschende Bedingung (adhipati): vier Bedingungen bringen die dharmas hervor, außerdem gibt es keine fünfte Bedingung.
Conditions are of four kinds
རྐྱེན་རྣམས་1བཞི་སྟེ་རྒྱུ་2དང་ནི། །
དམིགས་པ་དང་ནི་དེ་མ་ཐག །
བདག་པོ་ཡང་ནི་དེ་བཞིན་ཏེ། །
རྐྱེན་ལྔ་པ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། ༎ 3 ༎
_______________
1 ABhDC, PPDC, BPPN, PSPDCN, MKDC 误作 རྣམ་.
2 MKP 误作 རྒྱུད་.
དམིགས་པ་དང་ནི་དེ་མ་ཐག །
བདག་པོ་ཡང་ནི་དེ་བཞིན་ཏེ། །
རྐྱེན་ལྔ་པ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། ༎ 3 ༎
_______________
1 ABhDC, PPDC, BPPN, PSPDCN, MKDC 误作 རྣམ་.
2 MKP 误作 རྒྱུད་.
Conditions are of four kinds
Bedingungen (pratyaya) sind vier: Grund (hetu), Abhängigkeit (ālambana), Reihenfolge (anantara),Beherrschende (adhipateya) auch so: eine fünfte Bedingung existiert nicht.
Conditions are of four kinds
There are four conditions:
Cause, object, the immediately preceding one,
And the predominant one.
There is no fifth condition. (2)
Cause, object, the immediately preceding one,
And the predominant one.
There is no fifth condition. (2)
Conditions are of four kinds
There are four conditions: causes,
Objects, immediate
And dominant.
There is no fifth. (2)
Objects, immediate
And dominant.
There is no fifth. (2)
Conditions are of four kinds
འདིར་ཆོས་མངོན་པ་ཤེས་པ་དག་གིས་སྨྲས་པ།
རྐྱེན་རྣམས་བཞི་སྟེ་རྒྱུ་དང་ནི། །
དམིགས་པ་དང་ནི་དེ་མ་ཐག། །
བདག་པོ་ཡང་ནི་དེ་བཞིན་ཏེ། །
རྐྱེན་ལྔ་པོ་(85)ནི་ཡོད་མ་ཡིན། ། 5
རབ་ཏུ་བྱེད་པ་རྩོམ་པ་དག་གིས་རྣམས་གྲངས་དེ་དང་དེ་དག་གིས་བསྟན་པ་(86)རྐྱེན་ཇི་སྙེད་གང་དག་བརྗོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་རྐྱེན་བཞི་པོ་འདི་དག་ཉིད་དུ་འདུས་པས་རྐྱེན་ལྔ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། ། རྐྱེན་བཞི་པོ་གང་དག་ཏུ་འདུས་ཞེ་ན། རྒྱུའི་རྐྱེན་ནི་བསྐྱེད་པའི་དོན་གྱིས་སོ། ། [P.40a] དམིགས་པའི་རྐྱེན་ནི་རྟེན་གྱི་དོན་གྱིས་སོ(87)། ། དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ [C.34a] ནི་བར་དུ་མ་ཆོད་པའི་དོན་གྱིས་སོ། ། བདག་པོའི་རྐྱེན་ནི་དབང་བྱེད་པའི་ [D.34a] དོན་གྱིས་ཏེ། རྐྱེན་བཞི་པོ་དེ་དག་གིས་ [N.34b] དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་དང་སྐྱེ་བ་དང་འབྱུང་བ་དང་། རྒྱུའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་སྒྲ་བརྗོད་དོ། །
(85) C and D: ལྔ་པ
(86) C and D: ནརྟེན་པ
(87) N: གྱིསོ
རྐྱེན་རྣམས་བཞི་སྟེ་རྒྱུ་དང་ནི། །
དམིགས་པ་དང་ནི་དེ་མ་ཐག། །
བདག་པོ་ཡང་ནི་དེ་བཞིན་ཏེ། །
རྐྱེན་ལྔ་པོ་(85)ནི་ཡོད་མ་ཡིན། ། 5
རབ་ཏུ་བྱེད་པ་རྩོམ་པ་དག་གིས་རྣམས་གྲངས་དེ་དང་དེ་དག་གིས་བསྟན་པ་(86)རྐྱེན་ཇི་སྙེད་གང་དག་བརྗོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་རྐྱེན་བཞི་པོ་འདི་དག་ཉིད་དུ་འདུས་པས་རྐྱེན་ལྔ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། ། རྐྱེན་བཞི་པོ་གང་དག་ཏུ་འདུས་ཞེ་ན། རྒྱུའི་རྐྱེན་ནི་བསྐྱེད་པའི་དོན་གྱིས་སོ། ། [P.40a] དམིགས་པའི་རྐྱེན་ནི་རྟེན་གྱི་དོན་གྱིས་སོ(87)། ། དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ [C.34a] ནི་བར་དུ་མ་ཆོད་པའི་དོན་གྱིས་སོ། ། བདག་པོའི་རྐྱེན་ནི་དབང་བྱེད་པའི་ [D.34a] དོན་གྱིས་ཏེ། རྐྱེན་བཞི་པོ་དེ་དག་གིས་ [N.34b] དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་དང་སྐྱེ་བ་དང་འབྱུང་བ་དང་། རྒྱུའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་སྒྲ་བརྗོད་དོ། །
(85) C and D: ལྔ་པ
(86) C and D: ནརྟེན་པ
(87) N: གྱིསོ
Conditions are of four kinds
།སྨྲས་པ། དངོས་པོ་རྣམས་བདག་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་མྱུ་གུ་དེ་ཉིད་ལས་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་ཞེས་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། བདག་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་ན་བདག་དང་གཞན་གཉིས་ལས་སྐྱེ་བ་དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། ཕྱོགས་གཅིག་ཉམས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། འདི་ལྟར་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་དེ་ནི་ཐ་ཆད་ཡིན་པས་དེ་དག་ནི་རེ་ཞིག་ཁས་མི་ལེན་ཏོ། །
དངོས་པོ་རྣམས་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ངེས་པར་གཟུང་སྟེ་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་སྨྲ་བར་བྱ་སྟེ།
རྐྱེན་རྣམས་བཞི་སྟེ་རྒྱུ་དང་ནི། །
དམིགས་པ་དང་ནི་དེ་མ་ཐག །
བདག་པོ་ཡང་ནི་དེ་བཞིན་ཏེ། །
རྐྱེན་ལྔ་པ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། ༎ ༎
ལྔ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སློབ་དཔོན་ཁ་ཅིག་གིས་རྐྱེན་བཞི་པོ་འདི་ལས་གཞན་གང་དག་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྐྱེན་བཞི་པོ་འདི་དག་ཏུ་འདུས་སོ། །ཞེས་ངེས་པར་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་རྐྱེན་བཞི་པོ་དེ་དག་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེད་པའི་རྐྱེན་དུ་བསྟན་ཏེ། རྐྱེན་བཞི་པོ་དེ་དག་ལས་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ།
དངོས་པོ་རྣམས་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ངེས་པར་གཟུང་སྟེ་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་སྨྲ་བར་བྱ་སྟེ།
རྐྱེན་རྣམས་བཞི་སྟེ་རྒྱུ་དང་ནི། །
དམིགས་པ་དང་ནི་དེ་མ་ཐག །
བདག་པོ་ཡང་ནི་དེ་བཞིན་ཏེ། །
རྐྱེན་ལྔ་པ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། ༎ ༎
ལྔ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སློབ་དཔོན་ཁ་ཅིག་གིས་རྐྱེན་བཞི་པོ་འདི་ལས་གཞན་གང་དག་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྐྱེན་བཞི་པོ་འདི་དག་ཏུ་འདུས་སོ། །ཞེས་ངེས་པར་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་རྐྱེན་བཞི་པོ་དེ་དག་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེད་པའི་རྐྱེན་དུ་བསྟན་ཏེ། རྐྱེན་བཞི་པོ་དེ་དག་ལས་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ།
Conditions are of four kinds
Objection: We indeed admit these three] statements: 1] "Things do
not originate from themselves. How, infact, would a sprout originate from
the same sprout?" 2] "When there is no origination from itself, the
origination from both, itself and another, is not tenable either, because
the one side has been vitiated." 3] "The view that things] originate
without cause is absurd; hence it is also untenable."
However], we shall object to the determination and statement that
things do not at all originate from others.
There are four conditions:
Cause, object, the immediately preceding one,
And the predominant one.
There is no fifth condition. 2]
By saying there is no fifth (nāsti pañcamaḥ), an Ābhidhārmika] master
defines that conditions other than these four, which are spoken of in
conventional usage, are all included in these four conditions too. In order
to show this, he = an Ābhidhārmika master] taught that these four conditions,
"cause" etc., are the conditions for the origination of things. Things
originate from these four conditions. Since things originate from these
four conditions which are other than the things themselves], therefore it
is not sound to say that things do not at all originate from others.
not originate from themselves. How, infact, would a sprout originate from
the same sprout?" 2] "When there is no origination from itself, the
origination from both, itself and another, is not tenable either, because
the one side has been vitiated." 3] "The view that things] originate
without cause is absurd; hence it is also untenable."
However], we shall object to the determination and statement that
things do not at all originate from others.
There are four conditions:
Cause, object, the immediately preceding one,
And the predominant one.
There is no fifth condition. 2]
By saying there is no fifth (nāsti pañcamaḥ), an Ābhidhārmika] master
defines that conditions other than these four, which are spoken of in
conventional usage, are all included in these four conditions too. In order
to show this, he = an Ābhidhārmika master] taught that these four conditions,
"cause" etc., are the conditions for the origination of things. Things
originate from these four conditions. Since things originate from these
four conditions which are other than the things themselves], therefore it
is not sound to say that things do not at all originate from others.
(Opponents:) If conditions cannot produce things with other-nature, conditions are then non-conditions
T30, no. 1567, 137c9
或有人言。
諸經論中皆說他緣能生諸法。云何此說非他性生。若諸緣中他性不生。豈可無自性諸法於緣中住。若爾緣即是非緣。
諸經論中皆說他緣能生諸法。云何此說非他性生。若諸緣中他性不生。豈可無自性諸法於緣中住。若爾緣即是非緣。
Conditions are of four kinds
76:1
76] atrāhuḥ svayūthyāḥ , yadidamuktaṃ na svata utpadyante bhāvā iti, tadyuktam, svata utpattivaiyarthyāt . yaccoktaṃ na dvābhyāmiti, tadapi yuktamekāṃśavaikalyāt] . ahetupakṣastvekāntanikṛṣṭa iti tatpratiṣedho'pi yuktaḥ. yattu khalvidamucyate nāpi parata iti, tadayuktam yasmātparabhūtā eva bhagavatā bhāvānāmutpādakā nirdiṣṭāḥ .
catvāraḥ pratyayā hetuścālambanam2 anantaram .
tathaivādhipateyaṃ ca pratyayo nāsti pañcamaḥ ..2
77] tatra nirvartako heturiti lakṣaṇāt, yo hi yasya nirvartako bījabhāvenāvasthitaḥ, sa tasya hetu pratyayaḥ . utpadyamāno dharmo yenālambanenotpadyate, sa tasyālambanapratyayaḥ . kāraṇasyānantaro nirodhaḥ kāryasyotpattipratyayaḥ, tadyathā bījasyānantaro nirodho'ṅkurasyotpādapratyayaḥ . yasmin sati yadbhavati tattasyādhipateyamiti ta ete catvāraḥ pratyayāḥ .. ye cānye purojātasahajātapaścājjātādayasta eteṣvevāntarbhūtāḥ . īśvarādayastu pratyayā eva na saṃbhavantīti . ata evāvadhārayati , pratyayo nāsti pañcama iti . tasmādebhyaḥ parabhūtebhyo bhāvānāmutpattir asti parata utpattiriti ..
_______________
Mss: ekāṃśaveḥ
R: hetur ārambanam[en]. DeJong: read as R. R has always ārambana insead of ālambana
3 R: eteṣv āntarbhūtāḥ Tib: ་འདི་རྣམས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་འདུས་པ་ཡིན་ནོ. Dejong: read eteṣv antarbhūtāḥ
R: bhāvānām utpatter Tib confirms R:དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར
catvāraḥ pratyayā hetuścālambanam2 anantaram .
tathaivādhipateyaṃ ca pratyayo nāsti pañcamaḥ ..2
77] tatra nirvartako heturiti lakṣaṇāt, yo hi yasya nirvartako bījabhāvenāvasthitaḥ, sa tasya hetu pratyayaḥ . utpadyamāno dharmo yenālambanenotpadyate, sa tasyālambanapratyayaḥ . kāraṇasyānantaro nirodhaḥ kāryasyotpattipratyayaḥ, tadyathā bījasyānantaro nirodho'ṅkurasyotpādapratyayaḥ . yasmin sati yadbhavati tattasyādhipateyamiti ta ete catvāraḥ pratyayāḥ .. ye cānye purojātasahajātapaścājjātādayasta eteṣvevāntarbhūtāḥ . īśvarādayastu pratyayā eva na saṃbhavantīti . ata evāvadhārayati , pratyayo nāsti pañcama iti . tasmādebhyaḥ parabhūtebhyo bhāvānāmutpattir asti parata utpattiriti ..
_______________
Mss: ekāṃśaveḥ
R: hetur ārambanam[en]. DeJong: read as R. R has always ārambana insead of ālambana
3 R: eteṣv āntarbhūtāḥ Tib: ་འདི་རྣམས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་འདུས་པ་ཡིན་ནོ. Dejong: read eteṣv antarbhūtāḥ
R: bhāvānām utpatter Tib confirms R:དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར
The effecting power of conditions is doubtful
1:4
kriyā na pratyayavatī nāpratyayavatī kriyā .
pratyayā nākriyāvantaḥ kriyāvantaś ca santy uta ..4..
pratyayā nākriyāvantaḥ kriyāvantaś ca santy uta ..4..
The effecting power of conditions is doubtful
果爲從緣生，爲從非緣生？
是緣爲有果，是緣爲無果？
是緣爲有果，是緣爲無果？
The effecting power of conditions is doubtful
Die Wirkung ist entweder aus Bedingungen entstanden, oder sie ist aus Nicht-Bedingungen entstanden; diese Bedingungen haben entweder Wirkung, oder diese Bedingungen haben keine Wirkung.
The effecting power of conditions is doubtful
བྱ་བ་རྐྱེན་དང་ལྡན་1-མ་ཡིན།-1 །
རྐྱེན་དང་མི་ལྡན་བྱ་བ་མེད། །
བྱ་བ་མི་ལྡན་རྐྱེན་མ་ཡིན། །
2-བྱ་བ་ལྡན་ནམ་3, -2འོན་ཏེ་ན། ༎ 4 ༎
_______________
1 MKPN, PSP པ་མེད་.
2 PPṬ 有两种引文，一同此，一为 བྱ་ལྡན་ཡོད་དམ་.
3 ABhPN, MK, PSP ཡོད་.
རྐྱེན་དང་མི་ལྡན་བྱ་བ་མེད། །
བྱ་བ་མི་ལྡན་རྐྱེན་མ་ཡིན། །
2-བྱ་བ་ལྡན་ནམ་3, -2འོན་ཏེ་ན། ༎ 4 ༎
_______________
1 MKPN, PSP པ་མེད་.
2 PPṬ 有两种引文，一同此，一为 བྱ་ལྡན་ཡོད་དམ་.
3 ABhPN, MK, PSP ཡོད་.
The effecting power of conditions is doubtful
Das Tun ist nicht mit Bedingungen behaftet, nicht mit Bedingungen behaftetes Tun existiert nicht, Nicht mit Tun behaftete Bedingungen existieren nicht,— existieren sie denn mit Tun behaftet?
The effecting power of conditions is doubtful
There is no action which is possessed of conditions.
Action without conditions does not exist.
Those which possess no action are not conditions.
Are they in possession of action or [not]? (4)
Action without conditions does not exist.
Those which possess no action are not conditions.
Are they in possession of action or [not]? (4)
The effecting power of conditions is doubtful
There is no activity which has conditions.
There is no activity which does not have conditions.
There are no conditions which do not have activity,
And none which do have activity. (4)
There is no activity which does not have conditions.
There are no conditions which do not have activity,
And none which do have activity. (4)
The effecting power of conditions is doubtful
འདིར་བཤད་པ།
བྱ་བ་རྐྱེན་དང་ལྡན་མ་ཡིན། །
རྐྱེན་དང་མི་ལྡན་བྱ་བ་མེད། །
བྱ་བ་མི་ལྡན་རྐྱེན་མ་ཡིན། །
བྱ་བ་ལྡན་ཡོད་འོན་ཏེ་ན། ། 6
ཁྱོད་ཀྱི་རྐྱེན་བཞི་པོ་དག་གིས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྐྱེན་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནམ། རྐྱེན་དང་མི་ལྡན་པ་ཡིན་གྲང་ན། དེ་ཡོད་པའམ་མེད་པ་གཉིས་ཀ་(88)ལ་ཡང་རྐྱེན་རྣམས་དགོས་པ་མེད་པས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། ། རྐྱེན་རྣམས་ཀྱང་བྱ་བ་དང་ལྡན་པའམ་བྱ་བ་དང་མི་ཀདན་པ་(89)ཡིན་གྲང་ན། དེ་དག་ཀྱང་ཡོད་པ་འམ་མེད་པ་གཉིས་ཀ་(90)ལ་ཡང་བྱ་བ་མེད་དེ། བྱ་བ་བཞིན་ནམ། བསྲེགས་དང་མ་བསྲེགས་པ་བཞིན་པས། དེ་ལ་རྐྱེན་བཞི་པོ་དག་གིས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་བརྗོད་དོ། ། ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་(91)རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །
(88) C and D: ག
(89) P: omit འམ་བྱ་བ་དང་མི་ལྡན་པ
(90) P: ག
(91) D: དེའི
བྱ་བ་རྐྱེན་དང་ལྡན་མ་ཡིན། །
རྐྱེན་དང་མི་ལྡན་བྱ་བ་མེད། །
བྱ་བ་མི་ལྡན་རྐྱེན་མ་ཡིན། །
བྱ་བ་ལྡན་ཡོད་འོན་ཏེ་ན། ། 6
ཁྱོད་ཀྱི་རྐྱེན་བཞི་པོ་དག་གིས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྐྱེན་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནམ། རྐྱེན་དང་མི་ལྡན་པ་ཡིན་གྲང་ན། དེ་ཡོད་པའམ་མེད་པ་གཉིས་ཀ་(88)ལ་ཡང་རྐྱེན་རྣམས་དགོས་པ་མེད་པས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། ། རྐྱེན་རྣམས་ཀྱང་བྱ་བ་དང་ལྡན་པའམ་བྱ་བ་དང་མི་ཀདན་པ་(89)ཡིན་གྲང་ན། དེ་དག་ཀྱང་ཡོད་པ་འམ་མེད་པ་གཉིས་ཀ་(90)ལ་ཡང་བྱ་བ་མེད་དེ། བྱ་བ་བཞིན་ནམ། བསྲེགས་དང་མ་བསྲེགས་པ་བཞིན་པས། དེ་ལ་རྐྱེན་བཞི་པོ་དག་གིས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་བརྗོད་དོ། ། ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་(91)རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །
(88) C and D: ག
(89) P: omit འམ་བྱ་བ་དང་མི་ལྡན་པ
(90) P: ག
(91) D: དེའི
Conditions' effecting power is doubtful
T30, no. 1564, 2c5-2
答曰。
果為從緣生 為從非緣生
是緣為有果 是緣為無果 (6)
若謂有果。是果為從緣生。為從非緣生。若謂有緣。是緣為有果為無果。二俱不然。
果為從緣生 為從非緣生
是緣為有果 是緣為無果 (6)
若謂有果。是果為從緣生。為從非緣生。若謂有緣。是緣為有果為無果。二俱不然。
The effecting power of conditions is doubtful
འདིར་སྨྲས་པ། དངོས་པོ་རྣམས་བདག་དང་གཞན་ལ་སོགས་པ་ལས་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ཅི་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་བྱ་བའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདི་ལ་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་ནི་སྐྱེད་པ་དང་སྐྱེ་བ་དང་འབྱུང་བ་སྟེ་གཙོ་ཆེར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་འཇུག་གོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་བཙོ་བའི་བྱ་བ་ནི་འཚེད་པ་དང་བཙེད་པ་སྟེ་གཙོ་ཆེར་འབྲས་ཆན་ལ་འཇུག་ཅིང་། འབྲས་ཆན་ནི་བཙོ་བ་ཡིན་ལ། མི་དང་སྣོད་དང་ཆུ་དང་མེ་དང་ཐབ་ལ་སོགས་པ་རང་རང་གི་བྱ་བ་བྱེད་པ་དག་ནི་བཙོ་བའི་བྱ་བ་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྐྱེན་དག་ཡིན་པར་མཐོང་བ་བཞིན་ནོ། །
འདིར་བཤད་པ།
བྱ་བ་རྐྱེན་དང་ལྡན་མ་ཡིན། ༎ 4(a) ༎
འདི་ལ་ཁྱེད་ན་རེ་མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་འཇུག་གོ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་བྱ་བ་བརྟགས་ན་མི་འཐད་པས་མིག་ལ་སོགས་པ་དག་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་ག་ལ་འགྱུར།
གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་བཤད་པ་འདི་ལ་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་སྐྱེས་པའམ་སྐྱེས་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་གྲོང་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་མ་སྐྱེས་པ་ལ་ནི་མི་འཇུག་སྟེ། གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གནས་ལ་འཇུག་གི །གནས་མེད་པ་ལ་མི་འཇུག་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ཡང་མེད་པ་ཡིན་ལ། དེ་མེད་ན་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་དེ་ལ་གནས་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེས་པ་ལ་ཡང་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་མི་འཇུག་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་སྐྱེས་ཟིན་པ་ལ་ནི་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ལ་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་ཡོད་པར་སེམས་ན། དེ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་མ་གཏོགས་པར་སྐྱེ་བཞིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བ་དང་མ་སྐྱེས་པ་གཉིས་ལ་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་མི་འཇུག་པར་ནི་བསྟན་ཟིན་པས་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་མེད་དོ། །འདིས་བཙོ་བའི་བྱ་བ་ཡང་བསལ་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བྱ་བ་རྐྱེན་དང་ལྡན་པ་མི་འཐད་དོ། །
དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་རྐྱེན་དང་མི་ལྡན་པའི་བྱ་བ་ཡོད་པར་སེམས་ན། བཤད་པ།
རྐྱེན་དང་མི་ལྡན་བྱ་བ་མེད། ༎ 4(b) ༎
འདི་ལྟར་རྐྱེན་དང་མི་ལྡན་པའི་བྱ་བ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་རྟག་ཏུ་ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་རྩོམ་པ་ཐམས་ཅད་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བས་དེ་ཡང་མི་འདོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་རྐྱེན་དང་མི་ལྡན་པའི་བྱ་བ་ཡང་མི་འཐད་དོ། །
འདིར་སྨྲས་པ། རེ་ཞིག་རྐྱེན་རྣམས་ནི་ཡོད་དོ། །དེ་དག་ཡོད་པས་དངོས་པོ་འགྲུབ་པོ། །དེ་གྲུབ་པས་སྐྱེ་བ་འགྲུབ་པོ། །
བཤད་པ།
བྱ་བ་མི་ལྡན་རྐྱེན་མ་ཡིན། ༎ 4(c) ༎
གང་དག་ལ་བྱ་བ་མེད་པ་དེ་དག་ནི་རྐྱེན་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར་ན། སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་དེ་མི་འཐད་པར་ནི་སྔར་རབ་ཏུ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མིག་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བར་བྱ་བའི་རྐྱེན་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བར་བྱ་བའི་རྐྱེན་མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་རྐྱེན་དུ་འགྱུར། ཅི་སྟེ་འགྱུར་ན་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་ལྟར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བྱ་བ་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་རྐྱེན་མ་ཡིན་ནོ། །
སྨྲས་པ། ཅི་ཁོ་བོ་རྐྱེན་རྣམས་བྱ་བ་དང་མི་ལྡན་ནོ་ཞེས་སྨྲའམ། འདི་ལྟར་རྐྱེན་རྣམས་ནི་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །
བཤད་པ།
བྱ་བ་ལྡན་ནམ་འོན་ཏེ་ནམ་ཡིན། ༎ 4(d) ༎
ཞེས་བྱ་བའི་སྐབས་དེ་དང་སྦྱར་ཏེ་རྐྱེན་རྣམས་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱ་བ་རྐྱེན་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་དང་རྐྱེན་དང་མི་ལྡན་པ་མེད་པ་དེ་ནི་སྔར་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །བྱ་བ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་རྐྱེན་རྣམས་བྱ་བ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། དེ་ལྟར་ན་གང་གི་ཕྱིར་བྱ་བ་དང་མི་ལྡན་པའི་རྐྱེན་ཀྱང་མི་འཐད་ལ། བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་རྐྱེན་དུ་རྣམ་པར་བརྟག་པ་ནི་དོན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །
འདིར་བཤད་པ།
བྱ་བ་རྐྱེན་དང་ལྡན་མ་ཡིན། ༎ 4(a) ༎
འདི་ལ་ཁྱེད་ན་རེ་མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་འཇུག་གོ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་བྱ་བ་བརྟགས་ན་མི་འཐད་པས་མིག་ལ་སོགས་པ་དག་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་ག་ལ་འགྱུར།
གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་བཤད་པ་འདི་ལ་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་སྐྱེས་པའམ་སྐྱེས་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་གྲོང་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་མ་སྐྱེས་པ་ལ་ནི་མི་འཇུག་སྟེ། གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གནས་ལ་འཇུག་གི །གནས་མེད་པ་ལ་མི་འཇུག་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ཡང་མེད་པ་ཡིན་ལ། དེ་མེད་ན་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་དེ་ལ་གནས་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེས་པ་ལ་ཡང་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་མི་འཇུག་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་སྐྱེས་ཟིན་པ་ལ་ནི་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ལ་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་ཡོད་པར་སེམས་ན། དེ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་མ་གཏོགས་པར་སྐྱེ་བཞིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བ་དང་མ་སྐྱེས་པ་གཉིས་ལ་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་མི་འཇུག་པར་ནི་བསྟན་ཟིན་པས་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་མེད་དོ། །འདིས་བཙོ་བའི་བྱ་བ་ཡང་བསལ་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བྱ་བ་རྐྱེན་དང་ལྡན་པ་མི་འཐད་དོ། །
དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་རྐྱེན་དང་མི་ལྡན་པའི་བྱ་བ་ཡོད་པར་སེམས་ན། བཤད་པ།
རྐྱེན་དང་མི་ལྡན་བྱ་བ་མེད། ༎ 4(b) ༎
འདི་ལྟར་རྐྱེན་དང་མི་ལྡན་པའི་བྱ་བ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་རྟག་ཏུ་ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་རྩོམ་པ་ཐམས་ཅད་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བས་དེ་ཡང་མི་འདོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་རྐྱེན་དང་མི་ལྡན་པའི་བྱ་བ་ཡང་མི་འཐད་དོ། །
འདིར་སྨྲས་པ། རེ་ཞིག་རྐྱེན་རྣམས་ནི་ཡོད་དོ། །དེ་དག་ཡོད་པས་དངོས་པོ་འགྲུབ་པོ། །དེ་གྲུབ་པས་སྐྱེ་བ་འགྲུབ་པོ། །
བཤད་པ།
བྱ་བ་མི་ལྡན་རྐྱེན་མ་ཡིན། ༎ 4(c) ༎
གང་དག་ལ་བྱ་བ་མེད་པ་དེ་དག་ནི་རྐྱེན་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར་ན། སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་དེ་མི་འཐད་པར་ནི་སྔར་རབ་ཏུ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མིག་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བར་བྱ་བའི་རྐྱེན་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བར་བྱ་བའི་རྐྱེན་མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་རྐྱེན་དུ་འགྱུར། ཅི་སྟེ་འགྱུར་ན་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་ལྟར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བྱ་བ་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་རྐྱེན་མ་ཡིན་ནོ། །
སྨྲས་པ། ཅི་ཁོ་བོ་རྐྱེན་རྣམས་བྱ་བ་དང་མི་ལྡན་ནོ་ཞེས་སྨྲའམ། འདི་ལྟར་རྐྱེན་རྣམས་ནི་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །
བཤད་པ།
བྱ་བ་ལྡན་ནམ་འོན་ཏེ་ནམ་ཡིན། ༎ 4(d) ༎
ཞེས་བྱ་བའི་སྐབས་དེ་དང་སྦྱར་ཏེ་རྐྱེན་རྣམས་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱ་བ་རྐྱེན་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་དང་རྐྱེན་དང་མི་ལྡན་པ་མེད་པ་དེ་ནི་སྔར་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །བྱ་བ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་རྐྱེན་རྣམས་བྱ་བ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། དེ་ལྟར་ན་གང་གི་ཕྱིར་བྱ་བ་དང་མི་ལྡན་པའི་རྐྱེན་ཀྱང་མི་འཐད་ལ། བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་རྐྱེན་དུ་རྣམ་པར་བརྟག་པ་ནི་དོན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །
The effecting power of conditions is doubtful
To this the opponent] objects: What is the use for us of saying
"things originate from themselves or others, etc."? In fact, eye (cakṣus
etc. are the conditions of action (kriyā) of producing consciousness.
How is that? The action of producing is, in this case, made up of]
producer, what originates = what is produced] and production, and it
operates mainly on consciousness. Consciousness is what originates.
Eye etc. in fact generate the action of producing consciousness. Since
they are the generators (niṣpadaka) of the action], they are conditions?
For instance, the action of cooking is composed of] cook and what is cooked,
and it mainly operates on boiled rice. Boiled rice corresponds to what is
cooked, while a man, vessel, water, fire, oven and others each performing
its own function are looked upon as the conditions which generate the action
of cooking.
To this the answer is:
There is no action which is possessed of conditions. 4a]
Here if the action is examined, it is not possible for you to say that
because they generate the action of producing consciousness, eye etc. are
the conditions of consciousness, and that the very action] operates on
consciousness. Then how could eye etc. generate it = the action]?
If you ask why, to that our answer is: Here, the action of producing
would operate either on consciousness which has not yet originated or on
that which has originated. First, it does not operate on that which has
not yet originated, because it = what has not yet originated] is not
established. In fact, the action of producing might operate on consciousness
which is established, but does not operate on that which is not established.
Therefore, the consciousness which has not originated does not exist at all.
And if it does not exist, how could the action of producing be established
on it? Next], the action of producing does not also operate on
consciousness which has originated. Why? Because the consciousness has
already originated. In fact, there is no origination once again for that
which has already originated. In this case if one thinks that the action
of producing exists in consciousness which is originating, this is not
proper either. For what reason? Because what is originating does not
exist apart from what has and has not originated. It has already been
explained that the action of producing does not operate on the two, what
has and what has not originated. Consequently, there is no action of
producing. The action of cooking should be thus rejected, also. Therefore,
action possessed of conditions is not possible.
If with regard to this one thinks that action exists without possessing
conditions, the answer is:
Action without conditions does not exist. 4b]
There is, in fact, no action without conditions. If there were, all things
would always originate from all things. In that case, all efforts would
be purposeless. This is not acceptable. Consequently, action without
conditions is also not possible.
To this the opponent] objects: Conditions certainly exist. As they
exist a thing is established. Since it is established its] origination
too] is established.
Answer:
Those which possess no action are not conditions. 4c]
Those entities] in which no action exists are not conditions. How?
Eye etc. would be the conditions of consciousness because they generate
the action of producing consciousness]; however, it has been explained
before that the action of producing is not possible. As it = the action]
does not exist, how will there be a generator of it? Since nothing is there
that generates it, eye etc. cannot be the conditions of the action of
producing consciousness]. If they are not the conditions of the action
of producing, how could they be "conditions"? Or if they were, all things
would be conditions for all things. If so, all things would originate from
all things; however, it is not so. Therefore, those which possess no
action are not conditions.
Objection: Why should I say "conditions possess no action"? In fact,
conditions certainly possess action.
Answer:
Are they in possession of action or not]? 4d]
It is connected with the statement "not (na)" in pāda c ], so it means]:
conditions are not in possession of action. It has certainly been explained
before that there is no action possessed of conditions, nor does action
exist without conditions. In the absence of action, how can conditions be
possessed of action? Then, because conditions not possessing action are not
possible and because conditions] in possession of action do not exist,
therefore the supposition of conditions is only meaningless.
"things originate from themselves or others, etc."? In fact, eye (cakṣus
etc. are the conditions of action (kriyā) of producing consciousness.
How is that? The action of producing is, in this case, made up of]
producer, what originates = what is produced] and production, and it
operates mainly on consciousness. Consciousness is what originates.
Eye etc. in fact generate the action of producing consciousness. Since
they are the generators (niṣpadaka) of the action], they are conditions?
For instance, the action of cooking is composed of] cook and what is cooked,
and it mainly operates on boiled rice. Boiled rice corresponds to what is
cooked, while a man, vessel, water, fire, oven and others each performing
its own function are looked upon as the conditions which generate the action
of cooking.
To this the answer is:
There is no action which is possessed of conditions. 4a]
Here if the action is examined, it is not possible for you to say that
because they generate the action of producing consciousness, eye etc. are
the conditions of consciousness, and that the very action] operates on
consciousness. Then how could eye etc. generate it = the action]?
If you ask why, to that our answer is: Here, the action of producing
would operate either on consciousness which has not yet originated or on
that which has originated. First, it does not operate on that which has
not yet originated, because it = what has not yet originated] is not
established. In fact, the action of producing might operate on consciousness
which is established, but does not operate on that which is not established.
Therefore, the consciousness which has not originated does not exist at all.
And if it does not exist, how could the action of producing be established
on it? Next], the action of producing does not also operate on
consciousness which has originated. Why? Because the consciousness has
already originated. In fact, there is no origination once again for that
which has already originated. In this case if one thinks that the action
of producing exists in consciousness which is originating, this is not
proper either. For what reason? Because what is originating does not
exist apart from what has and has not originated. It has already been
explained that the action of producing does not operate on the two, what
has and what has not originated. Consequently, there is no action of
producing. The action of cooking should be thus rejected, also. Therefore,
action possessed of conditions is not possible.
If with regard to this one thinks that action exists without possessing
conditions, the answer is:
Action without conditions does not exist. 4b]
There is, in fact, no action without conditions. If there were, all things
would always originate from all things. In that case, all efforts would
be purposeless. This is not acceptable. Consequently, action without
conditions is also not possible.
To this the opponent] objects: Conditions certainly exist. As they
exist a thing is established. Since it is established its] origination
too] is established.
Answer:
Those which possess no action are not conditions. 4c]
Those entities] in which no action exists are not conditions. How?
Eye etc. would be the conditions of consciousness because they generate
the action of producing consciousness]; however, it has been explained
before that the action of producing is not possible. As it = the action]
does not exist, how will there be a generator of it? Since nothing is there
that generates it, eye etc. cannot be the conditions of the action of
producing consciousness]. If they are not the conditions of the action
of producing, how could they be "conditions"? Or if they were, all things
would be conditions for all things. If so, all things would originate from
all things; however, it is not so. Therefore, those which possess no
action are not conditions.
Objection: Why should I say "conditions possess no action"? In fact,
conditions certainly possess action.
Answer:
Are they in possession of action or not]? 4d]
It is connected with the statement "not (na)" in pāda c ], so it means]:
conditions are not in possession of action. It has certainly been explained
before that there is no action possessed of conditions, nor does action
exist without conditions. In the absence of action, how can conditions be
possessed of action? Then, because conditions not possessing action are not
possible and because conditions] in possession of action do not exist,
therefore the supposition of conditions is only meaningless.
Things are without self-nature, therefore they do not arise (independently) from conditions
T30, no. 1567, 137c1
若自性無所有者。果從他緣生。即非道理。
故頌答言。
亦非緣生果 (5d)
故頌答言。
亦非緣生果 (5d)
However, there are effects from production
T30, no. 1567, 137c1
釋曰。
然生法所作有果可成。
然生法所作有果可成。
The effecting power of conditions is doubtful
79:1
79] tadevaṃ pratyayebhya utpādavādini pratiṣiddhe , kriyāta utpādavādī manyate, na cakṣūrūpādayaḥ pratyayāḥ sākṣādvijñānaṃ janayanti . vijñānajanikriyāniṣpādakatvāttu pratyayā ucyante . sā ca kriyā vijñānaṃ janayati . tasmāt pratyayavatī vijñānajanikriyā vijñānajanikā na pratyayāḥ . yathā parikriyā odanasyeti ..
ucyate,
kriyā na pratyayavatī .
yadi kriyā kācit syātsā cakṣurādibhiḥ pratyayaiḥ pratyayavatī vijñānaṃ janayet . na tvasti . kathaṃ kṛtvā, iha kriyeyamiṣyamāṇā jāte vā vijñāne iṣyate ajāte vā jāyamāne vā . tatra jāte na yuktā , kriyā hi bhāvaniṣpādakā , bhāvaścenniṣpannaḥ kimasya kriyayā,
jātasya janma punareva ca naiva yuktam ,
ityādinā ca madhyamakāvatāre pratipāditametat .. ajāte'pi na yuktā,
kartrā vinā janiriyaṃ na ca yuktarūpā .
80] ityādivacanāt .. jāyamāne'pi bhāve kriyā na saṃbhavati, jātājātavyatirekeṇa jāyamānābhāvāt . yathoktam,
jāyamānārthajātatvājjāyamāno na jāyate .
atha vā jāyamānatvaṃ sarvasyaiva prasajyate ..iti ..
yataścaivaṃ triṣu kāleṣu janikriyāyā asaṃbhavastasmānnāsti sā .. ata evāha . kriyā na pratyayavatī , iti .
viśeṣaṇaṃ nāstīti vinā viśeṣyam .
ityādinā pratipāditametanmadhyamakāvatāre . na hi vandhyāputro gomānityucyate ..
yadyevamapratyayavatī tarhi bhaviṣyatīti . etadapyayuktamityāha,
nāpratyayavatī kriyā .
yadā pratyayavatī nāsti, tadā kathamapratyayavatī nirhetukā syāt . na hi tantumayaḥ paṭo na yukta iti vīraṇa6 mayo'bhyupagamyate . tasmātkriyā na bhāvajanikā ..
atrāha, yadyevaṃ kriyāyā asaṃbhavaḥ, pratyayāstarhi janakā bhaviṣyanti bhāvānāmiti . ucyate,
pratyayā nākriyāvantaḥ .
yadā kriyā nāsti tadā kriyārahitā akriyāvanto nirhetukāḥ pratyayāḥ kathaṃ janakāḥ .. atha kriyāvanta eva janakā iti . ucyate .
81] kriyāvantaśca santyatu ..4
neti prakṛtenābhisaṃbandhaḥ . utaśabdo'vadhāraṇe . tatra kriyāyā abhāva uktaḥ, kathaṃ kriyāvattvaṃ pratyayānāmiti .. yathā ca vijñānajanikriyoktā, evaṃ parikriyādayo 'pi bhāvā uktā veditavyā iti nāsti kriyāto'pi samutpattirbhāvānāmiti bhavatyutpādābhidhānamarthaśūnyam ..
________________
1 Mss: bhāvakriyā Tib:བྱ་བ་དེས་ཀྱང
Mss: janikāmapra. Tib:་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཀྱི་རྐྱེན་དག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་.
R: pacikriyā ; Tib confirms R: ་འཚེད་པའི་བྱ་བ. Cf Stcherbatsky p 168, n 3.
R:bhāvaniṣpādikā. DeJong: reasd as R.
Mss: viśeṣaṇaṃ nāstīti vinā viśeṣaṇaṃ, ... vinā viśeṣāḥ mity R: viśeṣaṇaṃ nāstīti (Ms: nāsthi)vinā viśeṣyam
6 Mss: viraṇa. / vīraṇa. ; R: vīraṇa.
R: pacikriyādayo. DeJong: read as R.
ucyate,
kriyā na pratyayavatī .
yadi kriyā kācit syātsā cakṣurādibhiḥ pratyayaiḥ pratyayavatī vijñānaṃ janayet . na tvasti . kathaṃ kṛtvā, iha kriyeyamiṣyamāṇā jāte vā vijñāne iṣyate ajāte vā jāyamāne vā . tatra jāte na yuktā , kriyā hi bhāvaniṣpādakā , bhāvaścenniṣpannaḥ kimasya kriyayā,
jātasya janma punareva ca naiva yuktam ,
ityādinā ca madhyamakāvatāre pratipāditametat .. ajāte'pi na yuktā,
kartrā vinā janiriyaṃ na ca yuktarūpā .
80] ityādivacanāt .. jāyamāne'pi bhāve kriyā na saṃbhavati, jātājātavyatirekeṇa jāyamānābhāvāt . yathoktam,
jāyamānārthajātatvājjāyamāno na jāyate .
atha vā jāyamānatvaṃ sarvasyaiva prasajyate ..iti ..
yataścaivaṃ triṣu kāleṣu janikriyāyā asaṃbhavastasmānnāsti sā .. ata evāha . kriyā na pratyayavatī , iti .
viśeṣaṇaṃ nāstīti vinā viśeṣyam .
ityādinā pratipāditametanmadhyamakāvatāre . na hi vandhyāputro gomānityucyate ..
yadyevamapratyayavatī tarhi bhaviṣyatīti . etadapyayuktamityāha,
nāpratyayavatī kriyā .
yadā pratyayavatī nāsti, tadā kathamapratyayavatī nirhetukā syāt . na hi tantumayaḥ paṭo na yukta iti vīraṇa6 mayo'bhyupagamyate . tasmātkriyā na bhāvajanikā ..
atrāha, yadyevaṃ kriyāyā asaṃbhavaḥ, pratyayāstarhi janakā bhaviṣyanti bhāvānāmiti . ucyate,
pratyayā nākriyāvantaḥ .
yadā kriyā nāsti tadā kriyārahitā akriyāvanto nirhetukāḥ pratyayāḥ kathaṃ janakāḥ .. atha kriyāvanta eva janakā iti . ucyate .
81] kriyāvantaśca santyatu ..4
neti prakṛtenābhisaṃbandhaḥ . utaśabdo'vadhāraṇe . tatra kriyāyā abhāva uktaḥ, kathaṃ kriyāvattvaṃ pratyayānāmiti .. yathā ca vijñānajanikriyoktā, evaṃ parikriyādayo 'pi bhāvā uktā veditavyā iti nāsti kriyāto'pi samutpattirbhāvānāmiti bhavatyutpādābhidhānamarthaśūnyam ..
________________
1 Mss: bhāvakriyā Tib:བྱ་བ་དེས་ཀྱང
Mss: janikāmapra. Tib:་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཀྱི་རྐྱེན་དག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་.
R: pacikriyā ; Tib confirms R: ་འཚེད་པའི་བྱ་བ. Cf Stcherbatsky p 168, n 3.
R:bhāvaniṣpādikā. DeJong: reasd as R.
Mss: viśeṣaṇaṃ nāstīti vinā viśeṣaṇaṃ, ... vinā viśeṣāḥ mity R: viśeṣaṇaṃ nāstīti (Ms: nāsthi)vinā viśeṣyam
6 Mss: viraṇa. / vīraṇa. ; R: vīraṇa.
R: pacikriyādayo. DeJong: read as R.
Conditions are effecting by definition
1:5
utpadyate pratītyemān itīme pratyayāḥ kila .
yāvan notpadyata ime tāvan nāpratyayāḥ katham ..5..
yāvan notpadyata ime tāvan nāpratyayāḥ katham ..5..
Conditions are effecting by definition
因是法生果，是法名爲緣，
若果未生时,1 何不名非緣？
_______________
1依《石》、S.5607。《丽》、《中》、《要》、《正》：若是果未生。
若果未生时,1 何不名非緣？
_______________
1依《石》、S.5607。《丽》、《中》、《要》、《正》：若是果未生。
Conditions are effecting by definition
Durch diesen dharma entsteht eine Wirkung: dieser dharma wird Bedingung genannt. Wenn diese Wirkung noch nicht entstanden ist, warum heißt er dann nicht „Nicht-Bedingung"?
Conditions are effecting by definition
འདི་དག་ལ་1བརྟེན་སྐྱེ་བས་ན། །
དེ་2ཕྱིར་འདི་དག་རྐྱེན་ཅེས་3གྲག4 །
ཇི་སྲིད་མི་སྐྱེ་5དེ་སྲིད་དུ། །
འདི་དག་རྐྱེན་མིན་ཇི་ལྟར་མིན། ༎ 5 ༎
_______________
1 PPṬ ལས་.
2 BPPN, PSPN དེའི་.
3 BPDC, PP ཞེས་.
4 BPDC གྲགས་.
5 ABhPN བསྐྱེད་.
དེ་2ཕྱིར་འདི་དག་རྐྱེན་ཅེས་3གྲག4 །
ཇི་སྲིད་མི་སྐྱེ་5དེ་སྲིད་དུ། །
འདི་དག་རྐྱེན་མིན་ཇི་ལྟར་མིན། ༎ 5 ༎
_______________
1 PPṬ ལས་.
2 BPPN, PSPN དེའི་.
3 BPDC, PP ཞེས་.
4 BPDC གྲགས་.
5 ABhPN བསྐྱེད་.
Conditions are effecting by definition
Weil von diesen abhängig (etwas) entsteht, deshalb heißen diese Bedingungen. Wielange sie nicht erzeugen, warum sind sie solange nicht Nichtbedingungen?
Conditions are effecting by definition
Indeed those are called conditions.
Inasmuch as something originates by depending upon them.
[Then] as long as no thing originates.
How are they not non—conditions? (5)
Inasmuch as something originates by depending upon them.
[Then] as long as no thing originates.
How are they not non—conditions? (5)
Conditions are effecting by definition
Since something is born in dependence upon them,
Then they are known as “conditions”.
As long as it is not born,
Why are they not non-conditions? (5)
Then they are known as “conditions”.
As long as it is not born,
Why are they not non-conditions? (5)
Conditions are effecting by definition
ཡང་གཞན་ཡང་།
འདི་དག་ལ་བརྟེན་སྐྱེ་བས་ན། །
དེའི་ཕྱིར་འདི་དག་རྐྱེན་ཅེས་གྲག། ། 7ab
འདི་དག་ལ་བརྟེན་ནས་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བས་ནི་(92)དེའི་ཕྱིར་འདི་དག་རྐྱེན་དུ་སྟོན་ཅེས་གྲག་པས་དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ།
ཇི་སྲིད་མི་བསྐྱེ་དེ་སྲིད་དུ། །
འདི་དག་རྐྱེན་མིན་ཇི་ལྟར་མིན། ། 7cd
ཇི་སྲིད་དུ་དངོས་པོ་མི་བསྐྱེད་པ་དེ་སྲིད་དུ་འདི་དག་རྐྱེན་མ་ཡིན་པར་ཡང་ཇི་ལྟར་འགྱུར་སྟེ། ཞིག་པ་དང་མ་ཞིག་པ་བཞིན་ནོ། །
(92) N: ན
འདི་དག་ལ་བརྟེན་སྐྱེ་བས་ན། །
དེའི་ཕྱིར་འདི་དག་རྐྱེན་ཅེས་གྲག། ། 7ab
འདི་དག་ལ་བརྟེན་ནས་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བས་ནི་(92)དེའི་ཕྱིར་འདི་དག་རྐྱེན་དུ་སྟོན་ཅེས་གྲག་པས་དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ།
ཇི་སྲིད་མི་བསྐྱེ་དེ་སྲིད་དུ། །
འདི་དག་རྐྱེན་མིན་ཇི་ལྟར་མིན། ། 7cd
ཇི་སྲིད་དུ་དངོས་པོ་མི་བསྐྱེད་པ་དེ་སྲིད་དུ་འདི་དག་རྐྱེན་མ་ཡིན་པར་ཡང་ཇི་ལྟར་འགྱུར་སྟེ། ཞིག་པ་དང་མ་ཞིག་པ་བཞིན་ནོ། །
(92) N: ན
Neither conditions nor non-conditions produce things
T30, no. 1564, 2c19
緣尚不生。何況非緣。
Conditions are effecting by definition
T30, no. 1564, 2c10-
何以故。
因是法生果 是法名為緣
若是果未生 何不名非緣 (7)
諸緣無決定。何以故。若果未生。是時不名為緣。但眼見從緣生果。故名之為緣。緣成由於果。以果後緣先故。若未有果何得名為緣。如瓶以水土和合故有瓶生。見瓶緣知水土等是瓶緣。若瓶未生時。何以不名水土等為非緣。是故果不從緣生。
因是法生果 是法名為緣
若是果未生 何不名非緣 (7)
諸緣無決定。何以故。若果未生。是時不名為緣。但眼見從緣生果。故名之為緣。緣成由於果。以果後緣先故。若未有果何得名為緣。如瓶以水土和合故有瓶生。見瓶緣知水土等是瓶緣。若瓶未生時。何以不名水土等為非緣。是故果不從緣生。
Conditions are effecting by definition
འདིར་སྨྲས་པ། ཅིའི་རྐྱེན་རྣམས་བྱ་བ་དང་མི་ལྡན་ནོ་ཞེའམ། བྱ་བ་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་མི་དགོས་པ་བསམ་པ་འདིས་ཅི་བྱ། གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་བཞི་པོ་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བས་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་དངོས་པོའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །
བཤད་པ། ཅི་ཁྱོད་ནམ་མཁའ་ལ་ཁུ་ཚུར་དག་གིས་བརྡེག་གམ། གང་གི་ཚེ་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་མེད་པ་ཁོ་ན་སྟེ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྐྱེན་རྣམས་མི་འཐད་དོ་ཞེས་སྔར་བསྟན་པའི་ཚེ་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་སྨྲ་བར་འཐད། ཡང་གཞན་ཡང་།
འདི་དག་ལ་བརྟེན་སྐྱེ་བས་ན། །
དེ་ཕྱིར་འདི་དག་རྐྱེན་ཞེས་གྲགས། །
ཇི་སྲིད་མི་སྐྱེ་དེ་སྲིད་དུ། །
འདི་དག་རྐྱེན་མིན་ཇི་ལྟར་མིན། ༎ ༎
གལ་ཏེ་འདི་དག་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བས་རྐྱེན་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་རྟོག་ན། ཇི་སྲིད་དུ་མི་སྐྱེ་བ་དེ་སྲིད་དུ་རྐྱེན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བརྟག །ཅི་སྟེ་སྔར་རྐྱེན་དུ་མ་གྱུར་པ་ཕྱིས་རྐྱེན་དུ་འགྱུར་བར་སེམས་ན། དེ་ཡང་མི་འཐད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྐྱེན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་མི་འདོད་དོ། །ཅི་སྟེ་རྐྱེན་མ་ཡིན་པ་དག་ཀྱང་གཞན་འགའ་ཞིག་ལ་ལྟོས་ནས་རྐྱེན་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྐྱེན་དུ་ཐམས་ཅད་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་བར་སེམས་ན། དེ་ལ་ཡང་དེ་ཉིད་དོ། །གང་ཡང་རུང་བ་ལ་ལྟོས་ནས་རྐྱེན་མ་ཡིན་པ་ཡང་རྐྱེན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། རྐྱེན་ཉིད་དེ་ལ་ཡང་རྐྱེན་ཡོད་པར་འགྱུར་ཞིང་། དེ་ལ་ཡང་དེ་ལྟར་བསམ་དགོས་སོ། །ཐུག་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཡང་འགྱུར་ཏོ། །གལ་ཏེ་གཞན་ཡང་གཞན་འགའ་ཞིག་ལ་ལྟོས་ནས་རྐྱེན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། དེ་ཡང་གཞན་ལ་ལྟོས་ལ་དེ་ཡང་གཞན་ལ་ལྟོས་པས་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་དེ་ཡང་མི་འདོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་རྐྱེན་རྣམས་མི་འཐད་པ་ཁོ་ནའོ། །
བཤད་པ། ཅི་ཁྱོད་ནམ་མཁའ་ལ་ཁུ་ཚུར་དག་གིས་བརྡེག་གམ། གང་གི་ཚེ་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་མེད་པ་ཁོ་ན་སྟེ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྐྱེན་རྣམས་མི་འཐད་དོ་ཞེས་སྔར་བསྟན་པའི་ཚེ་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་སྨྲ་བར་འཐད། ཡང་གཞན་ཡང་།
འདི་དག་ལ་བརྟེན་སྐྱེ་བས་ན། །
དེ་ཕྱིར་འདི་དག་རྐྱེན་ཞེས་གྲགས། །
ཇི་སྲིད་མི་སྐྱེ་དེ་སྲིད་དུ། །
འདི་དག་རྐྱེན་མིན་ཇི་ལྟར་མིན། ༎ ༎
གལ་ཏེ་འདི་དག་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བས་རྐྱེན་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་རྟོག་ན། ཇི་སྲིད་དུ་མི་སྐྱེ་བ་དེ་སྲིད་དུ་རྐྱེན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བརྟག །ཅི་སྟེ་སྔར་རྐྱེན་དུ་མ་གྱུར་པ་ཕྱིས་རྐྱེན་དུ་འགྱུར་བར་སེམས་ན། དེ་ཡང་མི་འཐད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྐྱེན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་མི་འདོད་དོ། །ཅི་སྟེ་རྐྱེན་མ་ཡིན་པ་དག་ཀྱང་གཞན་འགའ་ཞིག་ལ་ལྟོས་ནས་རྐྱེན་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྐྱེན་དུ་ཐམས་ཅད་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་བར་སེམས་ན། དེ་ལ་ཡང་དེ་ཉིད་དོ། །གང་ཡང་རུང་བ་ལ་ལྟོས་ནས་རྐྱེན་མ་ཡིན་པ་ཡང་རྐྱེན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། རྐྱེན་ཉིད་དེ་ལ་ཡང་རྐྱེན་ཡོད་པར་འགྱུར་ཞིང་། དེ་ལ་ཡང་དེ་ལྟར་བསམ་དགོས་སོ། །ཐུག་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཡང་འགྱུར་ཏོ། །གལ་ཏེ་གཞན་ཡང་གཞན་འགའ་ཞིག་ལ་ལྟོས་ནས་རྐྱེན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། དེ་ཡང་གཞན་ལ་ལྟོས་ལ་དེ་ཡང་གཞན་ལ་ལྟོས་པས་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་དེ་ཡང་མི་འདོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་རྐྱེན་རྣམས་མི་འཐད་པ་ཁོ་ནའོ། །
Conditions are effecting by definition
To this the opponent] objects: What is gained by this useless
consideration as to whether conditions are in possession of action or are
not in possession of action? Since in all ways things originate through the
dependence upon these four conditions, "cause" etc., therefore they
"cause" etc.] are the conditions of things.
Answer: Why do you beat the air with your fist? We made it clear
before that the action of producing certainly does not exist, and that
because it does not exist conditions are impossible. How is it possible
then to say that things originate through the dependence upon them?
Moreover,
Indeed those are called conditions.
Inasmuch as something originates by depending upon them.
Then] as long as no thing originates.
How are they not non-conditions? 5 ]
If you imagine that those are conditions because something originates by
depending upon them, why will you not imagine that they are not conditions
as long as no thing originates? Or if you think that what was not a
condition before will become a condition later, this is not possible. For
what reason? Because it will follow that all things would become conditions
of all things, therefore it is not acceptable. Or if you think even
non-conditions will become conditions, related to something other, and
therefore it will not follow that all things would become conditions of all
things, in that case too it is just the same. If, related to something
whatsoever, even a non-condition can become a very condition, then there
will also exist another] condition for that very condition, and it will be
necessary to suppose similarly another condition] for that other
condition]. There will also be the fault of endlessness. If, related to
something other, it became a very condition, that = something other] too
would be related to another thing and this too would be related to still]
another thing; it will therefore follow that there is no end. This is also
unacceptable. Consequently, conditions are not possible at all.
consideration as to whether conditions are in possession of action or are
not in possession of action? Since in all ways things originate through the
dependence upon these four conditions, "cause" etc., therefore they
"cause" etc.] are the conditions of things.
Answer: Why do you beat the air with your fist? We made it clear
before that the action of producing certainly does not exist, and that
because it does not exist conditions are impossible. How is it possible
then to say that things originate through the dependence upon them?
Moreover,
Indeed those are called conditions.
Inasmuch as something originates by depending upon them.
Then] as long as no thing originates.
How are they not non-conditions? 5 ]
If you imagine that those are conditions because something originates by
depending upon them, why will you not imagine that they are not conditions
as long as no thing originates? Or if you think that what was not a
condition before will become a condition later, this is not possible. For
what reason? Because it will follow that all things would become conditions
of all things, therefore it is not acceptable. Or if you think even
non-conditions will become conditions, related to something other, and
therefore it will not follow that all things would become conditions of all
things, in that case too it is just the same. If, related to something
whatsoever, even a non-condition can become a very condition, then there
will also exist another] condition for that very condition, and it will be
necessary to suppose similarly another condition] for that other
condition]. There will also be the fault of endlessness. If, related to
something other, it became a very condition, that = something other] too
would be related to another thing and this too would be related to still]
another thing; it will therefore follow that there is no end. This is also
unacceptable. Consequently, conditions are not possible at all.
Effect can arise only if cause and effect are interdependent
T30, no. 1567, 137c1
為總止餘義。是故頌言。
果不從緣有 有無果生止
若說生法時 無依無所生 (6)
果不從緣有 有無果生止
若說生法時 無依無所生 (6)
Neither that which produces (the cause), that which is produced (the effect), nor production could be established if they were independent from each other
T30, no. 1567, 137c1
釋曰。
前說果不生無所成者。以能生果者自亦無性。
若能生所生及彼生法。定有別異生法可得者。即彼所作說為能生。此中別異生法即無所成。若果離於緣。即所生生法云何得成。他所繫屬故。
或有人言。
所作如是從緣所成。非物體自性成故。是故非眼等六處能成緣法有此意樂。
故頌答言。
果不從緣生 此果緣中生
釋曰。
若彼決定別異生法為可有者。彼無生法中間所作。若生而彼眼等決定生法互相離性。或如是生亦何不成。如是說者。彼無自性法。此中有過失。此異宗說。是故有過。
若從緣生果。彼果性無依。緣亦無常。相離性中果云何成。
如有頌言。
果若別異解 無道理可依
若一法作成 果體不可立
前說果不生無所成者。以能生果者自亦無性。
若能生所生及彼生法。定有別異生法可得者。即彼所作說為能生。此中別異生法即無所成。若果離於緣。即所生生法云何得成。他所繫屬故。
或有人言。
所作如是從緣所成。非物體自性成故。是故非眼等六處能成緣法有此意樂。
故頌答言。
果不從緣生 此果緣中生
釋曰。
若彼決定別異生法為可有者。彼無生法中間所作。若生而彼眼等決定生法互相離性。或如是生亦何不成。如是說者。彼無自性法。此中有過失。此異宗說。是故有過。
若從緣生果。彼果性無依。緣亦無常。相離性中果云何成。
如有頌言。
果若別異解 無道理可依
若一法作成 果體不可立
Conditions are effecting by definition
81:5
atrāha . kiṃ na etena kriyāvantaḥ pratyayā ityādivicāreṇa . yasmāccakṣurādīn pratītya pratyayān vijñānādayo bhāvā jāyante, tasmāccakṣurādīnāṃ pratyayatvaṃ tebhyaścotpādo vijñānādīnāmiti .. etadapyayuktamityāha .
utpadyate pratītyemānitīme pratyayāḥ kila .
yāvannotpadyata ime tāvannāpratyayāḥ katham ..5
yadi cakṣurādīn pratyayān pratītya vijñānamutpadyata ityasyeme pratyayā ucyante , nanu yāvantadvijñānākhyaṃ kāryaṃ notpadyate tāvadime cakṣurādayaḥ kathaṃ nāpratyayāḥ . apratyayā evetyabhiprāyaḥ na cāpratyayebhya utpattiḥ sikatābhya iva tailasya .
utpadyate pratītyemānitīme pratyayāḥ kila .
yāvannotpadyata ime tāvannāpratyayāḥ katham ..5
yadi cakṣurādīn pratyayān pratītya vijñānamutpadyata ityasyeme pratyayā ucyante , nanu yāvantadvijñānākhyaṃ kāryaṃ notpadyate tāvadime cakṣurādayaḥ kathaṃ nāpratyayāḥ . apratyayā evetyabhiprāyaḥ na cāpratyayebhya utpattiḥ sikatābhya iva tailasya .
Conditions cannot effect either existents or non-existents
1:6
naivāsato naiva sataḥ pratyayo 'rthasya yujyate .
asataḥ pratyayaḥ kasya sataś ca pratyayena kim ..6..
asataḥ pratyayaḥ kasya sataś ca pratyayena kim ..6..
Conditions cannot effect either existents or non-existents
果先於緣中，有, 無俱不可。
先無爲誰緣？先有何用緣？
先無爲誰緣？先有何用緣？
Conditions cannot effect either existents or non-existents
Der Wirkungen vorheriges Sein und Nichtsein in den Bedingungen: beides ist nicht möglich. Wenn sie vorher nicht sind, wozu gibt es (dann) Bedingungen? Wenn sie vorher schon sind, wozu braucht man dann Bedingungen?
Conditions cannot effect either existents or non-existents
མེད་དམ་ཡོད་པའི་དོན་ལ་ཡང་། །
རྐྱེན་ནི་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ།1 །
མེད་ན་གང་གི་རྐྱེན་2-དུ་འགྱུར།-2 །
ཡོད་ན་རྐྱེན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། ༎ 6 ༎
_______________
1 BPDC ནོ་.
2 PPṬ 引文有二：ཅེས་བྱ་; ཞེས་བྱ་.
རྐྱེན་ནི་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ།1 །
མེད་ན་གང་གི་རྐྱེན་2-དུ་འགྱུར།-2 །
ཡོད་ན་རྐྱེན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། ༎ 6 ༎
_______________
1 BPDC ནོ་.
2 PPṬ 引文有二：ཅེས་བྱ་; ཞེས་བྱ་.
Conditions cannot effect either existents or non-existents
Bei einem seienden oder auch nicht seienden Ding eigne sich nicht die Bedingung. Wenn (das Ding) nicht ist, wessen Bedingung wäre sie? Wenn es ist, wozu braucht man eine Bedingung?
Conditions cannot effect either existents or non-existents
A condition is proper neither for a non-existent
Nor for an existent thing.
If [a thing] does not exist, to what will the condition belong?
If it exists, what is the use of a condition? (6)
Nor for an existent thing.
If [a thing] does not exist, to what will the condition belong?
If it exists, what is the use of a condition? (6)
Conditions cannot effect either existents or non-existents
It is impossible for something
That either exists or not to have conditions.
If it were non-existent, of what would they be the conditions?
If it were existent, why would it need conditions? (6)
That either exists or not to have conditions.
If it were non-existent, of what would they be the conditions?
If it were existent, why would it need conditions? (6)
Conditions cannot effect either existents or non-existents
ཡང་གཞན་ཡང་།
མེད་དམ་ཡོད་པའི་དོན་ལ་ཡང་། །
རྐྱེན་ནི་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ། 8ab
རྐྱེན་དངོས་པོ་མེད་པའམ་(93)། ཡོད་པའི་ཡིན་གྲང་ན། གཉི་གར་ཡང་མི་འཐད་དེ། [P.40b] མ་སྐེས་པ་དང་སྐྱེས་པ་བཞིན་ནོ། །
ཇི་ལྟར་(94)ཞེ་ན། བཤད་པ།
མེད་ན་གང་གི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར། །
ཡོད་ན་རྐྱེན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། ། 8cd
དམུས་ལོང་བཞིན་ནམ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་(95)བཞིན་ནོ། །
(93) C and D: མེད་པའི་འམ
(94) C and D: ལྟ
(95) P: མཁེད་པ
མེད་དམ་ཡོད་པའི་དོན་ལ་ཡང་། །
རྐྱེན་ནི་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ། 8ab
རྐྱེན་དངོས་པོ་མེད་པའམ་(93)། ཡོད་པའི་ཡིན་གྲང་ན། གཉི་གར་ཡང་མི་འཐད་དེ། [P.40b] མ་སྐེས་པ་དང་སྐྱེས་པ་བཞིན་ནོ། །
ཇི་ལྟར་(94)ཞེ་ན། བཤད་པ།
མེད་ན་གང་གི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར། །
ཡོད་ན་རྐྱེན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། ། 8cd
དམུས་ལོང་བཞིན་ནམ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་(95)བཞིན་ནོ། །
(93) C and D: མེད་པའི་འམ
(94) C and D: ལྟ
(95) P: མཁེད་པ
Effects do not pre-exist in their conditions
T30, no. 1564, 2c23
若先有果不名為緣。果先有故。
Effects that do not pre-exist in their conditions cannot arise from them
T30, no. 1564, 2c23-
若先無果亦不名為緣。不生餘物故。
Effects neither pre-exist nor not pre-exist in conditions
T30, no. 1564, 2c19-
復次。
果先於緣中 有無俱不可
先無為誰緣 先有何用緣 (8)
緣中先非有果非無果。
果先於緣中 有無俱不可
先無為誰緣 先有何用緣 (8)
緣中先非有果非無果。
Effect does not arise without conditions
T30, no. 1567, 138a9
釋曰。
若或無緣。果即不成。若有果故。彼諸法體即有所得。彼等諸法亦非先有性故。是義當知從緣所生。若離緣生。虛無有果。譬如芽等。何能和合。
若或無緣。果即不成。若有果故。彼諸法體即有所得。彼等諸法亦非先有性故。是義當知從緣所生。若離緣生。虛無有果。譬如芽等。何能和合。
Differences in effects are established by virtue of the differences in various conditions
T30, no. 1567, 138a1
是故當知。從緣有果。諸果體生。謂從因緣次第緣所緣緣增上緣生故。以諸緣分別果體差別如是得成。譬如已成熟果。而諸因體差別分別。是故能作所作此中分別。
Conditions are effecting by definition
T30, no. 1567, 138a2
諸未信許言即是不樂說義。若此果不生。即彼無有緣。何等為緣。謂隨所意樂。是故若無有緣。能生於果。此無道理。若或無緣。又復何有緣性可生。
While effect with self-nature does not arise from conditions and neither does it arise from non-conditions, the self-nature of things is therefore not established even in the conventional sense
T30, no. 1567, 138a6
如本頌言。
非無緣有果 無緣果亦無
如是世俗中 常性不可得 (7)
非無緣有果 無緣果亦無
如是世俗中 常性不可得 (7)
The arising of effect from conditions is neither determinate nor indeterminate because effect arises only when there are the conditions, while both are without self-nature in the ultimate sense
T30, no. 1567, 138a1
若言從種生芽。即能生所生二和合故。亦非種子等緣一向能生。以餘法成即能有果。由如是故。果非常有。或有人言。從緣有果。此即非常。亦非無常。如是性中能生得成。
釋者言。
如汝所說。此有法故。即此所成。如是決定勝義諦中。非無緣有果。非無果有緣。俱不見故。眼等諸法此中亦然。於其緣性若止遣者。定知有過。
釋者言。
如汝所說。此有法故。即此所成。如是決定勝義諦中。非無緣有果。非無果有緣。俱不見故。眼等諸法此中亦然。於其緣性若止遣者。定知有過。
Although an effect does not exist essentially in the conditions as the both of them exist in different space and time, an effect is said to arise from conditions in the conventional sense
T30, no. 1567, 138a2
此如是說。決定有果。決定之言即印持義。此中有果其義顯明。
世俗諦中果法增勝。即有所得。然無分位可著。若果性有著。即他宗義。謂於緣中非實有果。若彼如是從緣生果。互相所攝有果隨轉。彼雖分位各別。然有果生此說緣生。是故此等諸緣生已亦各別故。
世俗諦中果法增勝。即有所得。然無分位可著。若果性有著。即他宗義。謂於緣中非實有果。若彼如是從緣生果。互相所攝有果隨轉。彼雖分位各別。然有果生此說緣生。是故此等諸緣生已亦各別故。
Conditions cannot effect either existents or non-existents
82:1
82] atha matam, pūrvamapratyayāḥ santaḥ kiṃcidanyaṃ pratyayamapekṣya pratyayatvaṃ pratipadyanta iti . etadapyayuktam . yat tat pratyayāntaramapratyayasya pratyayatvena kalpyate, tadapi pratyayatve satyasya pratyayo bhavati . tatrāpyeṣaiva cintaneti na yuktametat ..
kiṃ ceheme cakṣurādayo vijñānasya pratyayāḥ kalpyamānāḥ sato vāsya kalpyerannasato vā , sarvathā ca na yujyate ityāha.
naivāsato naiva sataḥ pratyayo'rthasya yujyate .
kasmādityāha .
asataḥ pratyayaḥ kasya sataśca pratyayena kim ..6..
asato hyarthasya avidyamānasya kathaṃ pratyayaḥ syāt . bhaviṣyatā vyapadeśo bhaviṣyatīti cet . naivam,
bhaviṣyatā cedvayapadeśa iṣṭaḥ
śaktiṃ vinā nāsti hi bhāvitāsya .
ityādinoktadoṣatvāt . sato'pi vidyamānasya labdhajanmano niṣphalaiva pratyayakalpanā ..
_______________
1 Tib adds tasya
R: bhavatīti. Tib confirms R:་ཡིན་པས
[en]Mss:/en cintayati ; R: cindeti [en]. deJong: Read cinteti Tib་དཔྱོད་པ
kiṃ ceheme cakṣurādayo vijñānasya pratyayāḥ kalpyamānāḥ sato vāsya kalpyerannasato vā , sarvathā ca na yujyate ityāha.
naivāsato naiva sataḥ pratyayo'rthasya yujyate .
kasmādityāha .
asataḥ pratyayaḥ kasya sataśca pratyayena kim ..6..
asato hyarthasya avidyamānasya kathaṃ pratyayaḥ syāt . bhaviṣyatā vyapadeśo bhaviṣyatīti cet . naivam,
bhaviṣyatā cedvayapadeśa iṣṭaḥ
śaktiṃ vinā nāsti hi bhāvitāsya .
ityādinoktadoṣatvāt . sato'pi vidyamānasya labdhajanmano niṣphalaiva pratyayakalpanā ..
_______________
1 Tib adds tasya
R: bhavatīti. Tib confirms R:་ཡིན་པས
[en]Mss:/en cintayati ; R: cindeti [en]. deJong: Read cinteti Tib་དཔྱོད་པ
Refutation of the four kinds of conditions
T30, no. 1564, 2c24-
問曰。
已總破一切因緣。今欲聞一一破諸緣。
已總破一切因緣。今欲聞一一破諸緣。
Refutation of the four kinds of conditions
ཡང་གཞན་ཡང་།
མེད་དམ་ཡོད་པའི་དོན་ལ་ཡང་། །
རྐྱེན་ནི་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །
མེད་ན་གང་གི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར། །
ཡོད་ན་རྐྱེན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། ༎ ༎
འདི་ལ་བརྟེན་ནས་འདི་སྐྱེའོ་ཞེས་པའི་འབྲེལ་པ་འདིས་དོན་འདིའི་རྐྱེན་འདིའོ་ཞེས་ཟེར་ན། འདིའོ་འདིའོ་ཞེས་བྱ་བའི་འབྲེལ་པ་དེ་ཡང་དོན་མེད་པའམ་ཡོད་པའི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་བརྟག་གྲང་ན། དོན་མེད་པ་དང་ཡོད་པའི་རྐྱེན་འདིའོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རུང་ངོ་། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན།
མེད་ན་གང་གི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར། །
ཡོད་ན་རྐྱེན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། ༎ 6(cd) ༎
དངོས་པོ་མེད་པའི་རྐྱེན་དུ་བརྟགས་ན་རྐྱེན་འདི་གང་གི་ཞེས་ཟེར་བ་ལ་ཇི་སྐད་བརྗོད་པར་བྱ། འདི་ལྟར་སྣམ་བུ་མེད་པའི་རྐྱེན་རྒྱུ་སྤུན་དག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་མི་རིགས་སོ། །
སྨྲས་པ། རྒྱུ་སྤུན་དག་ལས་སྣམ་བུ་འབྱུང་བས་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་ཚུལ་གྱིས་རྒྱུ་སྤུན་དག་སྣམ་བུའི་རྐྱེན་ཡིན་པར་བསྟན་དུ་རུང་ངོ་། །
བཤད་པ། ཅི་ཁྱོད་བུ་མ་འབྱུང་བའི་ནོར་གྱིས་བུའི་མ་ཁ་དྲངས་པར་འདོད་དམ། དངོས་པོ་མེད་པའི་རྐྱེན་མི་འཐད་དོ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། རྐྱེན་མི་འཐད་པས་དངོས་པོ་སྐྱེ་བ་བཀག་བཞིན་དུ་ཁྱོད་མ་འོངས་པའི་དངོས་པོ་སྐྱེ་བས་རྐྱེན་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་འདོད་དོ། །གང་གི་ཚེ་གང་དུ་དུས་ལ་ལར་ཡང་། དངོས་པོ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ། །མེད་ན་གང་གི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉེ་བར་གནས་པ་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་ཕྱིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ཁྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་གང་ལ་ཡོད།
དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ནི་གྱི་ནའོ། །
དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་ཡོད་པའི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར་སེམས་ན། བཤད་པ། ཡོད་ན་རྐྱེན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། །དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ་རྐྱེན་མི་འཐད་དོ། །འདི་ལྟར་ཡོད་པ་ལ་ཡང་རྐྱེན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ། སྣམ་བུ་གྲུབ་ཅིང་ཡོད་པའི་རྐྱེན་རྒྱུ་སྤུན་དག་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བསྟན་པར་མི་རིགས་སོ། །
སྨྲས་པ། ཁོ་བོ་སྐྱེས་པ་ལ་ཡང་རྐྱེན་གྱི་བྱ་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་མི་སྨྲ་སྟེ་འོན་ཀྱང་སྣམ་བུ་ཡོད་པའི་རྐྱེན་རྒྱུ་སྤུན་ཡིན་པར་ཐ་སྙད་འདོགས་པར་བྱེད་པས་སྣམ་བུ་དེའི་རྐྱེན་རྒྱུ་སྤུན་དག་ཡིན་ནོ། །
བཤད་པ། ཅི་ཁྱོད་རང་གི་ཆུང་མ་མ་བླངས་པར་བུའི་ཆུང་མ་བླང་བར་སེམས་སམ། དངོས་པོ་ཡོད་པ་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་མི་འཐད་པས་དངོས་པོ་སྐྱེ་བ་བཀག་བཞིན་དུ་ཁྱོད་སྣམ་བུ་སྐྱེས་པའི་རྐྱེན་སྟོན་པར་བྱེད་འདོད་ཀོ །འོ་ན་ནི་དངོས་པོ་སྐྱེ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཇེ་སྒྲིམས་ཤིག་དང་དེའི་འོག་ཏུ་འདིའི་རྐྱེན་འདིའོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་འཐད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ཡང་གྱི་ནའོ། །
མེད་དམ་ཡོད་པའི་དོན་ལ་ཡང་། །
རྐྱེན་ནི་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །
མེད་ན་གང་གི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར། །
ཡོད་ན་རྐྱེན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། ༎ ༎
འདི་ལ་བརྟེན་ནས་འདི་སྐྱེའོ་ཞེས་པའི་འབྲེལ་པ་འདིས་དོན་འདིའི་རྐྱེན་འདིའོ་ཞེས་ཟེར་ན། འདིའོ་འདིའོ་ཞེས་བྱ་བའི་འབྲེལ་པ་དེ་ཡང་དོན་མེད་པའམ་ཡོད་པའི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་བརྟག་གྲང་ན། དོན་མེད་པ་དང་ཡོད་པའི་རྐྱེན་འདིའོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རུང་ངོ་། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན།
མེད་ན་གང་གི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར། །
ཡོད་ན་རྐྱེན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། ༎ 6(cd) ༎
དངོས་པོ་མེད་པའི་རྐྱེན་དུ་བརྟགས་ན་རྐྱེན་འདི་གང་གི་ཞེས་ཟེར་བ་ལ་ཇི་སྐད་བརྗོད་པར་བྱ། འདི་ལྟར་སྣམ་བུ་མེད་པའི་རྐྱེན་རྒྱུ་སྤུན་དག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་མི་རིགས་སོ། །
སྨྲས་པ། རྒྱུ་སྤུན་དག་ལས་སྣམ་བུ་འབྱུང་བས་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་ཚུལ་གྱིས་རྒྱུ་སྤུན་དག་སྣམ་བུའི་རྐྱེན་ཡིན་པར་བསྟན་དུ་རུང་ངོ་། །
བཤད་པ། ཅི་ཁྱོད་བུ་མ་འབྱུང་བའི་ནོར་གྱིས་བུའི་མ་ཁ་དྲངས་པར་འདོད་དམ། དངོས་པོ་མེད་པའི་རྐྱེན་མི་འཐད་དོ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། རྐྱེན་མི་འཐད་པས་དངོས་པོ་སྐྱེ་བ་བཀག་བཞིན་དུ་ཁྱོད་མ་འོངས་པའི་དངོས་པོ་སྐྱེ་བས་རྐྱེན་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་འདོད་དོ། །གང་གི་ཚེ་གང་དུ་དུས་ལ་ལར་ཡང་། དངོས་པོ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ། །མེད་ན་གང་གི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉེ་བར་གནས་པ་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་ཕྱིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ཁྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་གང་ལ་ཡོད།
དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ནི་གྱི་ནའོ། །
དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་ཡོད་པའི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར་སེམས་ན། བཤད་པ། ཡོད་ན་རྐྱེན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། །དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ་རྐྱེན་མི་འཐད་དོ། །འདི་ལྟར་ཡོད་པ་ལ་ཡང་རྐྱེན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ། སྣམ་བུ་གྲུབ་ཅིང་ཡོད་པའི་རྐྱེན་རྒྱུ་སྤུན་དག་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བསྟན་པར་མི་རིགས་སོ། །
སྨྲས་པ། ཁོ་བོ་སྐྱེས་པ་ལ་ཡང་རྐྱེན་གྱི་བྱ་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་མི་སྨྲ་སྟེ་འོན་ཀྱང་སྣམ་བུ་ཡོད་པའི་རྐྱེན་རྒྱུ་སྤུན་ཡིན་པར་ཐ་སྙད་འདོགས་པར་བྱེད་པས་སྣམ་བུ་དེའི་རྐྱེན་རྒྱུ་སྤུན་དག་ཡིན་ནོ། །
བཤད་པ། ཅི་ཁྱོད་རང་གི་ཆུང་མ་མ་བླངས་པར་བུའི་ཆུང་མ་བླང་བར་སེམས་སམ། དངོས་པོ་ཡོད་པ་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་མི་འཐད་པས་དངོས་པོ་སྐྱེ་བ་བཀག་བཞིན་དུ་ཁྱོད་སྣམ་བུ་སྐྱེས་པའི་རྐྱེན་སྟོན་པར་བྱེད་འདོད་ཀོ །འོ་ན་ནི་དངོས་པོ་སྐྱེ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཇེ་སྒྲིམས་ཤིག་དང་དེའི་འོག་ཏུ་འདིའི་རྐྱེན་འདིའོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་འཐད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ཡང་གྱི་ནའོ། །
Refutation of the four kinds of conditions
Furthermore,
A condition is proper neither for a non-existent
Nor for an existent thing.
If a thing] does not exist, to what will the condition belong?
If it exists, what is the use of a condition? 6]
If, by reason of this relationship, i.e. "this originates depending upon
that", you say this is the condition of that thing, the relationship
"this" and "that" will be considered as the condition either of a
non-existent thing or of an existent one. However, it is not proper to say
that this is the condition of a non-existent thing and of an existent one.
How?
If a thing] does not exist, to what will the condition belong?
If it exists, what is the use of a condition? = 6cd]
If it is imagined as a condition for a non-existent thing, how can you
answer the question: "To what will this condition belong?" In fact, it is
not tenable to explain that threads are the conditions of non-existent cloth.
Objection: Since cloth is produced from threads, it is proper to
explain that threads are the conditions of cloth, by reason of its later
production.
Answer: Do you wish to marry the mother of your unborn] son with
the wealth of the unborn son? We have already said that a condition for
a non-existent thing is impossible. Although origination of things has
been denied because of the impossibility of conditions, yet you regard
conditions as established by reason of the future origination of a thing.
When it is confirmed that if a thing without origination does not exist in
any place, at any time, to what will the condition belong? = 6c]; then,
how can a condition, for you, be established in relation to a thing that
will originate later? Therefore it = your objection] is worthless.
If with regard to this one thinks that it is a condition for that which
exists, the answer is:
If it exists, what is the use of a condition? = 6d]
A condition is not possible for an existent thing. What again is, in fact,
the use of a condition for that which exists? It is untenable to explain
that threads are conditions for the established and existent cloth.
Objection: Though I do not say there is again the action of condition
for that which has been produced, however, as they express in conventional
usage that threads are conditions of the existent cloth, threads must be
the conditions of that existent] cloth.
Answer: Do you intend to take your unborn] son's wife, though you
have not yet taken a wife? A condition is not possible for the origination
of an existent thing. Though origination of things has been denied because
of the impossibility of conditions, yet you wish to show conditions for the
produced cloth. In that case, for the purpose of establishing the
origination of things, it would be possible to say "Well, twist fibers
into a thread]!", and after that to say "This thread] is a condition of
that produced cloth]". Consequently, this is also worthless.
A condition is proper neither for a non-existent
Nor for an existent thing.
If a thing] does not exist, to what will the condition belong?
If it exists, what is the use of a condition? 6]
If, by reason of this relationship, i.e. "this originates depending upon
that", you say this is the condition of that thing, the relationship
"this" and "that" will be considered as the condition either of a
non-existent thing or of an existent one. However, it is not proper to say
that this is the condition of a non-existent thing and of an existent one.
How?
If a thing] does not exist, to what will the condition belong?
If it exists, what is the use of a condition? = 6cd]
If it is imagined as a condition for a non-existent thing, how can you
answer the question: "To what will this condition belong?" In fact, it is
not tenable to explain that threads are the conditions of non-existent cloth.
Objection: Since cloth is produced from threads, it is proper to
explain that threads are the conditions of cloth, by reason of its later
production.
Answer: Do you wish to marry the mother of your unborn] son with
the wealth of the unborn son? We have already said that a condition for
a non-existent thing is impossible. Although origination of things has
been denied because of the impossibility of conditions, yet you regard
conditions as established by reason of the future origination of a thing.
When it is confirmed that if a thing without origination does not exist in
any place, at any time, to what will the condition belong? = 6c]; then,
how can a condition, for you, be established in relation to a thing that
will originate later? Therefore it = your objection] is worthless.
If with regard to this one thinks that it is a condition for that which
exists, the answer is:
If it exists, what is the use of a condition? = 6d]
A condition is not possible for an existent thing. What again is, in fact,
the use of a condition for that which exists? It is untenable to explain
that threads are conditions for the established and existent cloth.
Objection: Though I do not say there is again the action of condition
for that which has been produced, however, as they express in conventional
usage that threads are conditions of the existent cloth, threads must be
the conditions of that existent] cloth.
Answer: Do you intend to take your unborn] son's wife, though you
have not yet taken a wife? A condition is not possible for the origination
of an existent thing. Though origination of things has been denied because
of the impossibility of conditions, yet you wish to show conditions for the
produced cloth. In that case, for the purpose of establishing the
origination of things, it would be possible to say "Well, twist fibers
into a thread]!", and after that to say "This thread] is a condition of
that produced cloth]". Consequently, this is also worthless.
Refutation of causal condition (hetupratyaya)
1:7
na san nāsan na sadasan dharmo nirvartate1 yadā .
kathaṃ nirvartako hetur evaṃ sati hi2 yujyate ..7..
_______________
1PP 所引颂文可能作nirvartyate (=སྒྲུབ་)，参斎藤明 1987, 759−758.
2 藏译诸本的梵文底本中该词似为na. ABh, BP 与PSP 的注释似也
支持na 的读法.
kathaṃ nirvartako hetur evaṃ sati hi2 yujyate ..7..
_______________
1PP 所引颂文可能作nirvartyate (=སྒྲུབ་)，参斎藤明 1987, 759−758.
2 藏译诸本的梵文底本中该词似为na. ABh, BP 与PSP 的注释似也
支持na 的读法.
Refutation of causal condition (hetupratyaya)
若果非有生，亦復非無生，
亦非有無生，何得言有緣？
亦非有無生，何得言有緣？
Refutation of causal condition (hetupratyaya)
Wenn die Wirkung nicht mit Entstehen behaftet, auch ferner nicht ohne Entstehen ist, auch nicht mit und ohne Entstehen, wie kann man sagen: „Es gibt Bedingungen ?"
Refutation of causal condition (hetupratyaya)
གང་ཚེ་ཆོས་ནི་ཡོད་པ་དང་། །
མེད་དང་ཡོད་མེད་མི་འགྲུབ་3པ།4 །
ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་བྱེད་རྒྱུ་ཞེས་བྱ། །
དེ་ལྟ་5ཡིན་ན་མི་རིགས་སོ། ༎ 7 ༎
_______________
3 PP, PPṬ སྒྲུབ་.
4 BP, MKPN པས་.
5 BP, MKPN ལྟར་.
མེད་དང་ཡོད་མེད་མི་འགྲུབ་3པ།4 །
ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་བྱེད་རྒྱུ་ཞེས་བྱ། །
དེ་ལྟ་5ཡིན་ན་མི་རིགས་སོ། ༎ 7 ༎
_______________
3 PP, PPṬ སྒྲུབ་.
4 BP, MKPN པས་.
5 BP, MKPN ལྟར་.
Refutation of causal condition (hetupratyaya)
Wenn nicht ein seiender dharma, nicht ein nichtseiender, nicht ein seiend-und-nicht-seiender herbeigeführt wird, Wie (existiert) ein herbeiführender Grund? Wenn es so ist, ist er nicht angebracht.
Refutation of causal condition (hetupratyaya)
When no dharma, existent, non-existent.
Or existent—and-non-existent is produced.
How is it possible that there is a cause which produces?
Thus it is untenable. (7)
Or existent—and-non-existent is produced.
How is it possible that there is a cause which produces?
Thus it is untenable. (7)
Refutation of causal condition (hetupratyaya)
When things cannot be established as either existent,
Non-existent or both,
How can one speak of an “establishing cause.”
Such would be impossible. (7)
Non-existent or both,
How can one speak of an “establishing cause.”
Such would be impossible. (7)
Refutation of causal condition (hetupratyaya)
འདིར་སྨྲས་པ། རྐྱེན་རྣམས་སྤྱིར་(96)དགག་པ་ནི་བྱས་ན། དེ་དག་རེ་རེ་ནས་ཇི་ལྟར་དགག་པར་བྱ། འདིར་བཤད་པ།
གང་ཚེ་ཆོས་ནི་ཡོད་པ་དང་། །
མེད་དང་ཡོད་མེད་མི་འགྲུབ་པ། །
ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་བྱེད་རྒྱུ་ཞེས་བྱ། །
དེ་ལྟ་ཡིན་ན་མི་རིགས་སོ། ། 9
དེ་ལྟར་(ཆོས་གང་རྒྱུས་སྒྲུབ་པར་གྱུར་ན་དེ་ཡོད་པའམ། ་མེད་པའམ། ཡོད་མེད་གཅིག་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་གྲང་ [N34b] ན།) དེ་ལ་གང་གི་ཚེ་ཡོད་པ་ཡང་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད། མེད་པ་ཡང་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད(97)། [D.34b] [C.34b] ཡོད་མེད་ཀྱང་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་མི་རིགས་སོ། ། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རྒྱུ་བཀག་ཟིན་ཏོ། །
(96) C and N: སྦྱིར
(97) P: བྱེ
གང་ཚེ་ཆོས་ནི་ཡོད་པ་དང་། །
མེད་དང་ཡོད་མེད་མི་འགྲུབ་པ། །
ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་བྱེད་རྒྱུ་ཞེས་བྱ། །
དེ་ལྟ་ཡིན་ན་མི་རིགས་སོ། ། 9
དེ་ལྟར་(ཆོས་གང་རྒྱུས་སྒྲུབ་པར་གྱུར་ན་དེ་ཡོད་པའམ། ་མེད་པའམ། ཡོད་མེད་གཅིག་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་གྲང་ [N34b] ན།) དེ་ལ་གང་གི་ཚེ་ཡོད་པ་ཡང་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད། མེད་པ་ཡང་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད(97)། [D.34b] [C.34b] ཡོད་མེད་ཀྱང་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་མི་རིགས་སོ། ། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རྒྱུ་བཀག་ཟིན་ཏོ། །
(96) C and N: སྦྱིར
(97) P: བྱེ
Refutation of causal condition
T30, no. 1564, 3a10
如是三種求果生相不可得故。云何言有因緣。
Effects do not pre-exist in their conditions
T30, no. 1564, 3a5-3
如先偈中說。緣中若先有果不應言生。以先有故。
Effects that do not pre-exist in their conditions cannot arise from them
T30, no. 1564, 3a6-3
若先無果不應言生。以先無故。亦應與非緣同故。
Refutation of causal condition (hetupratyaya)
T30, no. 1564, 3a1-3
答曰。
若果非有生 亦復非無生
亦非有無生 何得言有緣 (9)
若緣能生果。應有三種。若有若無若有無。
若果非有生 亦復非無生
亦非有無生 何得言有緣 (9)
若緣能生果。應有三種。若有若無若有無。
Effects cannot be both pre-existent and non-pre-existent
T30, no. 1564, 3a7-3
有無亦不生者。有無名為半有半無。二俱有過。又有與無相違。無與有相違。何得一法有二相。
Refutation of causal condition (hetupratyaya)
འདིར་སྨྲས་པ། འདི་ལ་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་མཚན་ཉིད་ལ་འགྲུབ་ལ། རྒྱུ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །ཞེས་རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་བསྟན་པས་དེ་ལྟར་མཚན་ཉིད་ཡོད་པའི་རྒྱུ་ཡོད་དེ།
བཤད་པ།
གང་ཚེ་ཆོས་ནི་ཡོད་པ་དང་། །
མེད་དང་ཡོད་མེད་མི་འགྲུབ་པས། །
ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་བྱེད་རྒྱུ་ཞེས་བྱ། །
དེ་ལྟར་ཡིན་ན་མི་རིགས་སོ། ༎ ༎
འདི་ལ་ཆོས་གང་རྒྱུས་སྒྲུབ་པར་གྱུར་ན་དེ་ཡོད་པའམ་མེད་པའམ་ཡོད་མེད་ཅིག་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་གྲང་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མི་འཐད་དོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་དེ། སྐྱེས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་སྐྱེས་པ་ལ་ཡང་སྐྱེ་བས་ཅི་བྱ་སྟེ། ཅི་སྟེ་ཡོད་ཀྱང་ཡང་སྐྱེ་བ་ནི་ནམ་ཡང་མི་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བས་དེ་ཡང་མི་འདོད་དོ། །རྒྱུར་བསྟན་དུ་ཡང་མི་འཐད་དེ། འདི་ལྟར་ཡོད་པ་ལ་རྒྱུས་ཅི་བྱ། འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་དོ། །ད་ནི་མེད་པ་ཡང་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་མེད་ཀྱང་སྐྱེ་ན་ནི་རི་བོང་གི་རྭ་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ནི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེའོ་ཞེ་ན། མི་རུང་སྟེ། རྒྱུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་ན་གང་གི་རྒྱུར་ཅི་འགྱུར། ཡང་ན་ཅི་ཞིག་བྱས་ན་རྒྱུའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འགྱུར། འདི་ལྟར་ཐམས་ཅད་དུ་དངོས་པོ་མེད། དེ་ལ་འདི་ནི་རྒྱུའོ། །འདི་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱེ་བྲག་བསྟན་པ་དེ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་མེད་པ་ཡང་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་དོ། །ད་ནི་ཡོད་མེད་ཀྱང་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་དེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཉིས་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་འགལ་བའི་ཕྱིར་དང་། སྐྱོན་སྔ་མར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡོད་མེད་ཀྱང་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བརྟགས་ན་གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་གྲུབ་པ་ཇི་ལྟར་ཡང་མི་འཐད་པ་དེའི་ཚེ།
ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་བྱེད་རྒྱུ་ཞེས་བྱ། །
དེ་ལྟར་ཡིན་ན་མི་རིགས་སོ། ༎ 7(cd) ༎
དེ་ལྟར་ཡིན་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མི་རིགས་སོ། །
བཤད་པ།
གང་ཚེ་ཆོས་ནི་ཡོད་པ་དང་། །
མེད་དང་ཡོད་མེད་མི་འགྲུབ་པས། །
ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་བྱེད་རྒྱུ་ཞེས་བྱ། །
དེ་ལྟར་ཡིན་ན་མི་རིགས་སོ། ༎ ༎
འདི་ལ་ཆོས་གང་རྒྱུས་སྒྲུབ་པར་གྱུར་ན་དེ་ཡོད་པའམ་མེད་པའམ་ཡོད་མེད་ཅིག་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་གྲང་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མི་འཐད་དོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་དེ། སྐྱེས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་སྐྱེས་པ་ལ་ཡང་སྐྱེ་བས་ཅི་བྱ་སྟེ། ཅི་སྟེ་ཡོད་ཀྱང་ཡང་སྐྱེ་བ་ནི་ནམ་ཡང་མི་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བས་དེ་ཡང་མི་འདོད་དོ། །རྒྱུར་བསྟན་དུ་ཡང་མི་འཐད་དེ། འདི་ལྟར་ཡོད་པ་ལ་རྒྱུས་ཅི་བྱ། འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་དོ། །ད་ནི་མེད་པ་ཡང་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་མེད་ཀྱང་སྐྱེ་ན་ནི་རི་བོང་གི་རྭ་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ནི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེའོ་ཞེ་ན། མི་རུང་སྟེ། རྒྱུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་ན་གང་གི་རྒྱུར་ཅི་འགྱུར། ཡང་ན་ཅི་ཞིག་བྱས་ན་རྒྱུའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འགྱུར། འདི་ལྟར་ཐམས་ཅད་དུ་དངོས་པོ་མེད། དེ་ལ་འདི་ནི་རྒྱུའོ། །འདི་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱེ་བྲག་བསྟན་པ་དེ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་མེད་པ་ཡང་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་དོ། །ད་ནི་ཡོད་མེད་ཀྱང་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་དེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཉིས་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་འགལ་བའི་ཕྱིར་དང་། སྐྱོན་སྔ་མར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡོད་མེད་ཀྱང་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བརྟགས་ན་གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་གྲུབ་པ་ཇི་ལྟར་ཡང་མི་འཐད་པ་དེའི་ཚེ།
ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་བྱེད་རྒྱུ་ཞེས་བྱ། །
དེ་ལྟར་ཡིན་ན་མི་རིགས་སོ། ༎ 7(cd) ༎
དེ་ལྟར་ཡིན་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མི་རིགས་སོ། །
Refutation of causal condition (hetupratyaya)
Here is an objection: Here in this world] things (bhāva) are
established by their characteristics (lakṣaṇa). The characteristic of
"cause (hetu)" has also been explained as "a cause is a producer
nirvartaka)". In consequence there exists a cause with its characteristic.
Answer:
When no dharma, existent, non-existent.
Or existent—and-non-existent is produced.
How is it possible that there is a cause which produces?
Thus it is untenable. 7]
Here in this world] if a dharma (element) were produced by a cause,
what was produced would be existent, non-existent, or existent-and-non-
existent. However, it is impossible in every way. Here, first, the
existent is not produced, because it has originated already. What is, in
fact, the need of origination once again for the thing which has already]
originated? Or if even an existent thing originated again, there would be
no time that it was not originating. This too is unacceptable. The
teaching of "cause" is not possible either. In fact, what need does an
existent thing have of a cause? Thus, first, the existent is not produced.
Next, the non-existent is also not produced because it is non-existent
Or if even a non-existent thing originated, a hare's horn (śaśaviṣāṇa
would also originate. If you say that "a thing originates from a cause",
it is not proper since no cause is possible. If, in fact, nothing is there
what would be a cause of what? Or, by doing what does a so-called] cause
become "cause"? In fact if in every way nothing exists, in this case
how could there be such an explanation of the difference as "this is a
cause" and "that is not"? Hence the non-existent is not produced either.
Now thirdly], the existent-and-non-existent is also not produced.
Because it is a contradiction that both the existent and the non-existent
come forth at the same time, and because the previous two] faults would
result. Therefore the existent-and-non-existent is not also produced.
For that reason, when, thus examined, it is in no way possible for a thing
to be produced, then
How is it possible that there is a cause which produces?
Thus it is untenable. = 7cd]
Thus it is not tenable that there is a cause which produces.
established by their characteristics (lakṣaṇa). The characteristic of
"cause (hetu)" has also been explained as "a cause is a producer
nirvartaka)". In consequence there exists a cause with its characteristic.
Answer:
When no dharma, existent, non-existent.
Or existent—and-non-existent is produced.
How is it possible that there is a cause which produces?
Thus it is untenable. 7]
Here in this world] if a dharma (element) were produced by a cause,
what was produced would be existent, non-existent, or existent-and-non-
existent. However, it is impossible in every way. Here, first, the
existent is not produced, because it has originated already. What is, in
fact, the need of origination once again for the thing which has already]
originated? Or if even an existent thing originated again, there would be
no time that it was not originating. This too is unacceptable. The
teaching of "cause" is not possible either. In fact, what need does an
existent thing have of a cause? Thus, first, the existent is not produced.
Next, the non-existent is also not produced because it is non-existent
Or if even a non-existent thing originated, a hare's horn (śaśaviṣāṇa
would also originate. If you say that "a thing originates from a cause",
it is not proper since no cause is possible. If, in fact, nothing is there
what would be a cause of what? Or, by doing what does a so-called] cause
become "cause"? In fact if in every way nothing exists, in this case
how could there be such an explanation of the difference as "this is a
cause" and "that is not"? Hence the non-existent is not produced either.
Now thirdly], the existent-and-non-existent is also not produced.
Because it is a contradiction that both the existent and the non-existent
come forth at the same time, and because the previous two] faults would
result. Therefore the existent-and-non-existent is not also produced.
For that reason, when, thus examined, it is in no way possible for a thing
to be produced, then
How is it possible that there is a cause which produces?
Thus it is untenable. = 7cd]
Thus it is not tenable that there is a cause which produces.
Things arise when conditions actualize their causal efficacy, therefore arising does not have a self-nature
T30, no. 1567, 138c7
或有人言
非有非非有。生時緣成故。謂以生時有作用性所發起故。此中雖有亦復不成決定生性。彼有即是增上所作。
非有非非有。生時緣成故。謂以生時有作用性所發起故。此中雖有亦復不成決定生性。彼有即是增上所作。
Things are without nature therefore they are neither ultimately existent nor absolutely non-existent
T30, no. 1567, 138c9
是故頌言。
諸法無自性 非有亦非無 (8cd)
諸法無自性 非有亦非無 (8cd)
The characteristics of things are only established in the conventional sense
T30, no. 1567, 138c1
釋曰。
謂以生時種類所作或有或無。後亦如是。不離有性無性或有所得。如是有諸緣論中說是相。非不有故。如兔角等。亦有說相。此有說相即世俗諦。非勝義諦。
謂以生時種類所作或有或無。後亦如是。不離有性無性或有所得。如是有諸緣論中說是相。非不有故。如兔角等。亦有說相。此有說相即世俗諦。非勝義諦。
Although causal conditions (hetupratyaya) are momentary, they only mean conglomeration, therefore they are neither ultimately existent nor absolutely non-existent
T30, no. 1567, 138b1
復次此中或有異意。謂以剎那如是緣性可成於果。雖非相續此無過失。
是故頌言。
非有亦非無 緣義和合爾 (8ab)
是故頌言。
非有亦非無 緣義和合爾 (8ab)
Causal conditions (hetupratyaya) are neither ultimately existent nor absolutely non-existent
T30, no. 1567, 138b1
釋曰。
所言無者。如兔角等。緣亦何無。此中意者。如前說性。此不可說不可伺察。謂以彼因於分位中不能取故。
所言有者。諸緣於何性而有所說。是中無有少法而可施作。若有彼因及作用事。如上所說。此即為有如是果緣。其義顯明。如瓶燈等。此應思擇。
所言無者。如兔角等。緣亦何無。此中意者。如前說性。此不可說不可伺察。謂以彼因於分位中不能取故。
所言有者。諸緣於何性而有所說。是中無有少法而可施作。若有彼因及作用事。如上所說。此即為有如是果緣。其義顯明。如瓶燈等。此應思擇。
Effects cannot arise if conditions are either ultimately existent or absolutely non-existent
T30, no. 1567, 138b2
此中決定。若有所離。即無所有亦非無有緣不和合故。如所說果或果分位彼三種功用能所性極成。彼若緣異即無功用。所施作故。此說顯明。彼有所生此無所離。此說義成。
此中無有少法不生及非有性如量增廣體不生故。以無生法而可增故。若諸緣有體性。即不和合生。此中無功用體性止遣。其有如是有性者。
有人謂於彼無功用不和合體性中亦有所成。如癡等體性。或量中減少。或生中減少。非壞因而有。非常因而有。如瓶決定離別異性。或彼境界智生。其理應思。
若對治法起。即能遣除冥暗。若彼二種決定為有者。於境界智中即不成就。以世俗諦中。譬如燈等及瓶生因有所成故。是故應知。亦無所離。
此中無有少法不生及非有性如量增廣體不生故。以無生法而可增故。若諸緣有體性。即不和合生。此中無功用體性止遣。其有如是有性者。
有人謂於彼無功用不和合體性中亦有所成。如癡等體性。或量中減少。或生中減少。非壞因而有。非常因而有。如瓶決定離別異性。或彼境界智生。其理應思。
若對治法起。即能遣除冥暗。若彼二種決定為有者。於境界智中即不成就。以世俗諦中。譬如燈等及瓶生因有所成故。是故應知。亦無所離。
Ultimately existent or absolutely non-existent conditions cannot produce any effect; since there is the arising of effects as well as arising and non-arising (as ultimate existence and absolute non-existence) are mutually exclusive, therefore conditions cannot be either ultimately existent or absolutely non-existent
T30, no. 1567, 138c1
能成彼果說名因緣。然彼亦無諸法不有亦非不有。若其不有即無法可成。若爾云何有此能成之因而得和合。
有若不成與成相違。無即決定。不成無。彼有性生故。譬如兔角
亦有亦無決定不成。於一法中相違自性。本不生故。二俱有過。以如是因成如是果。豈得和合。
有若不成與成相違。無即決定。不成無。彼有性生故。譬如兔角
亦有亦無決定不成。於一法中相違自性。本不生故。二俱有過。以如是因成如是果。豈得和合。
Refutation of causal condition (hetupratyaya)
83:1
83] evaṃ samastānāṃ pratyayānāṃ kāryotpādanāsāmarthyenāpratyayatvamudbhāvya ,ataḥ paraṃ vyastānāmapratyayatvaṃ pratipādyate ..
atrāha . yadyapyevaṃ pratyayānāmasaṃbhavaḥ, tathāpyastyeva lakṣaṇopadeśātpratyayaprasiddhiḥ . tatra nirvartako heturiti lakṣaṇamucyate hetupratyayasya , na cāvidyamānasya lakṣaṇopadeśo yukto bandhyāsutasyeveti .. ucyate . syāddhetupratyayo yadi tasya lakṣaṇaṃ syāt , yasmāt
na sannāsanna sadasandharmo nirvartate yadā .
kathaṃ nirvartako heturevaṃ sati hi yujyate ..7..
tatra nirvartaka utpādakaḥ , yadi nirvartyo dharmo nirvarteta, tamutpādako heturutpādayet , na tu nirvartate, sadasadubhayarūpasya nirvartyasyābhāvāt .. tatra sanna nirvartate vidyamānatvāt . asannapiyavidyamānatvāt . sadasannapi parasparaviruddhasyaikārthasyābhāvāt, ubhayapakṣābhihitadoṣatvācca .. yata evaṃ kāryasyotpattirnāsti hetupratyayo'pyato nāsti . tataśca yaduktaṃ , lakṣaṇasaṃbhavādvidyate hetupratyaya iti , tadevaṃ sati na yujyate ..
atrāha . yadyapyevaṃ pratyayānāmasaṃbhavaḥ, tathāpyastyeva lakṣaṇopadeśātpratyayaprasiddhiḥ . tatra nirvartako heturiti lakṣaṇamucyate hetupratyayasya , na cāvidyamānasya lakṣaṇopadeśo yukto bandhyāsutasyeveti .. ucyate . syāddhetupratyayo yadi tasya lakṣaṇaṃ syāt , yasmāt
na sannāsanna sadasandharmo nirvartate yadā .
kathaṃ nirvartako heturevaṃ sati hi yujyate ..7..
tatra nirvartaka utpādakaḥ , yadi nirvartyo dharmo nirvarteta, tamutpādako heturutpādayet , na tu nirvartate, sadasadubhayarūpasya nirvartyasyābhāvāt .. tatra sanna nirvartate vidyamānatvāt . asannapiyavidyamānatvāt . sadasannapi parasparaviruddhasyaikārthasyābhāvāt, ubhayapakṣābhihitadoṣatvācca .. yata evaṃ kāryasyotpattirnāsti hetupratyayo'pyato nāsti . tataśca yaduktaṃ , lakṣaṇasaṃbhavādvidyate hetupratyaya iti , tadevaṃ sati na yujyate ..
Refutation of [conditions] as support [of cognition] (ālambanapratyaya)
1:8
anārambaṇa evāyaṃ san dharma1 upadiśyate .
athānārambaṇe2 dharme kuta ārambaṇaṃ punaḥ ..8..
_______________
1什译“真实微妙法”(= saddharma) .
2atha 对应MK, PSP 中的ci ste， 而 ABh, BP, PP, PPṬ 则作de ltar, 其梵文底本似为tathā.
athānārambaṇe2 dharme kuta ārambaṇaṃ punaḥ ..8..
_______________
1什译“真实微妙法”(= saddharma) .
2atha 对应MK, PSP 中的ci ste， 而 ABh, BP, PP, PPṬ 则作de ltar, 其梵文底本似为tathā.
Refutation of [conditions] as support [of cognition] (ālambanapratyaya)
如諸佛所說，真實微妙法。
於此無緣法，云何有緣緣？
於此無緣法，云何有緣緣？
Refutation of [conditions] as support [of cognition] (ālambanapratyaya)
Wenn die Wirkung noch nicht entstanden ist, dann kann sie nicht vergehen; ein vernichteter dharma: wie kann er sich beziehen? Deshalb ist keine Folgebedingung.
Refutation of [conditions] as support [of cognition] (ālambanapratyaya)
ཡོད་3པའི་ཆོས་འདི་4དམིགས་པ་ནི། །
མེད་པ་ཁོ་ནར་5ཉེ་བར་བསྟན། །
6-དེ་ལྟར་-6ཆོས་འདི་7དམིགས་མེད་ན། །
དམིགས་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། ༎ 8 ༎
_______________
3 BP, PP, PPṬ ཡིན་.
4 BP ནི་.
5 MKDC, PSP ན་.
6 MK, PSP ཅི་སྟེ་.
7 MK, BP, PP, PSP ནི་.
མེད་པ་ཁོ་ནར་5ཉེ་བར་བསྟན། །
6-དེ་ལྟར་-6ཆོས་འདི་7དམིགས་མེད་ན། །
དམིགས་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། ༎ 8 ༎
_______________
3 BP, PP, PPṬ ཡིན་.
4 BP ནི་.
5 MKDC, PSP ན་.
6 MK, PSP ཅི་སྟེ་.
7 MK, BP, PP, PSP ནི་.
Refutation of [conditions] as support [of cognition] (ālambanapratyaya)
Dieser existierende dharma wird eben als ohne Abhängigkeit bezeichnet. Wenn so dieser dharma ohne Abhängigkeit ist, wo wäre die Abhängigkeit existierend?
Refutation of [conditions] as support [of cognition] (ālambanapratyaya)
This dharma, though being certainly without an object.
Is explained [to be possessed of an object].
If, thus, a dharma is without an object.
How could there be an object? (8)
Is explained [to be possessed of an object].
If, thus, a dharma is without an object.
How could there be an object? (8)
Refutation of [conditions] as support [of cognition] (ālambanapratyaya)
An existent phenomenon is clearly said
To have no object at all.
If the phenomenon has no object,
Where can the object exist? (8)
To have no object at all.
If the phenomenon has no object,
Where can the object exist? (8)
Refutation of [conditions] as support [of cognition] (ālambanapratyaya)
དམིགས་པ་ཇི་ལྟར་དགག་ཅེ་ན། བཤད་པ།
ཡོད་པའི་ཆོས་འདི་དམིགས་པ་ནི། །
མེད་པ་ཁོ་ནར་ཉེ་བར་བསྟན། །
དེ་ལྟར་ཆོས་འདི་དམིགས་མེད་ན། །
དམིགས་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། ། 10
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས
ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དག་ཏུ་ཆོས་གང་བསྟན་པ་དེ་ནི་རོ་གཅིག་(98)དམིགས་པ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། ། ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏེ། དེ་ལྟར་ཆོས་(99)དམིགས་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་དེ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་ཡོད་པར་སྟོན། དམིགས་པ་དེ་ནི་མི་འཐད་དེ་ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ། །
(98) C and D: གཅིག་པ
(99) C and D: ཆོས་ཀྱི
ཡོད་པའི་ཆོས་འདི་དམིགས་པ་ནི། །
མེད་པ་ཁོ་ནར་ཉེ་བར་བསྟན། །
དེ་ལྟར་ཆོས་འདི་དམིགས་མེད་ན། །
དམིགས་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། ། 10
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས
ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དག་ཏུ་ཆོས་གང་བསྟན་པ་དེ་ནི་རོ་གཅིག་(98)དམིགས་པ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། ། ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏེ། དེ་ལྟར་ཆོས་(99)དམིགས་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་དེ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་ཡོད་པར་སྟོན། དམིགས་པ་དེ་ནི་མི་འཐད་དེ་ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ། །
(98) C and D: གཅིག་པ
(99) C and D: ཆོས་ཀྱི
Refutation of [conditions] as support [of cognition] (ālambanapratyaya)
T30, no. 1564, 3b1-3
緣緣者。
如諸佛所說 真實微妙法
於此無緣法 云何有緣緣 (11)
如諸佛所說 真實微妙法
於此無緣法 云何有緣緣 (11)
Things empty of self-nature are without characteristics therefore cannot be cognized
T30, no. 1564, 3b4-3
佛說。大乘諸法。若有色無色有形無形有漏無漏有為無為等諸法相入於法性。一切皆空無相無緣。譬如眾流入海同為一味。實法可信隨宜所說不可為實。是故無緣緣。
Refutation of [conditions] as support [of cognition] (ālambanapratyaya)
འདིར་སྨྲས་པ། དམིགས་པ་ནི་ཡོད་དེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །
བཤད་པ།
ཡིན་པའི་ཆོས་ནི་དམིགས་པ་ནི། །
མེད་པ་ཁོ་ནར་ཉེ་བར་བསྟོན། ༎ 8(ab) ༎
འདི་ལ་དམིགས་པ་དང་བཅས་པར་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ།
།ཡིན་པའི་ཆོས་འདི་དམིགས་པ་ཁོ་ན་ལས་དམིགས་པ་དང་བཅས་པར་ཉེ་བར་བསྟན་ཏོ། །ཡིན་པའི་ཆོས་འདི་དམིགས་པ་མེད་པ་ཁོ་ན་ལས་ཁྱོད་ཀྱིས་རང་གི་བློ་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་འདི་ལ་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཆོས་ཡོད་པ་ནི་དམིགས་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་གྱི་མེད་པ་ནི་མི་འགྱུར་རོ། །དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་སྔོན་རོལ་ན་དམིགས་པ་མེད་པས་དེ་ནི་དམིགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ནོར་ཡོད་པ་ནི་ནོར་དང་བཅས་པ་སྟེ་ནོར་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནོར་དང་བཅས་པར་འགྱུར་གྱི། མེད་ན་མི་འགྱུར་རོ། །ནོར་དང་བཅས་པའི་སྔོན་རོལ་ན་ནོར་མེད་པས་དེ་ནི་ནོར་མེད་པ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཆོས་འདི་ལ་ཁྱེད་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་དམིགས་པ་དང་བཅས་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དོ།
།དེ་ལ་ཁོ་བོས་བཤད་པར་བྱ་སྟེ།
དེ་ལྟར་ཆོས་ནི་དམིགས་མེད་ན། །
དམིགས་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། ༎ 8(cd) ༎
དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དྲི་བའོ། །ག་ལ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཆོས་དམིགས་པ་མེད་པར་གྲུབ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་དོན་མེད་པའི་དམིགས་པ་ལ་རྟོག་པར་བྱེད།
སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཉིད་གཞུང་ལུགས་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་ཁོ་ནས་ལོག་པར་རྟོག་གི །ཁོ་བོ་ནི་དམིགས་པ་ཡོད་པ་ནི་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་སྟེ་ནོར་དང་བཅས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་མི་སྨྲའོ། །དེའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་ཆོས་གྲུབ་པ་ནི་གཞི་གང་གིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་དེའི་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དེ་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་ཉེ་བར་སྟོན་ཏོ། །
བཤད་པ། དེ་མི་འཐད་དེ། དེ་ལ་ཡང་བཤད་པར་བྱའོ། །
དེ་ལྟར་ཆོས་ནི་དམིགས་མེད་ན། །
དམིགས་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། ༎ 8(cd) ༎
དེ་ལྟར་ཆོས་དམིགས་པ་མེད་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་མངོན་པར་མ་གྲུབ་ན་དམིགས་པ་ཡོད་པར་འཐད་པར་ག་ལ་འགྱུར། ཆོས་ཀྱི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པ་ཁོ་ནའོ། །མངོན་པར་མ་གྲུབ་ཅིང་མེད་པ་དེ་ལ་དམིགས་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། དམིགས་པ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་དམིགས་པས་ཆོས་སྒྲུབ་པར་བྱེད། དེའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། ཆོས་ཀྱང་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནའོ། །
བཤད་པ།
ཡིན་པའི་ཆོས་ནི་དམིགས་པ་ནི། །
མེད་པ་ཁོ་ནར་ཉེ་བར་བསྟོན། ༎ 8(ab) ༎
འདི་ལ་དམིགས་པ་དང་བཅས་པར་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ།
།ཡིན་པའི་ཆོས་འདི་དམིགས་པ་ཁོ་ན་ལས་དམིགས་པ་དང་བཅས་པར་ཉེ་བར་བསྟན་ཏོ། །ཡིན་པའི་ཆོས་འདི་དམིགས་པ་མེད་པ་ཁོ་ན་ལས་ཁྱོད་ཀྱིས་རང་གི་བློ་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་འདི་ལ་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཆོས་ཡོད་པ་ནི་དམིགས་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་གྱི་མེད་པ་ནི་མི་འགྱུར་རོ། །དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་སྔོན་རོལ་ན་དམིགས་པ་མེད་པས་དེ་ནི་དམིགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ནོར་ཡོད་པ་ནི་ནོར་དང་བཅས་པ་སྟེ་ནོར་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནོར་དང་བཅས་པར་འགྱུར་གྱི། མེད་ན་མི་འགྱུར་རོ། །ནོར་དང་བཅས་པའི་སྔོན་རོལ་ན་ནོར་མེད་པས་དེ་ནི་ནོར་མེད་པ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཆོས་འདི་ལ་ཁྱེད་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་དམིགས་པ་དང་བཅས་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དོ།
།དེ་ལ་ཁོ་བོས་བཤད་པར་བྱ་སྟེ།
དེ་ལྟར་ཆོས་ནི་དམིགས་མེད་ན། །
དམིགས་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། ༎ 8(cd) ༎
དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དྲི་བའོ། །ག་ལ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཆོས་དམིགས་པ་མེད་པར་གྲུབ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་དོན་མེད་པའི་དམིགས་པ་ལ་རྟོག་པར་བྱེད།
སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཉིད་གཞུང་ལུགས་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་ཁོ་ནས་ལོག་པར་རྟོག་གི །ཁོ་བོ་ནི་དམིགས་པ་ཡོད་པ་ནི་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་སྟེ་ནོར་དང་བཅས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་མི་སྨྲའོ། །དེའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་ཆོས་གྲུབ་པ་ནི་གཞི་གང་གིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་དེའི་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དེ་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་ཉེ་བར་སྟོན་ཏོ། །
བཤད་པ། དེ་མི་འཐད་དེ། དེ་ལ་ཡང་བཤད་པར་བྱའོ། །
དེ་ལྟར་ཆོས་ནི་དམིགས་མེད་ན། །
དམིགས་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། ༎ 8(cd) ༎
དེ་ལྟར་ཆོས་དམིགས་པ་མེད་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་མངོན་པར་མ་གྲུབ་ན་དམིགས་པ་ཡོད་པར་འཐད་པར་ག་ལ་འགྱུར། ཆོས་ཀྱི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པ་ཁོ་ནའོ། །མངོན་པར་མ་གྲུབ་ཅིང་མེད་པ་དེ་ལ་དམིགས་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། དམིགས་པ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་དམིགས་པས་ཆོས་སྒྲུབ་པར་བྱེད། དེའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། ཆོས་ཀྱང་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནའོ། །
Refutation of [conditions] as support [of cognition] (ālambanapratyaya)
Here is an objection: There exists an object (ārambana or ālambana).
Because it is the objective basis upon which consciousness etc. rest.
Answer:
This dharma, though being certainly without an object.
Is explained to be possessed of an object]. 8ab]
Here it should be supplemented by "to be possessed of an object (sārambanaḥ)."
This dharma (mental element), though being certainly without an object,
is explained to be possessed of an object. You say, with your own idea,
that this dharma, though being certainly without an object, is possessed of
an object. In what manner? Here "to be possessed of an object" means
having an object (ārambanavat). An existent dharma will be possessed of an
object, but that which does not exist will not. Before being possessed of
an object, it = an existent dharma] is without an object, therefore it is
without an object. To cite an example: One who has wealth is one who is
possessed of wealth (sadhana) and he is called a wealthy man (dhanika).
Only if someone exists, he will be possessed of wealth; but if nobody exists,
it is not so. Before being possessed of wealth, he is without wealth,
therefore he is one who has no wealth. Consequently, with your own
imagination (vikalpa), you falsely] imagine that this dharma, though being
certainly without an object, is possessed of an object.
With regard to this we shall explain:
If, thus, a dharma is without an object.
How could there be an object? 8cd]
The word "thus" (atha) indicates] an inquiry. "How" (kutaḥ) shows the reason.
Thus, if a "dharma" has been proved to be without an object, why do you
imagine a meaningless object?
Objection: Just not understanding our] doctrine (mata), you wrongly
imagine the meaning of sārambana]. We do not say that having an object
is "being possessed of an object" just like "being possessed of wealth".
What it means is this: When a "dharma" is produced, that primary source
nidāna) which produces it is its object. Therefore we explain it to be
possessed of an object.
Answer: This is not possible. To this the answer is again:
If, thus, a dharma is without an object.
How could there be an object? = 8cd]
Thus if a "dharma" is without an object, i.e. is not existent and is not
established, how is it possible for an object to exist? It is not at all
established to say "the object of a dharma". How could there be an object
for the non-established, non-existent dharma]? In the absence of an
object, how could a dharma be produced by an object? Consequently there
exists no object, and also a dharma is without an object.
Because it is the objective basis upon which consciousness etc. rest.
Answer:
This dharma, though being certainly without an object.
Is explained to be possessed of an object]. 8ab]
Here it should be supplemented by "to be possessed of an object (sārambanaḥ)."
This dharma (mental element), though being certainly without an object,
is explained to be possessed of an object. You say, with your own idea,
that this dharma, though being certainly without an object, is possessed of
an object. In what manner? Here "to be possessed of an object" means
having an object (ārambanavat). An existent dharma will be possessed of an
object, but that which does not exist will not. Before being possessed of
an object, it = an existent dharma] is without an object, therefore it is
without an object. To cite an example: One who has wealth is one who is
possessed of wealth (sadhana) and he is called a wealthy man (dhanika).
Only if someone exists, he will be possessed of wealth; but if nobody exists,
it is not so. Before being possessed of wealth, he is without wealth,
therefore he is one who has no wealth. Consequently, with your own
imagination (vikalpa), you falsely] imagine that this dharma, though being
certainly without an object, is possessed of an object.
With regard to this we shall explain:
If, thus, a dharma is without an object.
How could there be an object? 8cd]
The word "thus" (atha) indicates] an inquiry. "How" (kutaḥ) shows the reason.
Thus, if a "dharma" has been proved to be without an object, why do you
imagine a meaningless object?
Objection: Just not understanding our] doctrine (mata), you wrongly
imagine the meaning of sārambana]. We do not say that having an object
is "being possessed of an object" just like "being possessed of wealth".
What it means is this: When a "dharma" is produced, that primary source
nidāna) which produces it is its object. Therefore we explain it to be
possessed of an object.
Answer: This is not possible. To this the answer is again:
If, thus, a dharma is without an object.
How could there be an object? = 8cd]
Thus if a "dharma" is without an object, i.e. is not existent and is not
established, how is it possible for an object to exist? It is not at all
established to say "the object of a dharma". How could there be an object
for the non-established, non-existent dharma]? In the absence of an
object, how could a dharma be produced by an object? Consequently there
exists no object, and also a dharma is without an object.
Objects of cognition are the characteristics, which change depending on the changes of other things
T30, no. 1567, 138c2
若有法轉時。即諸相隨轉。是即所緣。此說是為所緣緣法。
Thought and thought-concomitants become the conditions for objects of cognition (i.e., [conditions] as support [of cognition]) (ālambanapratyaya) by virtue of grasping; they are not existent in the ultimate sense
T30, no. 1567, 138c2
若或於彼心心所法而有取著。此即說為所緣緣法。如是決定彼不和合。若勝義諦中如是眼識等有法可說。彼法生時無言說性。是故此中非所緣法而得和合。若有所說彼即相違。無亦相違。若有所緣。應知皆是世俗諦故。非勝義諦。勝義諦者。此中止遣。
In the ultimate sense, while there are no [conditions] as support [of cognition] (ālambanapratyaya), there neither is any object of cognition, vice versa
T30, no. 1567, 138c2
是故頌言。
於此無緣法 云何有緣緣 (9cd)
釋曰。
若無緣之法生時。云何復有所緣法生。彼體無成故。
於此無緣法 云何有緣緣 (9cd)
釋曰。
若無緣之法生時。云何復有所緣法生。彼體無成故。
Refutation of [conditions] as support [of cognition] (ālambanapratyaya)
83:14
idānīmālambanapratyayaniṣedhārthamāha,
84]anālambana evāyaṃ sandharma upadiśyate .
athānālambane dharme kuta ālambanaṃ punaḥ ..8..
iha sālambanadharmāḥ katame , sarvacittacaittā ityāgamāt . cittacaittā yenālambanenotpadyante yathāyogaṃ rūpādinā sa teṣāmālambanapratyayaḥ . ayaṃ ca vidyamānānāṃ vā parikalpyetāvidyamānānāṃ vā .. tatra vidyamānānāṃ nārthastadālambanapratyayena , dharmasya hyutpattyarthamālambanaṃ parikalpyate, sa cālambanātpūrvaṃ vidyamāna eveti . athaivamanālambane dharme svātmanā prasiddhe kimasya ālambanayogena parikalpitena, ityanālambana evāyaṃ san vidyamāno dharmaḥ cittādikaḥ kevalaṃ sālambana ityucyate bhavadbhiḥ svamanīṣikayā, na tvasyālambanena kaścitsaṃbandho'sti .. athāvidyamānasyālambanaṃ parikalpyate . tadapi na yuktam, anālambana evāyamityādi . avidyamānasya hi nāsti ālambanena yogaḥ .
85] anālambana evāyaṃ san dharma upadiśyate ,
bhavadbhiḥ sālambana iti vākyaśeṣaḥ . 4
athānālambane dharme kuta ālambanaṃ punaḥ ..
atha śabdaḥ praśne , kuta iti hetau . tenāyamarthaḥ, athaivamanālambane dharme'satyavidyamāne bhūyaḥ kuta ālambanamṃ .ālambanakābhāvādālambanasyāpyabhāva ityabhiprāyaḥ . kathaṃ tarhi sālambanāścittacaittāḥ , sāṃvṛtametallakṣaṇaṃ na pāramārthikamityadoṣaḥ ..
________________
Mss: sa dharma / sarvadharma
R:/en sārambaṇā dharmāḥ; Tib:་དམིགས་པ་དངས་བཅས་པའི་ཆོས. DeJong: Read as R
3 Tib= anālaṃbana avāyaṃ sann evopadiśyata ityādi
Tib་ཆོས་འདི་དབིགས་པ་མེད་པར་ནི་.་ཡིན་པ་སྟེ་གྱུར་པ་ཁོན་ཁྱེད་ཀྱིས་ཉེ་བར་བསྟན་དེ་.་དམིགས་པ་དང་བཅས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་ལྷག་མོའne]= dharmo'yam anālambanaḥ san bhūta eva bhavadbhir upadiśyate; sālambana iti vākyaśeṣaḥ
84]anālambana evāyaṃ sandharma upadiśyate .
athānālambane dharme kuta ālambanaṃ punaḥ ..8..
iha sālambanadharmāḥ katame , sarvacittacaittā ityāgamāt . cittacaittā yenālambanenotpadyante yathāyogaṃ rūpādinā sa teṣāmālambanapratyayaḥ . ayaṃ ca vidyamānānāṃ vā parikalpyetāvidyamānānāṃ vā .. tatra vidyamānānāṃ nārthastadālambanapratyayena , dharmasya hyutpattyarthamālambanaṃ parikalpyate, sa cālambanātpūrvaṃ vidyamāna eveti . athaivamanālambane dharme svātmanā prasiddhe kimasya ālambanayogena parikalpitena, ityanālambana evāyaṃ san vidyamāno dharmaḥ cittādikaḥ kevalaṃ sālambana ityucyate bhavadbhiḥ svamanīṣikayā, na tvasyālambanena kaścitsaṃbandho'sti .. athāvidyamānasyālambanaṃ parikalpyate . tadapi na yuktam, anālambana evāyamityādi . avidyamānasya hi nāsti ālambanena yogaḥ .
85] anālambana evāyaṃ san dharma upadiśyate ,
bhavadbhiḥ sālambana iti vākyaśeṣaḥ . 4
athānālambane dharme kuta ālambanaṃ punaḥ ..
atha śabdaḥ praśne , kuta iti hetau . tenāyamarthaḥ, athaivamanālambane dharme'satyavidyamāne bhūyaḥ kuta ālambanamṃ .ālambanakābhāvādālambanasyāpyabhāva ityabhiprāyaḥ . kathaṃ tarhi sālambanāścittacaittāḥ , sāṃvṛtametallakṣaṇaṃ na pāramārthikamityadoṣaḥ ..
________________
Mss: sa dharma / sarvadharma
R:/en sārambaṇā dharmāḥ; Tib:་དམིགས་པ་དངས་བཅས་པའི་ཆོས. DeJong: Read as R
3 Tib= anālaṃbana avāyaṃ sann evopadiśyata ityādi
Tib་ཆོས་འདི་དབིགས་པ་མེད་པར་ནི་.་ཡིན་པ་སྟེ་གྱུར་པ་ཁོན་ཁྱེད་ཀྱིས་ཉེ་བར་བསྟན་དེ་.་དམིགས་པ་དང་བཅས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་ལྷག་མོའne]= dharmo'yam anālambanaḥ san bhūta eva bhavadbhir upadiśyate; sālambana iti vākyaśeṣaḥ
Refutation of the immediately preceding condition (anantarapratyaya)
1:9
anutpanneṣu dharmeṣu nirodho nopapadyate .
nānantaram ato yuktaṃ niruddhe pratyayaś ca kaḥ ..9..
nānantaram ato yuktaṃ niruddhe pratyayaś ca kaḥ ..9..
Refutation of the immediately preceding condition (anantarapratyaya)
果若未生時，則不應有滅。
滅法何能緣？故無次第緣。
滅法何能緣？故無次第緣。
Refutation of the immediately preceding condition (anantarapratyaya)
Wie von den Buddhas gelehrt wird, ist der dharma (Objekt) seinem Wesen nach äußerst fein. In diesem dharma; ohne Bedingungen (pratyaya): wie sollte es da eine Abhängigkeitsbedingung geben?
Refutation of the immediately preceding condition (anantarapratyaya)
ཆོས་རྣམས་སྐྱེས་1-པ་མ་-1ཡིན་ན། །
འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །
དེ་ཕྱིར་དེ་མ་ཐག་མི་རིགས། །
འགགས་ན་རྐྱེན་ཡང་2གང་ཞིག་ཡིན། ༎ 9 ༎
_______________
1 ABhDC 误作 པས་.
2 ABhPN, PPṬ ཀྱང་.
འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །
དེ་ཕྱིར་དེ་མ་ཐག་མི་རིགས། །
འགགས་ན་རྐྱེན་ཡང་2གང་ཞིག་ཡིན། ༎ 9 ༎
_______________
1 ABhDC 误作 པས་.
2 ABhPN, PPṬ ཀྱང་.
Refutation of the immediately preceding condition (anantarapratyaya)
Wenn die dharmas nicht entstanden sind, trifft Vergehen nicht zu Deshalb ist die unmittelbare Folge nicht richtig; (und) was ist bei einem Vergangenen Bedingung?
Refutation of the immediately preceding condition (anantarapratyaya)
If dharmas have not yet originated.
The extinction [of the immediately preceding dharma] is impossible.
Therefore the immediately preceding [condition] is not tenable.
And if it has been extinguished, what could be a condition? (9)
The extinction [of the immediately preceding dharma] is impossible.
Therefore the immediately preceding [condition] is not tenable.
And if it has been extinguished, what could be a condition? (9)
Refutation of the immediately preceding condition (anantarapratyaya)
If phenomena are not born,
It is invalid for there to be cessation.
Therefore, an immediate [condition] is unreasonable.
What, having ceased, can also be a condition? (9)
It is invalid for there to be cessation.
Therefore, an immediate [condition] is unreasonable.
What, having ceased, can also be a condition? (9)
Refutation of the immediately preceding condition (anantarapratyaya)
དེ་མ་ཐག་པ་ཇི་ལྟར་དགག་ཅེ་ན། བཤད་པ།
ཆོས་རྣམས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ན། ། (100)
འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ(101)། །
དེ་ཕྱིར་དེ་མ་ཐག་མི་རིགས། །
འགགས་ན་རྐྱེན་ཀྱང་(102)གང་ཞིག་ཡིན། ། 11
ཆོས་རྣམས་སྐྱེ་བར་སྟོན་པ་ན་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་འགགས་པ་འཐད་ [P.41a] པར་མི་འགྱུར་རོ(103)། ། སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་འཐད་པར་འགྱུར་པས་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་(104)དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཅེས་བྱའོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འགགས་ན་རྐྱེན་དུ་བསྟན་པ་མི་འཐད་དེ་མེད་པ་ན་རྐྱེན་དུ་བསྟན་པར་བྱ་བ་དེ་གང་ཡིན། དེ་ནི་དེ་མ་ཐག་པ་དགག་པའོ། །
(100) C and D: ཆོས་རྣམས་སྐྱེས་པས་ཡིན་ན།
(101) N: འགྱུརོ་
(102) C and D: ཡང་
(103) N: འགྱུརོ།
(104) P: omit དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་
ཆོས་རྣམས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ན། ། (100)
འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ(101)། །
དེ་ཕྱིར་དེ་མ་ཐག་མི་རིགས། །
འགགས་ན་རྐྱེན་ཀྱང་(102)གང་ཞིག་ཡིན། ། 11
ཆོས་རྣམས་སྐྱེ་བར་སྟོན་པ་ན་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་འགགས་པ་འཐད་ [P.41a] པར་མི་འགྱུར་རོ(103)། ། སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་འཐད་པར་འགྱུར་པས་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་(104)དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཅེས་བྱའོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འགགས་ན་རྐྱེན་དུ་བསྟན་པ་མི་འཐད་དེ་མེད་པ་ན་རྐྱེན་དུ་བསྟན་པར་བྱ་བ་དེ་གང་ཡིན། དེ་ནི་དེ་མ་ཐག་པ་དགག་པའོ། །
(100) C and D: ཆོས་རྣམས་སྐྱེས་པས་ཡིན་ན།
(101) N: འགྱུརོ་
(102) C and D: ཡང་
(103) N: འགྱུརོ།
(104) P: omit དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་
Refutation of the immediately preceding condition (anantarapratyaya)
T30, no. 1564, 3a11-
次第緣者。
果若未生時 則不應有滅
滅法何能緣 故無次第緣 (10)
果若未生時 則不應有滅
滅法何能緣 故無次第緣 (10)
Future thought moment cannot relate to present thought moment
T30, no. 1564, 3a14-
諸心心數法。於三世中次第生。現在心心數法滅。與未來心作次第緣。未來法未生。與誰作次第緣。若未來法已有即是生。何用次第緣。
Present thought moment cannot relate to future thought moment
T30, no. 1564, 3a17-
現在心心數法無有住時。若不住何能為次第緣。若有住則非有為法。何以故。一切有為法常有滅相故。若滅已則不能與作次第緣。若言滅法猶有則是常。若常則無罪福等。
Thought moment cannot be ceased and not ceased
T30, no. 1564, 3a22-
若謂滅時能與作次第緣。滅時半滅半未滅。更無第三法。名為滅時。又佛說。一切有為法念念滅。無一念時住。云何言現在法有欲滅未欲滅。汝謂一念中無是欲滅未欲滅。則破自法。汝阿毘曇說。有滅法有不滅法。有欲滅法有不欲滅法。欲滅法者。現在法將欲滅。未欲滅法者。除現在將欲滅法。餘現在法及過去未來無為法。是名不欲滅法。是故無次第緣。
Refutation of the immediately preceding condition (anantarapratyaya)
འདིར་སྨྲས་པ། དངོས་པོ་གཞན་འགགས་མ་ཐག་པ་ནི་དངོས་པོ་གཞན་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་དེ་མ་ཐག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་དེ་ཡོད་དོ། །
བཤད་པ།
ཆོས་རྣམས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ན། །
འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །
དེ་ཕྱིར་དེ་མ་ཐག་མི་རིགས། །
འགགས་ན་རྐྱེན་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན། ༎ ༎
དེ་ལ་རྩ་བ་འོག་མ་གཉིས། །
འགགས་ན་རྐྱེན་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན། །
དེ་ཕྱིར་དེ་མ་ཐག་མི་རིགས། །
ཞེས་བསྣོར་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འདིར་མ་སྐྱེས་པ་ལ་ལྟོས་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ཡང་མ་སྐྱེས་པའི་སྒྲ་ལ་ལྟོས་ནས། འགགས་ན་རྐྱེན་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན། །
མ་སྐྱེས་པའི་རྐྱེན་གང་ཞིག་ཡིན། །
ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དེ་གཉིས་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྦྱར་བའི་ཕྱིར་གོ་རིམས་བཞིན་མ་བྱས་སོ། །
དངོས་པོ་གཞན་འགག་མ་ཐག་པ་ནི་དངོས་པོ་གཞན་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མི་འཐད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར།
ཆོས་རྣམས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ན། །
འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །
འགགས་ན་རྐྱེན་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན། ༎ 9(abc) ༎
འགག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་གལ་ཏེ་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བའི་སྔོན་རོལ་དུ་ས་བོན་འགག་པར་འགྱུར་ན་ནི་ས་བོན་འགགས་ཏེ་མེད་ན་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེའི་རྐྱེན་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན། ཡང་ན་ས་བོན་འགག་པའི་རྐྱེན་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན། ས་བོན་འགགས་ཏེ་མེད་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར། མྱུ་གུ་མ་སྐྱེས་པའི་རྐྱེན་དུ་ས་བོན་འགག་པ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་ས་བོན་འགགས་ནས་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བར་རྟོག་ན་དེ་གཉི་ག་རྒྱུ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་མེད་པར་ནི་མི་འདོད་དོ། །
སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་མྱུ་གུ་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་ས་བོན་འགག་པར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་མ་ཐག་འགྲུབ་སྟེ། འདི་ལྟར་མྱུ་གུ་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་ས་བོན་འགག་པའི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །
བཤད་པ། དེ་ཡང་མི་འཐད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱེས་ནའང་རྐྱེན་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་མྱུ་གུ་སྐྱེ་ཞིང་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་མཐར་ཐུག་པའི་ཚེ་ས་བོན་འགག་པར་འགྱུར་ན་འགག་པ་དེའི་རྐྱེན་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན་པར་འགྱུར། མྱུ་གུ་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་གཉི་ག་སྔ་མ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །
ཅི་སྟེ་ས་བོན་འགག་བཞིན་པ་ན་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བས་དེས་ན་རྒྱུ་མེད་པའི་རྐྱེན་དུ་མི་འགྱུར་བར་སེམས་ན། དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་འགག་པ་དང་གང་སྐྱེ་བ་དེ་གཉི་ག་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མ་འགག་པའི་ཕྱིར་དང་། སྐྱེས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་གཉིས་ཡོད་ན། དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་གཉིས་དུས་གཅིག་ཏུ་རྟོག་ན་ཡང་དེ་མ་ཐག་པ་མི་འཐད་དེ། དུས་མཉམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་མ་ཐག་མི་རིགས། དེ་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བརྟགས་ན་དེ་མ་ཐག་པ་མི་འཐད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མི་འཐད་དོ། །
ཡང་ན་འདི་ནི་དོན་གཞན་ཡིན་ཏེ། འདི་ལ་དངོས་པོ་རྣམས་མ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྔར་བསྒྲུབས་ཟིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དེ་གྲུབ་པར་བྱས་ནས། །བཤད་པ།
ཆོས་རྣམས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ན། །
འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། ༎ 9(ab) ༎
དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ཞིང་མེད་ན་འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། མེད་པ་ལ་ཅི་ཞིག་འགག་པར་འགྱུར།
དེ་ཕྱིར་དེ་མ་ཐག་མི་རིགས། ༎ 9(c) ༎
དེ་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་འགག་པ་ཉིད་མི་འཐད་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་མ་ཐག་པ་མི་རིགས་སོ། །
དེ་ནི་འགག་པར་རྟོག་ན་ཡང་དེ་མ་ཐག་པ་མི་རིགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན།
འགགས་ན་རྐྱེན་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན། ༎ 9(d) ༎
སྐྱེས་ན་འང་རྐྱེན་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་དོན་ནི་སྔར་རྣམ་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །
བཤད་པ།
ཆོས་རྣམས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ན། །
འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །
དེ་ཕྱིར་དེ་མ་ཐག་མི་རིགས། །
འགགས་ན་རྐྱེན་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན། ༎ ༎
དེ་ལ་རྩ་བ་འོག་མ་གཉིས། །
འགགས་ན་རྐྱེན་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན། །
དེ་ཕྱིར་དེ་མ་ཐག་མི་རིགས། །
ཞེས་བསྣོར་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འདིར་མ་སྐྱེས་པ་ལ་ལྟོས་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ཡང་མ་སྐྱེས་པའི་སྒྲ་ལ་ལྟོས་ནས། འགགས་ན་རྐྱེན་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན། །
མ་སྐྱེས་པའི་རྐྱེན་གང་ཞིག་ཡིན། །
ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དེ་གཉིས་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྦྱར་བའི་ཕྱིར་གོ་རིམས་བཞིན་མ་བྱས་སོ། །
དངོས་པོ་གཞན་འགག་མ་ཐག་པ་ནི་དངོས་པོ་གཞན་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མི་འཐད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར།
ཆོས་རྣམས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ན། །
འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །
འགགས་ན་རྐྱེན་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན། ༎ 9(abc) ༎
འགག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་གལ་ཏེ་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བའི་སྔོན་རོལ་དུ་ས་བོན་འགག་པར་འགྱུར་ན་ནི་ས་བོན་འགགས་ཏེ་མེད་ན་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེའི་རྐྱེན་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན། ཡང་ན་ས་བོན་འགག་པའི་རྐྱེན་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན། ས་བོན་འགགས་ཏེ་མེད་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར། མྱུ་གུ་མ་སྐྱེས་པའི་རྐྱེན་དུ་ས་བོན་འགག་པ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་ས་བོན་འགགས་ནས་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བར་རྟོག་ན་དེ་གཉི་ག་རྒྱུ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་མེད་པར་ནི་མི་འདོད་དོ། །
སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་མྱུ་གུ་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་ས་བོན་འགག་པར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་མ་ཐག་འགྲུབ་སྟེ། འདི་ལྟར་མྱུ་གུ་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་ས་བོན་འགག་པའི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །
བཤད་པ། དེ་ཡང་མི་འཐད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱེས་ནའང་རྐྱེན་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་མྱུ་གུ་སྐྱེ་ཞིང་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་མཐར་ཐུག་པའི་ཚེ་ས་བོན་འགག་པར་འགྱུར་ན་འགག་པ་དེའི་རྐྱེན་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན་པར་འགྱུར། མྱུ་གུ་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་གཉི་ག་སྔ་མ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །
ཅི་སྟེ་ས་བོན་འགག་བཞིན་པ་ན་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བས་དེས་ན་རྒྱུ་མེད་པའི་རྐྱེན་དུ་མི་འགྱུར་བར་སེམས་ན། དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་འགག་པ་དང་གང་སྐྱེ་བ་དེ་གཉི་ག་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མ་འགག་པའི་ཕྱིར་དང་། སྐྱེས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་གཉིས་ཡོད་ན། དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་གཉིས་དུས་གཅིག་ཏུ་རྟོག་ན་ཡང་དེ་མ་ཐག་པ་མི་འཐད་དེ། དུས་མཉམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་མ་ཐག་མི་རིགས། དེ་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བརྟགས་ན་དེ་མ་ཐག་པ་མི་འཐད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མི་འཐད་དོ། །
ཡང་ན་འདི་ནི་དོན་གཞན་ཡིན་ཏེ། འདི་ལ་དངོས་པོ་རྣམས་མ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྔར་བསྒྲུབས་ཟིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དེ་གྲུབ་པར་བྱས་ནས། །བཤད་པ།
ཆོས་རྣམས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ན། །
འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། ༎ 9(ab) ༎
དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ཞིང་མེད་ན་འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། མེད་པ་ལ་ཅི་ཞིག་འགག་པར་འགྱུར།
དེ་ཕྱིར་དེ་མ་ཐག་མི་རིགས། ༎ 9(c) ༎
དེ་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་འགག་པ་ཉིད་མི་འཐད་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་མ་ཐག་པ་མི་རིགས་སོ། །
དེ་ནི་འགག་པར་རྟོག་ན་ཡང་དེ་མ་ཐག་པ་མི་རིགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན།
འགགས་ན་རྐྱེན་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན། ༎ 9(d) ༎
སྐྱེས་ན་འང་རྐྱེན་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་དོན་ནི་སྔར་རྣམ་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །
Refutation of the immediately preceding condition (anantarapratyaya)
Here is an objection: The immediately preceding extinction of one
thing is the condition of the origination of another thing. It is called
"the immediately preceding (anantara) condition]" and it exists.
Answer:
If dharmas have not yet originated.
The extinction of the immediately preceding dharma] is impossible.
Therefore the immediately preceding condition] is not tenable.
And if it has been extinguished, what could be a condition? 9]
Here the last two original sentences should be transposed as:
And if it has been extinguished, what could be a condition?
Therefore the immediately preceding condition] is not tenable.
The word "and" (ca) should be seen here as referring to "what has not yet
originated (anutpanna)". It == ca] refers to the word "what has not yet
originated" and the construction is:
If it has been extinguished, what could be a condition?
What could be a condition for that which has not yet originated?
The two pādas] were not put in due order for the purpose of composing a
verse.
What you said, i.e. "the immediately preceding extinction of one thing
is the condition of the origination of another thing", is not possible.
For what reason? Because
If dharmas have not yet originated.
The extinction of the immediately preceding dharma] is impossible.
And if it has been extinguished, what could be a condition? = 9abd]
"Extinguished" (niruddha) means non-existing (abhāva). There if the seed
has been extinguished before the origination of a sprout, what could be a
condition for the origination of the sprout since the seed has been
extinguished, i.e. does not exist? Moreover, what could be a condition for
the extinction of the seed? How could the seed, which has been extinguished
and does not exist, be a condition of the origination of a sprout? How
could the extinction of the seed be a condition of a sprout, which has not
yet originated? Hence if one imagines that a sprout originates after the
seed has been extinguished, the two = the extinction of a seed and the
origination of a sprout] would result without cause (ahetuka). The absence
of cause is not acceptable.
Objection: If a seed becomes extinguished immediately after the
origination of the sprout, in this case too, the immediately preceding
condition] is established. Because in fact the origination of the sprout
immediately becomes the condition of the extinction of a seed.
Answer: This is also impossible. Why? Even if it has originated,
how could it be a condition? If a seed becomes extinguished after the
sprout has originated and the action for the origination of the sprout
has finished, what could be a condition of its extinction? And also what
could be a condition of the origination of the sprout? Therefore in this
case too, the two would result in the absence of cause as before.
Or if one thinks that because a sprout originates while the seed is
being extinguished, therefore the fault of the absence of cause will not
result, this is not tenable either. For what reason? In that case],
both extinction and origination exist, because the seed] has not yet
been extinguished and the sprout] has already originated. If there are
two things, how could they be the immediately preceding conditions for
each other]? Even if one imagines that both origination and extinction
occur] at a time, the immediately preceding condition] is also impossible
because they exist at the same time. Consequently the immediately preceding
condition] is not tenable. Thus, because, examined in every way, the
immediately preceding condition] is impossible, therefore it is not
possible to say that the immediately preceding condition exists.
Or, this is another meaning: Here it has been proved before that
things have not originated. For that reason, after establishing the
non-origination of things, the master] states:
If dharmas have not yet originated.
Their] extinction is not possible. = 9ab]
If things have not yet originated and do not exist, their] extinction will
not be possible. How could those which do not exist be extinguished?
Therefore the immediately preceding condition] is not tenable. = 9c]
Thus, because the extinction of things is impossible, therefore the
immediately preceding condition] is not tenable.
Now, even if one imagines that things originate and] become
extinguished, the immediately preceding condition] is untenable. How?
And if it has been extinguished, what could be a condition? = 9d]
Even if it has originated, how could it be a condition for the extinction
of another thing]? The meaning of this pāda] has been explained before.
thing is the condition of the origination of another thing. It is called
"the immediately preceding (anantara) condition]" and it exists.
Answer:
If dharmas have not yet originated.
The extinction of the immediately preceding dharma] is impossible.
Therefore the immediately preceding condition] is not tenable.
And if it has been extinguished, what could be a condition? 9]
Here the last two original sentences should be transposed as:
And if it has been extinguished, what could be a condition?
Therefore the immediately preceding condition] is not tenable.
The word "and" (ca) should be seen here as referring to "what has not yet
originated (anutpanna)". It == ca] refers to the word "what has not yet
originated" and the construction is:
If it has been extinguished, what could be a condition?
What could be a condition for that which has not yet originated?
The two pādas] were not put in due order for the purpose of composing a
verse.
What you said, i.e. "the immediately preceding extinction of one thing
is the condition of the origination of another thing", is not possible.
For what reason? Because
If dharmas have not yet originated.
The extinction of the immediately preceding dharma] is impossible.
And if it has been extinguished, what could be a condition? = 9abd]
"Extinguished" (niruddha) means non-existing (abhāva). There if the seed
has been extinguished before the origination of a sprout, what could be a
condition for the origination of the sprout since the seed has been
extinguished, i.e. does not exist? Moreover, what could be a condition for
the extinction of the seed? How could the seed, which has been extinguished
and does not exist, be a condition of the origination of a sprout? How
could the extinction of the seed be a condition of a sprout, which has not
yet originated? Hence if one imagines that a sprout originates after the
seed has been extinguished, the two = the extinction of a seed and the
origination of a sprout] would result without cause (ahetuka). The absence
of cause is not acceptable.
Objection: If a seed becomes extinguished immediately after the
origination of the sprout, in this case too, the immediately preceding
condition] is established. Because in fact the origination of the sprout
immediately becomes the condition of the extinction of a seed.
Answer: This is also impossible. Why? Even if it has originated,
how could it be a condition? If a seed becomes extinguished after the
sprout has originated and the action for the origination of the sprout
has finished, what could be a condition of its extinction? And also what
could be a condition of the origination of the sprout? Therefore in this
case too, the two would result in the absence of cause as before.
Or if one thinks that because a sprout originates while the seed is
being extinguished, therefore the fault of the absence of cause will not
result, this is not tenable either. For what reason? In that case],
both extinction and origination exist, because the seed] has not yet
been extinguished and the sprout] has already originated. If there are
two things, how could they be the immediately preceding conditions for
each other]? Even if one imagines that both origination and extinction
occur] at a time, the immediately preceding condition] is also impossible
because they exist at the same time. Consequently the immediately preceding
condition] is not tenable. Thus, because, examined in every way, the
immediately preceding condition] is impossible, therefore it is not
possible to say that the immediately preceding condition exists.
Or, this is another meaning: Here it has been proved before that
things have not originated. For that reason, after establishing the
non-origination of things, the master] states:
If dharmas have not yet originated.
Their] extinction is not possible. = 9ab]
If things have not yet originated and do not exist, their] extinction will
not be possible. How could those which do not exist be extinguished?
Therefore the immediately preceding condition] is not tenable. = 9c]
Thus, because the extinction of things is impossible, therefore the
immediately preceding condition] is not tenable.
Now, even if one imagines that things originate and] become
extinguished, the immediately preceding condition] is untenable. How?
And if it has been extinguished, what could be a condition? = 9d]
Even if it has originated, how could it be a condition for the extinction
of another thing]? The meaning of this pāda] has been explained before.
Produced from the immediately preceding conditions (anantarapratyaya), things cease successively without interruption
T30, no. 1567, 139a2
又若等無間滅法。彼即容受所作為等無間緣。此中決定如是分別。
The immediately preceding conditions (anantarapratyaya) only exist as superimpositions, therefore they are without self-nature and are absolutely non-existent if they are taken as ultimately existent
T30, no. 1567, 139a1
若有所成。即是增上緣法。此若決定起伺察時。即無所有。故此諸法皆無自性。若起言說及伺察時。實無自性可得成就。
Nothing can be produced after the ceasing of the immediately preceding conditions (anantarapratyaya), but there would be no ceasing of things if they did not arise, therefore the immediately preceding conditions do not exist ultimately
T30, no. 1567, 139a4
是故頌言。
若法未生時 即不應有滅
滅法何能緣 故無次第緣 (10)
若法未生時 即不應有滅
滅法何能緣 故無次第緣 (10)
The immediately preceding conditions (anantarapratyaya) cannot be conditions to things before the things arise, when they are arising, or after they have arisen
T30, no. 1567, 139a7
釋曰。
若法未生如石女兒死若法已生諸法皆滅。是故無彼次第緣法而得和合。以生滅性不和合故。
即滅即生。而彼滅緣當云何有。是故緣滅無說性可轉
如是則應生時為緣。若生時為緣者。生時已生又何用緣。生者起義。此不有故彼何有緣。
若法未生如石女兒死若法已生諸法皆滅。是故無彼次第緣法而得和合。以生滅性不和合故。
即滅即生。而彼滅緣當云何有。是故緣滅無說性可轉
如是則應生時為緣。若生時為緣者。生時已生又何用緣。生者起義。此不有故彼何有緣。
Refutation of the immediately preceding condition (anantarapratyaya)
85:7
idānīṃ samanantarapratyayaniṣedhārthamāha .
anutpanneṣu dharmeṣu nirodho nopapadyate .
nānantaramato yuktaṃ niruddhe pratyayaśca kaḥ ..9..
86] tatra paścime ślokasyārdhe pādavyatyayo draṣṭavyaḥ, caśabdaśca bhinnakramo niruddhe ceti . tenaivaṃ pāṭhaḥ, niruddhe ca pratyayaḥ kaḥ , nānantaramato yuktam iti . ślokabandhārthaṃ tvevamuktam ..
tatra kāraṇasyānantaro nirodhaḥ kāryasyotpādapratyayaḥ samanantarapratyayalakṣaṇam .. atra vicāryate . anutpanneṣu dharmeṣu kāryabhūteṣvaṅkurādiṣu nirodho nopapadyate kāraṇasya bījādeḥ . yadaitadevam tadā kāraṇasya nirodhābhāvādaṅkurasya kaḥ samanantarapratyayaḥ .. athānutpanne'pi kārye bījanirodha iṣyate, evaṃ sati niruddhe bīje’bhāvībhūte aṅkurasya kaḥ pratyayaḥ . ko vā bījanirodhasya pratyaya iti . ubhayametadahetukamityāha,niruddhe ca kaḥ pratyaya iti . caśabdo'nutpannaśabdāpekṣaḥ . tenānutpanne cāṅkure bījādīnāṃ nirodhe iṣyamāṇe'pyubhayametadahetukamāpadyata iti nānantaramato yuktam .. atha vā . na svato nāpi parata ityādinā utpādo niṣiddhastamabhisaṃdhāyāha,
anutpanneṣu dharmeṣu nirodho nopapadyate .
nānantaramato yuktam iti .
api ca .
niruddhe pratyayaśca kaḥ ..
ityatra pūrvakameva vyākhyānam ..
anutpanneṣu dharmeṣu nirodho nopapadyate .
nānantaramato yuktaṃ niruddhe pratyayaśca kaḥ ..9..
86] tatra paścime ślokasyārdhe pādavyatyayo draṣṭavyaḥ, caśabdaśca bhinnakramo niruddhe ceti . tenaivaṃ pāṭhaḥ, niruddhe ca pratyayaḥ kaḥ , nānantaramato yuktam iti . ślokabandhārthaṃ tvevamuktam ..
tatra kāraṇasyānantaro nirodhaḥ kāryasyotpādapratyayaḥ samanantarapratyayalakṣaṇam .. atra vicāryate . anutpanneṣu dharmeṣu kāryabhūteṣvaṅkurādiṣu nirodho nopapadyate kāraṇasya bījādeḥ . yadaitadevam tadā kāraṇasya nirodhābhāvādaṅkurasya kaḥ samanantarapratyayaḥ .. athānutpanne'pi kārye bījanirodha iṣyate, evaṃ sati niruddhe bīje’bhāvībhūte aṅkurasya kaḥ pratyayaḥ . ko vā bījanirodhasya pratyaya iti . ubhayametadahetukamityāha,niruddhe ca kaḥ pratyaya iti . caśabdo'nutpannaśabdāpekṣaḥ . tenānutpanne cāṅkure bījādīnāṃ nirodhe iṣyamāṇe'pyubhayametadahetukamāpadyata iti nānantaramato yuktam .. atha vā . na svato nāpi parata ityādinā utpādo niṣiddhastamabhisaṃdhāyāha,
anutpanneṣu dharmeṣu nirodho nopapadyate .
nānantaramato yuktam iti .
api ca .
niruddhe pratyayaśca kaḥ ..
ityatra pūrvakameva vyākhyānam ..
Refutation of [dominant] condition (adhipatipratyaya)
1:10
bhāvānāṃ niḥsvabhāvānāṃ na sattā vidyate yataḥ .
satīdam asmin bhavatīty etan naivopapadyate ..10..
satīdam asmin bhavatīty etan naivopapadyate ..10..
Refutation of [dominant] condition (adhipatipratyaya)
諸法無自性，故無有有相。
說有是事故，是事有不然。
說有是事故，是事有不然。
Refutation of [dominant] condition (adhipatipratyaya)
Da die dharmas kein eigenes Wesen haben, so haben sie keine Seinseigenschaft (bhāva-lakṣaṇa); zu lehren: „Dieses Dinges halber ist jenes Ding", das ist nicht richtig.
Refutation of [dominant] condition (adhipatipratyaya)
དངོས་པོ་རང་བཞིན་མེད་རྣམས་ཀྱི། །
ཡོད་པ་གང་ཕྱིར་ཡོད་མིན་ན། །
འདི་ཡོད་པས་ན་1འདི་འབྱུང་ཞེས། །
བྱ་བ་དེ་2ནི་འཐད་མ་ཡིན། ༎ 10 ༎
_______________
1 PP, BPPN ནི་.
2 MK, PSP འདི་.
ཡོད་པ་གང་ཕྱིར་ཡོད་མིན་ན། །
འདི་ཡོད་པས་ན་1འདི་འབྱུང་ཞེས། །
བྱ་བ་དེ་2ནི་འཐད་མ་ཡིན། ༎ 10 ༎
_______________
1 PP, BPPN ནི་.
2 MK, PSP འདི་.
Refutation of [dominant] condition (adhipatipratyaya)
Weil bei Dingen ohne Eigensein eine Existenz (satta) nicht vorhanden ist, trifft „Wenn dieses existiert, entsteht (bhavati) jenes" eben nicht zu.
Refutation of [dominant] condition (adhipatipratyaya)
As there is no real existence
Of things without own-nature,
The statement "if this exists, that arises"
Is not possible. (10)
Of things without own-nature,
The statement "if this exists, that arises"
Is not possible. (10)
Refutation of [dominant] condition (adhipatipratyaya)
Because the existence
Of essence-less things does not exist,
It is incorrect to say:
“When this exists, that arises.” (10)
Of essence-less things does not exist,
It is incorrect to say:
“When this exists, that arises.” (10)
Refutation of [dominant] condition (adhipatipratyaya)
བདག་པོ་ཇི་ལྟར་དགག་ཞེ་ན། བཤད་པ།
དངོས་པོ་རང་བཞིན་མེད་རྣམས་ཀྱི། །
ཡོད་པ་གང་ཕྱིར་ཡོད་མིན་ན། །
འདི་ཡོད་པས་ན་འདི་འབྱུང་ཞེས། །
བྱ་བ་དེ་ནི་འཐད་མ་ཡིན། ། 12
དངོས་པོ་རང་བཞིན་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་གི་ཕྱིར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་འདི་ཡོད་པས་འདི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བདག་པོ་དགག་པའོ། །
དངོས་པོ་རང་བཞིན་མེད་རྣམས་ཀྱི། །
ཡོད་པ་གང་ཕྱིར་ཡོད་མིན་ན། །
འདི་ཡོད་པས་ན་འདི་འབྱུང་ཞེས། །
བྱ་བ་དེ་ནི་འཐད་མ་ཡིན། ། 12
དངོས་པོ་རང་བཞིན་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་གི་ཕྱིར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་འདི་ཡོད་པས་འདི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བདག་པོ་དགག་པའོ། །
Refutation of [dominant] condition (adhipatipratyaya)
T30, no. 1564, 3b8-3
增上緣者。
諸法無自性 故無有有相
說有是事故 是事有不然 (12)
諸法無自性 故無有有相
說有是事故 是事有不然 (12)
Things from dependent origination are designated to be (ultimate) existents through discrimination
T30, no. 1564, 3b11-
經說十二因緣。是事有故是事有。此則不然。何以故。諸法從眾緣生故自無定性。自無定性故無有有相。有相無故。何得言是事有故是事有。是故無增上緣。佛隨凡夫分別有無故說。
Refutation of [dominant] condition (adhipatipratyaya)
འདིར་སྨྲས་པ། བདག་པོ་ཉིད་ནི་ཡོད་དོ། །བདག་པོའི་དངོས་པོ་ནི་བདག་པོ་ཉིད་དེ། དེ་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་གང་ཡོད་ན་གང་འབྱུང་བ་དང་། གང་མེད་ན་གང་མི་འབྱུང་བ་དེ་ནི་དེའི་བདག་པོ་ཉིད་དོ། །
བཤད་པ།
དངོས་པོ་རང་བཞིན་མེད་རྣམས་ཀྱི། །
ཡོད་པ་གང་ཕྱིར་ཡོད་མིན་ན། །
འདི་ཡོད་པས་ན་འདི་འབྱུང་ཞེས། །
བྱ་བ་དེ་ནི་འཐད་མ་ཡིན། ༎ 10 ༎
འདི་ལ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་ནི་སྔར་ཡང་ཀུན་ཏུ་བསྟན་ཅིང་ཕྱིས་ཀྱང་རྒྱ་ཆེར་སྟོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་རབ་ཏུ་གྲུབ་པར་བྱས་ནས་དངོས་པོ་རང་བཞིན་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རང་བཞིན་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པའི་དངོས་པོ་མི་འཐད་པ་དེའི་ཕྱིར་གང་ཡོད་ན་འདི་ཡོད་པས་ཞེས་བརྗོད་པར་ནུས་པའི་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་མེད་དོ། །འདི་ཡོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་མེད་ན་འདི་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་དེ་འཐད་པར་ག་ལ་འགྱུར། འདི་ཡོད་པས་འདི་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་མི་འཐད་ན་གང་གི་བདག་པོ་ཉིད་དུ་ཇི་ཞིག་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་བདག་པོ་ཉིད་ཀྱང་མི་འཐད་དོ། །
བཤད་པ།
དངོས་པོ་རང་བཞིན་མེད་རྣམས་ཀྱི། །
ཡོད་པ་གང་ཕྱིར་ཡོད་མིན་ན། །
འདི་ཡོད་པས་ན་འདི་འབྱུང་ཞེས། །
བྱ་བ་དེ་ནི་འཐད་མ་ཡིན། ༎ 10 ༎
འདི་ལ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་ནི་སྔར་ཡང་ཀུན་ཏུ་བསྟན་ཅིང་ཕྱིས་ཀྱང་རྒྱ་ཆེར་སྟོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་རབ་ཏུ་གྲུབ་པར་བྱས་ནས་དངོས་པོ་རང་བཞིན་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རང་བཞིན་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པའི་དངོས་པོ་མི་འཐད་པ་དེའི་ཕྱིར་གང་ཡོད་ན་འདི་ཡོད་པས་ཞེས་བརྗོད་པར་ནུས་པའི་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་མེད་དོ། །འདི་ཡོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་མེད་ན་འདི་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་དེ་འཐད་པར་ག་ལ་འགྱུར། འདི་ཡོད་པས་འདི་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་མི་འཐད་ན་གང་གི་བདག་པོ་ཉིད་དུ་ཇི་ཞིག་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་བདག་པོ་ཉིད་ཀྱང་མི་འཐད་དོ། །
Refutation of [dominant] condition (adhipatipratyaya)
Here is an objection: The predominant condition] (adhipatitā
certainly exists. The predominant is the state of predominant condition].
That is in short, "If this exists, that arises; if this does not exist,
that does not arise." "This" is the predominant condition] of "that".
Answer:
As there is no real existence
Of things without own-nature,
The statement "if this exists, that arises"
Is not possible. 10]
Here, the absence of own-nature of things has been pointed out before and
it will also be extensively explained later. Therefore, having established
this, the master] stated "of things without own-nature". Thus, because
a thing with real existence that was said to be "real existence of things
without own-nature" is not possible, therefore a very thing whose existence
enables us to say "if this exists (asmin sati)" does not exist. Here
without the statement "if this exists", how is it possible to say "that
arises (idaṃ bhavati)"? If here the statement "if this exists, that arises"
is impossible, what could be the predominant condition] of what?
Consequently, the predominant condition] is not possible either.
certainly exists. The predominant is the state of predominant condition].
That is in short, "If this exists, that arises; if this does not exist,
that does not arise." "This" is the predominant condition] of "that".
Answer:
As there is no real existence
Of things without own-nature,
The statement "if this exists, that arises"
Is not possible. 10]
Here, the absence of own-nature of things has been pointed out before and
it will also be extensively explained later. Therefore, having established
this, the master] stated "of things without own-nature". Thus, because
a thing with real existence that was said to be "real existence of things
without own-nature" is not possible, therefore a very thing whose existence
enables us to say "if this exists (asmin sati)" does not exist. Here
without the statement "if this exists", how is it possible to say "that
arises (idaṃ bhavati)"? If here the statement "if this exists, that arises"
is impossible, what could be the predominant condition] of what?
Consequently, the predominant condition] is not possible either.
Things are without self-nature therefore it is untenable for them to exist ultimately due to the existence of the [dominant] conditions (adhipatipratyaya)
T30, no. 1567, 139a1
是故頌言。
諸法無自性 非有亦非無
此有彼法起 如是無所有 (11)
諸法無自性 非有亦非無
此有彼法起 如是無所有 (11)
Conditions are effecting by definition, therefore they are neither ultimately existent nor absolutely non-existent
T30, no. 1567, 139a1
釋曰。
彼如是性非有性故。乃有是緣。論中所說緣者說有彼果故。
如佛所說諸緣法者。謂有士夫所作果增上果勝報果平等果。非無體性故。如兔角等。
彼如是性非有性故。乃有是緣。論中所說緣者說有彼果故。
如佛所說諸緣法者。謂有士夫所作果增上果勝報果平等果。非無體性故。如兔角等。
Refutation of [dominant] condition (adhipatipratyaya)
86:17
idānīmadhipatipratyayasvarūpa 1niṣedhārthamāha. bījādīnāṃ]2
bhāvānāṃ niḥsvabhāvānāṃ na sattā vidyate yataḥ .
satīdamasmin bhavatītyetannaivopapadyate ..10..
87] iha yasmin sati yadbhavati3 tattasya ādhipateyamityadhipatipratyayalakṣaṇam . bhāvānāṃ ca pratītyasamutpannatvāt svabhāvābhāve kutastadyadasminniti kāraṇatvena vyapadiśyate, kutastadyadidamiti kāryatvena . tasmānnāsti lakṣaṇato'pi pratyayasiddhiḥ ..
_______________
1 Tib omits svarūpa
According to Tib
3en]Buddhapālita adds:[/en] yasminn asati yan na bhavati
bhāvānāṃ niḥsvabhāvānāṃ na sattā vidyate yataḥ .
satīdamasmin bhavatītyetannaivopapadyate ..10..
87] iha yasmin sati yadbhavati3 tattasya ādhipateyamityadhipatipratyayalakṣaṇam . bhāvānāṃ ca pratītyasamutpannatvāt svabhāvābhāve kutastadyadasminniti kāraṇatvena vyapadiśyate, kutastadyadidamiti kāryatvena . tasmānnāsti lakṣaṇato'pi pratyayasiddhiḥ ..
_______________
1 Tib omits svarūpa
According to Tib
3en]Buddhapālita adds:[/en] yasminn asati yan na bhavati
Effects do not pre-exist in their conditions
1:11
bhāvānāṃ niḥsvabhāvānāṃ na sattā vidyate yataḥ .
satīdam asmin bhavatīty etan naivopapadyate ..11..
satīdam asmin bhavatīty etan naivopapadyate ..11..
Effects do not pre-exist in their conditions
略廣因緣中，求果不可得。
因緣中若無，云何從緣出？
因緣中若無，云何從緣出？
Effects do not pre-exist in their conditions
In den zusammengefaßten und getrennten Bedingungen gesucht, ist die Wirkung nicht zu erreichen. Wenn sie in den Bedingungen nicht ist, wie geht sie aus den Bedingungen hervor?